Katalog

Monika Czapla, 2011-01-31
Leżajsk

Zajęcia pozaszkolne, Artykuły

Działalność Modelarskiego Klubu Lotniczego im. Janka Barana działającego przy Szkole Podstawowej im. gen. Władysława Sikorskiego w Wierzawicach w latach 1983 - 2001

- n +




Działalność Modelarskiego Klubu Lotniczego
im. Janka Barana
działającego przy Szkole Podstawowej
im. gen. Władysława Sikorskiego
w Wierzawicach
w latach 1983 - 2001


WSTĘP


Kluby modelarskie są organizacją dzieci i młodzieży o specyficznym systemie metodycznym i strukturze organizacyjnej. Mimo gruntowych przeobrażeń systemu oświatowego, które się w nich dokonały, zachowały one aktualne do dziś, a wypracowane
i ugruntowane w blisko 80-cio letniej historii tradycje modelarskich zwyczajów, metod pracy i systemu organizacyjnego. Można tutaj wymienić określenia: ,, Modelarz”, ,,Polski Związek Modelarski”, ,,Licencja modelarska”. Wciąż aktualne i powszechnie aprobowane są również formy działalności tj.: obozy modelarskie, sportowe zawody modelarskie. Wszystko to pozwala realizować doniosłe wychowawczo wartości społeczno moralne, kształcić patriotyzm, rzetelność, samodyscyplinę, odpowiedzialność, niezmiennie eksponowane
w modelarskim wzorcu osobowym i wzmacniane w obozach i rozmowach:
-postawy humanistyczne: zaangażowanie, internacjonalizm, umiłowanie wolności, bezinteresownej uczynności na rzecz ludzi i społeczeństwa, opiekuńczości;
-postawy interpersonalne: poszanowanie godności człowieka, szacunek dla zdrowia i życia, tolerancji, rzetelnej informacji;
-postawy intrapersonalne: osobistej godności, samokontroli, perfekcjonizmu, samodzielności, osobistej odwagi itp.1
W miarę upływu czasu te, ulegające tylko nieznacznym korektom, elementy metodyki modelarskiej wkomponowane zostały w zintegrowany system oddziaływań wychowawczych znajdując swoje odzwierciedlenie w codziennej działalności modelarskiej.
Naczelnym celem współczesnego modelarstwa, aktywnie uczestniczącego w procesie wychowania młodego pokolenia, jest wielostronne przygotowanie swoich członków do udziału w życiu dorosłym i jak najlepszego wypełniania ról jakie wyznaczane im będą przez rozwój naszego kraju w ich życiowej działalności. Modelarstwo stwarza możliwość poznania świata i zdobywania wiedzy z różnych dziedzin.



I. POLSKI ZWIĄZEK MODELARSTWA LOTNICZEGO – ORGANIZACJĄ DZIECI I MŁODZIEŻY

Szkolenie modelarskie prowadzone w Klubach Modelarstwa Kosmiczno-Lotniczego (modelarniach) działających w ogniwach terenowych – placówkach Ministerstwa Edukacji Narodowej, Ministerstwa Kultury i Sztuki, Związku Harcerstwa Polskiego, Garnizonowych Klubach Oficerskich itp. oraz Ośrodkach Sekcji Modelarstwa Lotniczego i Kosmicznego aeroklubów regionalnych jest jedną z najskuteczniejszych i autentycznie popularnych wśród dzieci i młodzieży form wychowania i kształcenia ogólnotechnicznego.2
Dzieci i młodzież uczęszczając na zajęcia modelarstwa lotniczego lub kosmicznego mają możliwość rozwijać swoje zainteresowania modelarstwem, lotnictwem i pogłębiać wiadomości zdobyte w szkole. Mogąc uprawiać jedną z dziedzin sportów lotniczych jaką jest modelarstwo mogą startować w zawodach, zdobywać klasy sportowe i odznaki modelarskie,
Modelarstwo wprowadzając do zajęć elementy sportowe z szeroko pojętym zagadnieniem rekreacji jest atrakcyjną formą spędzania wolnego czasu. Dostarcza dzieciom i młodzieży rozrywki i wypoczynku. Podczas prowadzonego szkolenia, dzieci i młodzież nie tylko opanowują przewidziany programem zasób umiejętności i sprawności ruchowo- manualnych, lecz także rozwijają własne zdolności poznawcze, uwagę wyobrażenie, pomysłowość techniczną.
Dwie nader ważne strony procesu poznania- myślenie i działanie- w szkoleniu modelarskim wzajemnie się przenikają, dając młodzieży poczucie życiowej użyteczności ich wysiłku. Nie bez znaczenia jest rozwijanie samorządności i zmysłu organizacyjnego, podnoszenie kultury technicznej a w szczególności : zaznajomienie się z historią, zasadami lotu, konstrukcją, osiągnięciami oraz innymi wiadomościami z dziedziny lotnictwa i kosmonautyki; kształtowanie umiejętności posługiwania się narzędziami oraz urządzeniami technicznymi zarówno przy obróbce ręcznej jak i maszynowej; wyrabianie umiejętności obróbki różnych materiałów i tworzyw; ,,wyżycie sportowe” przez udział w zawodach; zaznajomienie
z podstawowymi zasadami organizacji, bezpieczeństwa i higieny pracy; kształtowanie właściwego stosunku do pracy i wysiłku ludzkiego, rozwijanie zmysłu oszczędności
i świadomej dyscypliny społecznej, gospodarności, sumienności i wytrwałości, budzenie
i rozwijanie estetycznej wrażliwości, poczucia ładu i porządku, przygotowanie uczestników zajęć do odpowiadającego ich uzdolnieniom wyboru zawodu związanego z lotnictwem.4
Mając na uwadze potrzebę ciągłego doskonalenia procesu kształcenia modelarskiego wprowadzono – wzorem innych dyscyplin sportowych – podział na młodzików – do lat 17
i juniorów – do lat 21.
Bardzo duży nacisk kładzie się na kończenie procesu szkolenia modelarzy obowiązkowym ich udziałem w zawodach połączonych ze zdobywaniem klas sportowych oraz odznak modelarskich młodzika i juniora. Ma to także bardzo duże znaczenie wychowawcze, gdyż
w większym stopniu niż dotychczas finalizuje włożoną pracę i wysiłek młodzieży.

ORGANIZACJA PRACY ZESPOŁU MODELARSKIEGO

Rozpoczynając- na początku roku szkolnego – działania organizacyjne związane
z inauguracją nowego roku szkolenia modelarskiego należy porozumieć się z właściwym terenowo aeroklubem regionalnym. Zwykle w tym okresie aerokluby organizują spotkania wszystkich członków sekcji modelarskiej i instruktorów. Na spotkaniach tych instruktorzy mogą uzyskać informacje o aktualnych planach i wytycznych na dany rok szkolny oraz otrzymać niezbędne do zajęć materiały itp.
Organizację zespołu modelarzy należy poprzedzić wstępną selekcją kandydatów. Ilość przyjętych kandydatów zależy od ilości organizowanych grup szkolenia modelarskiego. Powinna być ona jednak większa niż przepustowość pracowni, gdyż liczyć się należy
z ewentualną rezygnacją niektórych modelarzy z uczęszczania na zajęcia. Metody przeprowadzenia naboru zależą w dużym stopniu od inwencji i pomysłowości instruktora. Dobrą formą propagandy modelarskiej i pomocą w naborze oraz selekcji kandydatów, jest wykorzystanie organizowanej na początku roku szkolnego akcji ,, Święto Latawca”, w której corocznie bierze udział kilkadziesiąt tysięcy zawodników. Zgodnie z programem tej imprezy wszyscy modelarze pierwszego roku szkolenia wykonują latawce i biorą udział w zawodach. Daje to instruktorom możliwość przeprowadzenia obserwacji i dokonania pierwszej selekcji kandydatów do dalszego szkolenia. Od kandydatów do kształcenia modelarskiego należy wymagać pisemnego zezwolenia rodziców ewentualnie kierownictwa szkoły. Wskazane jest przeprowadzenie zebrania z rodzicami w sprawie wyjaśnienia im celów i zadań modelarskich oraz poinformowanie ich o rozkładzie tych zajęć. W trakcie zajęć instruktor powinien interesować się postępami modelarzy w nauce szkolnej i bezwarunkowo zawieszać uczniów
z ocenami niedostatecznymi. Uczniów zagrożonych nie uzyskaniem promocji do następnej klasy należy bezwarunkowo skreślić z listy uczestników.
Organizując pracę w modelarni należy dążyć do maksymalnego wykorzystania pracowni przez wszystkie dni tygodnia, minimum po cztery godziny dziennie. Zajęcia z jedną grupą młodzieży powinny odbywać się dwa razy w tygodniu po dwie lub trzy godziny w okresie od 1 września do 30 czerwca. Liczebność grupy szkoleniowej zależna jest od warunków lokalowych i powinna wynosić minimum 20-15 uczestników. W klubie modelarskim powołany jest zarząd Klubu Modelarstwa Lotniczo-Kosmicznego składający się
z przewodniczącego, sekretarza i skarbnika. Praca w zarządzie-oprócz wartości wychowawczych- rozwija samorządność wśród dzieci i młodzieży. Formy pracy zarządu omawia dokładnie ,, Regulamin Klubów Modelarstwa Lotniczo- Kosmicznego”. 5

PROGRAM SZKOLENIA MODELARZY

Program szkolenia modelarzy przewiduje podział na dwie grupy wiekowe:
- młodzików- młodzież w wieku 10-17 lat;
- juniorów- młodzież do 21 roku życia.
Zajęcia w modelarni powinny być prowadzone oddzielnie z każdą grupą wiekową. Nie musi to być koniecznie i ściśle przestrzeganą zasadą, bowiem może się zdarzyć, że modelarz
w wieku poniżej 17 lat będzie posiadał trzecią klasę sportową i brązową odznakę modelarza oraz budował modele przewidziane programem szkolenia juniorów. Może mieć miejsce przypadek, że wychowanek zapisze się do modelarni mając powyżej 17 lat i będzie zmuszony przejść przez przyśpieszone szkolenie przewidziane programem szkolenia młodzików. Instruktor jednak tak powinien organizować szkolenie i pracę w modelarni, aby zarówno
w grupie szkolenia młodzików jak i juniorów zachowane były wymagania wiekowe,
a młodzież wykonywała pracę zgodnie z programem.6
Tak kształceni modelarze będą mogli finalizować swoją pracę udziałem w zawodach sportowych, w których obowiązuje górna granica wieku dla młodzików 17 lat i juniorów 21 lat. Uczestnicy szkolenia mają możliwość startu w zawodach sportowych wszystkimi modelami, których budowę przewiduje program. Przyjmuje się, że wyszkolonym modelarzem młodzikiem jest modelarz, który startując w zawodach na przykład ,, Młodzi modelarze- lotnicy na start” uzyskał klasę młodzieżową i odznakę młodzika ; a juniorem jest modelarz, który brał udział w zawodach i zdobył klasę III i odznakę brązową. Udział modelarzy
w zawodach jest ważnym elementem wychowawczym, gdyż podsumowuje włożoną pracę
i wprowadza współzawodnictwo, które umożliwia młodzieży sportowe wyżycie.
Zakłada się, że szkolenie modelarza trwa – od momentu rozpoczęcia uczęszczania na zajęcia, do momentu zdobycia klasy sportowej – jeden rok szkolny. Jednakże modelarz w danej grupie wiekowej jest kształcony dalej, aż do czasu przekroczenia górnej granicy obowiązującego wieku. Wieloletni plan kształcenia modelarzy zakłada szkolenie młodzieży przez instruktora do 21 lat. Po ukończeniu tego wieku modelarze przechodzą do grupy seniorów i dalej mogą pracować samodzielnie. Modelarzy najzdolniejszych należy kierować do aeroklubu na kursy sędziowskie i instruktorskie.7
Zajęcia w modelarniach powinny przebiegać zgodnie z zasadami wychowania poza-szkolnego. Przy realizacji programu należy współpracować z kierownictwem szkoły, instytucji opiekuńczej oraz aeroklubem regionalnym, które świadczą pomoc organizacyjną, finansową i materiałową. W trakcie prowadzenia zajęć wskazane jest stosowanie różnych form szkolenia uzupełniającego w postaci wycieczek na lotnisko, do innych modelarni, muzeów itp. Instruktorzy prowadząc zajęcia zgodnie z programem zapewnią prawidłowy rozwój modelarstwa i umożliwią młodzieży udział w imprezach modelarskich organizowanych w kraju.

II. OPIS KLUBU MODELARSKIEGO ISTNIEJĄCEGO PRZY SZKOLE PODSTAWOWEJ IM. GENERAŁA WŁADYSŁAWA SIKORSKIEGO
W WIERZAWICACH

Wierzawice są jedną z tych nielicznych miejscowości, które na przyszłej sportowej mapie mają czym się pochwalić. Chłopcom z tej wioski leżącej pod Leżajskiem marzy się latanie w Wyższej Szkole Oficerskiej Sił Powietrznych w Dęblinie. Ich marzenia wcale nie są nierealne, jakby się mogło wydawać. W Wierzawicach już są organizowane zawody Pucharu Świata w modelarstwie. Dzieje się tak dzięki istniejącemu przy Szkole Podstawowej Klubowi Modelarstwa Lotniczego im. Jana Barana, cieszącego się ogromną popularnością wśród młodzieży. Założycielem, opiekunem i trenerem tego klubu jest obecny dyrektor szkoły mgr Eugeniusz Kujan. Urodził się 8.02.1956 roku w Grodzisku Dolnym w województwie rzeszowskim. To wraz z nim sztuka modelarstwa przywędrowała do Wierzawic. On sam pochodzi z Dębna . Już będąc dzieckiem słuchał opowiadań ojca o wojnie i samolotach, które lądowały na pobliskim lotnisku. Jego prawdziwa przygoda z modelami latającymi zaczęła się wtedy, kiedy przeczytał w którejś z gazet, że w Technikum Mechanizacji Rolnictwa w Łańcucie działa klub modelarski prowadzony przez Felicjana Dzierżanowskiego, byłego absolwenta Politechniki Lwowskiej i ojca modelarstwa na tym terenie. Poszedł więc do tego technikum ale głównie po to aby zapisać się do klubu.
W Łańcucie były prowadzone zajęcia z modelarstwa rakietowego i kosmicznego. W trzeciej klasie technikum sam już uczył modelarstwa. Zajęcia prowadził w jednej ze szkół podstawowych w Leżajsku. Do Wierzawic trafił w 1981r. Działalność trenera rozpoczął
w 1983r. Wtedy to założył Klub Modelarstwa Lotniczego i Rakietowego, który zyskał sobie wielu zwolenników i cieszył się ogromnym zainteresowaniem ze strony uczniów. 8
Z wielkim zapałem młodzież przystąpiła do adaptacji pomieszczeń pracowni technicznej oraz magazynku sportowego na pomieszczenie klubu. Po wykonaniu niezbędnych prac przystąpiono do wykonywania pierwszych modeli szybowców szkolnych „Druh” i „Jaskółka”. W wyniku nawiązania współpracy z Sekcją modelarstwa Lotniczego i Kosmicznego Aeroklubu Rzeszowskiego modelarnia szkolna od początku istnienia uczestniczyła we wszystkich dostępnych imprezach modelarskich. Pierwszy chrzest bojowy przeżyli modelarze w 1984r. na Wojewódzkich Zawodach Modelarskich w klasie F1A, F1/2A, S3A organizowanych na lotnisku w Jasionce. Występ można zaliczyć do udanych, uwzględniając ich pierwszą zawodniczą tremę.9
Po zdobyciu pierwszych doświadczeń modelarze starannie przygotowywali się do zawodów ,,Młodzi Modelarze – Lotnicy na start” organizowanych przez Aeroklub Rzeszowski na lotnisku w Jasionce w dniu 17.06.1984 roku, gdzie wypadli dość pomyślnie. W 1995 roku dzięki zakupowi sprzętu i materiałów modelarskich pomieszczenie, gdzie odbywały się zajęcia z modelarzami zmieniło wygląd na autentyczny klub modelarski. Klub Modelarstwa Lotniczego i Rakietowego został zarejestrowany w Aeroklubie Rzeszowskim. Na tę okazję
w dniu 18.04.1995roku trener Eugeniusz Kujan zaprosił gości m.in. płk Witolda Świadka, płk Wacława Nycza, ppłk dyplomowanego pilota Szymona Kowala- kierownika Aeroklubu Rzeszowskiego oraz Bolesława Troninę- kierownika sekcji modelarskiej Aeroklubu Rzeszowskiego. Dokonano wręczenia dyplomu rejestracyjnego. Na patrona obrano Janka Barana-nieżyjącego już pilota Aeroklubu Rzeszowskiego, który zginął podczas pokazów na mistrzostwach Europy w Irlandii. Był człowiekiem odważnym, mądrym, którego osobiście znał trener Eugeniusz Kujan. Swój wybór uznał za trafny. Młodzież i grono pedagogiczne szkoły w Wierzawicach odniosło bardzo miłe wrażenie ze spotkania z tak świetnymi pilotami.
Przez następny sezon modelarze brali udział we wszystkich zawodach jakie organizowane były na lotnisku w Jasionce m.in. zawody międzyklubowe w klasach modeli szybowców swobodnie latających, Mistrzostwa Województwa Modeli Latających i Rakiet. Następnie zawodnicy wyjeżdżali na półfinały Mistrzostw Polski Modeli i Rakiet( czterech zawodników).Jeden z nich Jakubek Robert brał udział w Mistrzostwach Polski w Piotrkowie Trybunalskim w dniach 14-16.06.1985roku, gdzie zajął dwunaste miejsce. Następne zawody to półfinał mistrzostw Polski Modeli Kosmicznych w dn.22-23.06 1985r. w Nowym Sączu, gdzie startowali juniorzy z klubu wierzawickiego. Jeden z uczniów E. Kujana po ukończeniu szkoły podstawowej zdał pomyślnie egzaminy do Liceum Lotniczego w Dęblinie. W celu nawiązania przyjaźni z kolegami z Węgier zorganizowano obóz dla młodzieży w dniach 22-29.08.1995r. W czasie wakacji młodzież gromadziła materiały do budowy modeli latających, mając na uwadze jeszcze lepsze przygotowanie się do następnego sezonu lotniczego. Coraz więcej uczniów zgłaszało się do klubu modelarskiego. Warunki były trudne, ale najważniejsze były chęci uczniów.10
20.09.1985r. zorganizowano zawody na terenie Wierzawic „ Święto Latawca”. 22.09.1985r. zawody międzyszkolne - VI miejsce w byłym województwie rzeszowskim zajęła SP Wierzawice. Następnie 05.10.1985r. uczniowie kl. VIII - modelarze brali udział w zawodach wojewódzkich na lotnisku w Jasionce. Jeden z nich Marek Walania zajął III miejsce w klasie otwartej. Na tym zakończono sezon modelarski w 1985r. Z tej okazji zaproszono aktualnych mistrzów świata w lataniu precyzyjnym , pilotów Aeroklubu Rzeszowskiego, którzy na Mistrzostwach świata w Stanach Zjednoczonych zdobyli złoty medal, Wacława Nycza
i Witolda Świadka oraz ppłk pil. Szymona Kowala kier. Aeroklubu Rzeszowskiego. Po spotkaniu ze sławnymi lotnikami młodzież zrzeszona w klubie przystąpiła do pracy z wielkim zapałem, każdemu z nich marzyła się wielka przygoda z lotnictwem.
Rozpoczął się nowy sezon. W marcu 1986r. odbyło się podsumowanie sezonu modelarskiego za rok 1985. Modelarze z klubu modelarskiego w Wierzawicach odnieśli wielki sukces zajmując I miejsce drużynowo, zdobywając Puchar Przechodni oraz II miejsce indywidualnie. W 1986r. zawody odbywały się w Piotrkowie Trybunalskim, Nowym Sączu, w Grudziądzu oraz kilkakrotnie w Rzeszowie. Startowało 25 modelarzy. I miejsce w klasie S4B w półfinale Mistrzostw Polski modeli rakiet zdobył A Wlazło. Do finału zakwalifikowali się R. Jakubek, A. Turosz, A. Wlazało i Eugeniusz Kujan - udział był udany. W trudnych sytuacjach materialnych klub wspierany był przez Leżajską Wytwórnię Tytoniu Przemysłowego, która objęła nad nim patronat. Stanowisko prezesa klubu objął dyrektor LWTP inż. Czesław Rydzak.
Za wyniki sportowe oraz działalność modelarską klub zdobył po raz drugi tytuł Najlepszej Modelarni Roku. Modelarz A. Wlazło zdobył III, a R. Jakubek IV miejsce w plebiscycie na Najlepszego Modelarza 1986r.
W sezonie modelarskim 1987r. modelarze startowali we wszystkich zawodach organizowanych przez Aeroklub Rzeszowski. Dużo czasu pochłonęło przygotowanie do półfinału MP modeli rakiet (juniorów) organizowanych przez Aeroklub oraz MP (seniorów) organizowanych przez Aeroklub Podhalański. Do finału MP modeli rakiet juniorów organizowanego przez Aeroklub Kielecki zakwalifikował się A. Wlazło, natomiast do MP seniorów organizowanego przez Aeroklub Grudziądzki zakwalifikowali się: M. Walania, R. Jakubek, E. Kujan.11
Rok szkolny 1988/89 należał do bardzo pracowitych. E Kujan wciąż rozsławiał szkołę wierzawicką wraz ze swoimi modelarzami, zajmując coraz bardziej znaczące miejsca
w zawodach wojewódzkich i ogólnopolskich. Rozpoczął również budowę toru modelarskiego oraz prawdziwej modelarni przy Domu Kultury w Wierzwicach. Tor modelarski z zapleczem wybudowano w czynie społecznym. Projekt toru przekazał nieodpłatnie Aeroklub Polski
w Warszawie. Tor ten odpowiada wymaganiom stawianym przez międzynarodową organizację FAI i jest jedynym takim torem na wsi.12


27.01.1990r. odbyło się w SP w Wierzawicach podsumowanie sezonu modelarskiego za rok 1989. Udział w tej uroczystości wzięli przedstawiciele Rzeczpospolitej Polskiej, władze Aeroklubu Rzeszowskiego, Telewizja Polska oraz redaktorzy pisma „Skrzydlata Polska”. gościem honorowym był pilot, mistrz świata Wacław Nycz.
W roku szkolnym 1990/91 odbyły się I WIEJSKIE MIĘDZYNARODOWE ZAWODY MODELI LATAJACYCH NA UWIĘZI WIERZAWICE 22-25.08.1991. I st. „ FAI COUNTRY CONTEST” F2B, na nowo otwartym torze modelarskim.
W klubie modelarskim szkoliło się wówczas 35 uczniów klas VII-VIII, którzy startowali we wszystkich zawodach organizowanych przez Aeroklub Polski oraz Aeroklub Rzeszowski.
W roku 1991/92 modelarze wykonywali modele szkolne i wyczynowe. Zdobyto dwa tytuły Mistrzostw Polski. Siedzibą klubu był wówczas miejscowy Dom Kultury, w którego piwnicach wygospodarowano pomieszczenie na działalność MKL. Od początku istnienia klubu modelarze z Wierzawic wykonywali modele szkolne szybowców, rakiet, modeli latających na uwięzi. Na zajęcia uczęszczała młodzież miejscowej szkoły kl. VI-VIII. Zawodnicy brali udział w wielu zawodach krajowych i międzynarodowych osiągając zawsze dobre wyniki. W okresie istnienia klubu zdobyto 25 tytułów mistrza województwa, 15 tytułów mistrza Polski, jeden tytuł wicemistrza świata juniorów i wiele innych wyróżnień
i tytułów liczących się w świecie modelarskim.
W pracy klubu jest wiele problemów, a najważniejszy to oczywiście finanse. Dobry klub to też i duże środki na bieżącą działalność, wyjazdy na zawody, ich organizację itp.
Aeroklub Polski - Komisja Modelarska wielokrotnie typował modelarzy z Wierzawic do kadry narodowej. Jest to wielkie wyróżnienie dla tych młodych chłopców. Dużym wyróżnieniem a zarazem wyzwaniem dla klubu było przyznanie przez Międzynarodowa Organizację Lotniczą FAI w Paryżu organizacji Zawodów Pucharu Świata w modelarstwie lotniczym w 1991 roku. Zawody te dostały bardzo wysoką ocenę obserwatorów FAI i weszły na stałe do kalendarza imprez modelarskich jako impreza coroczna ze stałą lokalizacją
w Wierzawicach.
Jest to zarazem też promocja miejscowości i Gminy Leżajsk. W 1992 roku klub zgodnie
z Ustawą o Stowarzyszeniach został na podstawie swojego statutu zarejestrowany w Sądzie Wojewódzkim i od tej pory posiada osobowość prawną.

W dniach 1-5.07.1993 członkowie Klubu Modelarskiego im. J. Barana zakwalifikowali się do Mistrzostw Polski i Świata modeli latających na uwięzi. Absolwent SP w Wierzawicach Marcin Leszczak zdobył brązowy medal Mistrzostw Świata, zdobyto także dwa tytuły Mistrzostw Polski. W tym samym roku w Kijowie M. Leszczak zdobył tytuł wice-mistrza świata .
Jedną z atrakcji rozgrywanych w Wierzawicach Międzynarodowych Zawodów Modeli Latających na uwięzi w dniach 26-27.08.1997r. był brytyjski bombowiec RAF-BE-2e z 1912 zrzucający bomby i ulotki. Makietę historycznego samolotu przygotował Zygmunt Osak modelarz z Mielca reprezentujący tamtejszy Spółdzielczy Dom Kultury. Nad swoim bombowcem pan Zygmunt pracował 12 miesięcy, a co ciekawe w cywilu był oblatywaczem samolotów.
Mieleckie cacko napędzane silnikiem o mocy 1,5KM wzbudzało powszechne zainteresowanie. Podobnie zresztą jak podniebne popisy modelarzy, których latające ptaki wykonywały m.in. przewroty, pętle klepsydry. Trwające 7 minut przeloty dostarczały publiczności nie mniejszych wrażeń niż popisy na AIR SHOW w Dęblinie. O punkty
i uznanie zjechali walczyć do Wierzawic reprezentanci Francji, Łotwy, Ukrainy, Wegier, Wielkiej Brytanii, obecni byli także gospodarze. Oprócz wymienianego już Zygmunta Osaka w doborowym towarzystwie startował Dariusz Kuras wychowanek wierzawickiego klubu. Jest on zaliczany do czołówki polskich modelarzy juniorów w klasie akrobacji. W klasie tej zwyciężył Sergiej Solomiennikow a Dariusz Kuras zajął III lokatę. W klasie modeli latajacych pierwszeństwo przypadło Zygmuntowi Osakowi.13
Sezon lotniczy 1998/99 roku modelarze z Wierzawic mogą zaliczyć do udanych, ponieważ osiągnęli dobre wyniki w zawodach krajowych i międzynarodowych. W ogólnopolskich zawodach modeli latających na uwięzi juniorów, które odbyły się w Katowicach w klasie F2B- modele akrobacyjne- III miejsce zdobył Marek Podgórny, w klasie F2B-modele prędkie – II był Dariusz Majkut. W mistrzostwach Polski modeli latających na uwięzi (18-20 czerwiec Dąbrowa Górnicza) srebrny medal wywalczył Dariusz Majkut. W Pucharze Świata
w modelarstwie lotniczym juniorów modelarze z Wierzawic również święcili tryumfy.
W klasie F2A III miejsce zdobył Dariusz Majkut, a w klasie F2D- walka powietrzna- III miejsce zajął Marek Podgórny. W klasie F2B – modele akrobacyjne- VI był Dariusz Kuras.
I wreszcie w kolejnych zawodach o Puchar Świata w modelarstwie lotniczym, rozegranych na Słowacji, w klasie F2D, drugą lokatę zajął Marcin Leszczak.14
Z bieżących informacji na uwagę zasługuje fakt, że Wydział Modelarski Aeroklubu Polskiego na swym listopadowym posiedzeniu w Muszynie ustalił skład kadry narodowej
w modelarstwie lotniczym na rok 1999. Za osiągnięte wyniki w tym roku w skład tej kadry został powołany Dariusz Majkut, uczeń klasy VII SP w Wierzawicach, startujący w klasie F2A ( pod nazwą kryją się modele prędkie ). Dariusz Majkut również objęty jest specjalnym przygotowaniem do mistrzostw Europy juniorów w modelarstwie lotniczym na uwięzi, które odbędą się w przyszłym roku w Hiszpanii.
W okresie jesienno-zimowym praca klubu nabiera szczególnej aktywności. Modelarze wykonują w pracowni modele szkolne i wyczynowe do sezonu 1999. Wymaga to naprawdę dużo trudu, pracy i precyzji. Do tego dochodzą treningi na torze modelarskim. Aktualnie klub zrzesza 25 modelarzy –młodzików, 5 juniorów i 2 seniorów. Dużą uwagę zarządu skupia gromadzenie pieniędzy oraz utrzymanie umów sponsorskich i partycypacyjnych.

Pracę klubu za rok 1999 bilansowano 29 stycznia w SP w Wierzawicach podczas Walnego Zebrania Referat sprawozdawczy przedstawił Eugeniusz Kujan, wiceprezes MKL.. Przyjęto wówczas także program działania na 2000 rok. Największym sukcesem minionego sezonu był tytuł wicemistrza Europy modelarzy, zdobyty w dniach 11-18 lipca w trakcie Mistrzostw Europy w Valladolid w Hiszpanii przez Marka Podgórnego. Modelarz ten został również mistrzem Polski w walkach powietrznych modeli na uwięzi. Mistrzostwa Polski rozegrano w dniach 10-12 września w Lesznie. W zawodach tych tytuł wicemistrza Polski w tej samej kategorii zdobył Piotr Sobala, również z wierzawickiego klubu. Do tego bilansu należy dodać tytuł wicemistrza Polski zdobyty przez juniora Dariusza Majkuta (wcześniej wspomniane zawody w Dąbrowie Górniczej –140km/h) , trzecie miejsce w kraju w kategorii seniorów zdobyte przez Eugeniusza Kujana (160 km/h) oraz tytuł wicemistrza Polski Wojciech Kulpy w kategorii młodzików (116 km/h). Wyniki te stawiają MKL w czołówce krajowych klubów. Dużym osiągnięciem było również zwycięstwo Jacka Czapli w zawodach Pucharu Świata.15
Za wyniki sportowe oraz pracę z młodzieżą MKL-owi Wierzawice przyznano stałą organizację zawodów Pucharu Świata modeli latających na uwięzi w kategoriach F2A- modele akrobacyjne, F2B- modele prędkie i F2D- walki powietrzne. Organizator Pucharu Świata –FAI w 1999 roku do zawodów Pucharu Świata dopuścił 5 zawodników MKL Wierzawice. Pula ta może być większa, gdyż Jacek Czapla wygrał swoją konkurencję
w ramach zawodów o Puchar Świata. Tym samym zdobył prawo startu spoza limitu.
W Plebiscycie Sportowym – Leżajsk 1999r., Marek Podgórny, uczeń leżajskiego Zespołu Szkół , modelarz z MKL Wierzawice, wychowanek E. Kujana zdobył IV miejsce z liczbą 891punktów. Z tej okazji otrzymał puchar i gratulacje od redaktora naczelnego gazety ,,Sztafeta” – organizatora plebiscytu.16
Zawody IX edycji Modelarskiego Pucharu Świata odbyły się w sierpniu 2000r.
w Wierzawicach. Aeroklub Polski powołał trzech zawodników z Wierzawic: Marka Podgórnego, Piotra Sobalę i Dariusza Majkuta do kadry narodowej modelarzy, która wystartowała w Mistrzostwach Świata. Odbyły się one w lipcu we Francji.
W planach działaczy z Wierzawic jest organizacja Mistrzostw Europy w 2001 roku . Liczą oni, że po zawodach Pucharu Świata i kongresie FAI w Paryżu otrzymają zgodę. Byłaby to najwyższej rangi impreza modelarska w kraju. W Wierzawicach są ku temu warunki, obiekt posiada specjalną licencję i nadaje się do organizacji wielkich imprez. Jednocześnie działacze klubowi zdają sobie sprawę, że impreza ta wymagać będzie pewnej modernizacji toru modelarskiego, a przede wszystkim wielu zabiegów techniczno- organizacyjnych.
Wielką satysfakcję sprawił fakt, że w rankingu Aeroklubu Polskiego MKL Wierzawice zajął 10 pozycję wśród pracowni modelarskich w kraju i bezsprzecznie pierwsze miejsce
w klasyfikacji klubów będących poza aglomeracjami miejskimi.
W marcu 2000 roku Eugeniusz Kujan otrzymał certyfikat uprawniający go do sędziowania największych imprez modelarskich Sędziów tej rangi w kraju jest ośmiu, a Eugeniusz Kujan jest jedynym nie tylko w Polsce, ale i w Europie, z tak małego ośrodka jak Wierzawice. Oprócz zawodów w Wierzawicach w tym roku sędziował w Czechach ( Hradec Kralove), Niemczech(Sedniz), na Węgrzech( Gyula) i w Danii.17

Obecnie tj. w roku szkolnym 2000/2001 w klubie modelarskim szkoli się 25 młodzików,
5 juniorów, 5 seniorów. Na pracę z modelarzami trener E. Kujan poświęca 8 godz. tygodniowo. Zajęcia odbywają się w modelarni oraz na torze modelarskim (zajęcia praktyczne). Modelarze wyjeżdżają również na szkolenia m.in. do Dąbrowy Górniczej, gdzie znajduje się ośrodek szkoleniowy zajmujący się testowaniem silników spalinowych. Jest to jedyny w Polsce ośrodek o tak wysokim standardzie. Kierownikiem klubu jest dr inż.
A. Rachwał, który udziela pomocy, instrukcji oraz szkoli młodych modelarzy i trenerów. Współpraca z nim układa się bardzo dobrze. Modelarze wyjeżdżają także na zawody do Hiszpanii, Niemiec, Francji, Włoszech i na Słowację. Mistrzostwa Europy odbywają się co roku w różnych miejscach, w zależności od tego kto zostanie wytypowany. Gdyby nie było
w życiu modelarstwa, nie byłoby także tych zagranicznych wojaży. Kłopot w tym, iż brakuje im trochę pieniędzy. Gdy wyjeżdżają na zawody śpią w samochodach lub w namiotach. Koszt wyjazdu zawodnika na mistrzostwa Europy lub świata wynosi około 5 tysięcy złotych. Tylko połowę tej kwoty finansuje Warszawa, połowę musi zapłacić sam zawodnik. Eugenisz Kujan zna sytuację finansową rodzin swoich wychowanków i wie, że nie stać ich na taki wydatek., dlatego szuka sponsorów. Do dziś głównym sponsorem są Leżajskie Zakłady Piwowarskie. Dużej pomocy udzielały także Zakłady Chemiczne w Nowej Sarzynie, Hortex, Fabryka Maszyn, Wytwórnia Tytoniu Przemysłowego, Urząd Gminy w Leżajsku oraz Kuratorium Oświaty w Rzeszowie.18
Ostatnio chłopcy zaczęli sami na siebie zarabiać. Dają pokazy modeli latających przy okazji rozmaitych uroczystości lokalnych. Zwiedzili w ten sposób prawie całe Podkarpacie. Największym powodzeniem wśród publiczności cieszą się pokazy modeli bojowych, najbardziej widowiskowe. Właśnie w modelach bojowych, czyli F2D specjalizują się członkowie wierzawickiego klubu. Ten widowiskowy sport wymaga nie tylko zręczności i umiejętności, ale także wysiłku intelektualnego. W zawodach modeli do walk powietrznych chodzi o to, żeby odciąć śmigłem swojego samolotu wstęgę przyczepioną do samolotu przeciwnika. Ma ona 3 metry długości. Sztuka polega jednak na tym, żeby tych cięć było jak najwięcej, bo za każde sędziowie naliczają 100 punktów. Jeżeli ktoś nieopatrznie odetnie wstęgę za pierwszym razem, zarobi tylko 100 punktów. Przy robieniu manewrów trzeba uważać, żeby nie zderzyć się
z samolotem przeciwnika lub nie uderzyć o asfalt. Z modelu zostają wtedy strzępy. Na szczęście takie samoloty do walk powietrznych nie są drogie. Kosztują około 200 złotych. Znacznie więcej , bo około 3 tys. zł, kosztuje takie zderzenie modelarza, który pilotuje modele F2A , czyli prędkościowe. Podczas zawodów model F2A musi pokonać jeden kilometr w 9 okrążeniach. Wygrywa ten zawodnik, którego samolot przeleci odcinek jak najszybciej. Rekord świata w tej kategorii wynosi 303 km/h. Chłopcy z Wierzawic ,,latają’’ 260-280 km/h. Istotną rzeczą w przypadku modeli prędkościowych jest staranne ich wykonanie. Chodzi o uzyskanie jak najbardziej opływowych sylwetek. Sport ten wymaga również sporej zręczności i siły, by utrzymać taki samolocik kręcący się w kółko. Kolejną kategorię wśród modeli latających na uwięzi stanowią modele F2B, czyli akrobacyjne. To samoloty z silniczkami o pojemności 10 cm sześciennych. Taki samolocik to istne cacko, miniatura prawdziwego samolotu, w której odtworzona jest nawet kabina pilota wraz z nim samym. Podczas zawodów zadaniem modelarza jest wykonanie 16 figur w ciągu 7 minut przy prędkości 90 km/h. W razie kolizji z ziemią w strzępy zamienia się 7-8 tys. zł, bo tyle mniej więcej kosztuje taki samolocik. Najnowszą kategorią modeli na uwięzi, w której zaczynają specjalizować się członkowie klubu z Wierzawic, są modele F2C, czyli wyścigowe. Muszą one pokonać 10 km w 100 okrążeniach, lecąc z prędkością ok. 200 km/h. W tej kategorii startują dwuosobowe drużyny, składające się z pilota i mechanika. Rolą mechanika jest uzupełnienie paliwa, gdyż samolot nie jest w stanie pokonać takiej trasy zatankowawszy tylko raz. Co 20-30 okrążeń pilot kieruje samolot do lądowania, mechanik szybko go łapie
i uzupełnia w nim paliwo. Dużo w tej dziedzinie zależy od zgrania załogi.19
Ostatnie Mistrzostwa Polski, które odbywały się w Wierzawicach miały miejsce w 1998r.
W tym roku tj. 2001 Wierzawice już po raz dziewiąty zostały wytypowane do zorganizowania Międzynarodowych Zawodów zaliczanych do punktacji Pucharu Świata w dniach 23-26.08.2001r. Organizatorem jest FAI w Paryżu. Rocznie odbywa się siedemnaście takich imprez w różnych krajach. W tegorocznych mistrzostwach walczyło 35 modelarzy z Polski, Słowacji, Czech, Ukrainy, Litwy i Białorusi. Wyniki przedstawiają się następująco: klasaF2B-1.Zdeno Bajer (Słowacja), 2.Jiri Vejmoda (Czechy), 3. Paweł Dziuba (Polska); klasa:F2A seniorów-1.Tomas Bubenik (Czechy), 2.Tomasz Rachwał (Polska), 3.Marian Jurkovic (Słowacja); klasa F2A juniorów- 1. Jacek Czapla (Polska, MKL Wierzawice), 2.Wojciech Kulpa (Polska, MKL Wierzawice), 3.Krzysztof Muras; klasa F2D-1.Sergej Uzkikh(Ukraina),2.Igor Tukubajew(Ukraina), 3.Sergej Danilushkin(Białoruś).20
Z roku na rok zwiększa się liczba zawodników a także popularność i zainteresowanie modelarstwem lotniczym. Wielu wychowanków E. Kujana w dalszej swojej edukacji wybrało szkoły lotnicze, kształcą się m.in. w Liceum Lotniczym w Dęblinie, Politechnice Warszawskiej na Wydziale Lotniczym. Niektórzy marzą o Wyższej Szkole Oficerskiej Sił Powietrznych w Dęblinie i mocno nad sobą pracują. Pomaga im w tym i dodaje otuchy trener- E. Kujan. Dwóch jego wychowanków skończyło już Liceum Lotnicze w Dęblinie, inny chłopak – Marek Zagórski ukończył Wydział Pilotażu Politechniki Rzeszowskiej.
Dyrektor Eugeniusz Kujan przysłużył się Wierzawicom nie tylko budując modelarnię i tor stwarzając tym samym miejsce do spędzania wolnego czasu przez młodzież i dzieci w wieku szkolnym. Rozbudował także szkołę podstawą oraz wybudował piękną salę gimnastyczna (30x12) z zapleczem i stołówkę szkolną, z której korzysta wielu uczniów i pracowników szkoły. Prace te prowadzone były systemem gospodarczym z wykorzystaniem m.in. bezrobotnych robotników budowlanych i murarzy z terenu Wierzawic skierowanych przez RUP w Leżajsku w ramach puli Urzędu Gminy Leżajsk na roboty publiczne. Dzięki rozbudowie szkoła posiada 12 sal lekcyjnych, nowe sanitariaty, pracownię komputerową wraz z siecią Internetu, bibliotekę, świetlicę, gabinet pedagoga szkolnego, siłownię. Szkoła dysponuje 6 pokojami noclegowymi na 24 miejsc, co pozwala na organizowanie obozów sportowych .
Wierzawice dzięki staraniom E. Kujana, instruktora i dyrektora miejscowej szkoły oraz wspierającym go fanatykom modelarstwa dysponują bardzo dobrym torem do rozgrywania współzawodnictwa w zawodach modeli latających na uwięzi. Do jego klubu zgłaszają się nie tylko chłopcy z Wierzawic. Przychodzą także rodzice z okolicznych miasteczek, którzy martwiąc się, że ich synom brak pasji lub ta pasja objawia się w nieodpowiedniej formie. Niektórzy z chłopców, zanim zajęli się modelarstwem, żyli na marginesie. Jak podkreśla
E. Kujan, nie ma lepszego zajęcia dla młodego człowieka niż ta dziedzina sportu. Uczy precyzji, cierpliwości i rozwija zdolności manualne. Chłopcy z Wierzawic budując modele poznają najnowsze technologie i materiały. Przede wszystkim jednak odnajdują cel życia, jakim jest latanie. Bo, jak podkreślają modelarstwo jest wstępem do prawdziwego latania. Wielcy piloci zaczynali od składania modeli. Pierwszy polski kosmonauta, Mirosław Hermaszewski również.



Przypisy

1. Praca magisterska; Eugeniusz Kujan ,,Wychowanie techniczne w działalności Klubów Modelarskich na przykładzie Modelarskiego Klubu Lotniczego im. Janka Barana przy Szkole Podstawowej w Wierzawicach”, Rzeszów 1992, s.1.
2. Program szkolenia młodzików i juniorów w modelarstwie lotniczym i kosmicznym, Warszawa 1988.
3. Tamże, s.7.
4. Praca magisterska; Eugeniusz Kujan ,,Wychowanie techniczne w działalności Klubów Modelarskich na przykładzie Modelarskiego Klubu Lotniczego im. Janka Barana przy Szkole Podstawowej w Wierzawicach”, Rzeszów 1992, s.31-32.
5. Tamże, s.36.
6. Tamże, s.36.
7. Tamże, s. 38.
8. Wywiad z Eugeniuszem Kujanem, dyrektorem Szkoły Podstawowej im. gen. Władysława Sikorskiego w Wierzawicach, zamieszkałym w Wierzawicach 743, tel.24-24-163.
9. Kronika działalności Modelarskiego Klubu Lotniczego w Wierzawicach w latach 1983-1987.
10. Kronika działalności Modelarskiego Klubu Lotniczego w Wierzawicach.
11. Kronika działalności Modelarskiego Klubu Lotniczego w Wierzawicach.
12. Wywiad z E. Kujanem, dyrektorem SP im. gen. Wł. Sikorskiego w Wierzawicach.
13. Wywiad z E. Kujanem, dyrektorem SP im. gen. Wł. Sikorskiego w Wierzawicach.
14. Wywiad z E.Kujanem, dyrektorem SP im. gen. Wł. Sikorskiego w Wierzawicach.
15. Wywiad z E. Kujanem, dyrektorem SP im. gen. Wł. Sikorskiego w Wierzawicach.
16. (zbj) ,Mistrz modelarstwa, ,,Sztafeta” nr 14, 6 kwietnia 2000, s.15.
17. (zbj),Certyfikat przyznany-wśród ośmiu sędziów w Polsce, ,,Sztafeta” nr 15, 23 marca 2000, s.1.
18. Marta Watras, Z Wierzawic do chmur, ,,Super Nowości”, 18 października 2000, s.8.
19. Tamże, s. 9.
20. Paweł Międlar, Walki latających modeli, ,,Super Nowości”, 28 sierpnia 2001, s.23.

Opracowała:
Monika Czapla
Szkoła Podstawowa w Wierzawicach


Wyświetleń: 2424


Uwaga! Wszystkie materiały opublikowane na stronach Profesor.pl są chronione prawem autorskim, publikowanie bez pisemnej zgody firmy Edgard zabronione.