Deklaracja praw człowieka i obywatela - 26.08.1789r.

Cele

Po zajęciach uczniowie powinni umieć:
- Określić, jakie sfery życia publicznego reguluje Deklaracja Praw...
- Nazwać najważniejsze zasady zawarte w omawianym dokumencie.
- Wyjaśnić pojęcie prawa naturalnego
- Przedstawić znaczenie art. 17 dotyczącego "świętego prawa własności"

Środki dydaktyczne
a) Podręcznik do historii
b) Tekst Deklaracji Praw...
c) Konstytucja RP

Przebieg zajęć

1. Przypomnienie zadania z poprzedniej lekcji dotyczącego chronologicznego ułożenia wydarzeń od zburzenia bastylii do ogłoszenia Deklaracji Praw Człowieka i Obywatela (oczywiście z jednoczesnym omówieniem)
2. Sprawdzenie zadania domowego
3. Deklaracja Praw Człowieka i Obywatela jest jednym z najważniejszych dokumentów w dziejach ludzkości. Jej treść znacząco wpłynęła na dalsze losy naszej cywilizacji. Do dzisiaj widoczne jest ogromne znaczenie zawartych w niej postanowień, aby się o tym przekonać wystarczy zajrzeć do polskiej konstytucji. Na tej lekcji zapoznamy się z fragmentami Deklaracji, żeby lepiej zrozumieć charakter zasad, jakie zostały w niej zawarte, a następnie poszukamy ich śladów w obecnie obowiązującej w naszym kraju konstytucji.
4. Podział klasy na trzy grupy, każda grupa otrzymuje po trzy artykuły z DPCiO do opracowania
- Należy nazwać i wyjaśnić zasady zawarte w poszczególnych artykułach.
- Trzeba analizowane zasady odnaleźć w Konstytucji RP (dla ułatwienia nauczyciel na tablicy wypisuje artykuły konstytucji, wśród których należy szukać rozwiązania)
- Dla ułatwienia zespoły mogą podzielić się na podzespoły, z których jeden pracuje nad nazwą i wyjaśnieniem danego prawa, drugi szuka go w konstytucji.
5. Praca w grupach

Grupa I

Art. 1 / Art. 32 pkt 1[1]

Co to znaczy równość wobec prawa? Podać przykłady na różnice społeczne uzasadnione doborem publicznym (np. sędziowie, może dynastia panująca)

Art. 2

Wypisać naturalne prawa człowieka: (wolność, własność, prawo do oporu). Co rozumiemy pod pojęciem prawa naturalnego?

Art. 3 / Art. 4 pkt 1 i 2

Władza pochodzi od narodu (wyjaśnić uczniom, że ta zasada zostanie we Francji wykorzystana do zalegalizowania władzy po odsunięciu od rządów Ludwika XVI Jedna forma legalizowania władzy - dziedziczność tronu została zastąpiona inna, pochodzącą z wyboru - woli narodu)

Grupa II

Art. 4 / Art. 31 pkt 3

Zgodne z prawem ograniczenie wolności (kiedy jest możliwe?)

Art. 5 / Art. 31 pkt 2, art. 42 pkt 1

Co nie jest zabronione nie jest zakazane

Art. 7 / Art. 41

Zasada nietykalności osobistej (na czym polega?)

Grupa III

Art. 10 / Art. 53

Wolność religii

Art. 11 / Art. 54

Wolność słowa

Art. 13 / ustawa podatkowa

Wprowadzenie podatku progresywnego
(co to jest podatek progresywny i liniowy?)

6. Członkowie grup przedstawiają efekty swojej pracy. (Nad sprawnym przebiegiem tej części lekcji czuwa nauczyciel)

7. Ostatnie dziesięć minut lekcji poświęcone jest art. 17 DPCiO (święte prawo własności) i w tym kontekście wywołany zostaje problem reprywatyzacji (jako wstęp do oddzielnej lekcji na ten temat).

Zadanie domowe

Wiele osób uważa, że zasada świętego prawa własności jest fundamentem istnienia ładu, porządku i sprawiedliwości w państwie. Proszę wyrazić swój stosunek do tego poglądu. Odpowiedź uzasadnić.

Przypisy:
1. Kolorem niebieskim zaznaczono artykuły z obowiązującej Konstytucji RP. Kolor czarny to art. z DPCiO

Opracowanie: Paweł Kowalski

Wyświetleń: 3931