Podstawowe metody diagnozowania uczniów i ich przydatność w procesie poznawania dzieci i młodzieży

Bardzo ważną sprawą dla każdego pedagoga, nauczyciela, wychowawcy powinno być poznawanie uczniów. Cele poznawania uczniów mogą być różnorodne np. diagnoza zjawisk budzących niepokój, informacje o środowisku wychowawczym, poznanie zainteresowań, zdolności wychowanków, a nawet samopoznanie wśród uczniów.

Istotne są również dziedziny, w których warto prowadzić działanie rozpoznawcze. Może to być wiedza o zespole wychowanków, poszczególnych uczniach, ich stosunku do szkoły, ich życiu pozaszkolnym.

Do najbardziej znanych sposobów poznawania uczniów (diagnozowania) należą:
1. Obserwacje jako gromadzenie informacji polegające na rejestrowaniu zachowań osoby obserwowanej. Może to być obserwacja:
- Luźna
- Celowa z wyraźnie sprecyzowanym celem obserwacji
- Obserwacja znaczących zdarzeń
- Obserwacja skategoryzowana

2. Badania ankietowe, w których uczniowie otrzymują zestawy pytań, na które udzielają odpowiedzi. Pytania ankietowe mają być: jasne, dostosowane do wieku intelektualnego, nie mogą sugerować odpowiedzi, powinny mieć formę grzecznościową

3. Wywiad, gdy chodzi o uzyskanie wiedzy o przyczynach jakiegoś zjawiska, czynników, które doprowadziły do powstania problemu. Wywiad powinien być interesujący, bezstresowy, szczery.
Wywiad może być:
- Swobodny
- Kierowany (przygotowane pytania)
- Mieszany

4. Socjometria - metoda polegająca na zadawaniu pytań i wyciąganiu wniosków z odpowiedzi. Bada społeczne zachowania ludzi, wychowanków i wzajemne stosunki wewnątrzklasowe.

Należałoby również podkreślić sprawę warunków skutecznego poznawania uczniów. Sądzę, że na czoło wysuwa się przede wszystkim szczerość, zaufanie, empatia, rozumienie kontaktów niewerbalnych (czasami porozumiewanie z wychowawcami powinno odbywać się za pomocą gestów, min itp.)

Każdy nauczyciel, pedagog musi poznać swojego wychowanka by proces wychowania był owocny, skuteczny.

Istotne powinno być kim jest uczeń, z jakiego środowiska się wywodzi, jakie są jego predyspozycje, zdolności, aspiracje. Właściwe poznanie uczniów pozwala stosować odpowiednio skuteczne metody nauczania, formy pracy i środki dydaktyczne.
 

Opracowanie: mgr Irena Reś
pedagog szkolny
Szkoła Podstawowa nr 16
w Wodzisławiu Śl.

Wyświetleń: 1343