Zajęcia relaksacyjne

Dzieci potrzebują odpoczynku. Tylko kto ma je tego nauczyć, skoro dorośli już też nie potrafią odpoczywać? Już, bo świat pędzi naprzód. Pędzi, przyspiesza "dzięki" ludziom, którym wydaje się, że trzeba żyć szybko, głośno, na pełnych obrotach. Nie umieją zatrzymać się, odetchnąć, pobyć ze sobą w ciszy, zrelaksować się.

Nie dajemy dobrego przykładu swoim dzieciom. Dlatego nie dziwmy się, że często bywają zestresowane, szybko się męczą, trudniej przyswajają wiedzę, przejawiają zachowania agresywne.

Chcemy, aby dzieci były zdrowe, szczęśliwe, radosne. Aby chętnie się uczyły, miały przyjaciół, nie sprawiały kłopotów. Aby w zgodzie żyły ze sobą i ze światem. Możemy je tego nauczyć. Powinniśmy je tego nauczyć. Tego, czyli - ogólnie mówiąc - radzenia sobie ze stresem, który wynika z trudności życiowych.

W naszej szkole dzieci mogą uczestniczyć w zajęciach relaksacyjnych, realizowanych w ramach działalności świetlicy. W czasie tych spotkań uczniowie poznają proste ćwiczenia odprężające, rozluźniające, zapobiegające lub zmniejszające stres, zwiększające wydajność umysłową. Mogą one być stosowane w celu obniżenia nadmiernej pobudliwości i agresji wśród uczniów. Harmonizują ciało, umysł i ducha.

Niektóre dzieci mają problemy z nauką, wynikające z mikrodefektów w mózgu. Można im pomóc poprzez ćwiczenia wspomagające proces uczenia się. Bardzo przydatna w tym przypadku jest kinezjologia edukacyjna ("Brain Gym") Paula Dennisona, która przywraca naturalną integrację umysłu. Służą temu ćwiczenia z zakresu lateralności, doprowadzające do zrównoważenia działania prawej i lewej strony mózgu i ciała. Metoda Dennisona wykorzystywana jest głównie w leczeniu dysleksji, jednak warto ją polecić każdemu, ponieważ ćwiczenia: łagodzą stres, uruchamiają potencjał twórczy, odprężają (szczególnie wzrok), poprawiają nastrój, pozwalają na powrót do własnego naturalnego rytmu. Można je wykonywać zawsze wtedy, gdy czujemy napięcie w ciele, spłycenie oddechu, zmęczenie oczu lub "jałowość" umysłu.

Zajęcia relaksacyjne przeznaczone są dla najmłodszych dzieci w szkole (z klas I-III). Im wcześniej człowiek zaczyna poznawać siebie, własne możliwości, im wcześniej uczy się lepszego porozumiewania się z innymi ludźmi, tym większe ma szanse na dobre, pełne życie. Podczas uczenia małych podopiecznych zdrowego kontaktu ze sobą i innymi korzystam również z opowieści zawartych w książce C. Nitsch pt. "Bajki pomagają dzieciom".

"[... ] skłaniają (one) dzieci do wyrobienia sobie własnej opinii, a także do wyrażenia jej i omówienia z dorosłymi. Pomagają jednocześnie dzieciom w znalezieniu odpowiedzi na pytania nurtujące je na co dzień, uskrzydlają myśli i wyobraźnię oraz porządkują ich własne uczucia. Czasami w jakiejś historyjce ukazana jest droga, jaką dzieci mogą pójść, gdy zetkną się z podobnym problemem" *

Mam nadzieję, że nasze spotkania dadzą maluchom umiejętność skutecznego relaksu w chwilach napięć i niepokojów. Może też zapoczątkują gromadzenie sił - zasobów, które przydadzą się im w dorosłym, samodzielnym życiu.

"Kto powiedział, że życie musi tylko męczyć?"
(Manfred Miethe)

LITERATURA

1. Materiały z warsztatów (ćwiczenia) kinezjologii edukacyjnej Paula Dennisona "Brain Gym"
2. Rolf Herkert - "Relaks w 90 sekund"
3. Cornelia Nitsch - "Bajki pomagają dzieciom"
4. Heidi Kaduson, Charles Schaefer - "Zabawa w psychoterapii"
5. Francois J. Paul-Cavallier - "Wizualizacja"
6. Hubert Teml - "Relaks w nauczaniu"
7. Diana Cooper - "Możesz zmienić swoje życie"
8. Maria Król-Fijewska - "Stanowczo, łagodnie, bez lęku"
9. Klaus W. Vopel - "Przerwa, która daje siłę"

+ muzyka relaksacyjna

"NA ŁODZI"

SCENARIUSZ ZAJĘĆ RELAKSACYJNYCH

CELE:
- pozbycie się całodziennego stresu
- wyciszenie, odprężenie
- rozwijanie wyobraźni dzieci
- zapoznanie z kinezjologią edukacyjną Dennisona
- wykonanie kilku ćwiczeń na przekroczenie linii środka

CZAS TRWANIA: ok. 40 minut

METODY, TECHNIKI, FORMY PRACY:
- odprężające ćwiczenia fizyczne
- pogadanka
- praca z małą grupą
- wizualizacja

MATERIAŁY:
- maty
- kaseta z muzyką relaksacyjną
- tekst z książki Francois J. Paul-Cavallier "Wizualizacja"

UCZESTNICY: dzieci z klas I-III (grupa do 10 osób)

PRZEBIEG ZAJĘĆ

1. Przywitanie i życzenie dobrej zabawy

2. Krzyk i śmiech 1 minuta na wyrzucenie z siebie złości, gniewu; na odblokowanie; można stać lub skakać, w zależności od potrzeb.

3. "Zrzuć ciężar z pleców"
Wyobraź sobie, że twoje ramiona przygniata ciężki worek piasku. Zataczasz się pod jego ciężarem. Ręce trzymasz skrzyżowane przed piersią. A teraz z okrzykiem: Aaaaa.....odrzucasz ręce do tyłu i zrzucasz ten straszny ciężar. Pooddychaj spokojnie, po czym powtórz to ćwiczenie dwu- lub trzykrotnie.
2 minuty

4. "Otrząśnij się ze stresu"
Stań w rozkroku. Zacznij się otrząsać całym ciałem, a w szczególności ramionami i nogami. Strząśnij z siebie wszystkie obciążenia, negatywne myśli, gniew i zmartwienia. Pomóż sobie mocniejszym, głośniejszym wydechem.
1 minuta

5. Krótkie wprowadzenie dzieci w kinezjologię edukacyjną Dennisona - odrobina teorii; ogólna budowa mózgu, praca półkul mózgowych (za co są odpowiedzialne), linia środka. Wyjaśnienie, w czym mogą nam pomóc ćwiczenia, które będziemy wykonywać
3-5 minut

6. Zaczynamy od ćwiczeń na przekraczanie linii środka

a) ruchy naprzemienne:
- dotykanie prawą ręką uniesionego lewego kolana, a potem lewą ręką - prawego kolana; tak kilka razy na przemian,
- jak wyżej - dotykanie łokciem kolana,
- dotykanie lewą ręką prawej stopy (ręka za plecami, noga zgięta w kolanie) i odwrotnie.
Ćwiczenia te wzmagają aktywność organizmu, aktywizują jednocześnie obie półkule mózgowe. Usprawniają wykonywanie zajęć domowych, uczenie się, koordynację ciała przy zajęciach sportowych.
5-7 minut

b) leniwe ósemki
Kreślenie kciukiem, płynnym ruchem, leniwej (poziomej) ósemki, zaczynając od punktu środkowego na wysokości oczu, w lewo w górę, łukiem w dół. Potem dołem do punktu środkowego, górą w prawo, łukiem ku dołowi i dołem w lewo do punktu wyjścia. Powtórzyć 3-krotnie.
Następnie:
- drugim kciukiem (3x)
- oboma, z rękami splecionymi (3x), zawsze wodząc
wzrokiem zza kciukiem.
Ósemki winny być "pełne", z wyraźną linią środkową.
Ćwiczenie to koordynuje działanie obu półkul mózgowych. Stanowi znaczną pomoc w reedukacji dzieci dyslektycznych. Poprawia płynność czytania, zapamiętywanie, słuchanie i myślenie jednocześnie. (5 minut)
c) ósemki na plecach kolegi lub koleżanki
Dzieci siadają w kole - jedno za drugim. Palcem rysują ósemki na plecach osoby, która siedzi z przodu. Najpierw jedną, potem drugą ręką.
2 minuty

7. Siad w kole, twarzami do środka. Powolne wyciszanie po dotychczasowych ćwiczeniach. Głębsze oddechy. Można zamknąć oczy, jeśli ktoś ma ochotę.
Zachęcam dzieci, aby spróbowały przypomnieć sobie, co miłego je ostatnio spotkało - w domu lub w szkole. Jeśli ktoś chce, może o tym opowiedzieć pozostałym uczestnikom.
ok. 5 minut

8. Dzieci biorą maty, szukają dogodnego dla siebie miejsca w sali. Kładą się, najlepiej na plecach, ręce wzdłuż ciała. Można zamknąć oczy. Włączam muzykę relaksacyjną i krótko opowiadam, na czym polega wizualizacja. Przedstawiam zalety ćwiczenia wyobraźni.

Wizualizacja "Na łodzi"

Wyobraź sobie, że znajdujesz się na morzu, w łodzi... Leżysz w łodzi, czujesz dotyk ciepłego, drewnianego dna... Zapach drewna, ciepło słońca, jest przyjemnie... Czujesz delikatne kołysanie się łodzi... W górę i w dół, w górę i w dół... Czujesz, że twój oddech ma ten sam rytm - wdech i wydech... Ogarnia cię spokój. Jesteś ciężki, ciepły, swobodny i spokojny... Słyszysz, jak fale delikatnie uderzają o burtę. Dźwięk ten działa uspokajająco... Jesteś zupełnie spokojny i odprężony... Słyszysz szum morza... Patrzysz na niebo... Widzisz małą chmurkę na horyzoncie...
Pozwalasz się nieść falom...
Jesteś spokojny, rozluźniony, odprężony...
Nic ci nie przeszkadza...
Jesteś zupełnie spokojny i całkowicie odprężony...
Wróć teraz do klasy. Zwiń dłonie w pięści, wyciągnij i rozciągnij ręce, przeciągnij się i ziewnij, otwórz oczy.
ok. 15 minut

9. Podsumowanie: -wrażenia dzieci
- podziękowanie za udział w zajęciach
- uporządkowanie sali.

Przypisy:
* Cytat z książki C. Nitsch "Bajki pomagają dzieciom"

 

Opracowanie: Mariola Dobrosielska

Wyświetleń: 18315