Katalog

Magdalena Tondos, 2010-05-19
Poręba

Matematyka, Scenariusze

Scenariusz lekcji matematyki- Masz wiadomość!!!

- n +

Prowadząca: Magdalena Tondos Zawiercie, 08.07.2007r

Konspekt lekcji matematyki w klasie V
/zajęcia prowadzone w ramach WDN/

Temat: MASZ WIADOMOŚĆ!

Cele lekcji:
Uczeń:
- poznaje terminy: szyfr, kryptologia oraz metody szyfrowania,
- rozumie cel szyfrowania
- nabywa umiejętność łamania szyfrów,
- rozumie zjawisko powszechności stosowania kodów w życiu codziennym.
Materiały:
- karteczki z metodami szyfrowania oraz zaszyfrowane wiadomości, zachętki i motywce
Metody nauczania:
- burza mózgów
- pogadanka
- praca w parach

PRZEBIEG LEKCJI:
1. Wstęp:
Zapoznanie uczniów z celem lekcji; wyjaśnienie pojęcia kryptologia. Załącznik 1
2. Zapoznanie uczniów z kilkoma metodami szyfrowania: Załącznik 2
- szyfry anagramowe: proste szyfry anagramowe, szyfry z siatką
- szyfry podstawieniowe: szyfr Cezara, szyfry harcerskie
3. Łamanie kodów za pomocą poznanych szyfrów. Załącznik 3
4. Przykład kodu używanego na co dzień. Załącznik 4

Załącznik 1:
Kryptologia to dziedzina spokrewniona z matematyką i zajmuje się metodami szyfrowania.
Szyfr to rodzaj kodu stosowany w celu zatajnienia wiadomości, żeby była ona niemożliwa(lub bardzo trudna) do odczytania przez każdego, kto nie posiada odpowiedniego klucza.
Szyfrowanie natomiast jest procedurą przekształcania wiadomości nie zaszyfrowanej w zaszyfrowaną.
Wiadomość przed zaszyfrowaniem nazywa się tekstem jawnym, a wiadomość zaszyfrowaną – szyfrogramem.
Szyfrowanie jest zajęciem bardzo starym, aczkolwiek nowoczesna kryptografia narodziła się dopiero w epoce komputerów i starsze szyfry są z dzisiejszego punktu widzenia zupełnie bezużytecznie. Należy jednak pamiętać, że szyfrowanie ma cel głównie praktyczny: jest nim utrudnienie dostępu do informacji.

Załącznik 2:
Szyfry anagramowe(przedstawieniowe) opierają się na przegrupowaniu lub zmianie kolejności liter w tekście:
Proste szyfry anagramowe:

Tekst jawny: MATEMATYKA Z PLUSEM
- tekst z przegrupowaniem liter: MAT EMATY KAZP LUS EM
- tekst napisany od końca, bez przegrupowania liter: MESULP Z AKYTAMETAM
- tekst napisany od końca i przegrupowany: MES ULP ZAKYT ZME TAM
- wyrazy tekstu w odpowiednim porządku, ale każdy napisany od końca:
AKYTAMETAM Z MESULP

Szyfry podstawieniowe polegają na odpowiedniej wymianie liter, w której litery opuszczone zastępuje się odpowiednio innymi literami lub znakami, np. każdą literę tekstu jawnego można zastąpić poprzedzającą literą alfabetu.
Szyfr Cezara:

Juliusz Cezar szyfrował swoją korespondencję z Cyceronem. Każdą literę zastępował literą występującą w alfabecie trzy miejsca dalej.
Ten sposób szyfrowania ma tyle kluczy, ile jest liter w alfabecie. Szyfr ten można zatem łatwo złamać.
Tablica kodowa( u góry znajdują się kodowane litery, a u dołu te, które je zastępują)
A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z
D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z A B C

Tekst zaszyfrowany: PDWHPDWBND
Tekst jawny: MATEMATYKA

Szyfry harcerskie
Szyfr harcerski to szyfr podstawieniowy, w którym szyfrowanie jest oparte na krótkim, łatwym do zapamiętania kluczu. Klucz ten zapisuje się w formie ciągu par liter, które ulegają w tym szyfrze prostemu zastąpieniu. Najczęściej stosowany klucz to "GA-DE-RY-PO-LU-KI".
W kluczu tym, każda para liter oddzielonych myślnikiem stanowi listę zamienników. Litery, których nie ma liście zamienników, pozostawia się w szyfrowanym tekście bez zmian. Zmianom nie podlegają też spacje.
Np. zdanie: "Ala ma kota" po zaszyfrowaniu ma postać "GUG MG IPTG"
Inne, często stosowane klucze przez harcerzy:
• MA-LI-NO-WE-BU-TY
• PO-LI-TY-KA-RE-NU
• PO-LI-TY-KA-NE-RU
• BI-TW-AO-CH-MU-RY
• KA-CE-MI-NU-TO-WY
• KO-NI-EC-MA-TU-RY
• ZA-RE-BU-HO-KI
• BA-WO-LE-TY-KI-JU
• WU-JA-BO-LA-RE-CE
• RE-GU-LA-MI-NO-WY
• KU-LO-PE-RY-ZA-GI
• HA-LO-JU-PI-TE-RY
• MO-TY-LE-CU-DA-KI
Załącznik 3:

Ćwiczenie 1:

Odszyfruj wiadomość (szyfry anagramowe):
1. MAT EMATY KAWY POS AŻAN AS WCOŚJ AKBYNO WYUM SŁ.
2. RÓIBZ BZCIL HCYTSYZRAP
3. IKU ANOD MECZ ULKI IMAIW ZRDT SEJAK YTAM ETAM
4. KTOL EKCEWA ŻYOS IĄGN IĘC IAMA TEM ATYKIPR ZYNO SISZK ODĘCA ŁEJN AUCEP ONIE WAŻT KENT ONIEZ NAMA TEMAT YKIN NIEMO ŻEPOZ NAĆIN NYCHNA UKŚC ISŁ YCHIN IEM OŻEPO ZNAĆŚWI ATA
5. UKNY ZCUMY CĄROGA NICŚO NOZCŃO KSEINE INAWYP AŁY ZRPO TAKYTA MET AM
6. EIN YMILEIZD ZEZRP OREZ
7. ĘIMEIZ ĘZSUROP A AICRAPO TKNUP IM JAD
8. YZCEZR ĄTOTSI TSEJ ABZCIL

Ćwiczenie 2:
Odszyfruj wiadomość(szyfr Cezara)
Tablica kodowa( u góry znajdują się kodowane litery, a u dołu te, które je zastępują)
A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z
D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z A B C

1. GZLH WUCHFLH
2. SURVWH SURVWRSDGOH
3. IHULH CLPRZH

Ćwiczenie 3:
Odszyfruj wiadomość(szyfr Cezara).
Każdą literę zastąp literą występującą w alfabecie 5 miejsc dalej.
1. KMJNOZ JYXDIFD D KPIFOT
Ćwiczenie 4:
Posługując się szyfrem harcerskim GA-DE-RY-PO-LU-KI odszyfruj wiadomość:
1. FKALYG
2. YÓWNGNKD
3. YÓWNOUDAŁPBPI K TYÓJIĄT
Ćwiczenie 5:
Posługując się szyfrem harcerskim MA-LI-NO-WE-BU-TY odszyfruj wiadomość:
1. ILCZUM ALWSZMOM
2. ILCZUT RZĄDZĄ ŚELMYWA
3. ATŚIĘ ELĘC JWSTWA
Ćwiczenie 6:
Posługując się szyfrem harcerskim RE-GU-LA-MI-NO-WY odszyfruj wiadomość:
1. PMTLUNELS M TLARS
2. SŁWSZLŁRI M ZLPNIOMLŁRI, YMDZMLŁRI M ZLPLIMĘTLŁRI, ZENBMŁRI M ZENZGIMLŁRI.

Załącznik 4:

Kody Używane każdego dnia

1. MAT EMATY KAWY POS AŻAN AS WCOŚJ AKBYNO WYUM SŁ


2. RÓIBZ BZCIL HCYTSYZRAP


3. IKU ANOD MECZ ULKI IMAIW ZRDT SEJAK YTAM ETAM


4. KTOL EKCEWA ŻYOS IĄGN IĘC IAMA TEM ATYKIPR ZYNO SISZK ODĘCA ŁEJN AUCEP ONIE WAŻT KENT ONIEZ NAMA TEMAT YKIN NIEMO ŻEPOZ NAĆIN NYCHNA UKŚC ISŁ YCHIN IEM OŻEPO ZNAĆŚWI ATA


5. UKNY ZCUMY CĄROGA NICŚO NOZCŃO KSEINE INAWYP AŁY ZRPO TAKYTA MET AM


6. EIN YMILEIZD ZEZRP OREZ


7. ĘIMEIZ ĘZSUROP A AICRAPO TKNUP IM JAD


8. YZCEZR ĄTOTSI TSEJ ABZCIL


Odszyfruj wiadomość(szyfr Cezara)
Tablica kodowa( u góry znajdują się kodowane litery, a u dołu te, które je zastępują)
A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z
D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z A B C


1. GZLH WUCHFLH

2. SURVWH SURVWRSDGOH

3. IHULH CLPRZH

Odszyfruj wiadomość(szyfr Cezara).
Każdą literę zastąp literą występującą w alfabecie 5 miejsc dalej.

1. KMJNOZ JYXDIFD D KPIFOT



Ćwiczenie 4:
Posługując się szyfrem harcerskim GA-DE-RY-PO-LU-KI odszyfruj wiadomość:

1. FKALYG

2. YÓWNGNKD

3. YÓWNOUDAŁPBPI K TYÓJIĄT


Ćwiczenie 5:
Posługując się szyfrem harcerskim MA-LI-NO-WE-BU-TY odszyfruj wiadomość:

1. ILCZUM ALWSZMOM

2. ILCZUT RZĄDZĄ ŚELMYWA

3. ATŚIĘ ELĘC JWSTWA


Ćwiczenie 6:
Posługując się szyfrem harcerskim RE-GU-LA-MI-NO-WY odszyfruj wiadomość:

1. PMTLUNELS M TLARS

2. SŁWSZLŁRI M ZLPNIOMLŁRI, YMDZMLŁRI M ZLPLIMĘTLŁRI, ZENBMŁRI M ZENZGIMLŁRI.







Wyświetleń: 2943


Uwaga! Wszystkie materiały opublikowane na stronach Profesor.pl są chronione prawem autorskim, publikowanie bez pisemnej zgody firmy Edgard zabronione.