Dysleksja to zespół trudności w nauce czytania i pisania. Dziś dużo się o niej mówi i pisze. W międzynarodowej statystycznej klasyfikacji chorób i problemów zdrowotnych, wydanej przez Światową Organizację Zdrowia ma, jako jednostka chorobowa, swój numer statystyczny. Często jest nazywana "ukrytym kalectwem" lub "ślepotą słowną".
Dysleksja rozwojowa ujawnia się pomimo stosowania obowiązujących metod nauczania, mimo istnienia odpowiednich warunków społeczno-kulturalnych, mimo normalnej (a nawet wysokiej) inteligencji.
W czytaniu i pisaniu uczestniczą funkcje percepcyjne (wzrokowe, słuchowe, kinestetyczne), poznawcze (myślenie, pamięć, uwaga, mowa) oraz ruchowe (duża i mała motoryka ciała, czynności ruchowe narządów mowy).
Odpowiedzialne za występowanie specyficznych trudności w nauce czytania i pisania są przede wszystkim deficyty funkcji percepcyjno-motorycznych i ich koordynacja.
Symptomy charakterystyczne dla dysleksji rozwojowej
Objawy występujące w wieku przedszkolnym (dziecko 3-5 r. życia):
- opóźniony rozwój mowy;
- kłopoty z wypowiadaniem trudnych wyrazów;
- mała sprawność ruchowa (niechęć do zabaw ruchowych);
- nieumiejętność dopasowania prostego elementu (np. klocki, układanka).
Objawy występujące między 6 a 7 r. życia (kl. "0"):
- wada wymowy;
- znaczne agramatyzmy;
- trudności z zapamiętaniem wierszyków, piosenek, dni tygodnia;
- zaburzenia słuchu fonematycznego (trudności z wysłuchiwaniem głosek, nieumiejętność wydzielenia głosek i sylab w wyrazie);
- niechęć do układanek, puzzli, budowli z klocków; niechęć do rysowania;
- trudności z odtwarzaniem wzorów graficznych;
- mylenie stron (lewa, prawa);
- mylenie lewej i prawej ręki, oburęczność;
- trudności z określeniem położenia przedmiotów w przestrzeni, mylenie pojęć "pod", "nad", "od", "do";
- trudności w początkowej nauce czytania.
Objawy wieku szkolnego (od 7 r. życia):
- trudności z zapamiętaniem nazw i szeregu nazw, np. miesięcy;
- przekręcanie trudniejszych lub mało znanych wyrazów, nazwisk;
- niemożność zapamiętania tabliczki mnożenia, numeru telefonu, daty urodzenia;
- błędne zapisywanie wielocyfrowych liczb, mylenie znaków matematycznych;
- brzydkie, nieczytelne pismo;
- nieudolne rysunki;
- trudności z opanowaniem poprawnej pisowni;
- wolne tempo i słaba technika czytania;
- problemy z geometrią (brak wyobraźni przestrzennej, trudności w zapa-miętaniu kształtu figur);
- trudności w nauce języków obcych (czytanie, pisanie, rytm języka, słówka);
- brak sukcesów na lekcjach wychowania fizycznego (zaburzona koordy-nacja wzrokowo-ruchowa);
- kłopoty w zakresie muzyki (brak poczucia rytmu, trudności z popraw-nym zapisem nut);
- czasami brak sukcesów towarzyskich spowodowany niską płynnością słowną (nieumiejętność wypowiadania się);
- trudności z poprawnym zapisem reakcji chemicznych, wzorów;
- kłopoty w posługiwaniu się mapą (geografia).
Kiedy szukać pomocy?
Jeżeli w/w symptomy występują u dziecka w stopniu, który budzi nasz niepokój powinniśmy zwrócić się do poradni psychologiczno-pedagogicznej w celu ustalenia właściwej diagnozy.
Opracowanie: Anna Wojtczak