Sposoby organizowania czasu wolnego dzieci i młodzieży - referat dla rodziców

W dobie rozwoju współczesnej cywilizacji jesteśmy świadkami szybko zachodzących zmian w życiu człowieka. Zmiany te mogą mieć pozytywny lub negatywny charakter.

Mają one ogromny wpływ przede wszystkim na dzieci i młodzież szkolną. Dlatego też zagadnienie właściwych proporcji pomiędzy dwoma podstawowymi elementami życia ucznia: nauką i wypoczynkiem ma pierwszorzędne znaczenie.

Dziecko wstępując do szkoły zaczyna podlegać pewnym rygorom, zmniejsza się jego czas na zabawę i rozrywkę, zwiększeniu ulega wymiar czasu na zajęcia obowiązkowe - pracę.

Poprzez pracę ucznia rozumie się naukę w szkole, w domu oraz zajęcia w gospodarstwie domowym. Praca ucznia jest ściśle związana z jego wypoczynkiem. Dla utrzymania właściwego rytmu i uniknięcia niepożądanych zjawisk musi istnieć równowaga między wykonywaną pracą a wypoczynkiem. Niewłaściwy rytm pracy i wypoczynku powoduje osłabienie organizmu, zmniejszenie odporności na choroby, szybkie męczenie się, pogorszenie koordynacji nerwowo - mięśniowej, występowanie bólów mięśniowych lub stawowych.

Jak widać, z punktu widzenia prawidłowego rozwoju ucznia, nie można oddzielać pracy od wypoczynku. W praktyce można zauważyć, że problem wypoczynku oddziela się od problemu organizacji pracy ucznia, przy czym stopień zainteresowania dorosłych pracą ucznia jest większy niż jego wypoczynkiem oraz potrzebami emocjonalnymi.

Badania wykazują, że zdecydowana większość dzieci spędza wolny czas bawiąc się w domu lub na powietrzu. Szczególnie korzystny wpływ na harmonijny rozwój dziecka, jego sprawność fizyczną mają zabawy ruchowe. Nie można pominąć jednak faktu, że coraz więcej dzieci ogląda programy telewizyjne lub korzysta z komputera. Należałoby się zastanowić, dlaczego dzieci tak bardzo lubią to sztuczne towarzystwo?

Może dlatego, że w telewizji pokazuje się często wspólne działanie rodziców i dzieci, programy, w których wszyscy interesują się sobą nawzajem. Może dlatego, że gry komputerowe stanowią namiastkę radosnych kontaktów z przyjaciółmi. Może dlatego, ze dzieci są zagubione i uciekają od rzeczywistości. A może dlatego, że grając czują w sobie siłę i moc sprawowania nad czymś kontroli...

Jak wynika z przeprowadzonych badań najwięcej dzieci korzysta z komputerów domowych swoich lub kolegów. Fakt ten, umożliwia rodzicom kontrolę użytkowania komputera. Koniecznym jednak jest poświęcenie ich czasu i zainteresowania się tematyką gier, wykorzystywanych programów i odwiedzanych witryn. Niestety nie do końca znajduje to potwierdzenie w rzeczywistości, z której wynika, że tylko trzecia część rodziców spędza wspólnie z dzieckiem czas przy komputerze.

Badania wykazują, że ponad połowa ankietowanych dzieci w wieku młodszoszkolnym jest narażona na nieprawidłowy rozwój fizyczny. Nieodpowiednio dobrane siedziska oraz długi czas wpatrywania się w szklany ekran monitora mogą wpłynąć na wady sylwetki oraz nieprawidłowy rozwój aparatu wzrokowego. Wychowanie człowieka fizycznie zdrowego wymaga zapewnienia dziecku równowagi pomiędzy aktywnością umysłową a fizyczną. Wobec znacznego obciążenia nauką, jedynym rozwiązaniem jest spędzenie dużej części czasu wolnego w ruchu a nie przed komputerem.

Kwestia wolnego czasu oraz jego racjonalnego wykorzystania budzi coraz większe zainteresowanie wśród pedagogów, socjologów, lekarzy.

W ujęciu wielu socjologów czas wolny spełnia dwie podstawowe funkcje:

1. funkcja odtwarzania sił człowieka pochłanianych w czasie pracy i innych niezbędnych zajęć;
2. funkcja duchowego i fizycznego rozwoju człowieka.

- Czas wolny jako zjawisko masowe jest właściwy dopiero współcześnie, wysoko zurbanizowanym społeczeństwom.
- Czas wolny stanowi ważną dziedzinę działalności społecznej człowieka i przedmiot zainteresowania państwa i organizacji społecznych.
- Czas wolny dziecka to ten okres dnia, który pozostaje po uwzględnianiu czasu przeznaczonego na naukę szkolna, posiłki, sen, odrabianie lekcji i niezbędne zajęcia domowe. Wolny czas dziecka obejmuje także dobrowolnie przyjęte obowiązki społeczne (np. spełnianie jakiś funkcji w organizacji harcerskiej, samorządzie szkolnym, świetlicy, domu kultury itp.). czas wolny dzieci to czas, który może być przeznaczony na ich odpoczynek, rozrywkę i zaspokojenie osobistych zainteresowań.
- Czas wolny człowieka dorosłego, to coś zupełnie innego niż czas wolny dziecka. Sytuacja społeczno - ekonomiczna dziecka jest inna niż dorosłego człowieka. Dziecko cechuje brak doświadczeń życiowych i niedojrzałość psychiczna, co uzależnia je od dorosłych (rodziców, wychowawców, opiekunów).

Dzieci i młodzież nie mogą same organizować sobie wolnego czasu według własnej woli, ponieważ za swoje działanie ponoszą ograniczoną odpowiedzialność prawną, lub nie ponoszą jej w ogóle. Czas wolny dziecka musi podlegać w bardzo dużym stopniu pewnym rygorom ustalonym przez dorosłych i ich nadzorowi. Wybór wolnego czasu przez młodzież podlega wielu restrykcjom, co wynika z zależności materialnej od dorosłych.

Dzieci i młodzież są też zależne od rad i zaleceń starszych. Mają większą wolność od ograniczeń społecznych i nakazów, i mniejszą niezależność w podejmowaniu decyzji.

Organizatorzy czasu wolnego mają dwa zadania:

- stwarzanie możliwości wypoczynku, rozrywki, rozwoju
- ukierunkowanie potrzeb i ukształtowanie nawyków właściwego spędzania czasu wolnego

Brak własnych doświadczeń warunkuje nie zawsze prawidłowy wybór między tym, co dobre, a co złe - potrzeby dzieci często nie są akceptowane przez dorosłych. Nawet zabawa to odpowiedzialny wybór formy spędzania czasu wolnego. Rytm pracy i odpoczynku dziecka jest inny niż dorosłych. Różnicą jest też odmienność oczekiwań dotyczących przyszłości.

Problem zagospodarowania czasu wolnego jest niezwykle istotnym zagadnieniem w życiu każdego młodego człowieka zagrożonego współczesnymi patologiami. Warto więc nam wychowawcom, nauczycielom, oraz rodzicom poświęcić choć godzinę, by pomóc młodym ludziom organizować czas wolny i nauczyć ich samodzielnego organizowania wypoczynku w sposób dający im satysfakcję a także chroniący przed zagrażającymi patologiami.

Kiedy zapytano młodych rodziców, czego im najbardziej brakuje do szczęścia, większość odpowiedziała: czasu dla naszych dzieci.

Czas to jedyne co mamy naprawdę. Polują nań fachowcy od marketingu, specjaliści od telewizyjnej oglądalności. Nie dajmy sobie tego czasu zabierać, poświęćmy go naszym dzieciom, rodzinie.
 

Opracowanie: Ewa Szwalec

Wyświetleń: 1517