Katalog

Jadwiga Duda
Pedagogika, Referaty

Zespół Nadpobudliwości Psychoruchowej - ADHD

- n +

Zespół nadpobudliwości psychoruchowej

Używane w piśmiennictwie nazwy:
Zespół nadpobudliwości psychoruchowej z zaburzeniami koncentracji uwagi
Attention Deficit Hyperactivity Disorder (ADHD)

Zespół hiperkinetyczny Hyperkinetic Disorder

Objawy charakterystyczne dla nadpobudliwości:
* nasilone zaburzenia uwagi
* nadmierna impulsywność
* nadmierna ruchliwość

Nadpobudliwość w dużym uproszczeniu można sprowadzić do odmiennej pracy mózgu, która uniemożliwia dziecku kontrolowanie swojego zachowania. Dziecko nadpobudliwe ma mała zdolność do wewnętrznej kontroli i hamowania.

Przyczyny występowania ADHD:

* uwarunkowania genetyczne (dziedziczenie wielogenowe),
* specyficzne wzorce pracy mózgu - dotyczy to pracy kory przedczołowej obu półkul mózgowych, jąder podkorowych, spoidła wielkiego oraz móżdżku,
* prawdopodobnie zaburzona równowaga pomiędzy dwoma podstawowymi przekaźnikami: noradrenaliną i dopaminą.

W całej populacji ryzyko wystąpienia u dziecka ADHD wynosi około 3% - 10%.

Problemy, które mogą wiązać się z ADHD:
* słabsze osiągnięcia szkolne i w konsekwencji uzyskanie niższego wykształcenia,
* zaburzenia zachowania,
* słabe kontakty społeczne,
* dysleksja, dysortografia, dysgrafia, dyskalkulia,
* depresja,
* konflikty z prawem

"To nie Twoja wina, że w tej klasie jest nadpobudliwe dziecko, ale to też nie jest wina tego dziecka"

Co można zrobić, aby pomóc dziecku nadpobudliwemu w szkole?

1. Przede wszystkim zaakceptować, że "ono już takie jest".

* Dziecko z ADHD ma dużą potrzebę aktywności i nie jest w stanie pozostać bez ruchu przez dłuższą chwilę - kołysze się, macha nogami, rękami, bawi się przedmiotami itp.
* Dziecko z ADHD nie potrafi z dochodzących do niego bodźców wybrać najważniejszego. Wszystko jest równie ważne: szczekający za oknem pies, piórnik kolegi z ławki, zadanie z matematyki, mucha siedząca na firance.
* Dla dziecka z ADHD skupienie się przez 15 minut nad tym, co mówi nauczyciel w klasie jest tak dużym wysiłkiem jak dla nas uważne słuchanie nudnego wykładu przez trzy godziny.
* Dziecko z ADHD nie słucha tego, co do niego mówimy lub/i większość informacji zapomina.
* Dziecko z ADHD nie kończy rozpoczętych czynności.
* Dziecko z ADHD ma kłopoty ze zrozumieniem złożonych poleceń.
* Dziecko z ADHD bardzo łatwo przechodzi od sensownej, uporządkowanej działalności (pisanie) do działań nieuporządkowanych i bezsensownych
(mazanie po okładce).
* Dziecko z ADHD ma kłopoty z przewidywaniem następstw swojego postępowania i z zaplanowaniem swojej pracy.

2. Ograniczać ilość dochodzących do niego bodźców.

* Na ławce powinno leżeć wyłącznie to, co w danym momencie jest potrzebne.
* Zapewnić dziecku odpowiednie miejsce w klasie, może to być:
­ pierwsza ławka z dala od okna, blisko nauczyciela; dziecko z ADHD siedzi z najspokojniejszym uczniem w klasie lub sam,
­ miejsce pomiędzy dwoma spokojnymi uczniami - "nadpobudliwa kanapka",
­ miejsce w ostatniej ławce, aby w przerwach między pracą dziecko mogło się
poruszać, nie rozpraszając innych uczniów.

3. Dostosować tempo pracy do możliwości dziecka.
* W zależności od zdolności dziecka do skupienia uwagi powinno się pracować przez 5, 15, 20, 30 minut (ustalamy to z dzieckiem), a następnie robić przerwy.
* Dobrze by było wydłużać okres koncentracji uwagi o 2 - 3 minuty.
4. Zastosować metody, które skupią jego uwagę na tym co uważamy za najważniejsze.
* Pokazać ołówkiem i powiedzieć: "zobacz, to bardzo ważne",
* Złapać za rękę i ukierunkować uwagę dziecka na wykonywaną czynność.
* Przytrzymać za ramiona i powiedzieć co w danej chwili należy robić
* Umówić się z dzieckiem na sygnał przywołujący go do pracy.
* Zaznaczyć każdą nową czynność np.: "uwaga! piszemy!".
* Najważniejsze informacje podkreślać na tablicy na kolorowo.
* Zaznaczać podczas wypowiedzi: "uwaga! to ważne".
* Rysować schematy, diagramy, tabele.
* Używać modeli, pomocy wizualnych.
* Dzielić zadania na mniejsze i podawać kolejne polecenia po tym, jak dziecko skończy swoją pracę.
* Przypominać jednym słowem np. "książka" zamiast po raz kolejny: "wyjmij z plecaka książkę do języka polskiego".
* Kierunkować uwagę dziecka na nową czynność - lepiej jest powiedzieć:
"przepisz tę definicję" niż "przestań patrzeć przez okno".
* Pytać dziecko przed wyjściem z klasy, co ma zrobić w domu i jakie pomoce ma przynieść
* Zachęcać do sprawdzania tego co zrobiło - wiele błędów wynika z nieuwagi dziecka, nie z niewiedzy np.: "zobacz jeszcze raz", "przeczytaj to, co napisałeś".
Wszystko co nowe i nietypowe wzbudza zainteresowanie dziecka i tym samym wydłuża czas koncentracji na zadaniu.

5. Tak ukierunkować energię dziecka, aby jak najmniej przeszkadzało innym.


* Warto walczyć o uwagę dziecka, a nie o to, aby siedziało nieruchomo. Jeżeli pozwolimy dziecku machać nogami, kręcić palcami młynek itp. jego energia zostanie spożytkowana na naukę, a nie na powstrzymywanie własnej ruchliwości. Można ustalić z dzieckiem, że wolno mu się kręcić, obracać w rękach przedmioty itp., ale nie wolno wychodzić z ławki, zaczepiać kolegów itd.
* Pomocna byłaby tablica w klasie, na której byłoby wypisane co wolno, a czego nie wolno robić w klasie, w szkole.
* W przerwach między kolejnymi zadaniami dziecko z ADHD powinno mieć możliwość ruchu: np.: może rozdać i zebrać pomoce, przynieść coś, zetrzeć tablicę, podlać kwiaty - zmniejszy to potrzebę ruchu i pozwoli mu poczuć się ważnym, potrzebnym i akceptowanym.
* Dobrze jest dać dziecku możliwość biegania, skakania, wspinania się.
6. Niezwykle pomocna w pracy z dzieckiem nadpobudliwym jest współpraca z jego rodzicami.
* Warto zaproponować rodzicom cotygodniowy telefoniczny bądź bezpośredni kontakt poświęcony omówieniu bieżących spraw.
* Dobrze jest zlecić uczniowi założenie specjalnego zeszytu z informacjami co
jest zadane pisemnie, co ustnie, co należy przynieść. Pomoże to rodzicom
dopilnować, żeby dziecko wywiązywało się z obowiązków.

7. Wzmacniać właściwe zachowania.


* Warto zauważać i chwalić te rzadkie chwile, kiedy dziecko spokojnie pracuje.
* Jeżeli nie ma za co pochwalić, trzeba niżej ustawić poprzeczkę - zamiast 15 minut w ławce niech siedzi 7 minut.

Nic tak nie mobilizuje dziecka z ADHD jak "przyłapanie" go na dobrze wykonywanej pracy i dobrym zachowaniu.


Literatura:

1. Wolańczyk T., Kołakowski A., Skotnicka M. "Nadpobudliwość psychoruchowa u dzieci. Prawie wszystko, co chcielibyście wiedzieć." Lublin 1999.
2. Prokop J., "Niespokojne dzieci. Poradnik dla rodziców". Poznań 1997.

Opracowanie: Jadwiga Duda

Wyświetleń: 1046


Uwaga! Wszystkie materiały opublikowane na stronach Profesor.pl są chronione prawem autorskim, publikowanie bez pisemnej zgody firmy Edgard zabronione.