Spostrzeżenia dotyczące roli piosenki niemieckojęzycznej w nauczaniu języka niemieckiego

Czasy dzisiejsze stawiają przed szkołą coraz inne wyzwania. Nauczanie języków obcych nakierowane jest obecnie nie tylko na opanowanie struktur języka, ale znaczny akcent kładziony jest na rozwijanie umiejętności wykorzystania języka w konkretnych sytuacjach, czyli komunikację. Jako nauczyciel w gimnazjum zdążyłam już zauważyć, że jest to ten etap w życiu młodych ludzi, a mianowicie wiek 13 - 16 lat, w którym należy znajdować wciąż nowe bodźce motywujące do nauki języka niemieckiego. Wiek gimnazjalny to okres przekory, sporych oczekiwań, ale i szybkiego rezygnowania, dlatego postanowiłam zaproponować im formę pracy, która równocześnie zawiera elementy zabawy, wpływa na emocje, dotyczy ich zainteresowań i spraw współczesnego świata, a mianowicie niemieckojęzyczną piosenkę.

Ponieważ sama bardzo lubię muzykę i śpiew, wykorzystywałam chętnie piosenkę w języku niemieckim już wcześniej jako ćwiczenie relaksujące, przerywnik podczas lekcji. Zauważyłam wówczas, że uczniowie opuszczając klasę nucą jej fragmenty, powtarzają refren. I to nawet ci "nieśpiewający". Postanowiłam wykorzystać tę ich skłonność i "zaprząc śpiewająco" do nauki. Moim celem było też przekazanie im, że języka niemieckiego można się uczyć na różne sposoby, że można znaleźć styl uczenia się dla każdego najbardziej efektywny i najlepszy. A w efekcie, że "śpiewana" lekcja języka niemieckiego zapadnie im w pamięć i powrócą do niej w domu. A każdemu nauczycielowi właśnie o to chodzi: o zmotywowanie ucznia do nauki.

Po przygotowaniu i przeprowadzeniu tego typu lekcji stwierdzam, że piosenka w języku obcym jest materiałem dydaktycznym, dającym wiele możliwości w procesie uczenia się i nauczania, choć jak dotąd nie w pełni wykorzystany. Piosenka na lekcji łagodzi atmosferę w klasie, która bardziej sprzyja uczeniu się. Jest przede wszystkim przykładem na autentyczny, żywy język niemiecki. Słowa, zwroty są często zapożyczone z języka potocznego, a przecież problem braku autentyczności w nauce języka obcego to jeden z ważnych punktów często dziś rozpatrywany. Słowa tekstu są więc bogatym źródłem słownictwa, a przez kontekst, w jakim zostały użyte będą łatwiejsze do nauczenia i utrwalenia. Wykorzystując piosenkę w toku lekcyjnym kształcić możemy wszystkie sprawności językowe:
- rozwijać umiejętność rozumienia ze słuchu
- kształcić umiejętność pisania na zadany temat skojarzony z tekstem piosenki
- doskonalić wymowę przez naśladownictwo rodzimych użytkowników języka niemieckiego
- utrwalać struktury gramatyczne
- poszerzać zasób słownictwa
- wykorzystywać elementy kulturowe

Zdaję sobie sprawę, że niewiele jest podręczników, szczególnie dla młodzieży, które proponują taki sposób wprowadzenia materiału czy ćwiczenia sprawności językowych. Dlatego na nauczycielu spoczywa umiejętne dobranie piosenek, staranne przygotowanie odpowiednich ćwiczeń i skonstruowanie scenariusza zajęć. Myślę jednak, że przemyślane użycie piosenki na tyle uprzyjemnia tok lekcji i ułatwia kontakt nauczyciela z uczniem, że warto przygotować własne zestawy piosenek z ćwiczeniami i wykorzystywać je w miarę często, by nie tylko uprzyjemnić, ale przede wszystkim ułatwić uczniom przyswajanie języka niemieckiego.

Materiały wspomagające pracę na lekcjach języka niemieckiego w gimnazjum do wykorzystania jako scenariusz lekcji lub jako ćwiczenia, które można dowolnie zestawiać.

Zastosowane ćwiczenia można dopasować do tekstów innych piosenek.

Opracowanie ćwiczeń: Aleksandra Ilków
Piosenka: Ein bisschen Frieden
Wykonawca: Nicole

I Wie eine Blume am Winter beginnt
so wie ein Feuer im eisigen Wind,
wie eine Puppe, die keiner mehr mag,
fühl' ich mich am manchen Tag.

Dann seh' ich die Wolken, die über uns sind,
und höre die Schreie der Vögel im Wind.
Ich singe als Antwort im Dunkel mein Lied
und hoffe, dass nichts geschieht.

Refr.: Ein bisschen Frieden, ein bisschen Sonne
für diese Erde, auf der wir wohnen.
Ein bisschen Frieden, ein bisschen Freude,
ein bisschen Wärme, das wünsch' ich mir.

Ein bisschen Frieden, ein bisschen Träumen
und dass die Menschen nicht so oft weinen.
Ein bisschen Frieden, ein bisschen Liebe,
dass ich die Hoffnung nie mehr verlier'.

II Ich weiß meine Lieder, die ändern nicht viel,
Ich bin nur ein Mädchen, das sagt, was es fühlt.
Allein bin ich hilflos, ein Vogel im Wind,
der spürt, dass der Storm beginnt.

Refr.: Ein bisschen Frieden, ein bisschen Sonne
für diese Erde, auf der wir wohnen.
Ein bisschen Frieden, ein bisschen Freude,
ein bisschen Wärme, das wünsch' ich mir.

Ein bisschen Frieden, ein bisschen Träumen
und dass die Menschen nicht so oft weinen.
Ein bisschen Frieden, ein bisschen Liebe,
dass ich die Hoffnung nie mehr verlier'.

Sing mit mir ein kleines Lied,
dass die Welt im Frieden lebt.

Zadanie 1.
Forma - praca w grupach rywalizujących ze sobą.
Podanie na tablicy tytułu piosenki i polecenie, by grupy wypisały jak najwięcej słów/zwrotów kojarzących się z tytułem (ew. z pomocą słowniczka).
Następnie wysłuchanie piosenki i zaznaczenie słów/zwrotów, które pojawiły się w tekście. Wygrywa grupa, która "przewidziała" najwięcej słów/zwrotów.

Zadanie 2.
Forma - praca parami/trójkami.
Uczniowie słuchają piosenki i uzupełniają słowa/zwroty, które usłyszeli w tekście.

Zadanie 3.
Forma - praca indywidualna.
Każdy uczeń otrzymuje tekst piosenki pocięty na linijki. Jego zadaniem jest ustalić prawidłową ich kolejność. Piosenka płynie w tle.
Poprawność wykonania tego zadania najlepiej sprawdzić śpiewając piosenkę wraz z wykonawcą. Zła kolejność linijek jest poprawiana na bieżąco.

Zadanie 4.
Forma - praca indywidualna.
Należy połączyć połówki zdań.

so wie ein Feuer		die keiner mehr mag
Ich weiß meine Lieder		im eisigen Wind
wie eine Puppe,		die ändern nicht viel
Wie eine Blume		ein Vogel im Wind
Allein bin ich hilflos		am Winter beginnt

Zadanie 5.
Forma - praca indywidualna.
Należy wpisać w odpowiednie miejsca wyrazy podane w ramce (zwrotka I i refren).


Antwort, Puppe, Frieden *2, Blume, Wolken, Sonne, Liebe, Wind,
Hoffnung, Vögel, Freude, Erde, Menschen,

I Wie eine.................. am Winter beginnt
so wie ein Feuer im eisigen.........................,
wie eine.................., die keiner mehr mag,
fühl' ich mich am manchen Tag.

Dann seh' ich die..................., die über mich sind,
und höre die Schreie der................... im Wind.
Ich singe als.................. im Dunkel mein Lied
und hoffe, dass nichts geschieht.

Refrain: Ein bisschen...................., ein bisschen.....................
für diese....................., auf der wir wohnen.
Ein bisschen Frieden ein bisschen........................,
ein bisschen Wärme, das wünsch' ich mir.

Ein bisschen Frieden ein bisschen Träumen
und dass die......................... nicht so oft weinen.
Ein bisschen.................., ein bisschen......................,
dass ich die........................ nie mehr verlier'.


Zadanie 6.
Forma - praca indywidualna.
Należy uzupełnić tekst podanymi czasownikami (zwrotka I i II).

I Wie eine Blume am Winter....................
so wie ein Feuer im eisigen Wind,	sagt
wie eine Puppe, die keiner mehr..............,	weiß
................ich mich am manchen Tag.	singe
	sind
Dann............... ich die Wolken, die über uns................,	fühl'
und................. die Schreie der Vögel im Wind.	beginnt
Ich.................. als Antwort im Dunkel mein Lied	seh'
und.................., dass nichts geschieht.	hoffe
	spürt
II Ich................ meine Lieder, die ändern nicht viel,	mag
Ich............. nur ein Mädchen, das.............., was es fühlt.	höre
Allein bin ich hilflos, ein Vogel im Wind,	bin
der.................., dass der Storm beginnt.

Zadanie 7.
Forma - plenum.
Tekst zapisany na tablicy lub wyświetlony czyta jeden z uczniów. Następnie nauczyciel wymazuje (zasłania) kolejne słowa lub zwroty, uczniowie próbują głośno odtworzyć tekst z pamięci.

Zadanie 8.
Forma - cała grupa
Każdy uczeń otrzymuje tekst z lukami. Cała grupa śpiewa razem z wykonawcą uzupełniając brakujące słowa.

Zadanie 9.
Zadanie domowe.
Narysować obrazek na temat, na którym znajdzie się jak najwięcej zilustrowanych słówek z tekstu. Ustnie należy przygotować opis wykonanego obrazka.

 

Opracowanie: Aleksandra Ilków

Wyświetleń: 1000