Proces edukacji drogowej w nauczaniu zintegrowanym jest konieczny

Konieczność zintegrowanej działalności na rzecz bezpieczeństwa dziecka w ruchu drogowym, a więc proces edukacji drogowej już od najmłodszych lat dziecka jest w pełni uzasadnione.
Przecież zgodnie z przepisami kodeksu drogowego już dziecko 7-letnie może samodzielnie poruszać się po drogach publicznych, a 10-letnie może być nawet opiekunem młodszego w ruchu drogowym.
Problem bezpieczeństwa ruchu drogowego winien stać się integralną częścią zadań dydaktyczno- wychowawczych szkoły, klasy. Zdobyte przez dzieci wiadomości, umiejętności i nawyki w tym zakresie powinny dawać gwarancję prawidłowych ich działań oraz przyczyniać się do wzrostu bezpieczeństwa i kultury na drogach publicznych. Należy podkreślić, iż fakt znajomości przepisów prawnych, znaków drogowych wcale nie oznacza przestrzegania ich w praktyce. Myślę więc, że należałoby większy nacisk położyć na kształtowanie prawidłowych nawyków i form zachowań. Powinno się nauczyć dziecko obserwowania sytuacji drogowej, rozumienia zachowania innych użytkowników drogi i przewidywania rozwoju sytuacji. Chodzi tu nie tylko o wyposażenie dziecka w umiejętności pozwalające mu funkcjonować bezpiecznie w ruchu drogowym, ale o przygotowanie dziecka do przyszłego uczestnictwa w ruchu drogowym w innych rolach.

Każdy nauczyciel powinien zdawać sobie sprawę z tego, że kształtowanie postaw i zachowań dzieci nie może odbywać się tylko podczas specjalnie na ten cel wyznaczonych godzinach. Raczej chodzi o to, aby przy każdej nadarzającej się okazji zwracać uwagę dzieci na problemy związane z bezpiecznym uczestnictwem w ruchu drogowym.

Najczęściej spotykanymi przyczynami wypadków drogowych są:
- nieznajomość zasad ruchu drogowego,
- gry i zabawy na drogach i poboczach,
- nieprawidłowe przechodzenie przez ulice i jezdnie,
- czepianie się pojazdów.
"Jeśli do tych przyczyn dodać alkoholizm dorosłych, nadmierną szybkość, brak opieki nad dziećmi, zły stan techniczny pojazdu, wielość tych przyczyn urasta do rangi problemu - edukacja drogowa w tym zakresie prowadzona przez szkołę, rodziców, organizację zuchową, koła zainteresowań są nakazem chwili" [1].

Aby pogłębić proces edukacji drogowej należy systematycznie zaznajamiać dzieci z przepisami ruchu drogowego. Powinny one opanować umiejętność prawidłowego i bezpiecznego poruszania się po chodniku i jezdni, poznać najkrótszą, najbezpieczniejszą drogę z domu do szkoły i ze szkoły do domu oraz szczególnie niebezpieczne miejsca, orientować się w grożącym im niebezpieczeństwie w czasie przechodzenia przez tory tramwajowe, kolejowe i skrzyżowanie, doceniać znaczenie poszczególnych grup znaków drogowych, zwracać uwagę na wszystkie sytuacje związane z poprawnym i niewłaściwym zachowaniem się na drodze w czasie wycieczek, spacerów, lekcji oraz innych okazji. Trzeba "zaszczepić" w nich zasady poruszania się rowerem. Oddziaływać na dzieci wszelkimi dostępnymi środkami propagandowymi.

Konieczność wprowadzenia edukacji drogowej, już od przedszkola, wiąże się ze wzmożonym tempem rozwoju motoryzacji i wzrostem niebezpieczeństwa na jezdni.

W Polsce średnio w ciągu roku ginie w wypadkach drogowych ponad 6 tysięcy osób. Największy procent tej liczby stanowią dzieci. Te dane są zastraszające. Przecież rozwoju techniki w ogóle, a w tym i komunikacyjnej nie da się zahamować . Dlatego też pozostaje nam tylko zastosowanie profilaktyki w tym zakresie, aby zmniejszyć zagrożenie, jakie wynika z użytkowania dróg.

Szkoła, obok domu, ponosi przecież odpowiedzialność za postępowanie swoich wychowanków, dlatego też powinna być zobowiązana do wyposażenia uczniów w wiedzę z korzystania z dróg w charakterze przechodnia i pasażera. Zadaniem nauczyciela powinno być ukazanie uczniom skutków niewłaściwego zachowania się na jezdni.

Sposoby realizacji zagadnień bezpieczeństwa ruchu drogowego powinny być dostosowane do wieku i właściwości psychicznych dziecka, do jego wiedzy i doświadczeń życiowych, do treści, które chce się przekazać oraz celów, które zamierza się osiągnąć w procesie nauczania - uczenia się.
"Uczniowie powinni poznać wybrane zagadnienia z zakresu ruchu drogowego oraz wykonać odpowiednie ćwiczenia praktyczne kształtujące umiejętności i nawyki właściwego zachowania się na drogach publicznych" [2].

Literatura:

R. Rusoł "Wychowanie komunikacyjne w szkole podstawowej" - scenariusze zajęć w kl. IV-VIII, Wyd. Stefan Podedworny, Ostrołęka 1995
T. Drzymała: Vademecum bezpieczeństwa ruchu drogowego w procesie dydaktyczno- wychowawczym, Katowice 1973.
Nauczanie początkowe, Wyd. Pedagog. ZNP, Kielce 1991/92, Nr 5.

 

Opracowanie: mgr Wanda Przedwojewska
nauczycielka naucz. zintegrowanego
w Szkole Podstawowej w Kobylnikach

Wyświetleń: 1237