Dzieci nadpobudliwe

Ostatnio obserwuje się w szkole coraz większą liczbę dzieci i młodzieży nadpobudliwych. Nadpobudliwość nazywana fachowo zespołem nadpobudliwości ruchowej należy do zaburzeń zachowania i emocji. Pochodzenie tejże nadpobudliwości nie jest do końca wyjaśnione. Wśród naukowców panuje pogląd, że decydują o niej mikrouszkodzenia układu nerwowego.

Najistotniejszą cechą nadpobudliwości jest brak wytrwałości w działaniach, które wymagają zaangażowania umysłowego, np. w uczenie się, oraz skłonności do porzucania jednego działania na rzecz innego. To jakby niespodziewana utrata zainteresowania zadaniem przed jego zakończeniem. Mogą temu towarzyszyć też inne nieprawidłowości.

Nadpobudliwe ruchowo dzieci często są impulsywne i lekkomyślne. Mają kłopot z dyscypliną, bowiem nieumyślnie łamią zasady, co dorośli (rodzice, nauczyciele) mogą wówczas odbierać jako zachowania buntownicze i celowe. Myślę tu np. o przeszkadzaniu innym, stwarzaniu niebezpiecznych sytuacji z powodu nieumiejętności przewidywania ryzyka, niecierpliwości czy braku kontroli nad sobą. Powoduje to nieraz odrzucanie takich dzieci przez ich rówieśników, z którymi nie umieją współpracować. Dorośli natomiast zdarza się, iż mogą je nadmiernie karać za częste łamanie umownych zasad zachowania. Trudno im osiągać sukcesy szkolne z powodu braku uwagi, same często mają bardzo niską samoocenę, która wynika z ich niepowodzeń w szkole i wśród rówieśników.

Zaburzenie nazywane nadpobudliwością pięciokrotnie częściej pojawia się u chłopców niż u dziewcząt. Choć problemy te obserwujemy zwłaszcza we wczesnym wieku szkolnym , bywa i tak , że utrzymują się aż do okresu dojrzałości.

Opieka rodziców czy nauczycieli nad dziećmi nadpobudliwymi nie jest rzeczą łatwą, bowiem nieprzestrzeganie przez dzieci norm i niemożność samokontroli zachowania pochłania bardzo dużo ich uwagi oraz wymaga wiele cierpliwości. Nauczycielowi prowadzącemu lekcje destabilizują pracę całej klasy.

Do terapii włączyć można środki farmakologiczne. To jednak zależy od wielu czynników, choćby od tego , jak poważne jest zaburzenie dziecka, jak odnajduje się ono w szkole i w domu, jak tolerują to zachowanie rodzice itp. Zwykle stosuje się środki, które działają uspokajająco, ale nie wywołują tzw. "otumanienia". Nie powodują uzależnienia. Organizm uwalnia się od nich po 12 godzinach.

Najlepsze rezultaty osiąga się przy połączeniu farmakologii z terapią zachowania dziecka i równoczesną pomocą dla rodziców. Konieczna też jest współpraca szkoły z rodzicami, bowiem dziecko nadpobudliwe ma na ogół problemy z uczeniem się. Warto, żeby rodzice pracowali z takim dzieckiem w domu i by uczestniczyło ono w zajęciach socjoterapeutycznych i wspierających naukę uczenia się. Właściwe jest też, gdy rodzice dzieci nadpobudliwych kontaktują się ze sobą i wymieniają doświadczenia i spostrzeżenia.

Trzeba mieć świadomość, że jest to żmudna praca rozciągnięta często na lata, ale w końcu przynosząca pożądany efekt.

Opracowanie: Danuta Gurowska

Wyświetleń: 666