Program pracy koła polonistycznego w klasach IV-VI w Szkole Podstawowej w Brzezin w roku szkolnym 2004/05 "Kraków z Kościuszką w tle"

I. Wstęp.

Program został opracowany dla uczniów klas IV-VI, uczęszczających na zajęcia pozalekcyjne koła polonistycznego w Szkole Podstawowej im. Tadeusza Kościuszki w Brzeziu. Szczególną uwagę poświęcono w nim postaci patrona szkoły - Tadeuszowi Kościuszce oraz roli, jaką odegrał w historii Polski i w historii Krakowa.

II. Cele kształcenia.

Cele do osiągnięcia podczas realizacji tego programu zostały określone w oparciu o cele i osiągnięcia ucznia w obowiązującej podstawie programowej dla szkoły podstawowej - "Edukacja regionalna - dziedzictwo kulturowe w regionie".

Po realizacji treści programu uczeń potrafi:
- przedstawić postać patrona szkoły - Tadeusza Kościuszki - oraz jego związek z Krakowem,
- umiejscowić Kraków na mapie Polski i krótko scharakteryzować dzieje miasta w powiązaniu z historią Polski,
- posługiwać się mapą i planem miasta,
- odszukać w literaturze kilka nazwisk wybitnych Polaków związanych z Krakowem oraz nazwy miejsc upamiętniających ważne wydarzenia historyczne, odgrywające się w Krakowie,
- wymienić nazwy największych krakowskich uczelni i nazwiska uczonych z nimi związanych (przede wszystkim Akademii Krakowskiej = Uniwersytetu Jagiellońskiego),
- wykonać ilustrowany przewodnik po miejscach związanych w Krakowie z Tadeuszem Kościuszką,
- rozpoznać na fotografii najbardziej charakterystyczne dla Krakowa budowle historyczne,
- opowiedzieć kilka najbardziej znanych legend krakowskich i wskazać na planie miasta miejsca z nimi związane,
- nazwać i pokrótce scharakteryzować tradycje regionu,
- wytłumaczyć usytuowanie Wawelu, wymienić główne obiekty znajdujące się na Wzgórzu Wawelskim,
- odnaleźć na planie miasta miejsca służące do odpoczynku, rekreacji i zwiedzania (parki, Błonia, Kopiec Kościuszki, Wandy, Piłsudskiego i Kraka) ,
- przygotować plakat, reklamę lub w inny sposób zaprosić kolegów do zwiedzania Krakowa śladami Tadeusza Kościuszki.

III. Cele wychowawcze.

- rozwój postaw patriotycznych związanych z tożsamością kultury narodowej,
- dostrzeganie wpływu wartości związanych z kulturą narodu na życie ludzkie oraz wpływu poszczególnych jednostek - Tadeusza Kościuszki - na życie narodu,
- wykazywanie wrażliwości i docenianie piękna zabytków kultury narodowej w regionie,
- przestrzeganie ogólnie przyjętych zasad zachowania w miejscach publicznych (muzeum, kościół, teatr, itp.),
- współdziałanie w grupie rówieśniczej, wyrażanie własnych myśli i przekonań, szanowanie poglądów innych,
- świadome uczestniczenie w życiu kulturalnym miasta i regionu,
- dostrzeganie potrzeby obejmowania ochroną zabytków Krakowa i całej Małopolski , znajdujących się na Światowej Liście Dziedzictwa Kulturowego UNESCO,
- uświadamianie sobie wagi wykształcenia w życiu człowieka,
- umiejętność reprezentowania regionu i Krakowa jako unikatowego w Europie.

IV. Sposoby osiągania celów.

- gromadzenie informacji na określony temat z książek, prasy, TV, materiałów źródłowych,
- organizowanie wycieczek, spotkań, spacerów po mieście,
- udział w Ogólnopolskim Zlocie Szkół imienia Tadeusza Kościuszki,
- udział w corocznym apelu na Rynku Głównym w Krakowie w rocznicę przysięgi Tadeusza Kościuszki 24.III.1794 roku,
- zorganizowanie wystawy dla uczniów pt. "Tadeusz Kościuszko - patron naszej szkoły",
- wspólne przygotowanie książki z zebranych materiałów, przedstawiającej sylwetkę Naczelnika,
- przygotowanie prezentacji multimedialnej w programie Power Point pt. "Tadeusz Kościuszko", z wykorzystaniem zeskanowanych materiałów,
- zwiedzanie muzeów krakowskich, gromadzących pamiątki po Naczelniku,
- wykonywanie gazetek, plakatów, albumów, folderów, ogłoszeń, zaproszeń, itp.,
- stosowanie aktywnych metod nauczania, m.in. metody projektu, pracy w grupach , wywiadu, dyskusji.

V. Plan dydaktyczno-wychowawczy pracy koła polonistycznego.

Sposoby realizacji (metody, środki, formy pracy)

Osiągnięcia ucznia - Uczeń:

Część I: Kraków historyczny i współczesny.

- cykl spacerów po Krakowie i poznawanie legend związanych z miastem, - przygotowanie prac literackich i plastycznych związanych z historią miasta , znanymi krakowskimi zabytkami i legendami (np. w formie książki), - praca w grupach nad gromadzeniem materiałów na temat Krakowa, jego historii i zabytków, - zwiedzanie Wzgórza Wawelskiego, zapoznanie się z rolą, usytuowaniem i zbiorami Wawelu oraz analiza portretów z "Pocztu Królów Polskich" Jana Matejki, - wycieczki do wybranych muzeów (Muzeum Narodowego w Krakowie, Muzeum Historycznego m. Krakowa, Muzeum Czartoryskich i in.), - poszukiwanie i gromadzenie informacji z literatury i mediów na temat wybitnych Polaków związanych z Krakowem (M. Kopernik, T. Kościuszko, Jan Paweł II, Cz. Miłosz, W. Szymborska, K. Penderecki, i inni), w formie np. gazetki, - poznawanie roli Akademii Krakowskiej, zwiedzanie Collegium Maius, wyszukanie na planie miasta innych uczelni krakowskich, - zareklamowanie Krakowa jako miejsca dobrego do odpoczynku i rekreacji poprzez odwiedzanie m.in. Plant, Błoń czy 4 kopców Krakowa: Kościuszki, Piłsudskiego, Wandy i Kraka.

- potrafi przedstawić najbardziej znane legendy krakowskie, - potrafi przygotować krótkie prace literackie oraz plastyczne przedstawiające najcenniejsze zabytki Krakowa (znajdujące się na Światowej Liście Dziedzictwa Kulturowego UNESCO), - potrafi wspólnie wykonać pracę i korzystać z różnych źródeł informacji, - zna, umie wskazać i opowiedzieć o głównych obiektach na Wzgórzu Wawelskim, - potrafi wymienić niektóre muzea krakowskie, określić rodzaj ich zbiorów oraz poznaje rolę muzeum w historii narodu, - umie właściwie zachować się w muzeum i miejscach publicznych, - zna nazwiska wybitnych Polaków związanych z miastem, potrafi poszukać i przeanalizować informacje na ich temat, - potrafi wskazać Uniwersytet Jagielloński jako najstarszą uczelnię oraz umie wymienić inne uczelnie miasta, - potrafi przygotować reklamę, - zna kopce i inne miejsca zielone Krakowa oraz legendy i historie z nimi związane.

Część II: Tadeusz Kościuszko w Krakowie.

- gromadzenie i analiza wszelkich materiałów związanych z postacią patrona szkoły - Tadeusza Kościuszki (przygotowanie książki z zebranych materiałów oraz wspólne wykonanie prezentacji multimedialnej o życiu Naczelnika), - przygotowanie konkursu dla kolegów i koleżanek na podobiznę patrona szkoły , - wykazanie związku T. Kościuszki z Krakowem, posumowane wykonaniem ilustrowanego przewodnika po miejscach związanych w Krakowie z Tadeuszem Kościuszką, poprzedzone cyklem wycieczek pieszych po mieście, - cykl pieszych wycieczek śladami T. Kościuszki: 1.Kościół św. Floriana na rogu pl. Matejki (tu wystawiono trumnę ze zwłokami Naczelnika sprowadzonymi ze Szwajcarii). 2.Muzeum Czartoryskich na ul. Pijarskiej 15 (gromadzące pamiątki z powstania kościuszkowskiego). 3.Kamienice na Rynku Głównym - "Pod Orłem" i numer 47, gdzie zatrzymywał się Kościuszko będąc w Krakowie. 4.Ul.Loretańska -znajdował się tu pałacyk Wodzickich, gdzie Kościuszko spędził noc przed przysięgą na Rynku 24.III.1794 roku oraz stoi tu Kościół Kapucynów z pamiątkową tablicą. 5.Płyta na Rynku Gł. upamiętniająca przysięgę T. Kościuszki (na wprost "Pałacu pod Baranami"). 6.Kościół Mariacki, z którego ganku Naczelnik powtórzył swoją przysięgę 25.III.1794 roku. 7. "Szara kamienica" Rynek Gł.6, będąca główną kwaterą Kościuszki i jego sztabu podczas powstania kościuszkowskiego. 8.Muzeum Historyczne m. Krakowa, gdzie urządzono odrębną wystawę poświęconą Naczelnikowi. 9.Wawel z pomnikiem T. Kościuszki na bastionie Władysława IV. 10.Krypta św. Leonarda w Katedrze na Wawelu, gdzie wśród grobów królewskich spoczywają zwłoki Tadeusza Kościuszki. - przypomnienie obchodów patriotycznych w Krakowie w poł. XIX i na pocz. XX wieku, związanych z T. Kościuszką (rok 1894 - 100 lecie Powstania Kościuszkowskiego oraz rok 1917 - 100 rocznica śmierci T. Kościuszki), - udział w Ogólnopolskim Zlocie Szkół imienia Tadeusza Kościuszki w Krakowie (przygotowanie sprawozdania dla pozostałych uczniów), - uczestniczenie 24 marca w corocznym apelu w rocznicę przysięgi Naczelnika na Rynku Gł. w Krakowie - fotoreportaż z uroczystości, - wycieczka na Kopiec Kościuszki i do muzeum "Pod kopcem" prowadzonego przez Komitet Kopca Tadeusza Kościuszki, - zwiedzanie wystawy Barbary Wachowicz "Nazwę Cię - Kościuszko!" - "Bitewnym szlakiem Naczelnika w Ameryce".

- zna postać patrona, podstawowe informacje z jego życia, potrafi selekcjonować materiały i łączyć je w całość, wykorzystuje wiedzę informatyczną i znajomość programów komputerowych, - zna zasady przygotowywania konkursów, - umiejętnie korzysta ze źródeł i potrafi wyszukiwać informacje na określony temat, - prezentuje zgromadzone w czasie wycieczek informacje w formie literackiej lub graficznej, - szanuje tradycje narodowe i zna historię swojego narodu, - zna i docenia rolę T. Kościuszki w walkach o odzyskanie niepodległości, - szanuje tradycje biorąc udział w obchodach patriotycznych, - gromadzi pamiątki związane z postacią Naczelnika (foldery, wycinki i inne materiały) oraz zna wkład w podobne prace Komitetu Kopca T. Kościuszki, - potrafi odpowiednio zachować się na wystawie.

VI. Ewaluacja programu.

Jej celem jest ocena przydatności programu i sposobu realizacji przez uczniów. Można to ocenić poprzez jakość i staranność przygotowanych przez uczniów materiałów i ich przydatność dla pozostałych uczniów i całej szkoły. Aby je opracować uczniowie muszą wykazać się odpowiednim poziomem wiadomości i umiejętności.
Jeżeli w trakcie realizacji programu grupa uczniów wykaże większe zainteresowanie konkretną tematyką oraz zadowolenie ze stosowanych metod pewne punkty programu mogą zostać rozszerzone i kontynuowane dłużej.

VII. Bibliografia.

1. Adamczewski Jan, Kraków osobliwy, Kraków 1996.
2. Adamczewski Jan, Kraków od A do Z, Kraków 1986.
3. Dziedzictwo kulturowe w regionie - Małopolska - ścieżka edukacyjna, pod red. Janiny Mazur, Kraków 2000.
4. Dzieje Krakowa, pod red. J. Bieniarzówny i J. Małeckiego, T.3 - Kraków w latach 1796 - 1918, Kraków 1979.
5. Gaweł Tadeusz, Zinkow Julian, Kraków i okolice - teren geograficznych i krajoznawczych wycieczek szkolnych, Warszawa 1996.
6. Kronika Krakowa, pod red. M. B. Michalika, Kraków 1996.
7. Muzea - szkole. Informator dla nauczycieli, Warszawa 1993.
8. Rożek Michał, Przewodnik po kulturze i zabytkach Krakowa, Kraków 1993.
9. Zinkow Julian, Krakowskie podania, legendy i zwyczaje (oraz wybór podań i legend jurajskich), Kraków 1993.
 

Opracowanie: mgr Barbara Potoczna

Wyświetleń: 3947