Katalog

Teresa Stagraczyńska
Fizyka, Sprawozdania

Interpretacja wypowiedzi uczniów na temat wzajemnego oddziaływania ciał naelektryzowanych

- n +

Interpretacja wypowiedzi uczniów ze szkoły podstawowej, gmnazjum I liceum

Artykuł dotyczy interpretacji wypowiedzi uczniów ze szkoły podstawowej, gimnazjalnej i licealnej na ten sam temat: "Interpretacja wypowiedzi uczniów na temat wzajemnego oddziaływania ciał naelektryzowanych."

I WARUNKI BADAŃ:
Badania przeprowadzono w trzech grupach wiekowych: 16lat, 15lat, 13lat.
Grupy wiekowe I II III
Wiek uczniów 16lat 15lat 13lat
Liczebność grupy (liczba uczniów) 27 27 25
Charakter szkoły LO Gimnazjum (G) SP
Środowisko Miejskie Miejskie (dzieci dojeżdżają, także spoza miasta) Miejskie
Termin przeprowadzenia badań Wrzesień 2005r Październik 2005r Październik 2005r

II TERMIN REALIZACJI TYCH ZAGADNIEŃ W SZKOLE:

- Liceum Ogólnokształcące: wiedza wyniesiona ze szkoły podstawowej i kontynuacja w klasie II LO;
- Gimnazjum: uczniowie ze szkoły podstawowej powinni wynieść wiedzę o rodzajach i przykładach oddziaływań, bez wyjaśniania przyczyny. Zagadnienia dotyczące elektrostatyki będą realizowane w klasie III
- Szkoła Podstawowa: uczniowie we wrześniu dowiedzieli się tylko o rodzajach i przykładach oddziaływań (bez analizy natury zjawiska).

III ZADANIE DLA UCZNIÓW:

Na stole leży pusta puszka aluminiowa po Pepsi. Do puszki zbliżamy plastikową rurę od odkurzacza potartą o sweter.
Wyjaśnij, dlaczego puszka porusza się w stronę rury od odkurzacza?


IV ODPOWIEDŹ MODELOWA:

SP + G: W wyniku pocierania rury o sweter ciała naelektryzowały się.
Naelektryzowane ciała przyciągają inne-lekkie ciała
(puszkę aluminiową po Pepsi) w sposób zauważalny.

LO: Tarcie jest jednym ze sposobów elektryzowania ciał. Na skutek tego rura i sweter naelektryzował się różnoimiennie (zgodność z zasadą zachowania ładunku elektrycznego). Nadmiar zgromadzonego ładunku elektrycznego na powierzchni rury indukuje ładuje na puszce (znajomość zjawiska indukcji elektrostatycznej) przeciwnego znaku i dlatego puszka porusza się w stronę rury. Wartość oddziaływania zależy od odległości rury od puszki (im bliżej tym oddziaływanie większe).

Dwa schematy myślowe: "ciała są naelektryzowane" i "ciała posiadają ładunek" można zaliczyć do schematów naukowych.

V WNIOSKI:

- na wszystkich poziomach nauczania uczniowie podjęli próbę wytłumaczenia zjawiska powołując się na:
a) elektryzowanie ciał
b) oddziaływanie ładunków elektrycznych
c) magnesowanie się ciał
- tylko uczniowie SP podawali jako przyczynę ruchu puszki oddziaływanie międzycząsteczkowe
- żaden uczeń LO nie podał wyjaśnienia zjawiska zbliżonego do odpowiedzi modelowej
- zaskakująco duża liczba uczniów podejmuje próbę wyjaśnienia przedstawionego zjawiska przez magnesowanie się ciał:
a) statystyka tych wypowiedzi: LO: 25%, G: 10%, SP: 16%:
- większość uczniów nie posługuje się właściwymi pojęciami fizycznymi w odniesieniu do przedstawionej sytuacji
- duża liczba wypowiedzi jest chaotyczna, nie przemyślana: myśli urywały się, uczniowie starali się napisać jak najwięcej, aby wypełnić zostawione miejsce.

VI UWAGI METODYCZNE:

- nie robić analogii oddziaływań elektrostatycznych do magnetycznych (i na odwrót);
- starannie wyjaśnić elektryzowanie ciał w oparciu o budowę wewnętrzną substancji

CYTOWANE WYPOWIEDZI UCZNÓW:

Puszka porusza się w stronę rury od odkurzacza, ponieważ:
- ciała są naelektryzowane:
LO: "plastikowa rura potarta o sweter naelektryzuję się i dzięki temu puszka będzie przesuwać się w jej stronę"
G: "rura naelektryzuje się pod wpływem swetra"
SP: "dlatego bo rura jest naelektryzowana więc przyciąga puszkę"

- ciała namagnesowały się:
LO: "puszka porusza się w stronę rury ze względu na to, że rura została namagnesowana"
G: "rura przez tarcie o sweter otrzymuje naładowanie magnetyczne"
SP: "dlatego, że potarta rura spełnia rolę magnesu"

- ciała posiadają ładunek:
LO: "każde ciało posiada ładunek. Ciała, które posiadają go mogą się przyciągać lub odpychać"
G: "gdy ta puszka ma inny ładunek od rury to wtedy ciała te przyciągają się"
SP: "rura została potarta o sweter, co spowodowało, że została naładowana dodatnio, natomiast pusta puszka naładowana jest ujemnie"

- cząsteczki przyciągają się:
SP: "puszka porusza się dlatego, ponieważ cząsteczki, z których zbudowane są te przedmioty przyciągają się"

 

Opracowanie: Teresa Stagraczyńska

Wyświetleń: 2091


Uwaga! Wszystkie materiały opublikowane na stronach Profesor.pl są chronione prawem autorskim, publikowanie bez pisemnej zgody firmy Edgard zabronione.