Katalog Danuta Grodzińska Ogólne, Referaty Najczęstsze urazy i wypadki u uczniów podczas zajęć szkolnychNajczęstsze urazy i wypadki u uczniów podczas zajęć szkolnych - referat na posiedzenie Rady PedagogicznejI pomoc przedlekarska to niezwykle ważna dla każdego człowieka umiejętność. W dobie szybkiego rozwoju cywilizacyjnego, coraz częściej jesteśmy świadkami sytuacji, gdy w miejscach publicznych np. w szkole, w kościele czy na ulicy, ktoś nagle zaczyna się czuć źle i nieodzowne jest szybkie postępowanie ratownicze. Właściwie udzielona I pomoc może uratować życie wielu ofiarom wypadków. Każdy dorosły człowiek, zwłaszcza nauczyciel powinien znać te zasady by fachowo i ze spokojem, szybko umieć zareagować.Udzielając I pomocy na miejscu wypadku należ postępować planowo, pamiętając o kolejnych czynnościach akcji ratowniczej. Jeżeli na miejscu wypadku będziemy starali się robić wszystko naraz, lub pamiętali tylko o części zasad możemy pominąć czynności decydujące o ludzkim życiu. Ponieważ każdy wypadek jest inny, przebiega w zmieniających się okolicznościach i występują różne obrażenia, akcja ratownicza jest improwizacją odbywająca się jednak według ogólnie przyjętych zasad udzielanie I pomocy jest zagadnieniem bardzo obszernym i w programie przysposobienia obronnego zajmuje dwa semestry w szkole ponadpodstawowej. W moim wystąpieniu skoncentruję się jedynie na niektórych chorobach i urazach, które na terenie szkoły występują najczęściej. Mam tu na myśli cukrzycę, epilepsję oraz skłonność do zasłabnięć, jak również urazy charakterystyczne dla lekcji wychowania fizycznego tj. urazy kostne i stawowe, krwawienia będące wynikiem zranień podczas kontaktu z przeciwnikiem lub przyborem czy przyrządem. W dalszej części postaram się w prosty sposób przedstawić ujęcie definicyjne w/w chorób i urazów oraz zaprezentować zasady udzielania I pomocy. Czy musimy udzielać I pomocy w nagłym wypadku? Kodeks karny i cywilny wypowiada się zasadniczo tylko w kwestii zaniechania udzielania pomocy przedlekarskiej a osoba, która zaniecha czynności ratowniczych na miejscu wypadku podlega karze. Osoba udzielająca pomocy będzie odpowiadała prawnie również wtedy, gdy spowoduje uszkodzenie ciała lub śmierć ofiary wypadku na skutek rażącego zaniedbania lub umyślnego działania. Wszystkie czynności wykonywane w dobrej wierze, zgodnie z obowiązującymi standardami i posiadaną wiedzą nie spowodują konfliktu z prawem. Aby omawiać konkretne przypadki, należy rozpocząć od omówienia ogólnych zasad postępowania na miejscu wypadku, który jest sytuacją nagłą, powodującą uszkodzenie lub nieprawidłowe funkcjonowanie organizmu w wyniku urazu lub nagłego pogorszenia się stanu zdrowia człowieka. Nauczyciel będący świadkiem takiego zdarzenia ma za zadanie ocenić sytuację tj. odpowiedzieć na następujące pytania: 1. Co się stało? 2. Jakie były przyczyny i okoliczności wypadku? 3. Czy istnieje zagrożenie życia poszkodowanego, ratownika, osób postronnych? 4. Czy poszkodowany choruje? - Czy bierze lekarstwa? - Czy znajdują się przy nim przedmioty mogące pomóc w ocenie jego stanu? - Czego potrzebuję do udzielenia I pomocy? - Czy poszkodowany wymaga pomocy specjalistycznej? - Czy mogą pomóc inni świadkowie wypadku? Działania te są bardzo istotne w sytuacji, gdy poszkodowany jest nieprzytomny lub gdy jest nim dziecko. OMDLENIE / ZASŁABNIĘCIE Jest to krótkotrwała utrata przytomności spowodowana przejściowym niedokrwieniem (nie-dotlenieniem) mózgu. Przyczynami mogą być: ból, głód, wyczerpanie, strach, silne zdenerwowanie lub po prostu nie przewietrzona klasa. Do omdlenia może doprowadzić również gwałtowna zmiana pozycji czy długotrwałe zachowywanie pozycji stojącej. Podstawowymi objawami są: możemy zaobserwować: bladą i spoconą twarz, zwolnione tętno, osunięcie się omdlałego na podłoże, poszkodowany odczuwa: nagłe osłabienie, szum w uszach, "plamki" przed oczami, falę gorąca. I pomoc: - podtrzymać upadającego lub złagodzić upadek, - ułożyć go na plecach i rozluźnić odzież pod szyją i w pasie, - zapewnić dostęp świeżego powietrza - unieść nogi ok. 30 cm ponad poziom podłoża (oprzeć je np. o plecak, krzesło), - wykonując powyższe czynności kontrolować czy poszkodowany oddycha. UWAGA: jeśli poszkodowany nie odzyskuje przytomności w ciągu 3 minut, należy sprawdzić oddech, ułożyć w pozycji bezpiecznej wezwać pogotowie (999). UTRATA PRZYTOMNOŚCI Jest stanem bezpośredniego zagrożenia życia podobnie jak zatrzymanie oddychania i następuje w wyniku przerwania prawidłowej pracy mózgu człowieka. Przyczynami mogą być: urazy głowy, ból, głód, strach, niedrożność dróg oddechowych (zadławienie, zachłyśnięcie), cukrzyca, epilepsja, przedłużające się omdlenie. Objawy: poszkodowany traci częściowo lub całkowicie kontakt z otoczeniem. I pomoc: - sprawdzenie przytomności: zadanie prostego pytania - brak reakcji, potrząśnięcie za ramię - brak reakcji, uszczypnięcie - brak grymasu na twarzy, - sprawdzenie oddychania: usunięcie ciał obcych z jamy ustnej, odchylenie głowy do tyłu, wysunięcie żuchwy do przodu, zbliżenie policzka do ust poszkodowanego, - kontrola tętna na tętnicy szyjnej (u dzieci na ramieniu), - ułożenie w pozycji bezpiecznej (na boku) - wezwanie pogotowia. CUKRZYCA Jest to choroba polegająca na zaburzeniach wydzielania insuliny przez trzustkę.maże mieć postać hipoglikemii /niedocukrzenia/ lub hiperglikemii /nadmiarze cukru we krwi/. Najczęściej spotykana jest postać pierwsza czyli obniżenie poziomu cukru we krwi. W związku z trudnością w odróżnieniu objawów hipo- i hiperglikemii, nauczyciele powinni być poinformowani, którzy uczniowie chorują na cukrzycę, i na którą jej postać. Tylko wtedy można będzie w porę zareagować na występujące objawy które krótko przedstawię: Objawy hipoglikemii - uczucie głodu i pragnienia, - drżenie rąk - pocenie się - zaburzenia świadomości (splątanie) aż do utraty świadomości - chory może sprawiać wrażenie osoby nietrzeźwej. I pomoc: - natychmiastowe podanie cukru doustnie (np. mocno słodzona herbata, cukierek), - dożylne wstrzyknięcie insuliny (instrukcja w ulotce leku). W związku z powyższym, nauczyciel powinien pozwolić uczniowi spożyć cukier, cukierka lub nawet kanapkę, a w razie konieczności powiadomić pogotowie. Objawy hiperglikemii: - zbyt długo utrzymujące się przecukrzenie może objawiać się zapachem acetonu lub jabłek w oddechu dziecka, - stanem śpiączki cukrzycowej, - utratą przytomności. W każdym przypadku nauczyciel powinien wezwać pogotowie i monitorować oddech, krążenie krwi i stan przytomności. EPILEPSJA (PADACZKA) Jest to przewlekła choroba układu nerwowego objawiająca się nagłymi napadami drgawek, którym towarzyszy zwykle utrata przytomności. Charakterystyczne napady drgawek mogą zostać wywołane przez czynniki emocjonalne, nadmierny wysiłek fizyczny, alkohol itp. Objawy: - sztywne, wygięte ku tyłowi ciało, - przekrwiona twarz i szyja, - szybko następujące po sobie drgawki (nie wstrzymujemy ich siłą), - zaciśnięte szczęki (nie rozwieramy ich "na siłę"), - po zakończeniu ataku (bardzo różny czas trwania), poszkodowany zapada w głęboki sen. I pomoc: - zamortyzować upadek, - podłożyć pod głowę coś miękkiego (odzież, koc, własne kolana), - usunąć z otoczenia chorego twarde przedmioty - rozluźnić ubranie, po zakończeniu ataku powinniśmy; - ułożyć poszkodowanego w pozycji bezpiecznej, - okryć, - kontrolować czynności życiowe, - wezwać pogotowie. Nauczyciele wychowania fizycznego mogą najczęściej spotkać się z następującymi urazami: 1. krwotok z nosa, 2. krwawienie z rany, 3. skręcenia, 4. zwichnięcia i złamania, 5. zasłabnięcia. W tej części postaram się krótko przedstawić postępowanie w w/w przypadkach, pominąwszy zasłabnięcie - omówione wcześniej. KRWOTOK Z NOSA: Jest on często bardzo obfity, wywołany uderzeniem w nos np. piłką, osłabieniem, głodem czy po prostu okresem dojrzewania. I pomoc: - posadzić dziecko na krześle, pochylić mu głowę do przodu i zacisnąć skrzydełka nosa, - położyć zimny okład na nasadę nosa i kark, - po kilku minutach można do przewodu nosowego włożyć tampon z gazy lub chusteczki higienicznej. Jeżeli dziecko wymiotuje po uderzeniu w głowę lub traci przytomność należy niezwłocznie wezwać pogotowie. KRWAWIENIE Z RANY W przypadku zranienia następuje uszkodzenie skóry i układu krwionośnego co powoduje wypływ krwi z rany. Bardzo istotna jest podczas opatrywania rany ochrona własnych rąk poprzez założenie rękawiczek lub foliowego woreczka. Udzielając I pomocy powinniśmy: - zorientować się w ogólnym stanie poszkodowanego, - dokładnie obejrzeć ranę, - przemyć i zdezynfekować ranę i jej okolice (np. wodą utlenioną, wodą z mydłem), - osłonić ranę jałowym, czystym opatrunkiem. Jeżeli rana bardzo krwawi lub są jeszcze inne obrażenia np. złamanie należy: - uspokoić dziecko, - wezwać pogotowie, - nie poruszać, nie przemieszczać uszkodzonych kończyn. SKRĘCENIE Uraz najczęściej dotyczący stawu skokowego (okolice kostki) i spowodowany nieprawidło-wym stąpnięciem. Objawy: - gwałtowny, bardzo silny ból uniemożliwiający stanięcie na tej nodze, - szybko pojawiający się obrzęk, - zasinienie (krwiak podskórny). I pomoc: - posadzić lub położyć poszkodowanego, - zastosować zimny okład, - wykonać unieruchomienie elastyczne np. bandażem lub odzieżą, - przetransportować dziecko do przychodni chirurgicznej. ZWICHNIĘCIA I ZŁAMANIA Ponieważ są to poważne urazy stawowe i kostne, osoba która nie ukończyła specjalistycznego kursu powinna po zauważeniu nienaturalnego wyglądu kończyny lub stwierdzeniu bolesności kości czy stawu spowodowanego upadkiem czy uderzeniem: - posadzić lub położyć dziecko, - wezwać pogotowie, - nie wolno nastawiać ani poruszać uszkodzoną kończyną.
Opracowanie: Danuta Grodzińska Wyświetleń: 1194
Uwaga! Wszystkie materiały opublikowane na stronach Profesor.pl są chronione prawem autorskim, publikowanie bez pisemnej zgody firmy Edgard zabronione. |