Katalog

Danuta Słaboń
Historia, Referaty

Rys historyczny szkoły w Obiechowie

- n +

Rys historyczny szkoły w Obiechowie

W okresie Księstwa Warszawskiego i działalności Izby Edukacyjnej powołano nowe szkoły zarówno w miastach jak i we wsiach. Szkoła taka powstała również w Obiechowie w powiecie jędrzejowskim (a następnie po reformie administracyjnej guberni w powiecie włoszczowskim.) O powstaniu tej placówki zadecydował reskrypt kwietniowy Komisji Rządowej Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego 1817r. o wskrzeszeniu szkól elementarnych.

Już w listopadzie 1817r. w Obiechowie powstało Towarzystwo Szkoły Elementarnej. Jego organizatorem był ksiądz Mikołaj Kopcieński, a plenipotentem hrabia Stanisław Miroszewski, ówczesny dziedzic dóbr Obiechowa.

Świadectwem powstania szkoły elementarnej w tej miejscowości jest list pisany przez księdza M. Kopcieńskiego, skierowany do Komisarza Obwodu Kieleckiego, w którym informuje on iż Została zaprowadzona szkółka elementarna we wsi Obiechów, dzięki gorliwości hrabiego Miroszewskiego, dziedzica dóbr Obiechowa, który ze swej strony znaczne fundusze przeznaczył na szkółkę i włościan swoich do składki i edukowania dzieci zachęcał. Włościanie posyłają dotąd regularnie i chętnie dzieci do szkoły.

Od powołania Towarzystwa Szkoły Elementarnej w Obiechowie do uruchomienia działalności placówki oświatowej nie minęło wiele czasu.

Szkoła Elementarna w Obiechowie rozpoczęła działalność w lipcu 1817r. Świadczy o tym pierwszy wykaz uczniów w szkole obiechowskiej sporządzony w tym roku według, którego do szkoły tej uczęszczało 38 uczniów. Nie wiemy niestety czy już wówczas istniał osobny budynek szkoły, czy też dzieci uczyły się w obiektach dworskich lub parafialnych. Kolejne raporty dotyczące szkoły w Obiechowie informują o ilości uczniów.

Raport z dnia 16 sierpnia 1819 r. sporządzony przez księdza M. Kopcieńskiego w raporcie tym czytamy, iż w szkole elementarnej w Obiechowie uczy się 43 uczniów. W tym 33 chłopców i 13 dziewczynek. Nauka w szkole odbywa się regularnie, a poziom nauki jest zadowalający. Ponadto w raporcie znajduje się adnotacja dotycząca pracy nauczyciela "pilność sprawowania się nauczyciela stosowany do obowiązków sobie powierzonych" oraz adnotacja o odbiorze półrocznego przydziału przez nauczyciela.

Kolejny raport z 1820r. mówi o ilości dzieci uczęszczających do szkoły - 37. Raport ten świadczy nie tylko o dużej ilości uczniów w obiechowskiej szkole ale również o dobrym poziomie nauczania i dość sprawnego funkcjonowania szkoły elementarnej.

Podobny wskaźnik nauczania zauważalny jest też w kolejnych latach świadczą o tym kolejne raporty. Ostatni raport pochodzi z okresu od 17 września 1823 do 15 kwietnia 1824 sporządzony w dniu 31 maja 1824r. przez księdza M. Kopcieńskiego raport ten informuje, iż do szkoły w Obiechowie uczęszczało 31 uczniów, gdzie nauka odbywała się regularnie.

W latach 1855-1860 w Królestwie Polskim uległo likwidacji 189 szkół na wsi. Trudno określić czy w tym czasie istniała Szkoła Elementarna w Obiechowie bowiem nie ma żadnych danych źródłowych na ten temat w dokumentach archiwalnych. Niemniej jednak można domniemywać, iż szkoła ta istniała, bowiem w aktach nie ma żadnego zapisu o likwidacji szkoły w Obiechowie.

W latach 1864-1890 w czasie zimowych miesięcy młodzież gromadziła się na plebani i tam uczył miejscowy proboszcz, często zlecając nauczanie organiście. Oprócz plebani dzieci uczyły się prywatnie w kilku domach. Za naukę płacono około 60 kopiejek miesięcznie, chociaż najczęściej regulowano rachunki naturaliami. Nauka odbywała się tylko w języku polskim i do 1890r rząd rosyjski nie zabraniał uczenia prywatnego.

Dopiero od 1890 roku rząd rosyjski zaczyna prześladować prywatne nauczanie propagując szkoły rządowe z wykładowym językiem rosyjskim które miały służyć celom rusyfikacji.

Około 1895r, wieś Obiechów otrzymała etat powiatowy i pieniądze na pensje nauczyciela i wpływały one przez parę lat do kasy gminnej.

Dopiero w październiku 1907r. Naczelnik Dyrekcji Naukowej w Kielcach Afanozief mianował nauczyciela do Obiechowa - pana Kazimierza Jabońskiego.

Wszystkich przedmiotów uczono w języku rosyjskim, w roku szkolnym 1907/1908 uczęszczało do szkoły 60-70 uczniów (tylko I i II stopień). W roku szkolnym 1908-1909 szkoła była już I, II, III stopnia. Nauka rozpoczynała się wówczas pod koniec października i trwała do końca czerwca. W 1909r. Do szkoły zapisało się 121 dzieci. Komisja szkolna przyjęła z tej liczby 80.

Nauka rozpoczęła się w tym roku 19 października i trwała do połowy maja. Szkoła miała już IV stopnie. W roku szkolnym 1910/1911 komisja szkolna przyjęła 100 uczniów. Na przełomie lat 1914/1915 budynek szkoły został w dużym stopniu zniszczony w skutek przemarszu wojsk. Budynek szkoły z każdym rokiem niszczał i pustoszał. Dach był dziurawy drzwi bez klamek, przegniłe podłogi.

W 1915 roku do Obiechowa przybył pan Michał Gałkowski pracował do 1920r. Frekwencja dzieci w tym czasie wahała się od 80 do 120 dzieci.

W 1920r. na miejsce pana M. Gałkowskiego przysłano pana Mieczysława Tuora, lecz pracował zaledwie kilka miesięcy, przeniesiono go do Raszkowa. Następnym został pan N. Iskiera pracował do 26 listopada 1920r. Następnie przybył pan J. Winczakiewicz i rozpoczęto starania o pozyskania funduszy na remont szkoły. Jeszcze w grudniu 1920 roku przystąpiono do remontu. Liczba dzieci wzrastała. Konieczna stała się więc zmiana organizacji czasu pracy szkoły. Od roku 1927/28 zajęcia odbywały się na dwie zmiany w budynku szkolnym oraz w sali wynajętej nadal na 2 zmiany.

Od 1928 roku w szkole mieszkał nauczyciel wraz z rodziną pierwszym mieszkańcem był ówczesny kierownik szkoły Stanisław Sobieraj.

W latach międzywojennych ludności wsi Obiechów żyło się bardzo ciężko. Głównym źródłem utrzymania było rolnictwo głównie hodowla bydła.

Od roku 1943 w szkole stacjonowali żołnierze niemieccy. Dzieci uczono w prywatnych domach. Nauka odbywała się w różnych miejscach. Najczęściej oddalonych od budynku szkoły ze względu na bezpieczeństwo uczących i dzieci.

Po wojnie ludność Obiechowa i okolicznych wsi przystąpiła do odbudowy zdewastowanej prze Niemców szkoły. Ponieważ dzieci było dużo i budynek szkolny nie był w stanie ich wszystkich pomieścić na sale lekcyjne zaadoptowano nieco już stary i zniszczony budynek przykościelny.

Nauczanie w następnych latach prowadzono także w wynajętym budynku u państwa Papajów.

Od roku 1989 klasy nauczania początkowego przeniesione zostały do budynku w, którym uprzednio znajdował się Bank Spółdzielczy oraz swoje biuro posiadał agronom. Na sale lekcyjne przeznaczono dwa pomieszczenia w południowej części budynku. Do sal lekcyjnych prowadziło wejście od strony zachodniej. Mały korytarzyk służył dzieciom jako szatnia. W budynku oprócz sal lekcyjnych znajdowała się biblioteka prowadzona przez nauczycielkę szkoły w Obiechowie.

Dzieci klas IV-VIII uczęszczały do szkoły, która mieściła się w starym budynku szkoła posiadała cztery sale lekcyjne, pokój nauczycielski oraz mieszkanie dla nauczyciela z odrębnym wejściem.

W budynku tym nie było szatni, a jedynie mały korytarzyk w którym stało kilka wieszaków na okrycie wierzchnie. Budynek był częściowo skanalizowany. W dwóch slach znajdowały się umywalki i bieżąca woda. Ubikacje natomiast znajdowały się na zewnątrz. Budynek ogrzewany był za pomocą piecy kaflowych, które stały w każdej sali.

W związku ze zniszczeniem budynku szkoły powstał wśród mieszkańców wsi pomysł aby budować nową szkołę.

Zawiązał się Społeczny Komitet Budowy Szkoły. Zatwierdzony plan budowy szkoły został wprowadzony do realizacji przez Kuratorium Oświaty i Wychowania w Kielcach.

14 listopada 1990 roku rozpoczęto wykopy pod budowę szkoły w Obiechowie. W pracach tych brali udział mieszkańcy wsi, Obiechów, Dąbrowica, Jasieniec.

Dzięki zaangażowaniu miejscowej ludności oraz Społecznego Komitetu Budowy Szkoły, którego przewodniczącym został Zbigniew Zachacz, przygotowano teren gotowy do zalewania fundamentów, przy których prace ukończono późną jesienią.

Przy lżejszych pracach budowlanych jak: noszenie cegieł, odkrywanie fundamentów , ich czyszczenie aktywny udział brała młodzież szkolna wraz
z opiekunami.

Po tragicznej śmierci Zbigniewa Zachacza powołano nowego przewodniczącego Społecznego Komitetu Budowy Szkoły - Ludwika Makowskiego.

Piwnice i parter były gotowe w sierpniu 1991r. budowę prowadzono przez cały rok bez przerwy zimowej.

Władze oświatowe widząc stan starego budynku dołożyły wszelkich starań aby jak najszybciej ukończyć budowę szkoły.

Szkoła w stanie surowym bez sali sportowej stanęła w listopadzie 1991r. Od tego czasu, to jest od wiosny 1992 roku trwały prace wykończeniowe wewnątrz budynku: zakładanie kanalizacji, instalacji elektrycznej, kładzenie tynków, posadzek. W maju 1992 przystąpiono do kładzenia tynków na zewnątrz szkoły.

W sierpniu 1992 roku dokonano uroczystego otwarcia budynku dydaktycznego Szkoły Podstawowej w Obiechowie. Z dniem 1 wrzesnia 1992 rozpoczęły się zajęcia w nowej szkole, gdzie trwają do dziś.

Bibliografia:
1) W. Caban - (szkolnictwo elementarne w okresie działania ustawy szkolnej z 1833r. - Rocznik Świętokrzyski 1977 rok)
2) Źródła znajdujące się w Archiwum Państwowym w Kielcach dotyczące szkoły w Obiechowie.
3) Kroniki Szkoły w Obiechowie
4) Kronika Budowy Szkoły w Obiechowie
 

Opracowanie: Danuta Słaboń

Wyświetleń: 708


Uwaga! Wszystkie materiały opublikowane na stronach Profesor.pl są chronione prawem autorskim, publikowanie bez pisemnej zgody firmy Edgard zabronione.