Katalog

Grzegorz Przybylski
Wychowanie do życia w rodzinie, Artykuły

Dziecko wśród przemocy

- n +

Dziecko wśród przemocy

Przemoc nierozerwalnie związana jest z agresją, która występuje w kontekście społecznym, w kontaktach międzyludzkich. Codziennie mamy okazję spotkać się z przejawami przemocy. Idąc zagonieni i zmęczeni ulicą, ileż razy widzimy bijących się młodych ludzi. Patrzymy na to zjawisko z odrazą. Jeszcze bardziej jesteśmy zbulwersowani, gdy słyszymy o maltretowaniu dzieci przez rodziców czy inne osoby dorosłe. W relacji dorosły - dziecko, dziecko nie ma żadnych szans ze względu na swą niedojrzałość fizyczną, emocjonalną i społeczną. Dlatego też dziecko powinno być otoczone przez dorosłych szczególną opieka i ochroną.

Przemoc "to każdy rodzaj zachowania, który powoduje cierpienie psychiczne, fizyczne oraz nas poniża". Dzieci krzywdzone to:
- Dzieci bite;
- Dzieci maltretowane fizycznie i psychicznie;
- Dzieci wykorzystywane seksualnie;
- Dzieci niechciane i niekochane;
- Dzieci zaniedbywane materialnie;
- Dzieci, którym nie stworzono właściwych warunków rozwoju.

Wszystkie przejawy przemocy maja niekorzystny wpływ na psychospołeczne funkcjonowanie dziecka. Wywołują one niekorzystne, często niemożliwe do wyrównania następstwa, które trwale wpływają na rozwój młodej osoby. Utrudniają o zakłócają dorosłe funkcjonowanie jednostki w wymiarze społeczno - indywidualnym (interakcje społeczne, związki partnerskie, stosunki rodzinne) oraz ogólno - społecznym (pełnienie ról zawodowych, rodzinnych, rodzicielskich, publicznych i innych).

U dzieci krzywdzonych zaobserwowano: wzrost agresywności, zaniżoną samoocenę, poczucie winy, poczucie odrzucenia, negatywny lub nieadekwatny obraz własnej osoby, leki, strach, fobie, zachwiane poczucie własnej wartości, rozwój postaw antyspołecznych i nerwic, nadpobudliwość, skłonność do depresji, tendencję do wycofywania się, tendencje samobójcze i destrukcyjne (uzależnienia), chwiejne reakcje emocjonalne, przestępczość, nieprzystosowanie społeczne, zaburzenia seksualne.

Jak przerwać ten łańcuch przemocy? Ujawnienie przemocy stosowanej wobec dzieci jest bardzo trudne. Wynika z następujących powodów:

1. Bezradność wobec problemu w rodzinie.
Stałe poczucie strachu paraliżuje możliwość kontaktu z członkami rodziny dotkniętej przemocą. Długotrwałe życie w strachu powoduje tworzenie się "syndromu wyuczonej bezradności'. Rodzina tworzy wokół siebie tzw." magiczny krąg' polegający na wyparciu problemu. Wyparcie problemu agresji i przemocy w rodzinie występuje w trzech fazach:
Faza I - Wyparcie problemu w sobie
Faza II - Milczenie o problemach w rodzinie
Faza III - Maskowanie problemu przed otoczeniem
2. Strach przed karą.
Bierność ofiary wobec agresji powoduje strach przed karą i brak wiary w pomoc z zewnątrz.
Ofiary często tłumaczą się, że nie wiedziały gdzie mogą szukać pomocy. Ważny jest także strach przed następstwami ujawniania przemocy.
3. Poczucie winy.
Jest istotnym hamulcem decydującym o ukrywaniu przez ofiarę trwającej przemocy. Dzieci bardzo często uważają się za winne czegoś, czego nie zrobiły.
4. Poczucie odpowiedzialności i miłość do agresora.
Większość ofiar jest uczuciowo związana ze sprawcą przemocy. Dzieci wiedzą, że ujawnienie maltretowania może spowodować ukaranie sprawcy. Dlatego też, często ofiara decyduje się na milczenie, aby "ochronić" sprawcę przemocy.
5. Wstyd.
Poczucie wstydu często jest powodem do zatajenia przemocy. Niewiele osób potrafi opowiedzieć o swoich problemach, uczuciach, a dzieciom jest bardzo trudno mówić o tym, że są maltretowane.



Na całym świecie, zdarza się, że dorośli krzywdzą dzieci bijąc je, poniżając, zaniedbując czy wreszcie wykorzystując seksualnie. Te różnorodne formy przemocy maja miejsce wszędzie tam gdzie dorośli maja kontakt z dziećmi, przede wszystkim jednak w domu rodzinnym oraz instytucjach opiekuńczo - wychowawczych. Dlatego należy uczynić wszystko, by przezwyciężyć okoliczności, które istotę dzieciństwa, - czyli poczucie bezpieczeństwa i szczęścia zamieniają w chaos, zagrożenie i cierpienie.

Rodzicu pamiętaj:
- Nie zaniedbuj dziecka - troszcz się o nie
- Nie bij dziecka - okazuj mu czułość
- Nie odtrącaj go - rozmawiaj z nim
- Nie krzycz na dziecko - uśmiechaj się do niego, bądź życzliwy


Literatura:
Red. A. Radziejewski - Winnicki - "Problemy i tendencje rozwojowe we współczesnej pedagogice społecznej w Polsce."
I. Wojaczek - "Dziecko w kręgu przemocy."
A. Piekarska - "Dzieci krzywdzone są wśród nas."
Fundacja Dzieci Niczyje - "Ku systemowi pomocy dziecku krzywdzonemu."
 

Opracowanie: mgr inż. Grzegorz Przybylski

Wyświetleń: 1073


Uwaga! Wszystkie materiały opublikowane na stronach Profesor.pl są chronione prawem autorskim, publikowanie bez pisemnej zgody firmy Edgard zabronione.