KLASA I GIMNAZJUM
mgr Aneta Krupa


Temat: Poznajemy świat atomów i cząsteczek ( ścieżka filozoficzna ).

Cele lekcji
• uczeń wie:
- jak zbudowana jest materia;
- jakie są najważniejsze założenia teorii atomistyczno – cząsteczkowej budowy materii;
- że atom jest najmniejszą częścią pierwiastka zachowującą jego właściwości;
- że istnieją różnice we właściwościach atomów różnych pierwiastków;
• uczeń umie:
- wykonać doświadczenie potwierdzające ziarnistość materii;
- wykonać model dowolnej cząsteczki związku chemicznego;

Metody nauczania
• praktyczna: doświadczenie
• słowna
• ćwiczenia

Pomoce
• podręcznik
• odczynniki: atrament, woda, manganian (VII) potasu;
• sprzęt laboratoryjny: 2 probówki, zlewka;
• papierowe modele atomów;
• kulkowe modele atomów;

Tok lekcji

I. Sprawy organizacyjne.
II. Wprowadzenie do lekcji
Doświadczenie
Temat: Obserwowanie zjawiska dyfuzji.
a) W probówce z wodą umieszczamy jeden kryształek manganianu (VII) potasu-KMnO4
b) Do wody w probówce dodamy jedną kroplę atramentu
Spostrzeżenia
W obydwóch probówkach ( bez mieszania) następuje powolne rozpuszczanie i zabarwianie wody .
Wniosek
Zachodzi zjawisko dyfuzji czyli samorzutne mieszanie stykających się substancji.
Cząsteczki jednej substancji (atrament, KMnO4) wnikają między cząsteczki drugiej
( wody ) - świadczy to o ziarnistej budowie materii i ciągłym ruchu cząstek, z jakich materia jest zbudowana.
III. Lekcja właściwa
(1) Atom jest najmniejszą cząstką materii.
(2) Materia zbudowana jest z maleńkich cząstek, które są w ciągłym ruchu.
(3) Dyfuzja - samorzutne mieszanie stykających się substancji.
(4) Zjawisko dyfuzji jest dowodem istnienia atomów i cząsteczek, i świadczy
o ziarnistej budowie materii.
(5) Teoria atomistyczno - cząsteczkowa opracowana została przez John’a Daltona.
Założenia tej teorii są następujące:
a) atomy tego samego pierwiastka są identyczne pod względem masy
i rozmiarów;
b) atomy mają kształt kulisty;
c) atom jest najmniejszą cząstką pierwiastka, która posiada wszystkie cechy tego pierwiastka;
d) atomy łączą się, tworząc cząsteczki;
e) związek chemiczny jest zbiorem takich samych cząsteczek;
(6) Cząsteczka pierwiastka chemicznego powstaje po połączeniu co najmniej
dwóch takich samych atomów
np. O2 – jedna cząsteczka tlenu złożona z dwóch atomów;
P6 - jedna cząsteczka fosforu złożona z sześciu atomów;
3H2 – trzy cząsteczki wodoru złożone z sześciu atomów;
(7) Cząsteczka związku chemicznego powstaje po połączeniu co najmniej dwóch
różnych atomów
np. CO2 – jedna cząsteczka tlenku węgla złożona z jednego atomu węgla
i dwóch atomów tlenu, łącznie trzy atomy;
3NaCl – trzy cząsteczki chlorku sodu złożone z trzech atomów sodu
i trzech atomów chloru, łącznie sześć atomów;
4Al2S3 - cztery cząsteczki siarczku glinu złożone z 8 atomów glinu
i 12 atomów siarki, łącznie 20 atomów;
(8) Maria Skłodowska - Curie odkryła polon i rad oraz przyczyniła się do odkrycia
zjawiska promieniotwórczości.
(9) Model atomu, uwzględniając złożoność jego budowy, opracował Ernest
Rutherford:
• • • •
Atom jako układ • • • • • krążą elektrony
planetarny • • • • •
• • • • • jądro
• • • •
(10)Twórcą mechaniki kwantowej oraz współczesnej teorii budowy atomu
był Niels Bohr:



pop powłoki elekronowe, po których
krążą elektrony
jądro



IV. Praca domowa
Podaj poprawny odczyt substancji wraz z ilością atomów:
H2, 4Zn, 4N2, 3CaO, Al2O3, 3SiO2, 2K2O.
V. Podsumowanie lekcji, oceny dla aktywnych uczniów.

Wyświetleń: 3129