Katalog

Katarzyna Chrząszcz
Język polski, Konspekty

Być poetą

- n +

Być poetą

Czas: dwie jednostki lekcyjne

Cele:

- czytanie poezji ze zrozumieniem na poziomie semantycznym i krytyczno-twórczym,
- grupowe redagowanie tekstu baśni i utworu poetyckiego,
- zachęcanie do pracy w zespole,
- dokonywanie oceny wyników pracy kolegów,
- tworzenie akrostychu słowa "poeta" lub "poezja",
- bogacenie warsztatu młodego poety: tworzenie rymów, porównań, przenośni, neologizmów

Metody:

- praca z tekstem, pokaz, drama - wejście "w rolę"

Formy pracy:

- grupowa, jednostkowa

Środki dydaktyczne:

- tekst wiersza W. Szymborskiej Niektórzy lubią poezję,
- Słownik języka polskiego, red. M. Szymczaka, PWN, Warszawa 1978.
- reprodukcje obrazów:
Poeta M. Chagalla,
Emil Zola E. Maneta,
- karty pracy.

Tok lekcji:


- Nauczyciel ogłasza konkurs na najlepszego reportera. Odczytanie przez uczniów kilku wywiadów z ulubionym artystą.

- Na podstawie wcześniejszych zajęć, przeczytanych wywiadów, własnych doświadczeń uczniowie odpowiadają na pytanie, jakie cechy powinien posiadać artysta, np. poeta.

Cechy artysty:
wykształcony,
inteligentny,
oczytany,
posiada szeroki zakres słownictwa,
pracowity,
zna swój warsztat pracy,
umie dokonywać różnych zabiegów słownych,
stosuje neologizmy (przypomnieć definicję - podr. s. 259),
wrażliwy,
ma wyobraźnię.

Neologizm to nowy wyraz. Tworzy się go nie tylko dla nazwania nowo powstałych przedmiotów i zjawisk, np. internauta, wideo. Jest to również jeden ze środków stylistycznych stosowanych przez pisarzy. Neologizm stosuje się po to, by w nietypowy sposób ukazać odczucia, nazwać coś po nowemu.

- Nauczyciel prezentuje reprodukcje obrazów: Poeta M. Chagalla oraz Emil Zola E. Maneta.

Prosi, by chętni uczniowie wczuli się "w rolę" poety z obrazu M. Chagalla lub E. Maneta. Nauczyciel zadaje pomocnicze pytania, na które dziecko próbuje odpowiedzieć według własnej inwencji.

Kim jest namalowana osoba?
W jakim jest wieku?
Co robi w danej chwili?
Co widzi ta osoba?
Co słyszy?
Czego dotyka?
Co myśli?

- Polonista prosi o wyjaśnienie zasad tworzenia akrostychu.
Dzieci samodzielne tworzą akrostych słowa "poeta" lub "poezja".

- Głośne odczytanie przez nauczyciela wiersza W. Szymborskiej Niektórzy lubią poezję. (Załącznik 1). Wspólne analizowanie budowy wiersza.

trzy słowa tytułu - trzy strofy - wyrazy rozpoczynające każdą strofę
należy porównać oznajmującą formę tytułu z kolejnymi częściami utworu

- Zadanie pracy domowej.

Napisz według własnego pomysłu brakującą część wiersza (Załącznik 2).

- Nauczyciel proponuje ćwiczenia dla przyszłego pisarza lub poety - rozdaje karty pracy dla grup (Załączniki 3 - 5). Liczba osób w grupie nie powinna być większa niż trzy, cztery osoby. Dobór uczniów do grupy nie powinnien odbywać się przypadkowo.

Załącznik 1

Wisława Szymborska: Niektórzy lubią poezję

Niektórzy -
Czyli nie wszyscy
Nawet nie większość wszystkich ale mniejszość
Nie licząc szkół, gdzie się musi i samych poetów,
będzie tych osób chyba dwie na tysiąc.

Lubię -
ale lubi się także rosół z makaronem,
lubi się komplementy i kolor niebieski,
lubi się szary szalik,
lubi się stawiać na swoim, lubi się głaskać psa.

Poezję -
tylko co to takiego poezja.
Niejedna chwiejna odpowiedź
na to pytanie już padła.
A ja nie wiem i nie wiem i trzymam się tego
jak zbawiennej poręczy.

Załącznik 2

Niektórzy -
czyli...........................................................................................
Nawet nie...................................................................................
Nie licząc szkół..........................................................................
i samych.....................................................................................
będzie tych osób.........................................................................

Lubię -
ale lubi się także..........................................................................
lubi się.....................................................................................
lubi się.........................................................................................
lubi się.........................................................................................

Poezję -
...........................................................................
...........................................................................
...........................................................................
...........................................................................
...........................................................................
...........................................................................
...........................................................................
...........................................................................
...........................................................................
...........................................................................

Załącznik 3

Karta pracy dla grupy I

1. Podaj jak największą liczbę wyrazów określających podane nazwy:
choinka.......................................................................
książka........................................................................
słońce..........................................................................
np. rzeka: szeroka, wartka, zimna, nizinna.

2. Wymień jak najwięcej zdań, w których każdy, kolejny wyraz zaczyna się na wskazaną literę:
W..............o................s.....................l........................
W..............o................s.....................l........................
W..............o................s.....................l........................
W..............o................s.....................l........................

3. Znajdź pary rymujących się wyrazów.
...................................................................................
...................................................................................
...................................................................................
...................................................................................
...................................................................................

4. Dopisz propozycje porównań.
- czarny jak...........................................................................
-.................................................................. niczym zimowy las
-....................................... jakby ................................................

5. Utwórz kilka przenośni.
...................................................................................
...................................................................................
...................................................................................
...................................................................................
...................................................................................
...................................................................................
...................................................................................

6. Ułóż baśń, używając 9 zdań. W każdym zdaniu wykorzystaj jeden z poniższych rzeczowników (można zmienić formę). Zachowaj podaną kolejność:
młyn, przepaść, klucz, zamek, czas, miłość, flet, sen, spokój.
...................................................................................
...................................................................................
...................................................................................
...................................................................................
...................................................................................
...................................................................................
...................................................................................
...................................................................................
...................................................................................
...................................................................................
...................................................................................
...................................................................................
...................................................................................

7. Wykorzystując jak najwięcej podanych wyrazów i zwrotów, ułóż krótki wiersz na podany temat.

Liście

wzorem rozległym się ułożyły
złocisty samolot
zieloną wyzionęły duszę
pachnie park
lecą szelestnie, kaliście
drzemie na gałęzi
liście lecą jak sny i jak duchy

Załącznik 4

Karta pracy dla grupy II

1. Podaj jak największą liczbę wyrazów określających podane nazwy:
samochód..................................................................
owoce........................................................................
noc.............................................................................
np. rzeka: szeroka, wartka, zimna, nizinna.

2. Wymień jak najwięcej zdań, w których każdy, kolejny wyraz zaczyna się na wskazaną literę:
M............P................D..................S.....................
M............P................D..................S.....................
M............P................D..................S.....................
M............P................D..................S.....................

3. Znajdź pary rymujących się wyrazów.
....................................................................................
....................................................................................
....................................................................................
....................................................................................
....................................................................................
....................................................................................

4. Dopisz propozycje porównań.
a. rozdarty niczym.........................................................
b.............................................. jakby odnalazła szczęście
c................................... jak ............................................

5. Utwórz kilka przenośni.
....................................................................................
....................................................................................
....................................................................................
....................................................................................
....................................................................................
....................................................................................
....................................................................................

6. Ułóż baśń, używając 9 zdań. W każdym zdaniu wykorzystaj jeden z poniższych rzeczowników (można zmienić formę). Zachowaj podaną kolejność:
wzgórze, źródło, chata, jarzębina, jesień, miłość, sad, matka, radość.
....................................................................................
....................................................................................
....................................................................................
....................................................................................
....................................................................................
....................................................................................
....................................................................................
....................................................................................
....................................................................................
....................................................................................
....................................................................................
....................................................................................

7. Wykorzystując jak najwięcej podanych wyrazów i zwrotów, ułóż krótki wiersz na podany temat.

Muzyka

idzie cicha, skrzydlata muzyka mojej duszy
szła coraz szersza, coraz dalsza
ma w sobie różne głosy
nieustanna
okrutną moc ma
o muzyko! Złudzeniu i duszy, i zmysłów
muzyka wieczoru

Załącznik 5

Karta pracy dla grupy III

1. Podaj jak największą liczbę wyrazów określających podane nazwy:
roślina............................................................................................
pies................................................................................................
film.................................................................................................
np. rzeka: szeroka, wartka, zimna, nizinna.

2. Wymień jak najwięcej zdań, w których każdy, kolejny wyraz zaczyna się na wskazaną literę:
T.............a................m.....................b.......................
T.............a................m.....................b.......................
T.............a................m.....................b.......................
T.............a................m.....................b.......................

3. Znajdź pary rymujących się wyrazów.
....................................................................................
....................................................................................
....................................................................................
....................................................................................
....................................................................................
....................................................................................

4. Dopisz propozycje porównań.
a. Uśmiech jakby........................................................
b........................................... jakby odnalazła szczęście
c.......................... niczym.............................................

5. Utwórz kilka przenośni.
....................................................................................
....................................................................................
....................................................................................
....................................................................................
....................................................................................
....................................................................................
....................................................................................

6. Ułóż baśń, używając 9 zdań. W każdym zdaniu wykorzystaj jeden z poniższych rzeczowników (można zmienić formę). Zachowaj podaną kolejność:
rzeka, wdowa, syn, pole, bieda, radość, skrzynia, skarb, zdrowie.
....................................................................................
....................................................................................
....................................................................................
....................................................................................
....................................................................................
....................................................................................
....................................................................................
....................................................................................
....................................................................................
....................................................................................
....................................................................................

7. Wykorzystując jak najwięcej podanych wyrazów i zwrotów, ułóż krótki wiersz na podany temat.
Sen
Chodzi sen pod okna z cicha
Jak sen jaki złoty
Miejsce spotkania snu z błękitem
Sen to świat tajemnic
Ze srebra i kryształu
Tajemnicze królestwo snu
Świat śpi pod nami
Śpi szczęście
 

Opracowanie: Katarzyna Chrząszcz

Wyświetleń: 4979


Uwaga! Wszystkie materiały opublikowane na stronach Profesor.pl są chronione prawem autorskim, publikowanie bez pisemnej zgody firmy Edgard zabronione.