Program zajęć przyrodniczych w ramach projektu: „Szkoła bliżej życia”
dla uczniów Gimnazjum nr 7 w Elblągu na zajęcia pozalekcyjne

przygotowany przez prowadzącą zajęcia- Bożenę Bakuła według projektu współfinansowanego z Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki


Zajęcia odbywają się w czwartek 800 – 845 lub co drugi tydzień 800 – 940 z przerwą 10 minutową.
Wstęp:
Program adresowany jest do wszystkich chętnych uczniów Gimnazjum nr 7 w Elblągu , którzy wykazują się zainteresowaniami poznawania praw i zjawisk rządzących otaczającą nas rzeczywistością. Jego treści pozwalają na dokładniejsze pogłębienie i rozszerzenie wiadomości, których nie można zrealizować na lekcjach biologii, chemii, geografii i matematyki ze względu na ograniczenia czasowe. Pozwala on zwrócić uwagę uczniów na otaczający świat, zainteresowanie jego pięknem i ochroną jego zasobów. Pobudza również aktywność młodzieży i ich twórcze myślenie. Uczy współdziałania w zespole, kształtuje właściwe postawy i charakter młodego człowieka. Realizacja programu pozwala na rozwijanie zainteresowań ekologicznych uczniów i aktywne ich współuczestnictwo w ochronie środowiska lokalnego.

Cele zajęć :
1) rozwijane są wiedza i umiejętność przyrodnicza uczniów, a w szczególności wiedza ukierunkowana na rozwój nowych technologii ochrony środowiska i ekologii
2) stwarza się możliwość poszerzania wiedzy przyrodniczej, opracowywania i interpretowania wiedzy z dziedziny nauk przyrodniczych
3) kształtowane są zachowania prozdrowotne i zachowania nastawione na ochronę środowiska przyrodniczego
4) kształcone są umiejętności myślenia, prowadzącego do rozumienia poznawanej wiedzy, jak i nabycia umiejętności posługiwania się nią
5) ukazana jest użyteczność wiedzy chemicznej w życiu codziennym, powiązanie jej z innymi naukami;
6) ukazywane jest znaczenie wiedzy chemicznej w rozwoju cywilizacji;
7) kształtowane są podstawy w zakresie ochrony środowiska, własnego zdrowia i bezpieczeństwa
8) kształtowana jest osobowość ucznia, jego stosunek do otaczającego świata, wdrażanie do zrozumienia praw przyrody;
9) wzbudzane i rozwijane są zainteresowania uczniów procesami zachodzącymi w przyrodzie (rozwijanie tzw. „przewidywanie rezultatów”)
10) kreowane są postawy odpowiedzialności indywidualnej i zbiorowej za stan przyrody
11) promowane są wśród uczniów postawy aktywne, kreatywne i mobilne.


Rezultaty zajęć:

1) ocena własnych zachowań wobec środowiska naturalnego, świadomość zagrożeń jakie może ponieść człowiek w sytuacji nieumiejętnego korzystania z dorobku cywilizacji nauki i wiedzy przyrodniczej w jego codziennym życiu, a także dla przyszłych pokoleń
2) budzenie szacunku do przyrody poprzez:
a) ocenianie zmian zachodzących w środowisku przyrodniczym w wyniku oddziaływania człowieka i ich wpływ na jakość jego życia
b) krytyczna analiza relacji między działalnością człowieka a stanem środowiska,
c) przestrzeganie zasad ochrony środowiska,
d) aktywne współuczestnictwo w ochronie środowiska
e) rozumienie stanowiska człowieka w przyrodzie
f) docenianie wpływu przyrody na zdrowie człowieka
g) poszukiwanie rozwiązań, pomysłów zgodnych z ideą rozwoju zrównoważonego
h) projektowanie działań ochronnych w najbliższym otoczeniu i we własnym życiu
i) rozumienie własnej roli w ochronie środowiska.
3) przyjęcie przez ucznia określonej wiedzy, przekonań i postaw:
a) którymi będzie posługiwał się w życiu z poszanowaniem praw natury i praw każdego człowieka do zachowania piękna ziemi dla wszystkich pokoleń
b) poszukującej sposobów i metod, dzięki którym wszystkie istoty mogłyby żyć w harmonii z innymi ludźmi i całą przyrodą i które mogłyby zostać uwolnione od cierpień i nieszczęśliwych doświadczeń
c) rozumienie w jaki sposób nauka chemia jest przyjazna człowiekowi i dla środowiska
4) wiedza na temat zagrożenia cywilizacyjne wynikające z działalności człowieka: dziura ozonowa, efekt cieplarniany, kwaśne deszcze
5) wiedza na temat właściwości fizyko-chemicznych najważniejszych pierwiastków i związków chemicznych
6) umiejętność wyjaśnienia na gruncie teorii atomistycznej faktów poznanych na zajęciach bądź znanych im z życia codziennego
7) umiejętność posługiwali się sprzętem laboratoryjnym podczas wykonywania doświadczeń fizyko-chemicznych
8) rozumienie i akceptacja znaczenie wiedzy chemicznej jako elementu wykształcenia ogólnego, uzupełnianie i rozszerzanie jej samodzielnie lub grupowo
9) umiejętność rozwiązywania problemów matematyczno-przyrodniczych w oparciu o obliczenia rachunkowe i wyciąganie wniosków z przeprowadzonych obserwacji i obliczeń
10) przygotowanie do bezpiecznego posługiwania się różnymi substancjami występującymi w życiu codziennym.


Procedury osiągania celów:
preferowanie metod aktywizujących uczniów,
kształcenie umiejętności prawidłowego wnioskowania,
przeprowadzanie obserwacji i doświadczeń ( opisywanie, porządkowanie, porównywanie, dowodzenie, sprawdzanie, tłumaczenie, podsumowywanie, liczenie)
zajęcia terenowe, wycieczki
gry i zabawy edukacyjne
projekty badawcze
plakaty
konkursy
korzystanie z różnych źródeł informacji (podręczniki, czasopisma, filmy edukacyjne, tablice chemiczne, tablica Mendelejewa itp.)
projekcje filmów dydaktycznych dotyczących: dziury ozonowej, efektu cieplarnianego, kwaśnych opadów i innych zagrożeń Ziemi
udział w selektywnej zbiórce odpadów
uczestnictwo w akcjach sprzątania świata
segregowanie śmieci


Wykaz jednostek tematycznych:

1. Źródła zanieczyszczeń powietrza .
- zanieczyszczenie naturalne i antropogeniczne;
- przyczyny zanieczyszczeń i wyjaśnia ich skutki: efekt cieplarniany, dziura ozonowa, kwaśne deszcze.

2. Sposoby ochrony powietrza.
- analiza wykresów obiegu azotu, dwutlenku węgla, tlenu w przyrodzie;
- omówienie znaczenia warstwy ozonowej i skutków jej niszczenia;
- dokonanie analizy poznanych właściwości poszczególnych składników powietrza;
- opracowanie zbioru praw dotyczących ochrony powietrza.
3. Źródła zanieczyszczeń wody.
- omówienie właściwości i roli wody w przyrodzie;
- przyczyny i źródła źródła zanieczyszczeń wody;
- podaje przyczyny zanieczyszczeń i wyjaśnia ich skutki;
4. Stan środowiska wodnego, roztwory wodne.
- procesy niszczące zbiorniki wodne;
- zjawisko eutrofizacji;
- rozwiązywanie problemów obliczeniowych związanych z roztworami wodnymi, stężeniem procentowym roztworów wodnych
- wykorzystanie tablic i wykresów chemicznych rozpuszczalności substancji w wodzie do zadań rachunkowych
5. Sposoby ochrony wody.
- [wycieczka - zwiedzanie oczyszczalni ścieków]
- projekcja filmów dydaktycznych dotyczących: pracy oczyszczalni ścieków, źródeł zanieczyszczeń, ilości zużywanej wody itp.;
- referaty uczniów - przedstawienie sposobów likwidacji zanieczyszczeń wód (seminarium uczniowskie
6. Źródła zanieczyszczeń - odpady.
- rodzaje odpadów;
- definiowanie pojęcia: odpady
- oznakowania substancji toksycznych
7. Stan środowiska - odpady.
- lokalizacja miejsca składowania odpadów w gminie
- rodzaj wysypiska (uporządkowane i nie-);
- zagrożenia dla środowiska wynikające ze złego składowania odpadów.
8. Sposoby ochrony środowiska.
- recykling i utylizacja odpadów;
- budowa wysypiska śmieci;
- projektowanie rozwiązania problemu odpadów w gminie
9. Ziarnista budowa materii.
- omówienie zjawiska dyfuzji wraz z dowodami istnienia atomów i cząsteczek;
- rozwiązywanie problemów obliczeniowych z wykorzystaniem mas atomowych i cząsteczkowych;
- analiza wpływu położenia pierwiastka w układzie okresowym na jego właściwości;
- omówienie wpływu promieniotwórczości na życie całej planety;
- zapisy ilości protonów, neutronów i elektronów w poszczególnych atomach pierwiastków;
- praca nad poprawnym zapisem wzorów i nazw związków chemicznych;
- projekcja filmu dotyczącego wpływu promieniowania jonizującego na organizmy żywe;
- pogadanka na temat osiągnięć naukowych np.: Marii Skłodowskiej – Curie, - ---omówienie --- kilku katastrof związanych z promieniotwórczością
{opracowanie przepisu na zostanie„Noblistą”};
debata nad zaletami i wadami różnych sposobów pozbywania się odpadów radioaktywnych.
{dyskusja po wygłoszeniu referatów dotyczących zjawiska promieniowania}
10. Występowanie, właściwości i zastosowanie różnych surowców mineralnych skorupy ziemskiej
- dyskusja na temat sposobów zabezpieczania metali przed korozją;
-dyskusja na temat problemów ekologicznych związanych z eksploatacją i wykorzystaniem surowców energetycznych
- pogadanka na temat odnawialnych i nieodnawialnych źródeł energii;
[wyjaśnienie konieczności poszukiwania i stosowania alternatywnych źródeł energii];
{burza mózgów pod hasłem: „Jak możemy przyczynić się do oszczędnego gospodarowania paliwami kopalnymi”};
[opracowanie gazetki informacyjnej dotyczącej ekologicznego zagrożenia wyciekami ropy naftowej].


Tematyka prelekcji ekologicznych:
1. „O ekologii słów kilka”
2. Odpady i recykling (elektrośmieci, szkło, papier, metale i tworzywa, baterie, niebezpieczne odpady, bioodpady).
3. Jak postępować podczas zagrożenia ekologiczno-chemicznego?
4. Zagrożenie środowiska metalami ciężkimi.
5. Odnawialne źródła energii.
6. Żyć w zdrowym środowisku.
7. Racjonalne użytkowanie energii.
8. Co zagraża Ziemi i co zrobić aby nasza planeta była piękna?
9. Chemia nauka przyjazna człowiekowi.

Tematyka zajęć doświadczalnych :
1) chromatografia bibułowa
2) otrzymywanie tlenu, dwutlenku węgla i wodoru – badanie właściwości
3) inne doświadczenia według możliwości szkła i sprzętu laboratoryjnego oraz zgodnie z tematyką realizowanych treści.

Konkursy:
1. Konkurs wiedzy ekologicznej – test ph. „Bo dobrze chroni się tylko to co się dobrze zna”
2. Przyczyny zanieczyszczeń powietrza i zapobieganie ich powstaniu – „Powietrze takie macie jak o nie dbacie”
3. „Powietrze takie macie – jak o nie dbacie” (dla klas I i II , luty 2009 r.) – plakat
4. „Wpływ spalin samochodowych i dymów z zakładów przemysłowych na przyrodę”
5. Konkurs ph. „Dbajmy o środowisko - na co dzień” - porady na formacie A1
- dom przyjazny dla środowiska
- biuro przyjazne dla środowiska
- zakupy przyjazne dla środowiska
- podróżowanie przyjazne dla środowiska
- wakacje też mogą być przyjazne dla środowiska
- nasz przyjaciel las
6. Konkurs dla uczniów klas pierwszych ph..: „Czysta woda”

Wyświetleń: 1358