Terapeutyczne walory muzyki

Muzyka jak żadna ze sztuk jest wyjątkowo związana z życiem człowieka. Oprócz swej najważniejszej funkcji: estetycznej - pełni też szereg innych funkcji, m.in. terapeutyczną.

Związek muzyki z medycyną dostrzegli już starożytni, jednakże dopiero na przełomie XIX i XX w. rozwinęły się badania nad terapeutycznymi właściwościami muzyki. Wtedy to zwrócono uwagę na fakt, że muzyka wywiera pozytywny wpływ na organizm i psychikę człowieka, a odpowiednio dobrane utwory mogą zmieniać napięcie mięśni, zmniejszając uczucie niepokoju, pomóc wyciszyć się lub podnieść sprawność intelektualną. Mogą też przyczyniać się do przeciwstawienia się chorobie lub dawać odprężenie - dotyczy to zwłaszcza schorzeń nerwicowych, ogólnego przemęczenia.

Obecnie muzykę jako środek terapeutyczny stosuje się w szpitalach, w celu złagodzenia takich zaburzeń jak: neurologiczne, kardiologiczne, oddechowe, kinestetyczne; w czasie rehabilitacji po przebytych urazach oraz w profilaktyce i resocjalizacji.

Szczególne miejsce muzyka zajmuje w pedagogice, gdzie pełni funkcję dydaktyczną i terapeutyczną.

Coraz więcej dzieci przejawia zachowania nerwicowe, ma obniżone procesy hamowania, słabo kontroluje swoje emocje; są nadruchliwe, impulsywne, często agresywne.

Poprzez zajęcia z muzyki możemy odpowiednio ukierunkować aktywność tych dzieci, pomóc im się wyciszyć, zrelaksować, uczyć prawidłowych zachowań i reakcji.

Z kolei dzieci nieśmiałe, bierne, z obniżoną aktywnością, niesamodzielne, dzięki muzykoterapii odblokowują się, czują się bardziej dowartościowane, przełamują bariery w kontaktach z innymi.

Poprzez muzykę możemy też korygować zaburzone funkcje u dziecka. Ważny jest tutaj odpowiedni dobór repertuaru muzycznego, ćwiczeń rehabilitacyjnych oraz orientacja prowadzącego w zakresie danego schorzenia. Wiadomo jednak, że wszystkie formy aktywności muzycznej działają na dziecko z deficytami rozwojowymi pozytywnie, angażując analizator słuchowy, ruchowy, wzrokowy, dotykowy, co daje nie tylko poprawę sprawności fizycznej, pomaga w koncentracji uwagi, ale pozwala też na uzewnętrznianie różnych nastrojów.

Profilaktyka i terapia poprzez stosowanie różnych form zajęć umuzykalniających umożliwia zmniejszenie napięć psychofizycznych u dzieci, odprężenie; rozładowanie zablokowanej energii powoduje łagodzenie agresji u dzieci z zagrożonym poczuciem bezpieczeństwa oraz poprawia słuch fonematyczny, aparat oddechowy i artykulacyjny. Przede wszystkim jednak dostarcza dzieciom radości i zadowolenia wywołanego własną aktywnością, a wspólna zabawa i muzykowanie wyrabiają poczucie więzi koleżeńskiej, samokontroli i samodyscypliny oraz uczą wyrażania emocji pozytywnych i negatywnych.

Tak więc oprócz działania relaksującego, muzyka pobudza też do aktywności władze umysłowe i uczucia, a u dzieci, które od najmłodszych lat mają kontakt z muzyką zaowocuje to w przyszłości większą wrażliwością nie tylko muzyczną.

Bibliografia:
I. Dębicka: Muzykoterapia w przedszkolu Wychowanie Muzyczne w Szkole 3/1997
J. Stadnicka: Terapia dzieci muzyką, ruchem, mową.
 

Opracowanie: Irena Stadnik

Wyświetleń: 1602