Temat: Treść i zakres znaczeniowy wyrazu
Cele zajęć:

Cel główny:
Wprowadzenie pojęć: treść i zakres znaczeniowy wyrazu

Cele operacyjne:

Uczeń:
· Rozumie pojęcia: treść i zakres znaczeniowy wyrazu
· Omawia treść wyrazów
· Określa zakres znaczeniowy wyrazu
· Porządkuje wyrazy według zakresu znaczeniowego
· Szuka informacji w słowniku języka polskiego
· Prezentuje i omawia pracę grupy

Podstawa programowa:

Treści nauczania:
6. Pojęcia służące omawianiu znaczeń wyrazów: treść i zakres
Osiągnięcia
1) mówienie, słuchanie, czytanie i pisanie:
a) budowanie wypowiedzi mówionych i pisanych zgodnie z intencją i okolicznościami
2) samokształcenie:
a) poszukiwanie informacji w różnych źródłach

Środki dydaktyczne:
karty pracy, instrukcje dla grup, słownik języka polskiego, plansze z nowymi pojęciami, wycinki z gazet, szary papier, mazaki

Metody, techniki pracy:

1. praca ze słownikiem
2. wykład
3. metoda ćwiczeń praktycznych
4. burza mózgów

Formy pracy: indywidualna, w grupach

Przebieg lekcji:
OGNIWO WSTĘPNE
1. Prezentacja tematu lekcji
2. Krótki wykład nauczyciela na temat treści i zakresu znaczeniowego wyrazów

OGNIWO WŁAŚCIWE
1. Zapisanie na tablicy hasła treść wyrazu oraz podanie jego definicji (plansza), określenie z pomocą uczniów treści wyrazu pływanie (czynność, która umożliwia poruszanie się w wodzie)
2. Rozdanie uczniom karteczek z hasłami, które mają wyjaśnić (podać treść wyrazów)
- uczniowie pracują w czterech grupach, metodą „burzy mózgów”.

Grupa 1 – wyraz dom, grupa 2 – szkoła, grupa 3 – nauczyciel, grupa 4 – piłkarz.

3. Odczytanie definicji stworzonych przez uczniów, odszukanie przez chętne osoby definicji opracowywanych haseł w słowniku języka polskiego, porównanie pomysłów uczniów z zapisami słownikowymi.
4. Zapisanie na tablicy hasła zakres wyrazu i podanie jego definicji (plansza).
5. Podanie przykładu zakresu wyrazu kwiat (tulipan, róża, bratek, ...).
6. Rozdanie grupom instrukcji, objaśnienie zadania dotyczącego zilustrowania wycinkami z gazet zakresu wyrazów: ubrania, meble, jedzenie, owoce.

Uczniowie wykonują plakat prezentujący zakres wylosowanego wyrazu. Wykorzystują wycinki z gazet (wcześniej przygotowane przez nauczyciela), zawierające fotografie z różnymi rodzajami mebli, jedzenia itd.


Instrukcja dla grupy

Wykorzystując zgromadzone wycinki z gazet, przygotujcie plakat, na których zilustrujecie zakres znaczeniowy podanego na planszy wyrazu. Każdy obrazek podpiszcie. Zadbajcie o staranne wykonanie pracy.


7. Omówienie przez reprezentantów grup plakatów.
8. Zapisanie na tablicy informacji, że wyrazy mogą mieć różny zakres i jest on związany z treścią wyrazu (Im ogólniejsza treść, tym szerszy zakres).
9. Podanie przykładów trzech wyrazów o coraz szerszym zakresie (róża, kwiat, roślina)
10. Rozdanie kart pracy z ćwiczeniem dotyczącym różnego zakresu znaczeniowego wyrazów.



Uporządkuj podane wyrazy według zakresu znaczeniowego (od najszerszego do najwęższego)

a) Ziemianin, Polak, Europejczyk
b) jamnik, zwierzę, pies
c) powieść, „Potop”, utwór



11. Odczytanie przez chętne osoby prawidłowych rozwiązań.

OGNIWO KOŃCOWE
1. Krótkie podsumowanie i ocena pracy uczniów w czasie lekcji
2. Zadanie domowe: Do wyrazu drzewo dopisz wyrazy, które mieszczą się w jego zakresie znaczeniowym.

Wyświetleń: 5684