Katalog

Ewa Długołęcka
Wychowanie fizyczne, Referaty

Zawód wychowawcy fizycznego

- n +

Zawód wychowawcy fizycznego

"Europejskie tradycje wyodrębniania się zawodu nauczyciela wychowania fizycznego w dzisiejszym tego słowa znaczeniu umiejscawia się w pierwszych latach XIX wieku, zaś polskie w siedemdziesiątych latach XIX wieku".

Dziewiętnastowieczny wychowawca fizyczny to nauczyciel (instruktor) gimnastyki w szkole, wojsku czy towarzystwie gimnastycznym, posiadający praktyczne i metodyczne umiejętności w prowadzeniu lekcji gimnastyki oraz ogólną wiedzę biologiczną i pedagogiczną o człowieku.

"W drugiej połowie XIX wieku nauczyciel gimnastyki staje się także organizatorem gier i zabaw ruchowych, wycieczek i kolonii, zaczyna współpracować z lekarzem w procesie kontroli zdrowia i prawidłowego rozwoju fizycznego uczniów".

"Rozwój sportu w latach dwudziestych XX wieku oraz wchodzenie sportu do szkoły poszerzają znaczenie zadania wychowawcy fizycznego, który poza nauczycielem gimnastyki, gier i zabaw ruchowych staje się także instruktorem i organizatorem sportu szkolnego oraz ruchu sportowego poza szkołą. Wzbogacony zostaje ponadto o funkcję terapeuty ruchowego. Wówczas to zjawia się termin kierownik wychowania fizycznego, jako wyraz stale zwiększających się funkcji nauczyciela wychowania fizycznego. Dodatkową czynnością wychowawcy fizycznego staje się też gimnastyka korekcyjna i rehabilitacja".

Współcześnie mamy do czynienia z jednym zawodem w dziedzinie kultury fizycznej, jest to zawód wychowawcy fizycznego, w obrębie którego można wyróżnić szereg specjalności zawodowych. Stwierdzenie to Z. Krawczyk opiera na następujących przesłankach: typie wykształcenia pracowników, charakterze wykonywanej pracy, istocie pracy, wspólnocie psychicznej.

Wśród wyodrębniających się specjalności w obrębie zawodu wychowawcy fizycznego najbardziej rozbudowana, ukształtowana, znana i uznana, mająca najbogatsze tradycje jest specjalność nauczycielska. Cieszy się ona zainteresowaniem i dużym stopniem preferencji potencjalnych nauczycieli. Odczuwają oni jednak pewien dystans między obiektywną użytecznością tej specjalności a relatywnie niskim stopniem społecznego poważania i społecznej troski o zapewnienie optymalnych warunków pracy w tej dziedzinie i właściwe docenianie ej efektów. Odczuwają też pewną niekorzystną dla nich różnicę, jaka istnieje w warunkach pracy i prestiżu nauczycieli wychowania fizycznego i nauczycieli innych przedmiotów. Fakt ten wywołuje pewne stany napięcia i kompleksy, co stwarza istotne utrudnienie dla pełnego integrowania programu edukacji fizycznej dzieci i młodzieży z całokształtem działalności szkoły. Odbija się to często negatywnie na pozycji wychowawcy fizycznego w szkole i na klimacie, jaki towarzyszy jego aktywności zawodowej.

Jako drugą pod względem stopnia krystalizacji zawodowej można wyodrębnić specjalność pracowników rehabilitacji. Związane jest to z bardzo wyraźnym zakresem obowiązków i działań, a także z odrębnością tej formy oddziaływania ruchem na organizm w porównaniu z innymi formami wychowania fizycznego i sportu, gdzie mamy do czynienia z organizmem zdrowym. Pracownicy rehabilitacji, ze względu na charakter swoje pracy, spotykają się z wielkim uznaniem i szacunkiem zarówno w środowisku zawodowym(wychowawców fizycznych i pokrewnym lekarskim) jak i z zewnętrznym.

Najbardziej kontrowersyjna jest kolejna specjalność zawodowa, wyodrębniona z zawodu wychowawcy fizycznego, a mianowicie specjalność trenera. "Z jednej strony stwarza ona wielkie możliwości działania, jest atrakcyjna, czasem fascynująca, daje rozgłos, pieniądze i osobistą satysfakcję, jednak jest to pozycja mało ustabilizowana, zmienna, nietrwała i przez to ryzykowna". Dlatego też często absolwenci zajmujący się pracą trenerska zabezpieczają się poprzez etat w szkole, gdyż ten zawód "niejedno ma imię", często za jedna chwilę satysfakcji trzeba zapłacić latami ciężkiej pracy i dziesiątkami rozczarowań. Jest to działalność pełna wewnętrznych sprzeczności.

Poza omówionymi specjalnościami, występującymi w zawodzie wychowawcy fizycznego , pojawiły się i rozwijają jeszcze inne. Są to: praca w dziedzinie rekreacji oraz organizacji kultury fizycznej. Specjalności te mają mniejszą liczbę reprezentantów niż wcześniej wymienione. Trzeba jednak zauważyć, że są to specjalności- szczególnie rekreacja fizyczna - perspektywistyczne. Postępująca industrializacja i organizacja życia wpłynęły dodatnio na wzrost pozycji społecznej tych rodzajów pracy zawodowej w kulturze fizycznej, a także na zwiększone zapotrzebowanie na pracowników tych specjalności.

Zawód wychowawcy fizycznego lokuje Z. Krawczyk obok zawodu nauczyciela i pracownika kultury. Z zawodem nauczyciela łączy go podmiot oddziaływań (dzieci i młodzież), a ponadto funkcja wychowawcza i dydaktyczna. Dlatego pod adresem wychowawców fizycznych zgłasza się analogicznie jak w stosunku do nauczycieli wymagania. Różni ich natomiast od nauczycieli rozłożenie akcentów miedzy funkcją dydaktyczną i wychowawczą. Na pierwszy plan wysuwa się tu cele kształtująco - wychowawcze, stąd wychowawca fizyczny coraz trudniej mieści się ze swoją pracą w systemie klasowo - lekcyjnym, a jego miejsce w szkole grawituje od pozycji nauczyciela gimnastyki, poprzez rolę nauczyciela wychowania fizycznego, do roli specjalisty zabezpieczającego prawidłowy rozwój i sprawność fizyczną, czynny wypoczynek oraz szeroko rozumianą profilaktykę dzieci i młodzieży.

"Lokując wychowawców fizycznych w grupie pracowników szkolnictwa, oświaty i kultury podkreślamy, iż działalność ich traktować należy jako integralną szerszej sfery świadczeń na rzecz społeczeństwa, mieszczących się w dziedzinie kształtowania i upowszechniania kultury. Ale wskazując na to, co ogólne, dostrzegamy jednocześnie cele swoiste, realizowane przez nich: jest to mianowicie szeroko rozumiana kultura ciała jako cel sam w sobie, a jednocześnie środek do celów nadrzędnych: społecznych, intelektualnych, moralnych".

Referat został opracowany na podstawie dostępnej literatury.
 

Opracowanie: Ewa Długołęcka

Wyświetleń: 1407


Uwaga! Wszystkie materiały opublikowane na stronach Profesor.pl są chronione prawem autorskim, publikowanie bez pisemnej zgody firmy Edgard zabronione.