Katalog

Lucyna Stelmach
Lekcja wychowawcza, Rady

"Agresja wśród młodzieży szkolnej i sposoby zapobiegania jej" oraz "Narkotyki - sygnały ostrzegawcze, czyli na co należy zwrócić uwagę". Pogadanki pedagogizujące dla rodziców

- n +

Agresja wśród młodzieży szkolnej i sposoby zapobiegania jej

Życie każdego człowieka obfituje w sytuacje trudne. Stajemy przed zadaniami do wykonania jako dzieci, rozwiązujemy problemy będąc nastolatkami, a los znów nas doświadcza w życiu dorosłym. W każdym okresie życia, stając przed trudnościami, doświadczamy uczuć określanych mianem negatywnych. Odczuwamy strach, złość, smutek, czasem przerażenie, poczucie bezradności lub wściekłość. Uczymy się rozwiązywać nasze problemy, czasami rozwiązują się same, lub ktoś wybawia nas z kłopotu, ale po pewnym czasie znów napotkamy trudności. Również w życiu naszych nastoletnich dzieci nie jest inaczej. A więc nie jest możliwe uniknięcie kłopotów, jak wielu młodych ludzi sądzi. Można jedynie zmienić swój subiektywny stosunek do nowych, trudnych doświadczeń, można też nauczyć się radzić sobie w sytuacjach stresowych.

Wbrew pozorom, łatwiej jest zmieniać świat zewnętrzny niż swoje postawy, nawyki, sposób myślenia i reagowania.

Skutki agresji dotykają każdego człowieka, więc coraz więcej naukowców zajmuje się tą problematyką. Rozpoznanie przyczyn agresji pozwoli na znalezienie sposobów radzenia sobie z nią, jeśli nie w skali ogólnej, to chociaż w środowisku, w którym żyją nasze dzieci.

Profilaktyka agresji powinna stać się jednym z głównych problemów społecznych, którym zajmie się każdy myślący człowiek.

W szkole często ocena wywołuje negatywne emocje, strach paraliżuje ucznia na klasówce, dodatkowo krytyka ze strony nauczyciela czy rodzica powoduje poczucie bezradności lub gniew. Kontakty rówieśnicze też często są przyczyną stresów. Stąd właśnie szkoła staje się areną zachowań agresywnych.

Jednocześnie szkoła jest terenem oddziaływań wychowawczych na uczniów przez wiele godzin każdego dnia. Nauczyciele wykorzystują tą możliwość wpływu na zmianę postaw i zachowań młodzieży. Nie oznacza to, że odosobnione garstki nauczycieli dokonają dużych zmian. Celem jest jedynie zmiana świadomości w rozumieniu problemu agresji, po czym dopiero może nastąpić zmiana postaw i zachowań.

Jednym z podstawowych warunków powodzenia w stymulacji rozwoju młodzieży, dotyczącej funkcji psychicznych jest zapoznanie rodziców z wszelkimi propozycjami wychowawczymi, które mają być realizowane w szkole, akceptacja przez rodziców tych poczynań i wreszcie współpraca z nimi w zakresie oddziaływań na dziecko.

Po godzinach spędzonych w szkole młody człowiek wraca do domu, gdzie przebywa przez resztę dnia, gdzie oddziaływania wychowawcze rodziców powinny być w zgodzie z tym co czyniła przez pierwszą część dnia szkoła, stąd musimy wszyscy być świadomi problemów dziecka.

Co to znaczy zachowanie agresywne? Zachowania agresywne to takie, których celem jest spowodowanie szkody fizycznej bądź psychicznej.

Wnioski z eksperymentów naukowych pozwalają na większą refleksję i postawienie sobie pytania: co zrobić, aby moje dziecko mniej odczuwało negatywne emocje, potrafiło zapobiegać tym emocjom, co robić, gdy już wystąpią u mojego dziecka zachowania agresywne.

Bez względu na genezę agresji, ujawnianie jej zależne jest od:
- wrodzonych poglądów,
- opanowania sposobów kontroli zachowania,
- sytuacji społecznej.

Okazało się, że wzrost agresji zależy od męskiego hormonu, testosteronu, a więc można przypuszczać, że różny stopień agresji związany jest z płcią.

Kontrolę zachowania najbardziej rozluźnia alkohol. Znosi on hamulce, jakie nakładamy na nasze impulsywne reakcje, przez co prawie każda sytuacja (nawet kamień na drodze) powoduje agresję.

Również wiele sytuacji społecznych prowadzi do agresji.

Podam ogólne rozróżnienie sytuacji społecznych, wywołujących najczęściej zachowania agresywne, a Państwa proszę o przytoczenie własnych przykładów, które będę mogła przytoczyć młodzieży w celu większego uświadomienia zależności " przyczyna - skutek":
- Gdy na naszej drodze pojawiają się przeszkody, odczuwamy złość, irytację. Zachowania agresywne nie występują, jeśli rozumiemy trudności, np....
- Nie spełnione oczekiwania rodzą agresję, np....
- Pragnienie odwetu, gdy spotkamy się z agresywnym zachowaniem innych ludzi, z krytyką, np....
- Bodziec wyzwalający agresję. Zawsze irytuję się, gdy...

Okazuje się, że sama obecność przedmiotu kojarzonego z działaniem agresywnym, np. rewolweru czy kija baseballowego - zwiększa prawdopodobieństwo wystąpienia aktów przemocy. Sprawdzono to w eksperymentach naukowych!

Zachowań agresywnych młodzież uczy się przez naśladownictwo. Dzieci naśladują sąsiadów, bliskich dorosłych (rodziców, dziadków, rodzeństwo) w rozwiązywaniu konfliktów przy użyciu siły, zwłaszcza, gdy takie zachowania skutkują. Uczą się odreagowywać na bliskich złość, frustrację, gniew. Agresja słowna jest na porządku dziennym.

Nie uświadamiamy sobie, że nasze zachowanie agresywne prowokuje agresję u innych.

Stwierdzono, że oglądanie przemocy wywołuje agresywne zachowania.

Okazało się, że:
- oglądanie brutalnych scen ma największy wpływ na dzieci mające skłonności do okazywania agresji;
- istnieje tzw. znieczulający efekt przemocy, polegający na tym, że przyzwyczajamy się do agresji i przestajemy reagować na akty przemocy;
- oglądanie agresywnych działań dostarcza pomysłów "jak to się robi";
- następuje osłabienie normy wpojonej w dzieciństwie, aby kontrolować impulsy agresywne - "no, bo jeśli bohaterowie telewizyjni tak się zachowują, to ja też mogę".

Sposobami rozładowania u młodego człowieka nagromadzonej agresji są:
- fizyczne sposoby aktywności (nie tylko sportowe),
- przyglądanie się grom sportowym (zastępcze przeżywanie agresji).

Rola rodziców i nauczycieli polega nie tylko na tym, aby dawać właściwe wzorce młodemu człowiekowi czy chronić go przed samym sobą i innymi. Musimy umieć sami i nauczyć nasze dzieci sposobów ujawniania gniewu w sposób akceptowany społecznie:
- słownie poinformować
"jestem zła" i podać przyczynę złego samopoczucia, często samo powiedzenie o swojej złości już łagodzi napięcie;
- zwierzanie się komuś
opowiadając komuś o problemie, możemy "wyładować się" emocjonalnie oraz uzyskać inny pogląd na sytuację, łatwiej wówczas zrozumieć, co się z nami dzieje;
- przeprosiny
jeśli osoba, która nas skrzywdziła poczuje się odpowiedzialna za swoje działanie, przeprosi i obieca, że sytuacja się nie powtórzy, nasza złość się "ulotni".

Zdobycie umiejętności wyrażania gniewu, porozumiewania się i strategii rozwiązywania konfliktów odrzucających agresywne zachowania, jest jednym ze sposobów zapobiegania agresji.

BIBLIOGRAFIA:
1. Kmiecik - Baran K.: MŁODZIEŻ I PRZEMOC, MECHANIZMY SOCJOLOGICZNO - PSYCHOLOGICZNE. Warszawa 1999, Wydawnictwo Naukowe PWN, s. 245.
2. Sadowska E.: LEKCJE WYCHOWAWCZE. PROGRAM EDUKACJI PSYCHOLOGICZNEJ DLA UCZNIÓW GIMNAZJUM. Warszawa 2000, Wyd. Seventh Sea, s. 52.

Sygnały ostrzegawcze, czyli na co należy zwrócić uwagę

Pierwsze próby z narkotykami dziecko zwykle starannie ukrywa przed dorosłymi. Wszelkie niepokojące zmiany będzie Ci na pewno łatwiej zauważyć, jeśli masz z dzieckiem bliski dobry kontakt, wiele ze sobą rozmawiacie i dużo czasu spędzacie razem.

Pamiętaj jednak, że niektóre zachowania i postawy mogą mieć inne przyczyny, takie jak kłopoty szkolne lub rodzinne, zranione uczucia niepowodzenia w kontaktach z rówieśnikami i wiele innych, które należy traktować równie poważnie i starać się pomóc dziecku je rozwiązać.

Zmiany w zachowaniu
- nagłe zmiany nastroju i aktywności, okresy wzmożonego ożywienia przeplatane ze zmęczeniem i ospałością;
- nadmierny apetyt lub brak apetytu;
- spadek zainteresowań ulubionymi zajęciami;
- pogorszenie się ocen, wagary, konflikty z nauczycielami;
- izolowanie się od innych domowników, zamykanie się w pokoju, niechęć do rozmów;
- częste wietrzenie pokoju, używanie kadzidełek i odświeżaczy powietrza;
- wypowiedzi zawierające pozytywny stosunek do narkotyków;
- bunt, łamanie ustalonych zasad, napady złości, agresja;
- nagła zmiana grona przyjaciół na innych, zwłaszcza na starszych od siebie;
- niewytłumaczone spóźnienia, późne powroty lub też noce poza domem;
- kłamstwa, wynoszenie wartościowych przedmiotów z domu;
- tajemnicze, krótkie rozmowy telefoniczne, nagłe wyjścia.

Zmiany w wyglądzie zewnętrznym
- nowy styl ubierania się;
- spadek ciężaru ciała, częste przeziębienia, przewlekły katar, krwawienie z nosa, bóle różnych części ciała, zaburzenia pamięci oraz toku myślenia;
- przekrwione oczy, zwężone lub rozszerzone źrenice;
- bełkotliwa, nie wyraźna mowa;
- słodkawa woń oddechu, włosów, ubrania, zapach alkoholu, nikotyny, chemikaliów;
- ślady po ukłuciach, ślady krwi na bieliźnie, "gęsia skórka";
- brak zainteresowania się swoim wyglądem i nie przestrzeganie zasad higieny.

Narkotyki lub przybory do ich używania
- fifki, fajki, bibułki papierosowe;
- małe foliowe torebeczki z proszkiem, tabletkami, kryształkami lub suszem;
- kawałki opalonej folii aluminiowej;
- białe lub kolorowe pastylki z wytłoczonymi wzorami;
- leki bez recept;
- tuby, słoiki, foliowe torby z klejem;
- igły, strzykawki.

Im głębsza faza uzależnienia, tym objawy choroby są bardziej widoczne, wynikają z utraty kontroli nad braniem środków odurzających. Wzrasta ryzyko przedawkowania i śmierci.

Uwaga: Informacja dla rodziców opracowana w porozumieniu z pedagogiem szkolnym i na podstawie źródeł udostępnionych przez pedagoga.]
 

Opracowanie: LUCYNA STELMACH

Wyświetleń: 4474


Uwaga! Wszystkie materiały opublikowane na stronach Profesor.pl są chronione prawem autorskim, publikowanie bez pisemnej zgody firmy Edgard zabronione.