Katalog Elżbieta Grabek, 2011-01-12 Rudnik Różne, Referaty Dysleksja - rady dla rodziców dzieci w młodszym wieku szkolnym.Jak rozpoznać, czy nasze dziecko ma dysleksję? Jakie objawy powinny zaniepokoić rodziców? Jak ćwiczyć z dzieckiem? Drogi rodzicu jeśli Twoje dziecko: • jest inteligentne, a nie może nauczyć się czytać i pisać, • dziecko uczy się, a posądzane jest o lenistwo, • dziecko radzi sobie z przedmiotami szkolnymi poza językiem polskim, • dziecko jest dobrym uczniem z określonego przedmiotu, a nie jest w stanie wykonać niektórych zadań, • dziecko zna zasady, a robi błędy ortograficzne, • dziecko jest twórcze, a nie potrafi wykonać zadań odtwórczych, • dziecko dobrze widzi, a rysuje i pisze zwierciadlanie, • dziecko nie ma wad słuchu i wymowy, lecz przekręca słowa lub nie potrafi ich sobie przypomnieć, • dziecko potrafi pierwsze linijki tekstu przepisać ładnie, pozostałe prawie nieczytelnie - to występuje u niego ryzyko dysleksji lub jest dyslektykiem. Oto kilka podstawowych informacji na temat dysleksji: Dysleksja - to specyficzne trudności w czytaniu i pisaniu u dzieci i młodzieży o prawidłowym rozwoju umysłowym. Wyróżniamy kilka postaci tych specyficznych trudności: • DYSLEKSJA- trudności z czytaniem (zaburzenia tempa i techniki czytania oraz rozumienia treści) • DYSORTOGRAFIA- trudności z opanowaniem poprawnej pisowni (dziecko popełnia błędy ortograficzne, mimo znajomości zasad pisowni) • DYSGRAFIA- niski poziom graficzny pisma (brzydkie, koślawe litery, trudności z utrzymaniem się w linijce, nierówne litery w wyrazach) • DYSKALKULIA- problemy w matematyce (kłopoty z pojęciami abstrakcyjnymi, np. pojęciem liczby, wielkości, proporcji) Przyczyny dysleksji Wyróżnia się zwykle pięć podstawowych koncepcji, mówiących o pierwotnych przyczynach dysleksji: 1. genetyczną - przyczyną zaburzeń i podłożem trudności w czytaniu i pisaniu są geny przekazywane z pokolenia na pokolenie 2. opóźnionego dojrzewania ośrodkowego układu nerwowego – zaburzenia dyslektyczne są związane ze spowolnieniem dojrzewania ośrodkowego układu nerwowego, spowodowanym przez takie czynniki jak geny, hormony 3. organiczną – przyczyną są mikrouszkodzenia tych okolic mózgu, które szczególnie uczestniczą w procesie czytania i pisania. Związane jest to ze szkodliwymi czynnikami chemicznymi, fizycznymi i biologicznymi działającymi na ośrodkowy układ nerwowy w okresie okołoporodowym. 4. hormonalną- przyczyną jest niedokształcenie struktury niektórych okolic kory mózgowej i nieprawidłowy model rozwoju mózgu, tzn. zablokowanie rozwoju lewej półkuli mózgowej, czyli tej, która jest szczególnie związana z mową. Szkodliwym czynnikiem może tu być nadprodukcja hormonów n p., testosteronu. 5. psychogenną – przyczyną są zaburzenia emocjonalne spowodowane przez urazy psychiczne i stres. Jest ona przez większość badaczy traktowana jako wytłumaczenie nasilania się objawów dysleksji, a nie ich powstawania. W większości przypadków można mówić o wzajemnym sprzężeniu różnych czynników, które oddziałują na rozwój procesów poznawczych, motoryki i integracji tych funkcji. Specyficzne trudności uczniów klas młodszych w czytaniu są następujące: • czytanie „niepewne” , „wymęczone” , szczególnie gdy dziecko czyta głośno, • częste błędy w czytaniu: pomijanie wyrazów lub ich dodawanie, zniekształcanie i odczytywanie innych podobnych słów (wskutek domyślania się na podstawie n p. pierwszej sylaby lub kontekstu), • pomijanie linii tekstu lub ponowne odczytywanie, • częste gubienie miejsca, w którym dziecko czyta, • niepewność w czytaniu podobnych wyrazów, zwłaszcza krótkich, n p.: on – no, od -do, mi – im, • trudności w dzieleniu dłuższych wyrazów na sylaby i łączeniu zgłosek w wyrazy we właściwym porządku (sylaby są często gubione), • pomijanie interpunkcji, • przestawianie liter w wyrazie, co zmienia jego sens, n p.: salka – skalka, • trudności wyszukiwaniu najistotniejszej myśli w danym fragmencie tekstu Uczeń do końca trzeciej klasy szkoły podstawowej, powinien opanować czytanie tak by było płynne (całymi zdaniami) i ze zrozumieniem. Od tej pory czytanie ma być narzędziem do uczenia się innych przedmiotów oraz czytania lektur. Dzieci dyslektyczne w klasie czwartej albo jeszcze nie umieją czytać, albo pozostają nadal na etapie elementarnego czytania. Jeżeli dziecko nie potrafi sprawnie czytać, utrudnia mu to opanowanie wiedzy właściwie ze wszystkich przedmiotów. Specyficzne błędy uczniów klas młodszych w pisaniu to przede wszystkim: • słaby poziom prac pisemnych w porównaniu z odpowiedziami ustnymi, • prace pisemne na niskim poziomie graficznym i estetycznym: liczne przekreślenia, kilkakrotne próby zapisania wyrazu, n p. jóż , jusz, iusz, prace „bałaganiarskie” • trudności z różnicowaniem liter: b-p, d-b, p-g, p-q, n-u, m-w, • niewłaściwy dobór liter do głosek podobnych fonetycznie w wyniku ich niewłaściwego różnicowania, np.: t-d, b-p, m-n, f-w, s-z, np. rów – róf, chleb – chlep, • mylenie nazwy litery i głoski, np.: k-ka, b-be, j-jot, • niewłaściwe stosowanie małych i wielkich liter • trudności w różnicowaniu wyrazów podobnie brzmiących n p.: bąk-pąk, noże-nosze, • dodawanie, pomijanie lub niewłaściwe umiejscowienie liter lub słów, opuszczają końcówki słów, sylaby, • popełniają błędy przy zmiękczaniu (słońice – słońce, ciema – ćma, źma – zima), • zapisywanie tego samego wyrazu na różne sposoby, n p.: szyja, szja, szyia • mylenie liter l-t-ł podczas czytania i pisania, n p.: kotlet – koltel, • złe rozmieszczenie pracy pisemnej w przestrzeni • tracenie wątku podczas zapisywania opowiadania, • brak lub niewłaściwe stosowanie interpunkcji Dyslektyk popełnia typowe błędy ortograficzne z ó – u, rz – ż, ch – h, ale w większym natężeniu (często pisze odwrotnie – tam gdzie powinno być ó, jest u). Często popełnia błędy w „dziwnych miejscach” n p. pisze ó na końcu wyrazu (okó, domó, lasó) . Dysleksję wymienia się jako jedną z głównych przyczyn niepowodzeń szkolnych. Dziecko z niezdiagnozowaną dysleksją, pozbawione fachowej pomocy, mimo sprawnego funkcjonowania intelektualnego staje się słabym uczniem. Staraj się zrozumieć swoje dziecko, jego potrzeby, możliwości i ograniczenia. Pracy z dzieckiem powinien się podjąć, rodzic spokojniejszy, lepiej znoszący niepowodzenia swojego dziecka. Wspólna praca rodziców z dziećmi dyslektycznymi Ćwiczenia czytania Podstawą wszelkich ćwiczeń w czytaniu jest sylaba, ponieważ łatwiej jest odczytać układy liter niż pojedyncze litery. Z dzieckiem trenujemy czytanie zaczynając od sylab dwuliterowych otwartych, np. –ma, -ty, -ko, -ja, -ce, -no, - sy, -pa, -ry, itp. Następnie sylaby dwuliterowe zamknięte, np. - im, - os, - ek, - ej, - ul, - od, - as, itp. Następnie wyrazy dwusylabowe, typu: I – za, U – la, o – na, o – to, u – le. Stopień trudności zwiększamy, aż do momentu wystąpienia wyrazów z użyciem wieloliterowych sylab, np. u –szczyp – nię – cie, zbrzyd – nąć, wszcze – pia – nie, itp. Najlepiej, gdy poszczególne sylaby mamy wypisane na oddzielnych karteczkach. Dobrze byłoby mieć sylaby drukowane i pisane. Z rozrzuconych sylab dziecko może tworzyć słowa. Inną metodą ćwiczenia sprawnego, sylabowego czytania jest odczytywanie wyrazów, w których sylaby są zaznaczone różnymi kolorami. Ćwiczenia techniki pisania Należy zwracać uwagę dziecku, aby prawidłowo trzymało długopis. Uczniowie powinni jak najdłużej pisać ołówkiem, gdyż nie wymaga to określonego kąta nachylenia w stosunku do kartki papieru, ani precyzyjnego regulowania nacisku. Ze wszystkimi dziećmi, które brzydko piszą, warto założyć zeszyt do kaligrafii. Przydatne są również zeszyty ze szlaczkami, ćwiczące płynne ruchy ręki bez odrywania ołówka, oraz układy literopodobne, ułatwiające prawidłowe łączenie liter i płynne pisanie. Praca nad ortografią Rozpoczynając walkę z błędami należy uzbroić się w wyjątkową cierpliwość. Warto jest założyć z dzieckiem osobisty słowniczek ortograficzny. Powinny znaleźć się w nim słowa trudne dla naszego dziecka. Na górze każdej rubryki słowniczka ortograficznego powinny być napisane kolorowo, czytelnie i skrótowo zasady, które ułatwiają zapamiętanie prawidłowej pisowni wyrazów danej kategorii. Bardzo dobrą metodą nauki ortografii jest wizualizacja. Plastyczne wyobrażenie sobie procesu pisania trudnego wyrazu. Rodzice mogą znaleźć pomoc w następujących placówkach: w poradniach psychologiczno-pedagogicznych, w oddziałach Polskiego Towarzystwa Dysleksji, których adresy są udostępniane przez poradnie i w Internecie. Wyświetleń: 1286
Uwaga! Wszystkie materiały opublikowane na stronach Profesor.pl są chronione prawem autorskim, publikowanie bez pisemnej zgody firmy Edgard zabronione. |