Katalog

Ewa Musiał
Zajęcia pozaszkolne, Plany rozwoju zawodowego

Nadpobudliwość psychoruchowa - ADHD

- n +

Nadpobudliwość psychoruchowa

ADHD - w swojej nazwie określa zepsuł nadpobudliwości psychoruchowej z zaburzeniami koncentracji uwagi, inaczej - zespół hiperkinetyczny. Na całym świecie używany jest skrót ADHD.

Co oznacza słowo: nadpobudliwość psychoruchowa? - oznacza zespół hiperkinetyczny będący schorzeniem mającym charakterystyczne objawy i wymagający odpowiedniego leczenia.

Trzy grupy objawów charakterystycznych dla nadpobudliwości:

- Nasilone zaburzenia uwagi, czyli niemożność jej skoncentrowania,
- Nadmierna impulsywność,
- Nadmierna ruchliwość

Trzy podtypy ADHD:

 Podtyp z przewagą zaburzeń koncentracji uwagi - dziecko nie może skupić się na tym co mówi nauczycielka, zapomina o czym przed chwilą rozmawiało, w czasie odrabiania lekcji interesuje się wszystkim dookoła, tylko nie pracą. Zwykle jednak nie biega w kółko.
 Podtyp z przewagą nadpobudliwości psychoruchowej - dziecko biega w kółko, ogląda telewizje skacząc po wersalce i zmieniając bez przerwy kanały. Jego zachowanie w czasie przerw u wielu nauczycieli opinię "perschinga". Odpowiednio zmotywowany potrafi odrobić całą prace domową od początku do końca. Te dzieci głównie biegają - od momentu gdy otworzą oczy do chwili gdy zasną. Są niezmordowane, ciągle zmieniając miejsce. Nieprzyjemniejszą dla nich rozrywką jest wszystko co kojarzy się z ruchem lub szybkością.
 Typ mieszany - czyli "dwa w jednym" - u dziecka występują zarówno nasilone objawy niepokoju ruchowego, słaba koncentracja impulsów oraz objawy zaburzeń koncentracji uwagi.

Objawy ADHD (zespół nadpobudliwości psychoruchowe z zaburzeniami koncentracji uwagi - DSM - IV):

Zaburzenia koncentracji uwagi

- nie jest w stanie skoncentrować się na szczegółach podczas zajęć szkolnych, pracy lub w czasie wykonywania innych czynności, popełnia błędy wynikające z niedbałości,
- ma trudności z utrzymaniem uwagi na zadaniach i grach,
- wydaje się nie słuchać co się mówi do niego,
- nie stosuje się do podawanych kolejno instrukcji, ma kłopoty z dokończeniem prac szkolnych,
- ma trudności z zorganizowaniem sobie pracy lub innych zajęć,
- nie lubi, ociąga się lub unika rozpoczęcia zajęć wymagających dłuższego wysiłku umysłowego,
- często gubi rzeczy niezbędne do pracy lub innych zajęć,
- łatwo rozprasza się pod wpływem zewnętrznych bodźców,
- zapomina o różnych codziennych sprawach.

Nadruchliwość:

- ma często nerwowe ruchy rąk lub stóp bądź nie jest w stanie usiedzieć w miejscu,
- wstaje z miejsca w czasie lekcji lub w innych sytuacjach wymagających spokojnego siedzenia,
- ma trudności ze spokojnym bawieniem się lub odpoczywaniem,
- często jest w ruchu; "biega jak nakręcone", jest nadmiernie gadatliwe,

Impulsywność:

- wyrywa się z odpowiedzią zanim pytanie zostanie sformułowane w całości,
- ma kłopoty z zaczekaniem na swoją kolej,
- przerywa lub przeszkadza innym (np. wtrąca się do rozmowy lub zabawy),

Objawy ADHD (zespół hiperkinetyczny, zaburzenia nadpobudliwości psychoruchowej ICD - 10):

Brak uwagi:


- częste niepowodzenia w utrzymaniu uwagi na zadaniach lub czynnościach związanych z zabawą,
- wydaje się nie słyszeć co zostało do niego powiedziane,
- często upośledzona umiejętność organizowania zadań i aktywności,
- unikanie lub silna niechęć do takich zadań, jak praca domowa wymagająca wytrwałego wysiłku umysłowego,
- gubienie rzeczy niezbędnych do niektórych zadań lub czynności,
- łatwa odwracalność uwagi przez zewnętrzne bodźce,
- częste zapominanie w toku codziennej aktywności

Nadmierna aktywność:

- niespokojnie porusza rękoma lub stopami, albo wierci się na krześle,
- opuszcza siedzenie w klasie lub w innych sytuacjach, w których oczekiwane jest utrzymanie pozycji siedzącej,
- często nadmierne rozbieganie lub wtrącanie się w sytuacjach, w których jest to niewłaściwe,
- przesadna hałaśliwość w zabawie lub trudności zachowania spokoju w czasie wypoczynku.

Impulsywność:

- udziela odpowiedzi zanim pytanie jest dokończone,
- nie umie czekać w kolejce lub doczekać się swej rundy w grach lub innych sytuacjach grupowych,
- przerywa lub przeszkadza innym (np. wtrąca się do rozmów lub gier innych osób ),
- wypowiada a się nadmiernie bez uwzględnienia ograniczeń społecznych.

Problemy, które mogą się wiązać z ADHD to:

- słabsze osiągnięcia szkolne. Osiągnięcie niższego wykształcenia,
- osobowość antyspołeczna,
- uzależnienie od alkoholu, narkotyków, papierosów
- kłopoty z utrzymaniem w szkole z powodu łamania panujących tam zasad,
- zaburzenia zachowania,
- depresja,
- możliwość popełnienia samobójstwa.

Co widać klasie?

Objawy nadpobudliwości ujawniają się zwykle w pierwszych tygodniach nauka, gdy dziecko oswoi się już z nową sytuacją. Nie może usiedzieć w ławce, wierci się lub chodzi po klasie, nie kończy nawet najprostszych zadań. Kiedy jest o coś pytane, zgaduje lub mówi: "nie wiem", zaczepia inne dzieci, przeszkadza im w nauce. Kiedy nauczyciel nie zwraca na niego uwagi, zaczyna błaznować. Skarcone, wybucha płaczem lub dostaje ataku wściekłości. Po 10 minutach robi dokładnie to samo, za co zostało ukarane. Jeśli zostanie zaś pochwalone, natychmiast robi to samo jeszcze raz i głośno domaga się pochwały, przerywając lekcje. Trzeba mu wszystko powtarzać - nie słucha, tylko patrzy w okno lub dłubie cyrklem w ławce.

Nie odrabia zadań domowych, zapomina zeszytów, farb i innych przyborów szkolnych. Dzieci nie chcą się z nim bawić, bo chce być stale w centrum uwagi, nie potrafi przez chwilkę poczekać, przerywa zabawę innym. Ponieważ dzieci coraz częściej sieją się z niego, dziecko nadpobudliwe zostaje klasowym błaznem.

Po pewnym czasie zaczyna nienawidzić szkoły. Usiłuje do niej nie chodzić, ucieka na wagary lub płacze każdego ranka przed wyjściem z domu.

Nauczyciel spędza wiele czasu. Podczas pracy z dzieckiem nadpobudliwym, pierwszą myślą nauczyciela jest chęć pozbycia siego z klasy lub chęć jak najszybszej zmiany zawodu. Jeśli w 30 osobowej klasie jest dwoje dzieci z ADHD, to najprostszym rozwiązaniem wydaje się pójście na urlop zdrowotny.

Proponowanym wyjściem z tej sytuacji jest nauczanie indywidualne. Rzeczywiście, dziecko nadpobudliwe zwykle bardzo dobrze pracuje, gdy jest sam na sam z nauczycielem. Pamiętać jednak należy o kilku kwestiach.

Po pierwsze, nauczanie indywidualne dziecka w -2 klasie obejmuje kilka godzin tygodniowo, aby zapewnić mu opiekę w pozostałym czasie, matka musi zwykle rezygnować z pracy, ze wszystkimi tego konsekwencjami.

Po drugie, uczenia się zasad współżycia z innymi ludźmi, rozumienia sytuacji społecznych, współdziałania, przyporządkowywania się zasadom. Nauczanie które i tak są dla niego bardzo trudne. Po trzecie, nauczanie indywidualne izoluje dziecko od jego rówieśników, zaburzać jego prawidłowy rozwój społeczny i emocjonalny.

Optymalnym rozwiązaniem są mało liczące klasy (10-15 uczniów) o charakterze integracyjnym, najlepiej z dwoma nauczycielami.

Karanie dziecka nadpobudliwego za niezależne dla niego objawy spowoduje, że zacznie się ono bać szkoły, jako miejsca w którym spotykają go niezrozumiałe i niesprawiedliwe dla niego przykrości.

Najlepszymi sojusznikami nauczyciela mogą być dla niego rodzice. Będzie tak tylko wtedy, kiedy wspólnie spróbują go rozwiązać. Ścisła współpraca rodziców i nauczyciela uwalnia obie strony od poczucia winy i wzajemnej niechęci. Nauczyciel często uważa, że dziecko biega po klasie, bo rodzice nie potrafią go wychować, ale rodzice mają też prawo sądzić, że ich dziecko nigdy nie wie jak rozwiązać zadanie domowe i czego ma się nauczyć na jutro, bo ma złego nauczyciela.

Rady dla nauczyciela:

- dziecko nadpobudliwe ma odmienne możliwości i wymagania, należy się do nich dostosować,
- karanie za objawy niezależne dla dziecka rodzi lęk i niechęć,
- trzeba zauważyć, kiedy dziecko robi coś dobrze i zachęcać je do dalszej pracy,
- bliska współpraca z rodzicami ułatwia życie obu stronom z pożytkiem dla dziecka,
- wydawaj proste, krótkie polecenia i sprawdzaj ich wykonanie,
- przypominaj o samokontroli i sprawdzaniu,
- ustalaj datę i jednoznaczne zasady,
- dbaj o spokój miejsca dla pracy,
- proponuj plany, listy, schematy,
- ucz porządkowania i organizowania.
- szukaj możliwych do zaakceptowania form rozładowania nadruchliwości.


 

Opracowanie: mgr Ewa Musiał
Świetlica przy ZS nr 1 w Oświęcimiu

Wyświetleń: 2880


Uwaga! Wszystkie materiały opublikowane na stronach Profesor.pl są chronione prawem autorskim, publikowanie bez pisemnej zgody firmy Edgard zabronione.