Katalog

Janusz Gajda, 2010-04-19
Świętochłowice

Informatyka, Różne

Opis i analiza przypadku dydaktyczo - wychowawczego ucznia klasy III TI, u którego wystąpiły trudności w nauce.

- n +

OPIS I ANALIZA PRZYPADKU DYDAKTYCZNO – WYCHOWAWCZEGO UCZNIA KLASY III TI, U KTÓREGO WYSTĄPIŁY TRUDNOŚCI W NAUCE

Identyfikacja problemu
W momencie przejścia z klasy drugiej do trzeciej technikum, u niektórych uczniów można zaobserwować pojawienie się trudności w nauce. Problem ten spowodowany jest przede wszystkim dużą ilością nowych przedmiotów zawodowych. W klasach pierwszych i drugich technikum dominującą pozycję zajmują przedmioty ogólnokształcące, takie jak: matematyka, chemia, fizyka, itp. W większości przypadków jest to kontynuacja materiału programowego z gimnazjum poprzez rozszerzenie wiedzy ucznia o nowe zagadnienia, zawarte w programie nauczania szkoły średniej. Dlatego uczniowie, którzy w gimnazjum nie mieli problemów z przyswajaniem wiedzy, również w klasach niższych technikum zazwyczaj problemów nie mają. Natomiast w kasach wyższych, gdzie większość przedmiotów ogólnokształcących w systemie nauczania się już skończyła, trzeba poradzić sobie z przeważającą ilością nowych przedmiotów zawodowych, w których zagadnienia rozpatrywane na jednym przedmiocie, często są powiązane z innymi przedmiotami, dlatego osiągnięcie pozytywnych wyników w nauce warunkowane jest w dużej mierze samodzielną pracą pozaszkolną ucznia. Niestety zdarza się, że młodzież rozpoczynająca naukę w klasach trzecich technikum „budzi się” i dopiero teraz dostrzega specyfikę zawodu i kierunku w którym się kształci. Często zniechęca się do zawodu, przytłoczona ilością informacji do opanowania, co negatywnie wpływa na uzyskiwane przez nią oceny.
Geneza i dynamika zjawiska

Marka poznałem jako ucznia klasy drugiej, gdy rozpoczął uczęszczać na lekcje
z przedmiotu Podstawy Technologii Informacyjnej, którego nauczam w Technikum Informatycznym (TI). Chłopak wówczas miał trudną sytuację rodzinną. Po śmierci matki wychowywał się tylko z wiecznie zapracowanym ojcem. Ojciec niewiele zarabiał, mieli trudną sytuacje finansową i nie było chłopca stać na potrzebne książki. Tak wynikało
z rozmów z Markiem i jego wychowawczynią. Dało się zauważyć, że uczeń ma jakieś problemy: był cichy, trzymał się trochę na uboczu od kolegów. Nie sprawiał jednak kłopotów wychowawczych. Był zainteresowany przedmiotem i uczył się powyżej przeciętnej.

W klasie trzeciej Marek zaczął otrzymywać oceny niedostateczne, za nieodrobione zadania domowe i brak przygotowania do lekcji. Podczas rozmów przeprowadzonych z chłopcem
i jego ojcem, ustaliłem, że jego sytuacja osobista nie uległa zmianie i w domu Marek funkcjonuje tak, jak dotychczas. Kiedy zapytałam o sposób odrabiania lekcji, okazało się, że Marek poświęca znacznie więcej czasu na naukę niż do tej pory. W początkowym okresie nauki w technikum praca domowa polega głównie na kontynuacji zadań
i problemów omawianych na lekcjach w szkole. W klasie trzeciej, w czasie nauki przedmiotów zawodowych, szczególnie w technikum informatycznym, często trzeba korzystać z książek i wiele godzin poświęcić na pracę przy komputerze, aby się doskonalić. Wiąże się to z zmianą sposobu uczenia się i organizacji własnego warsztatu pracy. Niektórzy uczniowie nie potrafią sprostać tym nowym wyzwaniom, czasem wręcz zniechęcają się do zawodu, który sami przecież wybrali.

Uznałem, że źródłem problemów w nauce mojego ucznia jest właśnie niezrozumienie
i brak umiejętności sprostania nowym wymaganiom stawianym przed uczniami na tym etapie nauki, oraz niewłaściwe zorganizowanie sobie warsztatu pracy.

Znaczenie problemu
Trzecia klasa TI rozpoczyna ten etap edukacji, w którym wiedza przekazywana uczniom podczas lekcji jest zdecydowanie niewystarczająca, aby osiągnąć satysfakcjonujące wyniki w nauce, dlatego wymaga się od ucznia większej samodzielnej pracy. Pozaszkolna aktywność dziecka staje się wówczas istotnym czynnikiem warunkującym sukces szkolny, bowiem wdraża do samodzielności w zakresie zdobywania różnych informacji oraz planowania i organizowania własnej pracy, kształci umiejętność samokontroli i samooceny uzyskiwanych efektów, a przede wszystkim usprawnia nabyte już umiejętności, np. biegła umiejętność pisania na klawiaturze jest podstawą do szybkiego redagowania dokumentów.
Nauka domowa spełnia też ogromną rolę w kształtowaniu osobowości ucznia, ponieważ jej efektywność, znajdująca odbicie w osiągniętych wynikach, wzmacnia wiarę we własne siły i kształci motywację ucznia, związaną z własnym doskonaleniem się.

Prognoza negatywna
Jeśli Markowi nie zostanie udzielona pomoc, spowoduje to nawarstwianie się problemów edukacyjnych i obniżenie jego poziomu wiedzy. Marek nie będzie osiągał zadowalających wyników w nauce, co może skutkować niechęcią do nauki a przede wszystkim do zawodu, który sobie wybrał, ponadto utratą wiary we własne możliwości i brakiem motywacji
do pokonywania trudności.

Prognoza pozytywna
Dobra organizacja własnej pracy (nauki) i wyrobienie nawyku łączenia różnych nabytych umiejętności komputerowych w całość, umożliwi chłopcu wyrównanie powstałych zaległości w nauce. Osiągnięcie pozytywnych wyników zmotywuje go do dalszej nauki
na studiach i pogłębi wiarę we własne możliwości.
Propozycje rozwiązań
Zaplanowałem następujące działania, mające na celu poprawę wyników nauczania uzyskiwanych przez ucznia:
Nawiązać ściślejszą współpracę z wychowawczynią i innymi nauczycielami Marka,
Pomóc Markowi wyrównać powstałe braki w nauce,
Wdrożyć i motywować ucznia do systematycznej pracy i poprawienia ocen,
Wykształcić umiejętność samodzielnej i zorganizowanej nauki,
Nawiązać współpracę z pedagogiem szkolnym, w celu ewentualnej pomocy finansowej
dla Marka. Rozwijać mocne strony chłopca.

Wdrażanie oddziaływań
Dzięki rozmowom z wychowawczynią Marka i nauczycielami przedmiotów zawodowych, wspólnie ustaliliśmy, które przedmioty sprawiają chłopcu największe problemy. Były to: systemy operacyjne (SO), systemy zarządzania bazami danych (SZBD) oraz metodologia programowania (MP). W celu współpracy ustaliłem z Markiem, że będzie przychodził 3 razy w tygodniu na wyznaczone godziny konsultacji. Ponadto zapisze się do prowadzonego przeze mnie kółka informatyczno – elektronicznego. A ja w razie potrzeby będę zostawał
z nim po lekcjach.
Początkowo trudno było porozumieć się z Markiem – twierdził, że nie spodziewał się tylu przedmiotów zawodowych w klasie trzeciej i że jego zainteresowanie informatyką jest duże, ale wiedza przekazywana na lekcjach jakoś do niego nie trafia. Postanowiłem zacząć od początku. Ustaliliśmy, z którą częścią materiału sobie nie radzi i z jakiego przedmiotu. Na początek zabraliśmy się za SZBD i program MS Access, który był dla Marka nowością i nie potrafił zrozumieć zasad konstruowania kwerend w wyżej wymienionym programie. Zacząłem od odpowiedniej literatury i wskazania mu, które ćwiczenia ma wykonywać, oraz gdzie w Internecie można znaleźć informacje na ten temat. Sam przygotowałem mu kilka zestawów ćwiczeń i wspólnie z nauczycielem prowadzącym przedmiot wyjaśniliśmy uczniowi, co powinien poprawić, aby mieć lepsze oceny. Okazało się, że podstawowym problemem Marka jest zła interpretacja poleceń
i brak odpowiednich podręczników, przez co zbyt długo zastanawiał się na zadaniem,
co często go zniechęcało do jego rozwiązywania.

Problem podręczników szybko został rozwiązany. Szkolna pani pedagog wskazała Markowi metody uzyskiwania dofinansowania do podręczników i świadczeń socjalnych. Oprócz tego wskazałem mu, gdzie można znaleźć w Internecie darmowe podręczniki w formacie PDF.

W celu poprawienia warsztatu pracy Marka, wspólnie opracowaliśmy harmonogram dotyczący kolejności rozwiązywania zadań i uczenia się tak aby wiedza nabyta na jednym przedmiocie przydała się na innym. W informatyce często poznawane programy pomagają w nauczaniu innych przedmiotów. Tak np. dobra znajomość systemu operacyjnego Linux
i jego oprogramowania sprawia, że wielu programów nie musimy kupować i mogą one zostać z powodzeniem zastąpione przez programy dostępne wraz z dystrybucją Linuxa. Oprócz tego szkolny Internet z powodzeniem pomoże w wyszukiwaniu potrzebnych informacji.
Podczas spotkań Marek opowiadał i pokazywał na komputerze, co robili na lekcjach, dzięki czemu „na świeżo” powtarzał opracowany materiał. Jeśli pojawiły się jakieś problemy
to wyjaśnialiśmy je na bieżąco. W dalszej kolejności zajęliśmy się programowaniem. Pomogłem zrozumieć chłopcu zasady programowania poprzez nauczenie go wykorzystywania schematów blokowych w rozwiązywaniu problemów algorytmicznych.
Często prosiłem Marka, aby wcielił się w rolę nauczyciela i wytłumaczył mi podane zagadnienia i treści zadań. Metoda ta pozwalała chłopcu uporządkować i utrwalić poznane wiadomości.
Jedno spotkanie w tygodniu przeznaczaliśmy na nadrobienie zaległości w nauce
i utrwalenie materiału.

Efekty oddziaływań
Po kilku miesiącach systematycznych spotkań moja pomoc nie była już Markowi potrzebna. Mimo to chłopak chętnie przychodził na konsultacje i kółko informatyczno – elektroniczne aż do zakończenia roku szkolnego. Chłopak nauczył się pracować samodzielnie. Nadrobił zaległości, poprawił oceny, zdał egzamin maturalny i egzamin zawodowy. Szczególnie cieszył mnie fakt, że o ile na początku chłopak był przerażony ilością materiału do opanowania z informatyki, to później zrozumiał, jak połączyć wiedzę
z jednego przedmiotu do rozwiązania problemów na innym przedmiocie. Często przychodził i chwalił się z napisanego samodzielnie programu i opowiadał, jak pomogła mu znajomość algorytmów.
Obecnie Marek jest absolwentem Technikum Informatycznego. Wyniki, jakie osiągnął
na maturze i egzaminie zawodowym, pozwalają mu kontynuować naukę na wybranym kierunku informatycznym na Politechnice Śląskiej w Gliwicach.
Literatura
Encyklopedia pedagogiczna pod red. W. Pomykało. Warszawa 2003
F. Buchner, J. Avard; Podręcznik skutecznego uczenia się. Warszawa 2006
Wyświetleń: 2316


Uwaga! Wszystkie materiały opublikowane na stronach Profesor.pl są chronione prawem autorskim, publikowanie bez pisemnej zgody firmy Edgard zabronione.