Katalog
Agnieszka Rębielewska Różne, Program nauczaniaProgram autorski "Żyrardów leży ma Mazowszu" (klasa humanistyczna gimnazjum, przedmiot - regionalizm).
Program autorski "Żyrardów leży ma Mazowszu" (klasa humanistyczna gimnazjum, przedmiot - regionalizm).
Program autorski
"Żyrardów leży na Mazowszu"
przeznaczony do realizacji
w klasie humanistycznej
gimnazjum w ramach odrębnego przedmiotu - regionalizmu -
na 2. godzinach lekcyjnych tygodniowo.
Wstęp
Z uwagi na brak zgodności treści programowych w nauczaniu historii i języka polskiego (historii literatury) w obecnym programie nauczania tych przedmiotów w gimnazjum, postanowiłyśmy utworzyć własny program klasy humanistycznej, który uwzględnia zbieżność w czasie nauczania tych samych treści w odniesieniu do historii Polski i Mazowsza oraz literatury na ten temat. Będzie on możliwy do realizowania na zajęciach odrębnego przedmiotu, który nazwałyśmy - regionalizm. Program uwzględnia poznawanie wszelkich innych dóbr i przekazów kultury regionu Mazowsza ze szczególnym uwzględnieniem dorobku kulturalnego i historycznego najbliższej okolicy - miasta Żyrardowa, gminy, powiatu. Jest to swoistą koordynacją treści nauczania z uwzględnieniem specyfiki naszej szkoły. Treści nauczania są kontynuacją edukacji regionalnej realizowanej w szkole podstawowej.
Gimnazjaliści zdobędą największą wiedzę o regionie na zajęciach regionalizmu w odniesieniu i korelacji do treści nauczania przedmiotów humanistycznych: języka polskiego i historii.
Warunkiem zachowania własnej kultury i jej trwania jest przekaz dziedzictwa kulturowego. Przekaz ten dotyczyć ma historii, żywej tradycji, folkloru i języka. Region jest rzeczywistością, która zakorzenia człowieka w bliskiej mu wspólnocie, kulturze i terytorium. Związek z własnym regionem jest zatem sprawą istotną, kształtuje on bowiem poczucie przynależności społecznej, narodowej, postawę patriotyczną, międzyludzką. Kształtowanie tych postaw - od regionalizmu do uniwersalizmu - winno przebiegać w określonej kolejności: od poczucia własnej tożsamości kulturowej i narodowej, która pozwoli ukształtować zdolności i zainteresowania człowieka, do uczestnictwa w społeczeństwie, Polsce, Europie i świecie.
Uczniowie stają się bardziej tolerancyjni i otwarci na współpracę z jednostkami samorządowymi regionu, i na siebie nawzajem. Edukacja regionalna umożliwia bycie podmiotem a nie przedmiotem toczących się procesów kulturowych, demokratyzuje stosunki społeczne w szkole i w środowisku.
Pomysł utworzenia własnego, odrębnego programu nauczania powstał na podstawie wprowadzonej do realizacji w nauczaniu ścieżki międzyprzedmiotowej ,,Edukacja regionalna - dziedzictwo kulturowe w regionie". Włączając treści ścieżki do programu języka polskiego i historii w gimnazjum, zdecydowałyśmy się utworzyć jeden odrębny przedmiot z programem o charakterze wychowawczo-dydaktycznym. Uwzględnia on specyfikę szkoły i jej społeczności oraz Żyrardowa, gminy, regionu Mazowsza.
Autorki programu:
mgr Grażyna Ogrodowska, nauczycielka w Gimnazjum Publicznym nr 2 w Żyrardowie, absolwentka Wydziału Pedagogiki i Kultury Wyższej Szkoły Rolniczo - Pedagogicznej w Siedlcach o kierunku kulturalno-oświatowym oraz Podyplomowego Studium Filologii Polskiej. W 17-letnim stażu nauczania języka polskiego w szkole podstawowej i gimnazjum nawiązuje do dziedzictwa kulturowego regionu Żyrardowa i Mazowsza poprzez różne formy wychowania i nauczania: wycieczki szkolne po regionie, lekcje muzealne, zajęcia pozalekcyjne i pozaszkolne, współpracując z lokalnymi instytucjami kultury. Autorka innowacji programu wychowawczego dla gimnazjum ,,Jestem żyrardowianinem".
mgr Agnieszka Rębielewska, nauczycielka w Gimnazjum Publicznym nr 2 w Żyrardowie oraz Społecznej Szkole i Gimnazjum nr 2 w Żyrardowie. Absolwentka Wydziału Filozoficzno-Historycznego Uniwersytetu Łódzkiego o kierunku historycznym. Staż pracy 5 lat.
Cele edukacyjne
- Rozwijanie wiedzy o kulturze własnego regionu i jej związkach z kulturą narodową.
- pogłębianie wiedzy o własnym regionie i jego społeczeństwie: przyrodzie, gospodarce, kulturze, dziedzictwie kulturowym oraz o wspólnocie kulturowej w powiązaniu z szerszą rzeczywistością narodową, państwową, międzynarodową,
- współuczestniczenie w pielęgnowaniu tradycji regionu,
- ukazywanie walorów i specyfiki regionu, ukazywanie regionalnych problemów, które należy rozwiązać,
- wskazywanie miejscowych przykładów dziedzictwa kulturowego ułatwiające wrastanie młodego pokolenia w kulturę regionu, poznawanie gwary.
- budzenie zainteresowania historią i kulturą własnego środowiska i regionu (małej ojczyzny),
- poznanie najbliższego środowiska i specyfiki regionu,
- kształtowanie poczucia własnej tożsamości regionalnej w aspekcie tożsamości narodowej.
- Kontakt ze światem lokalnym i regionalnym w celu utworzenia bliskich więzi i zrozumienia różnorakich przynależności człowieka.
- wprowadzenie ucznia w świat wartości, jakim jest własny region i kraj oraz ich dziedzictwo kulturowe,
- pomoc w identyfikacji z ,,małą ojczyzną" i ojczyzną,
- pogłębianie uczucia więzi emocjonalnej ze ,,swoim miejscem na Ziemi",
- dostrzeganie specyfiki kulturowej regionu i jego tradycji,
- kształtowanie emocjonalnego związku z regionem z równoczesnym kształtowaniem patriotyzmu,
- rozwijanie i wzmacnianie aktywnego udziału ucznia w życiu wspólnot: rodzinnej, klasowej, szkolnej, lokalnej,
- uświadamianie znaczenia zachowania i pomnażania dziedzictwa kulturowego jako wartości materialnej i duchowej danej wspólnoty,
- rozwój wyobraźni, fantazji oraz ekspresji artystycznej w różnych dziedzinach i dyscyplinach kultury (teatr, muzyka, plastyka, taniec),
- uwrażliwienie na piękno i niepowtarzalność różnych miejsc w najbliższej okolicy (regionie),
- ukazywanie roli literatury w kształtowaniu obrazu swojego regionu,
- dostrzeganie wartości, jaką stanowi kultura regionu (dziedzictwo kulturowe w regionie),
- kształtowanie poczucia własnej tożsamości regionalnej w aspekcie tożsamości narodowej,
- rozwijanie postaw otwartych na inne społeczności i ich kulturę.
- Ugruntowanie poczucia tożsamości narodowej poprzez rozwój tożsamości regionalnej.
- ugruntowanie poczucia tożsamości regionalnej, narodowej przy jednoczesnym kształtowaniu postaw otwartości i tolerancji,
- poznanie kultur różnych warstw i stanów społecznych jako przejawu dziedzictwa kulturowego w regionie,
- ukazywanie współzależności i przepływu wartości kulturowych, poznawanie kultur innych regionów, narodów, mniejszości narodowych i etnicznych,
- rozwijanie aktywności artystycznej, umożliwianie kreatywnego uczestnictwa w różnych dziedzinach i dyscyplinach kultury,
- rozwijanie poczucia estetyki dostrzeganie pozytywnych przykładów gospodarowania w regionie,
- kształtowanie szacunku wobec dorobku przeszłych pokoleń wraz z potrzebą ochrony tradycji,
- rozwój postaw patriotycznych związanych z tożsamością kultury regionalnej,
- Rozwijanie wiedzy o historii regionu w powiązaniu z tradycjami własnej rodziny.
- dostrzeganie związków tradycji (historii) swojej rodziny z tradycjami danej ziemi, także w aspekcie przyszłego rozwoju miejsca zamieszkania,
- rozwijanie poczucia odpowiedzialności za własne działania w okolicy, w regionie i kraju,
- uwrażliwienie na wartości kulturowe środowiska rodzinnego, wspólnoty lokalnej,
- uświadomienie sobie ,,własnych korzeni" w powiązaniu ze wspólnotą rodzinną, lokalną, regionalną, religijną, kulturową,
- dostrzeganie tendencji rozwojowych regionu.
Cele wychowania i kształcenia
- Przygotowanie uczniów do życia w społeczeństwie poprzez:
- respektowania zasad społecznego współżycia,
- uczenie tolerancji dla poglądów i potrzeb innych,
- formowanie pozytywnego stosunku dla świata,
- wzbudzanie poczucia własnej godności i wartości poprzez wpajanie szacunku dla tradycji regionalnej, ojczystej, europejskiej,
- kształtowanie postaw etycznych i rozwijanie wrażliwości moralnej.
- Kształcenie umiejętności skutecznego komunikowania się z otoczeniem, z wykorzystaniem wiedzy o języku, jego budowie i funkcjonowaniu.
- Wdrażanie uczniów do prezentowania własnych poglądów i opinii,
- Przysposabianie do uczestnictwa w kulturze, dostrzeganie ciągłości rozwoju kultury, jej trwałości oraz powiązań aktualnych wydarzeń z tradycją i przeszłością.
- Przygotowanie do odbioru dzieła literackiego i innych tekstów kultury.
- Umożliwianie odkrywania i rozumienia wartości uniwersalnych w literaturze, sztuce, tradycji i życiu codziennym.
- Przysposabianie do ustawicznego samokształcenia i bogacenia własnego warsztatu pracy umysłowej, wyrabianie nawyku korzystania ze słowników, encyklopedii, programów komputerowych i innych źródeł wiedzy.
- Motywowanie i przygotowywanie do dalszego kształcenia.
Treści programowe
Treści ogólne |
Szczegółowe |
Uwagi |
1. Elementy historii regionu - miejsce i rola Mazowsza i Żyrardowa na tle historii Polski. |
- Położenie Mazowsza w Polsce i jego znaczenie (położenie Żyrardowa). Znaczenie przeniesienia (1569 r.) stolicy Polski z Krakowa do Warszawy.
- Historyczne granice Mazowsza.
- Administracyjne położenie Mazowsza.
- Historyczne uwarunkowania powstania osady Żyrardów i jej rola na Mazowszu i w Polsce.
- Dzieje Żyrardowa w legendzie i historii.
- Historyczne związki Mazowsza i Żyrardowa z dziejami Polski i Europy.
- Co nas zachwyca na Mazowszu?
- Przewodnik po zabytkach i miejscach historycznych Mazowsza.
- Geografia ,,Krzyżaków" H. Sienkiewicza
- zamki i zamczyska, ich rola.
-Zwyczaje dworskie, rycerskie i ludowe średniowiecza na podst. ww. lektury. |
wych. obywatelskie
wycieczka do Guzowa
lekcja muzealna
geografia
język polski |
2. Najwybitniejsi przedstawiciele regionu i ich znaczenie w historii i dla kultury Polski. |
-Życie ludzi w Żyrardowie dawniej i dziś.
- Mazowieckie rody - przykłady znaczących dla historii regionu i Polski rodów.
- Znani i nieznani - przykłady sylwetek ludzi związanych z Mazowszem i Żyrardowem (np. F. Chopin, J. Iwaszkiewicz, K. Marczak, K. Dittrich, F.de Girard, P. Hulka-Laskowski).
-,,Mój Żyrardów" - powieść autobiograficzna.
-Rok 2001 rokiem Pawła-Hulki Laskowskiego. |
lekcja muzealna
wycieczki
język polski
lekcja muzealna,
wykonanie albumu biograficznego |
3. Elementy dziejów kultury regionalnej - tradycja, obyczaje, muzyka. |
- Nasze i europejskie tradycje kulturowe - wspólne korzenie, specyfika kulturowa Mazowsza, Żyrardowa.
- Lokalne, regionalne i narodowe święta - wpływ na zachowanie dziedzictwa kulturowego.
- Tradycyjna kultura, folklor i sztuka ludowa na Mazowszu i w Żyrardowie.
- Dziedzictwo kulturowe Żyrardowa na wybranych przykładach rodzin żyrardowskich (np. rodzina P. Hulki-Laskowskiego, K. Dittricha).
- Kobiety w Żyrardowie i ich rola w tworzeniu tradycji.
- Ginące zawody w Żyrardowie. |
wycieczka do skansenu w Łowiczu, Toruniu.
lekcja muzealna |
Treści ogólne |
Szczegółowe |
Uwagi |
4. Główne zabytki architektoniczne na Mazowszu. |
- Najważniejsze zabytki budownictwa na Mazowszu
- przykłady architektury od średniowiecza do współczesności
- przegląd stylów architektonicznych.
- Chaty, dwory, pałace, zamki i świątynie
- widoczne miejsca życia naszych przodków.
- Budownictwo robotnicze - Żyrardów perełką architektury robotniczej na skalę europejską.
- Bogactwo i dziedzictwo kultury ludowej. |
wycieczki
albumy
Petrykozy, Sromowce |
5. Historia i tradycja własnej rodziny na tle historii i tradycji regionu. |
- Czym jest przekaz pokoleniowy - historia regionu i Żyrardowa pokazana na przykładzie dziejów własnej rodziny lub innej znanej w mieście.
- Ślady działalności naszych przodków na ziemi mazowieckiej, w powiecie żyrardowskim.
- Rodzinne tradycje wywodzące się z tradycji regionu.
- Poznajemy twórców kultury w Żyrardowie - poetów, aktorów, muzyków itp.
- Łowicz kolebką kultury i folkloru ludowego |
współpraca z MDK, MBP i innymi instytucjami k-o. |
Przewidywane osiągnięcia uczniów
po realizacji programu ,,Żyrardów leży na Mazowszu".
- Uczeń umie gromadzić, systematyzować i interpretować różne informacje na temat Mazowsza i Żyrardowa.
- Potrafi zaprezentować własną wiedzę dotyczącą wybranych zagadnień historii, kultury Mazowsza i Żyrardowa.
- Potrafi wymienić walory i cechy charakterystyczne Mazowsza i Żyrardowa.
- Zna rolę i wpływ tradycji na kształtowanie współczesnych postaw ludzi.
- Dostrzega atrakcyjność własnej ,,małej ojczyzny" i aktywnie uczestniczy w jej życiu kulturalnym i społecznym.
- Dostrzega związki między historią i kulturą regionu a historią i kulturą narodu polskiego i ogólnoeuropejską.
- Jest świadomy konieczności dbania o zachowanie dziedzictwa kulturowego regionu.
- Umie wskazać placówki, instytucje i organizacje zajmujące się ochroną dziedzictwa kulturowego regionu.
- Posiada umiejętność wskazania wpływu wydarzeń z dziejów Europy i Polski na losy regionu i miasta.
- Umie opisywać zwyczaje i tradycje regionu.
- Umie opisać zwyczaje i tradycje robotnicze w Żyrardowie.
- Potrafi wskazać zachowane tradycje regionu.
- Zna sylwetki najważniejszych postaci związanych z regionem i Żyrardowem oraz ich roli w kształtowaniu wizerunku regionu.
Proponowane metody pracy na lekcjach regionalizmu
Osiągnięcie założonych celów będzie możliwe dzięki wprowadzeniu na lekcjach regionalnych aktywizujących metod nauczania, takich jak ,,burze mózgów", wywiady, ankiety, reportaże i fotoreportaże, zbieranie, systematyzowanie i prezentowanie materiałów na określony temat.
Uczniowie na lekcjach będą mieć możliwość samodzielnego poznawania regionu poprzez uczestniczenie w organizowanych wycieczkach w ciekawe, znane i nieznane miejsca Mazowsza, poprzez prowadzenie samodzielnych prac ,,badawczych", dotyczących dziejów, tradycji i kultury regionu a przede wszystkim Żyrardowa.
Możliwość samodzielnego opracowywania zagadnień dotyczących ,,małej ojczyzny" w postaci prac graficznych, projektów folderów czy prac literackich pozwoli uczniom na dokładniejsze poznanie nie tylko historii regionu ale także ukaże wpływy i zależności między dziejami Mazowsza i Żyrardowa a innymi regionami Polski czy dziejami Europy.
Proponowane metody oceny wiedzy i umiejętności uczniów.
Przedmiot - regionalizm - jest przedmiotem specyficznym, gdyż duże znaczenie będzie odgrywała nie tylko wiedza o regionie, jego kulturze, zwyczajach, historii ale przede wszystkim zaangażowanie ucznia w zdobywanie, poszerzanie i pogłębianie tej wiedzy. Dlatego metody oceniania ucznia muszą uwzględniać, oprócz wiedzy, aktywność i twórczość uczniów. Nauczyciel poprzez pozytywne motywowanie i zachęcanie powinien doceniać chęci uczniów, ich wkład pracy w poznawanie swojego regionu, nie tylko efekt finalny w postaci zdobytej wiedzy czy prac natury materialnej (prace pisemne, plastyczne itp.). Metody oceny ucznia nauczyciel dostosowuje do metod pracy z uczniem.
Warunki niezbędne do realizacji programu.
- Klasa nie może liczyć więcej niż 25 osób. ( związane jest to z zapewnieniem bezpieczeństwa uczniom w czasie wycieczek turystycznych objętych programem innowacyjnym).
- Zagwarantowanie dodatkowych godzin dydaktycznych w siatce godzin szkoły (2 godziny tygodniowo).
- Dostęp i korzystanie z pracowni komputerowej - jeśli to konieczne.
- Zagwarantowanie prowadzenia zajęć w jednej, wspólnej pracowni przez trzy lata nauki ( ze względu na gromadzenie pomocy dydaktycznych i odpowiedni wystrój pracowni).
- Zapewnieni przedpołudniowych godzin pracy klasy w rozkładzie pracy szkoły (związane z częstymi wyjazdami poza teren szkoły, miasta).
- Uwzględnienie w budżecie szkoły finansowania kosztów realizacji programu innowacyjnego.
Grażyna Ogrodowska i Agnieszka Rębielewska
opinia programu wg nauczycieli zespołu przedmiotów humanistycznych
Wyświetleń: 3249
Uwaga! Wszystkie materiały opublikowane na stronach Profesor.pl są chronione prawem autorskim, publikowanie bez pisemnej zgody firmy Edgard zabronione. |