Katalog

Anna Wanda Bober
Zajęcia zintegrowane, Artykuły

Edukacja ekologiczna w nauczaniu zintegrowanym

- n +

Edukacja ekologiczna w nauczaniu zintegrowanym

Edukacja ekologiczna realizowana od najmłodszych klas kształtuje całościowy obraz relacji pomiędzy człowiekiem, społeczeństwem i przyrodą. Ukazuje ona zależność człowieka od środowiska oraz uczy odpowiedzialności za zmiany dokonywane w środowisku naturalnym. Edukację ekologiczną należy traktować jako nieodłączny element całego procesu edukacyjnego, ponieważ wobec stanu zagrożenia środowiska, negatywnych skutków wykorzystywania przyrody oraz zasobów staje się ona koniecznością. Podnoszenie świadomości ekologicznej to jedno z najpilniejszych zadań wymagające zintegrowanych działań wszystkich instytucji.

Jeśli proces kształcenia i wychowania ekologicznego będzie się zaczynał od przedszkola to dzieci będą wzrastały w świadomości roli środowiska w życiu człowieka i odpowiedzialności za jego odnowę.

Podstawą ogólnej edukacji są potrzeby, dążenia i aspiracje dziecka. Stanowią one źródło aktywności ucznia. Aby wszechstronnie rozwijać uczniów klas I- III należy im organizować warunki do badania rzeczywistości poprzez doświadczanie.

Doświadczanie dzieci może być:
- praktyczne- skierowane ku rzeczom, obiektom
- umysłowe- skierowane ku symbolom
- społeczne - skierowane ku innym ludziom
- autokreacyjne- skierowane ku sobie

Dzieci muszą mieć możliwość do samodzielnego zauważania skutków niszczycielskiej działalności człowieka. Własne doświadczenia na trwałe pozostają w pamięci.

Zadaniem edukacji ekologicznej jest rozwijanie umiejętności przewidywania skutków własnych działań w odniesieniu do przyrody. Mamy rozwijać kraj tak, by przyszłym pokoleniom pozostawić środowisko w stanie nie gorszym niż dzisiejsze. Musimy poszukać zasad współistnienia z przyrodą uznających jej wartości oraz naszą odpowiedzialność za zachowanie wszelkich form życia na Ziemi./1

Dziecko w młodszym wieku szkolnym wieku szkolnym jest szczególnie wrażliwe na otoczenie przyrody. Dlatego rozwijanie u niego świadomości ekologicznej oraz rozwijanie postaw proekologicznych prowadzi do rozwoju względnie trwałych postaw wobec przyrody. Kontakt dziecka z przyrodą ma charakter poznawczy i emocjonalny.

W procesie edukacji ekologicznej należy:
- wykorzystywać naturalną ciekawość świata dzieci do rozwijania trwałych zainteresowań przyrodniczych
- umożliwiać dzieciom bezpośredni kontakt z przyrodą
- rozwijać wrażliwość ekologiczną
- kształtować umiejętność obserwacji i umiejętność dostrzegania w przyrodzie bogactwa form, kształtów i harmonii
- uświadamiać skutki niszczycielskiego działania człowieka
- wdrażać dzieci do praktycznego działania w procesie poznawania przyrody i jej ochrony
- preferować wartości i styl życia zgodnie z zasadami ekorozwoju

Ogromne zadania stoją przed nauczycielem, który powinien tworzyć warunki, aby dziecko
w kontakcie z przyrodą doznawało jak najwięcej przeżyć, gdyż one pozwolą uświadomić dzieciom, że kochać przyrodę to brać na siebie odpowiedzialność za jej losy, i, że jeśli niszczymy przyrodę, to postępujemy samobójczo, bo przyroda może istnieć bez człowieka, człowiek bez przyrody nie.

Treści ekologiczne przejawiają się w edukacji wczesnoszkolnej wielokrotnie, za każdym razem w szerszym zakresie, w myśl zasady od tego co bliższe do tego co dalsze. Uczeń poznaje świat w kontakcie z różnymi środowiskami tj. z rodzinnym, klasowym, szkolnym, rodzinnej miejscowości, regionu, kraju ojczystego.

Zaspakajanie potrzeb i aspiracji dziecka przyczyni się do jego wszechstronnego rozwoju. Różne formy pracy ułatwią dzieciom poznawanie i rozumienie praw rządzących przyrodą, wzajemnych uwarunkowań, pozwolą na ukształtowanie własnych postaw wobec przyrody i środowiska.

Wykorzystując naturalne zainteresowanie dzieci otaczającym środowiskiem należy ukazać im niszczycielską działalność człowieka oraz uświadomić że ich działania mogą mieć wpływ na nasz byt na Ziemi. Te cele można osiągnąć poprzez lekcje patrzenia, słuchania, mówienia i myślenia. Należy stwarzać dzieciom możliwość praktycznego poznania wiedzy, doświadczania emocji, radości, zaspakajania ciekawości.

LITERATURA
1. Edukacja środowiskowa- nieustające wyzwanie. Grudki Drożdży. Regionalne Centrum Edukacji Ekologicznej w Płocku 2002r.
2. K. Salwerowicz, Potrzeby a możliwości edukacji ekologicznej "Życie Szkoły" 1998,nr. 5
3. R. Więckowski, Edukacja ekologiczna "Życie szkoły" 1997,nr. 2
4. Program nauczania zintegrowanego w klasach I- III Szkoły Podstawowej "JUKA" Warszawa 1999
5. A. Żywolewska, O edukacji ekologicznej słów kilka "Życie Szkoły" 1998 nr. 8
6. A. Kowalczyk, M. Szram, jak kształtujemy postawę ekologiczną w naszej szkole "Życie szkoły" 1999 nr.
 

Opracowanie: Anna Wanda Bober

Wyświetleń: 856


Uwaga! Wszystkie materiały opublikowane na stronach Profesor.pl są chronione prawem autorskim, publikowanie bez pisemnej zgody firmy Edgard zabronione.