Katalog

Monika Pasik
Geografia, Konspekty

"Czas słoneczny prawdziwy a czas urzędowy w miejscu obserwacji" Konspekt zajęć terenowych z geografii dla uczniów klasy I gimnazjum

- n +

Czas słoneczny prawdziwy a czas urzędowy w miejscu obserwacji

KONSPEKT ZAJĘĆ TERENOWYCH Z GEOGRAFII
Poziom: Gimnazjum kl. I

Cele:
- wiadomości: po lekcji uczeń powinien -
* wiedzieć, że czas jednego obrotu Ziemi wokół własnej osi jest podstawą rachuby czasu,
* znać zasady obliczania czasu słonecznego,
* znać podział Ziemi na strefy czasowe,
* znać zasady obliczania czasu strefowego,
* zdefiniować pojęcia - czas słoneczny, strefowy, urzędowy;
- rozumienie: po lekcji uczeń powinien -
* wyjaśnić związek momentu górowania Słońca z długością geograficzną i ruchem obrotowym Ziemi,
* wyjaśnić konieczność posługiwania się czasem urzędowym,
* wyjaśnić konieczność i zasadę wprowadzania czasu letniego i zimowego,
* wyjaśnić pojęcia - strefy czasu;
- umiejętności w sytuacjach typowych: po lekcji uczeń powinien -
* obliczyć różnice czasu słonecznego miejscowego dla wybranych punktów kuli ziemskiej na podstawie długości geograficznej,
* odczytać czas strefowy na mapie stref czasu,
* wskazać na mapie przebieg linii zmiany daty,
* wskazać na mapie państwa, na terytorium których przebiega kilka stref czasowych
- umiejętności w sytuacjach problemowych: po lekcji uczeń powinien -
* ustalić długość geograficzną punktów na podstawie różnicy czasów miejscowych,
* określić datę przy przekraczaniu linii zmiany daty.

Metody pracy: zajęcia terenowe, praca własna ucznia - wykonywanie zadań według poleceń z karty pracy.

Środki dydaktyczne: gnomon (pręt, słupek, drążek o długości około 1 m), sznurek, kreda, zegarek, karta pracy, mapa przedstawiająca strefy czasu na kuli ziemskiej.

Strategia: lekcja operacyjna - zajęcia w terenie.

Czas: dla Warszawy początek zajęć od około godziny 1100 czasu środkowoeuropejskiego (zimowego), od około godziny 1200 czasu wschodnioeuropejskiego (letniego), słoneczny dzień.

Przygotowanie do lekcji:
1. Lekcja odbywa się po zajęciach wyznaczania miejscowego południka.
2. Dokładne ustawienie zegarka ze wskazówkami np. wg radia.

TOK LEKCJI

1. Wprowadzenie ładu zewnętrznego i wewnętrznego.
- sprawdzenie listy obecności
- podanie uczniom celu zajęć
- zsynchronizowanie zegarków
- przygotowanie sprzętu niezbędnego do zrealizowania zajęć w ilości równej liczbie grup
- wyjście nauczyciela z uczniami na otwarty teren przed szkołę
- podział na grupy robocze
- rozdysponowanie środków dydaktycznych
2. Przypomnienie wiadomości z poprzedniej lekcji o metodzie wyznaczania południka miejscowego.
3. Opracowanie nowego materiału - wykonywanie zadań przez uczniów według instrukcji (karty pracy) pod kontrolą nauczyciela.
4. Usystematyzowanie i utrwalenie nowej wiedzy.
Omówienie pracy uczniów, skorygowanie ewentualnych błędów:
- uczniowie przedstawiają wyniki swojej pracy
- poprawiają ewentualne błędy
- ocena pracy uczniów.
5. Zadanie pracy domowej.

KARTA PRACY

1. Według instrukcji z poprzedniej lekcji wykonuj czynności prowadzące do wyznaczenia południka miejscowego.
2. Kiedy cień gnomonu pierwszy raz dotknie okręgu, zanotuj godzinę w odpowiednim miejscu w poniższej tabeli.
 
  Czas wg zegarka
urzędowy
Czas słoneczny
miejscowy
Pierwsze zetknięcie    
Moment górowania 11.36 (czas zimowy)
12.36 (czas letni)
12.00
Drugie zetknięcie    

3. Postępuj dalej zgodnie z instrukcją wyznaczania południka miejscowego i ponownie zanotuj, w odpowiednim miejscu w tabeli godzinę drugiego zetknięcia cienia gnomonu z okręgiem.
4. Wyznacz fragment południka miejscowego wg instrukcji.
5. Wiesz już, że kiedy cień gnomonu znajdował się w tym miejscu, to był to właśnie moment górowania słońca czyli południe słoneczne - 12.00 (wpisz tę godzinę w odpowiednim miejscu w tabeli).
6. Oblicz o której godzinie wg zapisanego przez Ciebie czasu nastąpił ten moment (oblicz ile minut minęło od jednego do drugiego zetknięcia cienia gnomonu z okręgiem i podziel przez 2, poczym wynik dodaj do godziny pierwszego zetknięcia lub odejmij od godziny drugiego zetknięcia cienia gnomonu z okręgiem).
.............................................................................................
.............................................................................................
Wynik wpisz w odpowiednim miejscu w tabeli.
7. Czy godzina wskazywana przez Twój zegarek w momencie górowania słońca nad południkiem miejscowym, przez Ciebie wyznaczonym, odpowiada godzinie południa słonecznego czyli 12.00?
Nie
8. Oblicz, któremu południkowi, według czasu słonecznego, odpowiada odczytana przez Ciebie godzina na zegarku.
Np. 12.00 - 21o (Warszawa) 11.36 - x
12.00 - 11.36 = 24' / 4' = 6o 21o - 6o = 15o

Jest to południk leżący w środku strefy (środkowy), w której obowiązuje taki sam czas wyznaczony wg momentu górowania słońca nad tym południkiem. Każda strefa czasowa obejmuje 15o (7o30' na zachód i na wschód od południka środkowego). Począwszy od strefy czasowej, której południkiem środkowym jest południk 0o wyróżniamy: strefę czasu uniwersalnego (zachodnioeuropejskiego), środkowoeuropejskiego (15o), wschodnioeuropejskiego (30o), moskiewskiego (45o).
9. W jakich miejscach na Ziemi możemy odnotować tę samą godzinę (czas słoneczny)?
W miejscach położonych na tym samym południku.
10. W jakich miejscach na Ziemi możemy odnotować tę samą godzinę (czas strefowy)?
W miejscach położonych w tej samej strefie czasowej.
11. Dlaczego na co dzień nie posługujemy się czasem słonecznym?
Byłoby to bardzo niedogodne. Wjeżdżając co jakiś czas należałoby przestawiać zegarek.
12. Z tego powodu wprowadzono czasy strefowe, których podstawę obliczania stanowi czas uniwersalny, przyjęty za podstawowy na całej kuli ziemskiej. Powierzchnię ziemi podzielono na 24 południkowe strefy czasowe. Każda z nich obejmuje wycinek 15o długości geograficznej. Poszczególne strefy różnią się między sobą o pełne godziny. W obrębie jednej strefy obowiązuje ten sam czas. Jest to czas słoneczny południka środkowego tej strefy. Strefy czasowe udało się zachować jedynie na oceanach. Na lądach zmodyfikowano granice stref czasowych, wprowadzając czasy urzędowe. Obowiązują one w określonych państwach lub jednostkach administracyjnych.
13. W wielu państwach wprowadzono dodatkowo czasy letnie i zimowe, różniące się między sobą o godzinę. Dlaczego?
Ze względu na oszczędności energii elektrycznej.
14. Praca domowa:
* Wykonaj zadania "Czas na Ziemi".
 

Opracowanie: mgr Monika Magdalena Pasik

Wyświetleń: 8568


Uwaga! Wszystkie materiały opublikowane na stronach Profesor.pl są chronione prawem autorskim, publikowanie bez pisemnej zgody firmy Edgard zabronione.