PROGRAM ZAJĘĆ POZALEKCYJNYCH
„WARSZTATY CERAMIKI I GARNCARSTWA”





Opracowała: Joanna T 
WSTĘP
Ceramika jest jedną najstarszych technik tworzenia obiektów i przedmiotów. Większość śladów, jakie pozostały po minionych kulturach, to właśnie przedmioty wykonane
z gliny. Przetrwały one do czasów nam współczesnych i są swoistym zapisem informacji o sztuce, historii i życiu codziennym ludzi w dziejach naszej kultury.
Podczas zajęć każde dziecko będzie miało szansę zapoznać się z historią ceramiki
i najstarszymi kulturami, które ją tworzyły. Zetknie się z surowcem z pozoru nieciekawym, szarym, przypominającym błoto, jednak jakże wdzięcznym i przyjaznym człowiekowi. Będzie miało okazję tworzyć wyroby ceramiczne różnymi technikami, narzędziami, z zastosowaniem wielu sposobów zdobienia.
CEL GŁÓWNY
Wspomaganie wszechstronnego rozwoju uczniów poprzez działalność plastyczną.
Proponowany program zajęć pozalekcyjnych umożliwi uczniom zdobywanie nowych wiadomości i umiejętności. Realizacja założeń będzie dokonywać się w oparciu o metody polegające na praktycznych działaniach uczniów. Program ma na celu zapoznanie z technikami charakterystycznymi dla ceramiki oraz kształtowanie podstawowych umiejętności w tej dziedzinie. Zajęcia te mają również na celu kształtowanie potrzeby pożytecznego i atrakcyjnego spędzania wolnego czasu. Największym sukcesem uczestników zajęć powinna być radość tworzenia, a same zajęcia są zaproszeniem do zabawy, przeżycia przygody z ceramiką.
CELE SZCZEGÓŁOWE
- Rozwój wyobraźni, kreatywnego i twórczego myślenia
- Doskonalenie sprawności manualnej
- Poznanie technik i technologii ceramicznych
- Kształtowanie umiejętności projektowania i przedstawiania kompozycji na płaszczyźnie
i w bryle
- Usprawnianie koordynacji wzrokowo – ruchowej
- Doskonalenie koncentracji uwagi
- Rozwijanie wrażliwości i twórczej ekspresji
- Rozwijanie umiejętności twórczego rozwiązywania problemów
 
PROCEDURY OSIĄGANIA CELÓW
Podstawową formą zajęć ucznia będzie jego zaangażowanie i celowa działalność plastyczna. Zdobywając coraz szerszy zasób wiedzy i doświadczeń oraz większą swobodę działań plastycznych, uczeń osiągnie pełniejszą swobodę twórczą. Program zachęca uczniów do działalności plastycznej poprzez:
- możliwość wypróbowania swoich sił w różnych technikach ceramicznych
- możliwość wykonywania różnorodnych form dekoracyjnych i użytkowych
- prezentacje wytworów dzieci podczas konkursów, wystaw i kiermaszy organizowanych doraźnie na terenie szkoły
Osiąganie wszystkich zamierzonych celów i zadań jest możliwe dzięki realizacji treści programowych, które zakładają:
- rytmiczność zajęć
-odpowiedni dobór tematyki zajęć dostosowany do zainteresowań i umiejętności każdego ucznia
- realizację zadań z zastosowaniem różnorodnych technik ceramicznych
- stworzenie odpowiedniej atmosfery pracy
- umiejętność pracy indywidualnej i grupowej
- eksponowanie prac w klasopracowni, szkole i środowisku lokalnym.

SPOSÓB ORGANIZACJI ZAJĘĆ
FORMY PRACY
Podczas zajęć przeważać będzie praca indywidualna
 
METODY
Preferowane będą metody, które umożliwią samodzielne rozwiązywanie problemów, samodzielne projektowanie działań. Powinny one zapewnić bezpieczeństwo, akceptację siebie, swoich wytworów i pracy kolegów.
Jednym z podstawowych założeń programu jest działalność terapeutyczna. Dzieci uczęszczające na zajęcia już z racji upośledzenia wykazują szereg zaburzeń i zahamowań w sferze osobowości. Zaburzony rozwój społeczny, emocjonalny i motywacyjny wymaga działań o możliwie szerokim zasięgu. Starania, aby przez zabawę, przez pełną akceptację osoby ucznia, stosowanie wzmocnień pozytywnych, nastawienie na współdziałanie a nie rywalizację uczestnik zajęć uwierzył
w swoje możliwości, polubił świat twórczości plastycznej, która będzie mu dawała radość
i satysfakcję.
Aktywność twórcza możliwa jest do wyzwolenia w dziecku wówczas, jeśli będziemy proponować różnorodne działania plastyczne dostosowane do jego możliwości, tak by mógł odnaleźć te szczególnie mu bliskie. Łatwiej mu będzie podjąć działania plastyczne, jeśli wyzbędzie się lęków
i niepokojów o wynik swojej pracy. Świadomość, że zawsze może liczyć na naszą pomoc i wsparcie
w podejmowanych działaniach zachęci go do pracy.
TEMATYKA ZAJĘĆ
I. WIADOMOŚCI OGÓLNE
- Terminy występujące w ceramice (ceramika, glina, szkliwo, zaprawa)
- Krótki rys historyczny powstania ceramiki, najstarsze kultury ceramiczne
II. TECHNOLOGIA MAS CERAMICZNYCH
- Różne rodzaje surowców wykorzystywanych do wyrobu ceramiki (gliny ceglarskie, garncarskie, ogniotrwałe, )
- Przygotowanie mas ceramicznych (rozdrabnianie, wyrabianie, ugniatanie)
- Ustalenie podstawowych cech (suszenie, temperatura spiekania, kurczenie gliny, przechowywanie, regeneracja)
III. MODELOWANIE CERAMIKI
- Narzędzia do modelowania gliny
- Techniki swobodnego modelowania (wałeczki, wygniatanie, wstęgi, plastry, wytłaczanie)
- Użycie form pomocniczych
- Modelowanie na kole garncarskim 
IV. TECHNIKI DEKORACYJNE
- Barwienie mas ceramicznych
- Wykorzystanie faktur
- Gładzenie, rytowanie, wycinanie, nakładki
V. WPALANIE CERAMIKI
- Pierwotne sposoby wypalania ceramiki
- Wypalani w piecach elektrycznych
- Przygotowanie wyrobów do wypału
PROPOZYCJE METOD OCENY
Właściwe jest stosowanie elastycznych metod oceny wytworów plastycznych uczniów
w zależności od wrodzonych predyspozycji, aktualnego samopoczucia, temperamentu, charakteru. Praca powinna mu dawać satysfakcję bez względu na efekt procesu twórczego. Ważne jest aby uczeń podczas oceny jego wytworów plastycznych zdobył wiarę we własne siły i możliwości. Proponowane formy oceny to:
-korekta zbiorowa
- korekta indywidualna
- organizowanie wystaw i prezentacji prac uczniów
- udział konkursach plastycznych
EWALUACJA PROGRAMU
Przedmiotem ewaluacji będzie stopień realizacji założonych w programie celów. Podmiot ewaluacji stanowić będzie grupa uczniów uczestniczących w zajęciach w roku szkolnym 2010/2011.
Analiza wytworów uczniów pozwoli odpowiedzieć na pytania:
- Czy zostały osiągnięte założone cele programu
- W jakim stopniu realizacja programu wspomogła rozwój uczniów.
Wnioski zyskane w trakcie ewaluacji programu pozwolą na określenie jego mocnych i słabych stron, a w konsekwencji na modyfikację programu w kolejnym roku szkolnym.
 
BIBLIOGRAFIA
- Warshaw J. Praktyczny poradnik - CERAMIKA, Arkady, Warszawa, 2004
- Gloton R., Cero C. Twórcza aktywność dziecka, WSiP, Warszawa, 1985
- Brauf U., Burkhardt I., Maier J., Każde dziecko to potrafi, Świat Książki, Warszawa 1995
- Szuman S., Sztuka dziecka, WSiP, W-wa, 1990
- Madej J., Ceramika w edukacji szkolnej. Poradnik metodyczny dla nauczycieli, Impuls, Kraków 2002
- Mattison S., Podręcznik ceramika, Arkady, Warszawa 2006
- Skiba P., Garncarstwo sztuka pięciu żywiołów, Arkady, Warszawa 2010

Wyświetleń: 6071