JAK POMÓC DZIECKU NIE PIĆ? - Referat szkoleniowy dla rodziców.

1. Co warto wiedzieć o alkoholu?
2. Czy nastolatki piją alkohol?
3. Dlaczego nastolatki piją alkohol?
4. Szkody i zagrożenia.
5. Jakie są sygnały ostrzegawcze, symptomy tego, że nasze dziecko sięga po alkohol?
6. Jak pomóc dziecku dobrze czuć się z samym sobą i radzić sobie z naciskami kolegów?
7. Jak pomóc dziecku nie pić?

Co warto wiedzieć o alkoholu?

Picie napojów alkoholowych przez dorosłych jest specyficznym rodzajem gry, obarczonej pewnym stopniem ryzyka. Picie przez dzieci i młodzież jest prawdziwym nieszczęściem. Tymczasem coraz więcej nastolatków pije nie tylko piwo i wino, ale również wódkę. Różne napoje alkoholowe zawierają tą samą substancję chemiczną-alkohol etylowy, czyli etanol o wzorze C2H5OH. Wielu rodziców nie zgodziłoby się, by ich dziecko wypiło kieliszek wódki, tolerują jednak picie butelki piwa, mimo, że jest w niej tyle samo alkoholu. To poważny błąd.

Etanol jest substancją bardzo aktywną biochemicznie, w większym stężeniu niszczy żywą tkankę, rozcieńczony wpływa na pracę mózgu, systemu nerwowego i hormonalnego.

Zmienia stan naszych uczuć, sposób myślenia. Powoduje ograniczenie zdolności do prawidłowej oceny sytuacji i zadań życiowych, upośledza koordynację ruchów oraz kontrolę zachowania. Osoby nietrzeźwe robią rzeczy, których potem żałują, uszkadzają swoje zdrowie i życie osobiste, sprawiają cierpienia swoim najbliższym.

Do obliczenia ilości spożytego alkoholu używa się jednostki zwane porcją standardową, czyli 10g etanolu.

Wypity alkohol niemal natychmiast dostaje się do krwi. Poziom (stężenie) alkoholu we krwi określa się w promilach. Im więcej alkoholu, tym wyższe stężenie. Stan nietrzeźwości w Polsce to 0,2 promila. Stężenie alkoholu we krwi (czyli stopień nietrzeźwości) zależy od ilości spożytego alkoholu, wagi ciała, płci, stanu zdrowia, cech indywidualnych organizmu.

Organizm "spala" alkohol z szybkością 10g na godzinę.

Czy nastolatki piją alkohol?

1. Badania przeprowadzone w czerwcu 1999 roku pokazały ogromne rozmiary zagrożeń wynikających z picia alkoholu przez polską młodzież:
- 68% 15-letnich chłopców i 54 % 15-letnich dziewcząt piło alkohol w ciągu ostatniego miesiąca;
- 58% 15-latków i 43% 15-latek upiło się w ciągu ostatniego roku;
- 39% 15-latków i 22% 15-latek upiło się w ciągu ostatniego miesiąca;
- Co dziesiąte dziecko po wypiciu alkoholu uczestniczyło w bójce lub sprzeczce;
- Co dwudziesty nastolatek po wypiciu alkoholu doświadczył wypadku lub uszkodzenia ciała;
- Co piętnasta nastolatka miała niechciane kontakty seksualne.
2. Ostatnie lata to okres bardzo agresywnej ofensywy marketingowej przemysłu alkoholowego promującego picie napojów alkoholowych wśród polskich nastolatków. Analizy rynkowe pokazują, że zwiększenie konsumpcji piwa przez 15-19-latków jest podstawowym źródłem przyrostu dochodów tego przemysłu.

Dlaczego nastolatki sięgają po alkohol?

1. Umiarkowane picie alkoholu jest atrakcyjne dla wielu dorosłych ponieważ:
- Ułatwia przeżywanie przyjemności;
- Przynosi ulgę w przykrych momentach życia;
- Ułatwia odpędzanie smutnych myśli;
- Uprzyjemnia spotkania z innymi ludźmi;
- Jest częścią celebrowania uroczystości i sukcesów.
2. Nastolatki o tym wszystkim wiedzą i doznają pokusy skorzystania z tych atrakcji.
Oprócz tego mają ważne i dodatkowe powody skłaniające ich do picia.
3. Nasze dorastające dzieci często sięgają po alkohol:
- aby czuć się dorosłym;
- aby dopasować się do otoczenia;
- aby czuć się dobrze i być na luzie;
- aby wyrazić swoją potrzebę buntu i chęć zmierzenia się z ryzykiem;
- aby zaspokoić ciekawość;
- ponieważ alkohol jest łatwo dostępny.
4. Istnieją jednak bardzo ważne powody, by nastolatki alkoholu nie piły. Dzięki zrozumieniu przyczyn sięgania po alkohol przez nastolatki rodzice mogą lepiej zrozumieć swoje dzieci i pomagać im, by nie piły.

Szkody i zagrożenia.

1. Powtarzające się picie alkoholu przez nastolatki, nawet w małych ilościach nieszkodliwych dla dorosłych może poważnie uszkodzić ich procesy rozwojowe:
- Zaburza zdolności do uczenia się, zapamiętywania i logicznego rozumowania, jest źródłem trudności w nauce i przeszkadza w dalszej edukacji i karierze zawodowej;
- Hamuje rozwój emocjonalny i opóźnia dojrzewanie-młody człowiek nastawia się tylko na doraźne przyjemności, nie uczy się radzenia sobie ze stresem i problemami życiowymi;
- Zwiększa ryzyko uzależnienia się od alkoholu i nikotyny oraz sięgania po narkotyki.
2. Upijanie się przez nastolatków jest bardzo często przyczyną poważnych i doraźnych szkód związanych z:
- Wypadkami, zachorowaniami i śmiercią;
- Konfliktami z prawem;
- Większym prawdopodobieństwem stania się ofiarą przestępstwa;
- Ryzykownym seksem, groźbą zakażenia się chorobami wenerycznymi, żółtaczką, (w tym HIV), stosunkami z pogranicza gwałtu, przypadkową inicjacją, niechcianą ciążą.

Jakie są sygnały ostrzegawcze, symptomy tego, że nasze dziecko sięga po alkohol?

Wprawdzie niektóre z wymienionych objawów mogą być naturalne dla normalnego procesu dojrzewania, należy szczególnie zwrócić uwagę na dziecko, gdy kilka tych zjawisk występuje jednocześnie.

- Wyraźny spadek zainteresowania zajęciami, które poprzednio były dla dziecka atrakcyjne;
- Zwiększenie poziomu frustracji, stresu i rozdrażnienia;
- Problemy w szkole z nauką i z zachowaniem;
- Izolowanie się od kontaktów rodzinnych i skrywanie szczegółów dotyczących życia poza domem;
- Częste zmiany nastroju;
- Zmiany zwyczajów związanych z jedzeniem i zasypianiem;
- Zapach alkoholu;
- Zaniedbywanie wyglądu i stroju;
- Zwiększenie potrzeb finansowych i ukrywanie sposobu wydatkowania "kieszonkowego";
- Znikanie drobnych sum z domu;
- Nawiązywani podejrzanych znajomości;
- Reagowanie rozdrażnieniem na próby uzyskania przez rodziców informacji o tych kontaktach, dziecko zaczyna kłamać.

Jak pomóc dziecku dobrze czuć się z samym sobą i radzić sobie z naciskami kolegów?

- Dziecko ma prawo się mylić.
Pozwól mu czuć się odpowiedzialnym.
- Chwal, kiedy możesz.
- Chwal za wysiłek, a nie tylko za efekt.
- Pokazuj dziecku, że je kochasz.
- Dziecko ma prawo mieć inne zdanie.
- Poradź dziecku, jak ma się zachować, gdy koledzy proponują alkohol.
- Mów wyraźnie, czego zabraniasz.
- Wprowadzaj zasady w życie.
- Staraj się wiedzieć, na co dziecko wydaje pieniądze.

Jak pomóc dziecku nie pić?

Nie jest łatwo w tej sprawie podejmować działania wychowawcze. Nastolatki nieraz sięgają po alkohol właśnie dla tego, by zamanifestować swoją niezależność, wyrazić bunt wobec dorosłych. Są także mało odporni na presję rówieśników i zdolni do robienia bardzo ryzykownych rzeczy po to, by zaimponować kolegom. Istnieją jednak sposoby aby pomóc dzieciom nie pić.

RADY DLA RODZICÓW I WYCHOWAWCÓW

- Rozmawiaj z dzieckiem o alkoholu i narkotykach.
Sprawdź, czy zrozumie niebezpieczeństwa i pułapki, ale powstrzymaj się od moralizowania i nadmiernego straszenia. Przekaż dziecku rzetelną informacje o tajemnicach ETOH oraz wyjaśnij wszystkie wątpliwości.
- Naucz się uważnie słuchać dziecka.
Nie wystarczy samemu mówić, trzeba umieć słuchać i rozumieć. Gdy będzie mówić o swoich sprawach-staraj się przyjąć jego perspektywę widzenia świata, nie zaczynaj od razu pouczać.
- Pomóż dziecku dobrze czuć się ze sobą.
W odpowiednich momentach okazuj dziecku swoją akceptację i aprobatę oraz licz się z jego zdaniem.
- Pomóż dziecku wykształcić jasny system wartości.
Jasne poczucie, co jest dobre, a co złe daje odwagę podejmowania samodzielnych decyzji i obronę przed negatywnym wpływem otoczenia.
- Pomóż dziecku radzić sobie w sytuacjach nacisku ze strony kolegów.
Szczególnie trudno jest odmówić dzieciom, dla których rówieśnicy są podstawowym punktem odniesienia.
- Ustal jasno zasady dotyczące alkoholu i narkotyków.
Powiedz wyraźnie, że nie wolno im pić, palić i zażywać narkotyków. Niech znają dobrze konsekwencję łamania zasad, które powinny być dostosowane do wieku i indywidualności dziecka.
- Zachęcaj dzieci do zdrowych i twórczych zajęć.
Czy twoje dzieci mają dużo propozycji robienia czegoś ciekawego, przyjemnego i rozwijającego? Najlepiej jeśli czasem będziesz także w zajęciach uczestniczyć.
- Porozmawiaj z rodzicami innych dzieci.
Wszyscy mają te same problemy, co ty. Gdy twoje dziecko wybiera się na prywatkę, upewnij się, czy będzie tam ktoś dorosły i że nie będzie alkoholu.
- Przygotuj się do sytuacji, w której dziecko wypije.
To się może zdarzyć. Naucz się rozpoznawać sygnały ostrzegawcze. Czy wiesz na co dziecko wydaje pieniądze? Stwórz okazję do tego, by mogło powiedzieć i bądź ostrożny przy ustalaniu sankcji. Jeśli się to powtarza poszukaj pomocy.
- Bądź dobrym przykładem.
Dzieci dobrze znają obyczaje i postawy rodziców wobec alkoholu. Nie można ich oszukać głosząc zasady, których samemu się nie przestrzega.

Spróbuj być uważny w zabawie w ETOH oraz:
- Nie wyśmiewaj się z niepijących i nie nakłaniaj ich do picia;
- Nie pij przed jazdą samochodem, przed pływaniem w wodzie;
- Nie chwal się przed dziećmi, że miałeś silną głowę, nie podziwiaj za to innych;
- Nie bagatelizuj przypadków upijania się innych ludzi;
- Nie opowiadaj przy dzieciach historyjek o pijaństwie;
- Nigdy nie proś dziecka, by kupowało lub przyrządzało alkohol.

0-800 14 00 68
POMARAŃCZOWA LINIA
POMAGA RODZICOM, KTÓRYCH DZIECI PIJĄ Literatura:
1. H. Jakubowska, Promocja zdrowia i profilaktyka uzależnień, W-wa - Łódź 2002.
2. J. Mellibruda, Tajemnice ETOH, PARPA, W-wa 1997.
3. A. Pacewicz, Jak pomóc dziecku nie pić, PARPA, W-wa 1997.
4. Roger E. Vogler, Wayne R. Bartz, Nastolatki i alkohol, PARPA, W-wa 1999.
5. W. Sztander, Dzieci w rodzinie z problemami alkoholowymi, PARPA, W-wa 2000.
6. M. Wieczorek - Stachowicz, Profilaktyka w szkole, PARPA, W-wa 2000.
 

Opracowanie: Awina Sławińska-Kanach

Wyświetleń: 1981