Program poprawy sprawności ortograficznej uczniów klas IV-VI szkoły podstawowej

„Potyczki ortograficzne”


Opracowała mgr Aleksandra Kanios-Kita




Kroczyce, 1 września 2008
Spis treści

Wstęp

Rozdział I Ogólna charakterystyka programu
Rozdział II Informacje o realizacji programu
Rozdział III Cele nauczania

III.1.Cele ogólne
III.2.Cele szczegółowe

Rozdział IV Założenia programowe i treści kształcenia

Rozdział V Procedury osiągania celów

V.1. Metody nauczania
V.2. Metody kontroli i oceny
V.3. Środki dydaktyczne

Rozdział VI Przewidywane osiągnięcia
Rozdział VII Propozycje ćwiczeń
Rozdział VIII Ewaluacja


Bibliografia


„Źle mówić lub pisać –
to znaczy krzywdzić swoją mową tych wszystkich,
którzy ją budowali.
Język smuci się, choruje,
gdy ludzie źle nim mówią i piszą”

Janusz Korczak

Wstęp
W dobie dominacji przekazu wizualnego oferowanego przez telewizję, gry komputerowe wyraźnie obniża się sprawność językowa uczniów. Telewizja, Internet powodują, że młodzi ludzie coraz rzadziej porozumiewają się za pomocą języka mówionego bądź pisanego. Mniejsze jest też zainteresowanie literaturą.
W takiej sytuacji szkoła powinna być miejscem, w którym należy podjąć próby przywrócenia odpowiedniej rangi słowu mówionemu i pisanemu. Z powodu zatrważającego poziomu umiejętności ortograficznych naszych uczniów konieczne są próby poprawy tej sytuacji. Niezbędna jest zwielokrotniona praca nad kształceniem umiejętności poprawnego pisania.
Ciągłe gnębienie młodzieży ćwiczeniami i dyktandami sprawia, że na hasło „ortografia” uczniowie dostają przysłowiowej gęsiej skórki. Uważają tę stronę języka polskiego za zbędną, tłumacząc, że nie jest konieczna znajomość i stosowanie zasad interpunkcji i ortografii, gdyż-jak twierdzą- w dorosłym życiu, gdy będą musieli napisać wyraz sprawiający kłopot, sięgną po słownik. Nie mają jednak tego nawyku we krwi, więc za kilka lat mogą w ogóle zapomnieć o istnieniu takiej pozycji na rynku księgarskim.
Wszelkie dyktanda od lat są przez uczniów przyjmowane z rezerwą, niechęcią. Mając to na uwadze, należy stosować takie formy i metody pracy w zakresie ortografii i interpunkcji, które będą bardzo atrakcyjne dla uczniów. Należy je prowadzić w atmosferze zabawy, radości przy pełnym odblokowaniu psychicznym. Istotne jest to, by uczeń zrozumiał potrzebę pracy nad poprawną pisownią i aktywnie uczestniczył w zajęciach, gdyż to od tego przede wszystkim będzie zależał jego sukces w pracy nad prawidłową stroną graficzną wyrazu.



Rozdział I
Ogólna charakterystyka programu

Program oparto na założeniu, że opanowanie umiejętności ortograficznych młodzieży uczącej się w klasach IV-VI szkoły podstawowej nie jest pełne, utrwalone i usystematyzowane, wprost przeciwnie: większość uczniów ma różnorodne i poważne zaległości z wcześniejszych lat nauki, a ponadto do klasy czwartej przychodzą uczniowie z innej szkoły, gdzie uczyli się według różnych programów. Powyższe uzasadnia konieczność prowadzenia dodatkowych zajęć pozalekcyjnych - 1 godziny tygodniowo przeznaczonej na naukę zasad polskiej ortografii oraz interpunkcji, której zasady będą - jak dotąd - omawiane również przy wybranych zagadnieniach gramatycznych, szczególnie przy tematach dotyczących składni).
Na jego powstanie mieli wpływ sami uczniowie, którzy chcieli odnosić znaczące sukcesy w organizowanych konkursach ortograficznych, rodzice, którzy wyrażali w ankietach i wywiadach chęć zorganizowania takich zajęć pozalekcyjnych oraz wcześniejsze doświadczenia nauczycieli nauczania zintegrowanego, którzy dodatkowo pracowali z dziećmi nad poprawianiem poziomu ortografii. Konieczność prowadzenia takich zajęć wypłynęła też po analizie sprawdzianów uczniów kończących szkołę podstawową.
Pomimo wkładu pracy ze strony nauczycieli, wyniki nauczania ortografii w naszej szkole są niezadowalające, dlatego też zasadne jest opracowanie i wdrożenie „Programu poprawy sprawności ortograficznej uczniów klas IV-VI W labiryntach ortografii”.

Z tego powodu w niniejszym programie wiele uwagi poświęcono
na powtórzenie, uzupełnienie i usystematyzowanie wiadomości, aby najpierw zniwelować różnice oraz w maksymalnym stopniu uzupełnić wiadomości z poprzednich lat, a następnie holistycznie i systemowo umożliwić uczniom przyswojenie nowych informacji i opanowanie nowych umiejętności ortograficznych, przy czym dobór treści programowych został zdeterminowany nie tylko przez podstawę programową dla poziomu szkoły podstawowej, ale także możliwości percepcyjne uczniów oraz preferencje nauczyciela, który może - zwłaszcza w doborze ćwiczeń - stosować indywidualne procedury wobec poszczególnych uczniów lub zespołów klasowych.
Celem takiego podejścia jest spowodowanie, aby treściom ortograficznym
poświęcono dostateczną ilość czasu na przyswojenie i utrwalenie poszczególnych prawideł, a zarazem by przestały być dla młodzieży tak bardzo stresogenne.


Duży nacisk został więc położony na kształtowanie wśród uczniów przyjaznych postaw wobec ortografii. Jednym z założeń programu „W labiryntach ortografii” jest bowiem prowadzenie zajęć w taki sposób, aby uczeń dostrzegał problemy ortograficzne wokół siebie: w domu, w szkole, w pracy, na ulicy i w środkach masowego przekazu. Intencją autora jest bowiem spowodowanie, aby uczeń potrafił wykorzystać znane sobie codzienne sytuacje w procesie uczenia się oraz uatrakcyjnienie zajęć na tyle, na ile jest to możliwe. Zaleca się możliwie częste wprowadzanie zabawnych skojarzeń słowno-logicznych (np. przy pisowni homonimów), co jednak nie oznacza zabawy zamiast nauczania ortografii.
Program „W labiryntach ortografii” jest zgodny z „Podstawą programową kształcenia ogólnego dla szkół podstawowych i gimnazjów z dnia 15 II 1999r.” oraz zawiera treści kształcenia zawarte w programie nauczania „Słowa jak klucze II”(DKW-4014-34/99) z uwzględnieniem rozszerzenia materiału o elementy wiedzy i umiejętności z zakresu ortografii i interpunkcji, rozszerzając i ukonkretniając wiele z nich.
Ich układ jest spiralny, tzn. umożliwia powrót do określonych zagadnień na różnych poziomach tak, by pojawiały się one w szerszych kontekstach. W programie znajdują się informacje o ogólnych założeniach jego realizacji, metodach pracy i sposobie oceniania.





Rozdział II Informacje o realizacji programu
Program przeznaczony jest dla uczniów klas IV-VI i realizowany będzie na zajęciach pozalekcyjnych kółka ortograficznego w ciągu 3 lat w wymiarze około 40 godzin w każdej klasie. Z chwilą zatwierdzenia go przez Radę Pedagogiczną będzie on wdrażany przez trzy kolejne lata. Uważam jednak , że jest to praca ciągła. Planuję monitorowanie realizacji działań i po pewnym czasie podejmę się ewaluacji programu.
Trzeba wskazać, że program pozostawia nauczycielowi ogromną swobodę wyboru materiału, który może być dostosowany do różnorodnych zainteresowań i potrzeb uczniów. Program ma więc charakter podmiotowy.
W pracy z uczniem uwzględniłam również pomiar dydaktyczny w postaci sprawdzianów, dyktand utrwalających i sprawdzających, a także testów.
Po rocznym cyklu edukacyjnym program będzie kontynuowany w klasie V a następnie w VI, gdzie dziecko utrwala pisownię poznanych wyrazów i uzupełnia ją o nowe reguły ortograficzne.
Realizacja programu nie wymaga szczególnych nakładów finansowych. Aby jednak uatrakcyjnić kształcenie i uczynić je efektywniejszym, nauczyciel powinien korzystać ze wszystkich dostępnych środków audiowizualnych, komputerów i innych pomocy dydaktycznych( słownik ortograficzny dla każdego ucznia). Na uwadze trzeba tu mieć konieczność przygotowania ucznia do aktywnego życia w świecie mediów. Program angażuje do współpracy rodziców poprzez pomoc w przygotowaniu dzieci do konkursów ortograficznych. W naszej szkole nauczyciele wkładają wiele wysiłku w nauczanie ortografii. Obowiązek ten spada nie tylko na nauczycieli polonistów i nauczania zintegrowanego, ale również na nauczycieli innych przedmiotów.
Niniejszy program jest częścią edukacji polonistycznej realizowanej w klasach IV-VI szkoły podstawowej. Uczniowie za pomocą różnych metod i form poznają nowe słowa, nowe zasady pisowni i później je utrwalają. Oczywiście w pracy z uczniami będą wykorzystywane wszelkie okazje łączenia ortografii z ćwiczeniami słownikowo-frazeologicznymi i syntaktycznymi. Ćwiczenia ortograficzne będą kształcone przy okazji kształcenia językowego.
Świadomość ortograficzną i wrażliwość uczniów na problemy pisowni powinno się rozwijać nie tylko na języku polskim, ale także na lekcjach wszystkich przedmiotów. Pozytywne efekty może przynieść współpraca całego zespołu nauczycielskiego w walce z błędami, stała kontrola zeszytów przedmiotowych, zwracanie uwagi na pisownię wyrazów pojawiających się w trakcie opracowywania materiału przedmiotowego.


Rozdział III
Cele kształcenia
III.1. Cele ogólne
Kierunkowymi celami programu “W labiryntach ortografii” są:
1. Pełne i usystematyzowane utrwalenie znajomości zasad polskiej ortografii w oparciu o umiejętności poprawnego analizowania, wnioskowania i uzasadniania.
2. Uświadomienie roli kultury języka -w tym szczególnego miejsca ortografii - w otaczającej nas rzeczywistości oraz uzyskanie przez ucznia postaw do samodzielnego rozwiązywania problemów ortograficznych dotyczących różnych dziedzin życia.

III.2. Cele szczegółowe

· propagowanie kultury języka polskiego;
· wytworzenie pozytywnej motywacji do nauki ortografii;
· rozwijanie zainteresowań ortografią;
· utrwalanie poprawnego wzoru graficznego;
· kształcenie świadomości i odpowiedzialności ortograficznej;
· opanowanie zasad ortografii i interpunkcji polskiej;
· kształcenie umiejętności stosowania zasad ortograficznych i interpunkcyjnych w praktyce;
· kształcenie umiejętności wyjaśniania poprawności pisowni wybranych wyrazów;
· dobieranie przykładów ilustrujących daną zasadę ortograficzną;
· doskonalenie umiejętności posługiwania się słownikiem ortograficznym, słownikiem wyrazów obcych i słownikiem języka polskiego;
· dostrzeganie zależności między pisownią a gramatyką i ich wykorzystywanie;
· poprawne dzielenie wyrazów na sylaby;
· swobodne tworzenie wyrazów pokrewnych oraz dobieranie synonimów i antonimów;
· stosowanie właściwych znaków interpunkcyjnych;
· stworzenie dzieciom możliwości sprawdzenia się w sytuacji nietypowej(udział w konkursach ortograficznych);
· zmniejszenie ilości błędów w uczniowskich zeszytach ;
· budzenie czujności ortograficznej uczniów;
· podniesienie jakości wyników sprawdzianów wewnętrznych i zewnętrznych.
· kształtowanie empatycznego współdziałania w grupie.
· stymulowanie różnych form aktywności uczniów.
· rozwijanie umiejętności pełnego realizowania własnych pomysłów.
· łączenie zabawy z nauką.






Rozdział IV
Założenia programowe i treści kształcenia
Program i jego realizacja opiera się następujących założeniach:
1. Uczeń w procesie nauczania-uczenia się jest najważniejszy, czyli usytuowany ponad programem i podstawą programową.
2. Ortografia jest jednym (a nie jedynym) ze środków służących interpretacji świata i nie jest dyscypliną językową izolowaną od innych.
3. Podstawą nauczania ortografii w klasach IV-VI szkoły podstawowej jest oparcie się na sytuacjach realistycznych, tj. naturalnych i sensownych dla ucznia, a samodzielna praca ucznia w domu jest istotnym elementem procesu nauczania - uczenia się ortografii.

Treści kształcenia

KLASA IV

· Dyktando powakacyjne jako diagnoza wstępna.
· Pisownia wyrazów z „ą”, „om”, „on”, „em”, „en”, „ę”.
· Pisownia wyrazów z „ó”, „u”, „rz”, „ż”, „ch”, „h”.
· Pisownia wyrazów zakończonych na -uje, –unek, -unka, -usia, -uchna.
· Pisownia bezokoliczników zakończonych na „-ść”, „-źć”.
· Wielka czy mała litera.
· Pisownia „nie” z rzeczownikami, przymiotnikami , czasownikami i przysłówkami.
· Podział wyrazów na sylaby.
· Znaki interpunkcyjne w zapisie tekstu: kropka, pytajnik, wykrzyknik, przecinek, dwukropek.
· Dyktanda podsumowujące opracowany materiał ortograficzny
( jeden raz w miesiącu).
· Przekrojowy test i dyktando roczne podsumowujące wiadomości i umiejętności ortograficzne w klasie IV.





KLASA V

- Dyktando powakacyjne- diagnoza wstępna.
- Tajemnice słownika ortograficznego.
- Pisownia wyrazów z „ó” i „rz” wymiennym i niewymiennym.
- Pisownia wyrazów z „rz” po spółgłoskach i w zakończeniach
”- arz” ,”-erz”.
- Pisownia wyrazów z „u” :
- w zakończeniach:-utki, -unek, -usia, -ula, -unka, -uchna
- w zakończeniach czasowników-uję, -ujesz…
i „ż”:
- wymiennym na g, dz, h, z, ź, s
- w zakończeniach-aż, -eż
- po l,r,ł, po n w wyrazach obcych.
- Pisownia wyrazów z:
„h
- wymiana na g, ż, z,dz.
- w wyrazach rozpoczynających się od cząstek: hiper-, hipo-, hydro-,
- na początku wyrazu, gdy „h” można opuścić,
„h” niewymienne.
- Pisownia wyrazów z „ch”
- wymiana na „sz”,
- na końcu wyrazów.
- Pisownia wyrazów z „en”, „em”, „on”, „om”, „ą”, „ę”.
- Pisownia wyrazów wielką i małą literą.
- Pisownia przyimków i wyrażeń przyimkowych.
- Pisownia „i” i „j” w zakończeniach rzeczowników .
- Pisownia liczebników.
- Pisownia przymiotników z łącznikiem i bez łącznika.
- Rozdzielna i łączna pisownia partykuły “nie”z różnymi częściami mowy.
- Pisownia łączna i rozdzielna cząstki “by” i jej innych form osobowych (bym, byś, byśmy, byście).
- Skracanie wyrazów - pisownia skrótów.
- Dzielenie wyrazów przy przenoszeniu .
- Znaki interpunkcyjne w zapisie tekstu: kropka, pytajnik, wykrzyknik, przecinek, dwukropek, myślnik.
- Przecinek w zdaniu pojedynczym i złożonym.
- Ilustrowany słownik wyrazów trudnych.
- Dyktanda podsumowujące opracowany materiał ortograficzny
( jeden raz w miesiącu).
KLASA VI
- Dyktando powakacyjne- diagnoza wstępna.
- Pisownia wyrazów z „ó”,„u”, „ż”,”rz”, „h”, „ch”..
- Pisownia wyrazów z „en”, „em”, „on”, „om” „ą”, „ę”
- Pisanie skrótów.
- Pisownia „i” i „j” po samogłoskach i po spółgłoskach.
- Pisownia łączna i rozdzielna cząstki “by” i jej innych form osobowych (bym, byś, byśmy, byście).
- Pisownia wyrazów z przedrostkami: bez-, roz-, s-, ś-, wes-, wez-, ws-, wz-, z-.
- Pisownia wyrazów i zestawień wyrazowych bez łącznika.
- Pisownia wyrazów i zestawień wyrazowych z łącznikiem.
- Pisownia przyimków złożonych oraz wyrażeń przyimkowych.
- Pisownia niektórych przysłówków oraz wyrażeń przysłówkowych.
- Pisownia niektórych zakończeń rzeczowników i przymiotników.
- Przenoszenie wyrazów.
- Skracanie grup wyrazowych - pisownia skrótowców.
- Skracanie wyrazów - pisownia skrótów.
- Pisownia niektórych zakończeń wyrazowych.
- Pisownia wyrazów z „ke”, „ge”, kę”, gę”, „kie”, „gie”.
- Pisownia wyrazów z zakończeniami „-ctwo”, „-dztwo”, „-źba”, „-śba”, „-(w)ski”, „-cki”, „-dzki”.
- Pisownia niektórych zaimków.
- Pisownia wyrazów wielką i małą literą.
- Pisownia wyrazów z „-eż”, „erz”, „-arz”, „aż”.
- Znaki interpunkcyjne w zapisie tekstu: kropka, pytajnik, wykrzyknik, przecinek, dwukropek, średnik.
- Przecinek w zdaniu pojedynczym i złożonym współrzędnie i podrzędnie.





Rozdział V
Procedury osiągania celów
V.1.METODY NAUCZANIA
Wskaźnik efektywności uczenia się jest ściśle związany z metodami nauczania. Ich dobór nie może być zatem przypadkowy, a zestaw ubogi i monotonny. Dominować powinny metody ćwiczeń praktycznych(rozwiązywanie rebusów, krzyżówek, loteryjek, przepisywanie, pisanie z pamięci, pisanie ze słuchu, pisanie z komentowaniem, ćwiczenia ortograficzno-gramatyczne, ortograficzno-słownikowe, ortograficzno-stylistyczne, ćwiczenia o charakterze gier dydaktycznych, prowadzenie założonego w kl. IV i kontynuowanego w kl.V a następnie VI – słowniczka ortograficznego podzielonego na działy - z różnymi trudnościami ortograficznymi). Ćwiczenia i zadania powinny być atrakcyjne, by w naturalny sposób pobudzać ciekawość i aktywność umysłową uczniów. Aktywizacji uczniów sprzyja również celowo i właściwie zorganizowana praca w grupach. Uczenie się w zespole powiększa odpowiedzialność za wyniki, daje poczucie bezpieczeństwa, przynależności klasowej i akceptacji.
Preferuje się indywidualne podejścia do każdego ucznia oraz unikanie wszelkiej rywalizacji w obrębie zespołu, aby opanowanie umiejętności ortograficznych było przez uczniów traktowane jako element ich osobistego rozwoju a nie pole rywalizacji(wypełnianie tematycznych kart pracy a także praca ze słownikami ortograficznymi, podręcznikami, poradnikami językowymi, encyklopediami itp.).
· Współtworzenie ortograficznej gazetki w klasie: „Nasza ortografia”.
· Wewnątrzklasowe konkursy ortograficzne.





V.2.METODY KONTROLI I OCENY
W trakcie zajęć bieżąca kontrola i ocena poziomu wiedzy oraz umiejętności, a także motywowanie uczniów do systematycznej pracy będzie odbywać się poprzez:
· odpowiedzi ustne, pozwalające na kształtowanie umiejętności prezentowania posiadanej wiedzy i poprawne stosowanie opanowanych prawideł pisowni w trakcie ćwiczeń;
· rozwiązywanie krzyżówek, rebusów, tworzenie tekstów ortograficznych;
· sprawdziany testowe (z lukami lub z celowo wprowadzonymi błędami) kontrolujące opanowanie wiadomości i umiejętności w zakresie poszczególnych prawideł;
· sprawdziany w postaci:
a)pisania z pamięci,
b)dyktand wprowadzających,
c)dyktand utrwalających
· przekrojowe dyktanda roczne kontrolujące stopień opanowania wszystkich omówionych prawideł ze zrealizowanego zakresu;
· analiza porównawcza wyników uzyskanych w pomiarze dydaktycznym we wrześniu i maju.
· indywidualne testy sporządzane przez nauczyciela.
· konkursy ortograficzne.

V.3.ŚRODKI DYDAKTYCZNE
· autorski zestaw ćwiczeń ortograficznych i dyktand
· poradniki językowe, podręczniki, słowniki (ortograficzny i inne), encyklopedie, publikacje prasowe i inne.
· programy komputerowe




Rozdział VI Przewidywane osiągnięcia

Uczeń:
· Zna podstawowe zasady ortografii i interpunkcji polskiej;
· Biegle wykonuje ćwiczenia w zakresie omawianych zasad ortograficznych i interpunkcyjnych;
· Umie wyjaśnić poprawność pisowni wybranych wyrazów;
· Rozpoznaje pułapki ortograficzne, samodzielne rozstrzyga wątpliwości i sprawnie podaje uzasadnienia wyboru poprawnej formy pisowni;
· Dobiera przykłady ilustrujące daną zasadę ortograficzną;
· Poprawnie dzieli wyrazy na sylaby;
· Swobodnie tworzy wyrazy pokrewne;
· Stosuje właściwe znaki interpunkcyjne;
· Potrafi wyjaśnić celowość użycia tych znaków;
· Przekształca wypowiedzenia w celu obejścia wątpliwości ortograficznych przy wykorzystaniu synonimów znanych uczniowi (pod względem znaczenia i pisowni);
· Posiada nawyk korzystania ze słownika ortograficznego, słownika wyrazów obcych i słownika języka polskiego przy rozstrzyganiu wątpliwości ortograficznych;
· Współdziała w grupie podczas prac zespołowych;
· Bierze udział w konkursach ortograficznych organizowanych w szkole i poza szkołą oraz odnosi sukcesy;
· Prowadzi regularnie słowniczek ortograficzny, w którym gromadzi poznawany materiał;
· Toleruje innych uczniów, którzy też tak jak on popełniają błędy;
· Uczy się i bawi.



Rozdział VII
Propozycje ćwiczeń
· dobieranie wyrazów z trudnością, w celu utworzenia poprawnych związków;
· uzupełnianie brakujących liter w wyrazie;
· uzupełnianie przysłów, które kryją w sobie pułapki ortograficzne;
· wskazywanie wyrazów, np. tylko z ó wymiennym;
· wskazywanie właściwych zakończeń wyrazów, np. żarówka;
· wybieranie i podpisywanie przedmiotów z rz, ż, h, ch, ó, u;
· dopasowywanie brakujących sylab w wyrazie, np. kłót.......nia;
· uzupełnianie dyktanda brakującymi wyrazami lub literami;
· podkreślanie wyrazów z trudnością;
· rozwiązywanie krzyżówek, rebusów, zagadek ortograficznych;
· tworzenie wierszyków i rymowanek ortograficznych;
· zestrzeliwanie wyrazów np. tylko z ó;
· łączenie ćwiczeń ortograficznych ze słownikowymi, frazeologicznymi;
· układanie wyrazów z klocków, puzzli;
· poznawanie zasad podczas słuchania ciekawych opowiadań (np. duch z zamku opowiada historię małego duszka);
· konkursy ortograficzne (np. konkurs strzelniczy, gdzie na tarczy widnieje słowo, a dziecko musi zdecydować, czy ma strzelać łucznik z napisem Ó lub U);
· wyszukiwanie w ilustracjach różniących je elementów (tu wyrazy z trudnością);
· wcielanie się w rolę bibliotekarza, który wypożycza książkę, a w karcie musi zapisać poprawnie autora i tytuł;
· przy pisowni nazw geograficznych wykorzystuje się mapy Polski i Europy, dzięki czemu dziecko uczy się rozpoznawać położenie miast oraz państw, ćwicząc przy tym pisownię;
· układanie z puzzli ilustracji, które przyozdobią potem kartkę urodzinową lub świąteczną; następnie dziecko uzupełnia treść życzeń, stosując poprawną pisownię;
· dopasowywanie nazw świąt do odpowiedniej kartki z kalendarza;
· poprawne uzupełnianie nazw zabytkowych miejsc, budowli, pomników na podstawie ilustracji.




Rozdział VIII
Ewaluacja
Podjęte działania mają na celu to, aby uczeń:
· zrozumiał budowę i sens logiczny pisanych słów;
· dokonywał wyboru właściwych liter;
· sprawnie posługiwał się zasadami ortograficznymi.

Zróżnicowane metody, ciekawe formy pracy pozwolą zrealizować zaplanowane działania, a uczniom osiągnąć zamierzone cele.
Efekty pracy w ciągu 3 lat powinny być wymierne .Dążenie uczniów do bezbłędnego pisania zwiększy poprawność ortograficzną pisanych tekstów, co potwierdzą wyniki z dyktand oraz ze sprawdzianów wewnętrznych i zewnętrznych. Uczniowie powinni też odnosić sukcesy w szkolnych i międzyszkolnych konkursach ortograficznych.
Zmagania z ortografią wyzwolą w dzieciach aktywność twórczą, pobudzą ich wyobraźnię, wyzwolą pozytywne emocje.
Cieszę się, gdy moi uczniowie odnoszą sukcesy, choćby te najmniejsze, na miarę swoich możliwości, dlatego ciągle poszukuję nowych i ciekawych sposobów nauczania ortografii, by moja praca nad tą materią nie stała się tylko kłopotliwą koniecznością.
Przed wdrożeniem programu wskazane jest przeprowadzenie testu diagnozującego w klasie IV. Takie testy można przeprowadzać na początku roku szkolnego w kolejnych latach wdrażania programu. W procesie kształcenia należy mieć na uwadze przede wszystkim osiągnięcia ucznia po klasie VI. W czasie realizacji programu wskazane byłoby przeprowadzanie ewaluacji programu po każdej klasie. Po wdrożeniu programu po trzech latach edukacji ortograficznej należy dokonać jego ewaluacji, w celu uzyskania informacji zwrotnej o jego merytorycznej wartości i ewentualnej potrzebie modyfikowania i uzupełniania.
Ewaluacja zostanie przeprowadzona za pomocą następujących narzędzi:
· ankiety dla uczniów
· ankiety dla rodziców
· rozmowy z uczniami i rodzicami
· można też wykorzystać załączone do programu testy ortograficzne.




Bibliografia
1. Bogdanowicz M., O dysleksji, czyli specyficznych trudnościach w czytaniu i pisaniu, Lublin 1994.
2. Jastrząb J., Gry i zabawy w terapii pedagogicznej, Warszawa 1994.
3. Język polski w szkole, nr 4 1995/96.
4. Język polski w szkole, nr 2 1996/97.
5. Język polski w szkole, nr 5 1996/97.
6. Kujawa E., Kurzyna M., Reedukacja dzieci z trudnościami w czytaniu i pisaniu, Warszawa 1994.
7. Nagajowa M. Jak uczyć języka polskiego w kl. IV-VI Warszawa 1996.
8. Nowak F. "Co determinuje dobór ćwiczeń ortograficznych do pracy z uczniami?". Język Polski w Szkole 1999/2000.
9. Polański E., Dydaktyka ortografii i interpunkcji, Warszawa 1987.
10. Rybacka A. "Jeszcze o nauce ortografii". Nowa Szkoła 9/2003.
11. Sawa B., Jeśli dziecko źle pisze i czyta, Warszawa 1987.
12. Wilczkowa M., Zabawy ze słowem, Warszawa 1983.

Wyświetleń: 11096