Zarządzanie i promowanie szkoły

Zarządzanie szkołą jest działalnością kierowniczą, która wymaga bieżącego i strategicznego planowania, odpowiedniej organizacji, motywowania i kontroli.

Zarządzanie bywa też nazywane planowaniem, organizowaniem, motywowaniem, kontrolą. W zależności od tego, jakie cele i zadania chce się realizować oraz jakimi dysponujemy środkami - materialnymi i w postaci zasobów ludzkich możemy zastosować różne techniki zarządzania:
1. Zarządzanie przez cele
Polega na ustalaniu przez kierowników wraz z podległymi im pracownikami wspólnych celów. Każdy oddział a nawet pracownik ma świadomość,
jakich wyników się od niego oczekuje. Kierownicy każdego szczebla sami wyznaczają swoje cele, lub też uczestniczą w ich ustalaniu. Ten styl zarządzania wymaga: jasnego określenia celów, rozpisania celu na poszczególne zadania, aktywnego uczestnictwa wszystkich członków organizacji w realizacji celów.
2. Zarządzanie przez wyjątki
W tym stylu zarządzania szef sam zajmuje się wyjątkowymi i trudnymi zagadnieniami. Warunkiem sukcesu jest określenie kompetencji, dobrze przygotowana kadra kierownicza, system informacji sygnalizujący sytuacje wyjątkowe.
3. Zarządzanie przez innowacje
Jest ono przydatne w sytuacji szybko zmieniających się warunków zewnętrznych. Kierownictwo analizując i obserwując sytuację wprowadza szybkie, innowacyjne zmiany. Technika ta wymaga wprowadzania szybkich, dynamicznych zmian oraz
ludzi gotowych do takiego działania.
4. Zarządzanie przez motywację
Metoda, która opiera się na rozpoznaniu i zaspokajaniu ludzkich potrzeb. Wymaga wyboru odpowiednich czynników motywujących - pozytywnych i negatywnych (nagroda lub sankcja).
Aby system ten funkcjonował należycie, muszą być znane i akceptowane kryteria oceny.
5. Zarządzanie przez wyniki
Metoda ta preferowana jest zwłaszcza w przedsiębiorstwach, które stawiają na mierzalne wyniki - czyli takie, które zatrudniają specjalistów ekonomicznych, finansowych i technicznych.
6. Zarządzanie przez szkolenie personelu
Zarządzanie przez szkolenie jest bardzo przydatne w organizacjach, w których liczy się samodzielność pracowników. Szef występuje jako organizator szkoleń.
7. Zarządzanie jakością TQM
Technika, która za podstawę działania przyjmuje zadowolenie klienta. Tak więc wszelkie działania firmy zmierzają do tego by produkty były starannie zaprojektowane, a przedsiębiorstwo wytwarzało produkty wykonane zgodnie z tym projektem.
8. Zarządzanie przez zrywy
Niestety dość często spotykana technika kierowania. Polega na wprowadzaniu co jakiś czas nagłych, szybkich zmian, które mają zapewnić szybki, rewelacyjny efekt. Przez jakiś okres czasu wszyscy pracują na zwiększonych obrotach, a po pewnym czasie sytuacja wraca do normy aż do następnego zrywu.
9. Zarządzanie przez chodzenie
"Spacer po firmie" - polega na bezpośrednim kontakcie dyrektora z uczestnikami organizacji, "trzymaniu ręki na pulsie", odwiedzaniu ich podczas wykonywanej pracy.

Bardzo istotną sprawą jest rozróżnienie systemu zapewniania jakości w szkole od systemu kontroli szkoły. Zapewnienie jakości pracy szkoły jest długotrwałym, starannie zaplanowanym procesem budowania kultury jakości i przejęcia odpowiedzialności placówki za jej rozwój. Najważniejszą rolę w tym zagadnieniu winno odgrywać kuratorium oświaty. W sierpniu 1999 roku weszło w życie nowe rozporządzenie o nadzorze. Wprowadza ono "mierzenie jakości pracy szkoły" jako główną procedurę nadzoru dyrektora w szkole, kuratora oświaty nad szkołami i placówkami oraz ministra edukacji nad kuratoriami.

Mierzenie jakości pracy szkoły odbywa się na trzech poziomach:
w szkole - dyrektor i nauczyciele wspólnie badają elementy pracy szkoły, punktują problemy, tworzą plany rozwoju,
kurator oświaty - dostarcza szkole i organom prowadzącym obiektywnych, rzetelnych informacji o silnych i słabych stronach szkoły. Informacje te służyć muszą poprawie jakości,
ministerstwo edukacji narodowej - dostarcza kuratorowi oświaty obiektywnych i rzetelnych informacji o efektach i o procesach prowadzących do ich uzyskania. Ta informacja służyć musi usprawnieniu pracy kuratorium.

Coraz częściej o uczeniu mówi się jako o usłudze edukacyjnej, a o toku kształceniu jako o rynku edukacyjnym. Należy, więc również zacząć mówić o jakości edukacji. Poziom edukacyjny, jaki uzyskaliśmy może w znaczącym stopniu zaważyć o naszym sukcesie (lub też porażce) na rynku pracy. Dlatego tak ważne jest w dzisiejszych czasach promowanie nowoczesnej placówki oświatowej. Aby zadbać o odpowiedni wizerunek szkoły należy przestrzegać pewnych zasad, które pomogą stworzyć odpowiedni obraz szkoły w lokalnym środowisku:
1. Dbać o dobrą opinię o szkole w lokalnym środowisku.
Jest to podstawowa zasada - należy dbać o to, aby o szkole dobrze mówiono. Jeżeli zdarzy się coś złego, co mogłoby zakłócić wizerunek szkoły dobrze jest zwołać konferencję prasową lub udzielić wywiadu w lokalnej gazecie i przedstawić własną wersję zdarzeń.
2. Wyróżniać się w lokalnym środowisku na tle innych placówek oświatowych.
Szkoła powinna mieć swoje charakterystyczne oblicze, swój styl, np. może organizować imprezy kulturalne, może prowadzić klasy o specyficznym charakterze (dziennikarska, fotograficzna, teatralna). O szkole powinno być głośno (w dobrym tego słowa znaczeniu), chociażby przez preferowany w niej styl wychowawczy - np. szkoła, w której nie dopuszcza się żadnej formy agresji.
3. Wykorzystywać naturalne cechy swojej szkoły.
Należy korzystać z takich walorów szkoły jak bogate tradycje, walory historyczne, nazwiska słynnych absolwentów. Można też bazując na nowoczesności szkoły promować ją jako nowoczesną placówkę - z dobrze wyposażoną pracownią komputerową, sprzętem video, czy basenem. Można również promować szkołę poprzez nowoczesne metody nauczania i wychowania.
4. Wykorzystywać lokalne media do promowania szkoły.
Można wykorzystywać choćby najdrobniejsze okazje do tego by zamieścić wzmiankę o szkole - początek nowego roku szkolnego, powitanie wiosny; doskonałą okazją do zamieszczenia informacji o szkole jest sukces ucznia w olimpiadzie czy zawodach sportowych.
5. Odnosić się życzliwie i z kulturą do uczniów, rodziców i gości.
Szkoła powinna być znana w środowisku z tego, że każdy gość, który się w niej pojawi będzie życzliwie przyjęty. Dyrektor powinien być przyjazny, ale i opanowany, przystępny, ale posiadający autorytet.
6. Dbać o estetykę otoczenia i wygląd zewnętrzny i wewnętrzny szkoły.
Zasada, która nie wymaga komentarza - wygląd szkoły i jej otoczenia mówi sam za siebie, a dobry dyrektor-menedżer powinien zadbać o wygląd szkoły, który jest jej wizytówką w lokalnym środowisku.
7. Upowszechniać informacje o szkole.
Informacje o szkole mogą mieć różną formę - od komunikatu prasowego, poprzez foldery, plakaty, poprzez różnego rodzaju breloczki, zakładki, kalendarzyki. Celem takiej informacji jest zareklamowanie szkoły, przyciągnięcie do niej rodziców i dzieci, w związku z tym informacja taka powinna spełniać następujące warunki:
a. powinna zawierać komplet podstawowych danych o szkole (nazwa, adres, telefony),
b. kierunki kształcenia,
c. należy podkreślić to, czym można przyciągnąć potencjalnych uczniów, - tekst informacyjny o szkole powinien być w miarę zwięźle napisany, językiem zrozumiałym dla przeciętnego ucznia.

Przestrzeganie powyższych zasad pozwoli na skuteczne zarządzanie placówką oraz przyczyni się do podniesienia poziomu kształcenia i zapewni prawidłowe funkcjonowanie.

Opracowanie: mgr inż. Władysław Zabłocki

Wyświetleń: 1786