Znaczenie muzyki i słuchu muzycznego w nauczaniu języka obcego

Naturalne zainteresowanie dzieci muzyką można efektywnie wykorzystać na lekcjach języka obcego. Poniżej przedstawiam główne założenia techniki wykorzystywania piosenek w pracy z dziećmi oraz kryteria, którymi należy się kierować, dobierając odpowiedni materiał do zastosowania na lekcji.

Muzyka jest niezwykle ważnym aspektem w życiu każdego człowieka, zatem jej wpływ na nauczanie nie może zostać niezauważony.

Od wczesnego dzieciństwa jesteśmy pod wpływem muzyki, prawie każdy może przywołać wspomnienie matki nucącej coś delikatnym głosem. Nawet przed narodzeniem słyszymy rytm bicia serca matki i przez całe dzieciństwo powinniśmy mieć do czynienia z relaksacyjnymi melodiami kołysanek. Kiedy dziecko dorasta muzyka staje się szczególnie ważnym aspektem jego życia i rozwoju kulturalnego. Tak więc podobnie jak matki, które zadawalają swoje dzieci muzyką instynktownie, nauczyciele powinni wziąć pod uwagę tę wrodzoną potrzebę człowieka do kontaktu z muzyką. Co więcej, powinni czerpać nowe doświadczenia ze stosowania piosenek w zajęciach lekcyjnych, które przynoszą oczywiste korzyści dydaktyczne.

Po pierwsze, teksty piosenek stanowią doskonały materiał do nauki języka. Niezależnie od tego, że są one doskonałymi ćwiczeniami na słuchanie jakichkolwiek kwestii w obcym języku, to ponadto tworzą doskonałą bazę do poznania prostych językowych zasad. Stanowią również bogaty zbiór nowego słownictwa, który łatwiej przyswoić w takiej właśnie formie.

Ponadto piosenki okazują się być silnym narzędziem do zastosowania na lekcji, kiedy chcemy na przykład zastosować zmianę tempa zajęć. Piosenki służą również do odwrócenia świadomości uczącego się od procesu uczenia, a czasem są po prostu przerywnikiem między trudnymi, wymagającymi wysiłku intelektualnego ćwiczeniami. Są też dobrym sposobem na rozluźniające zakończenie lekcji, a więc spełnia rolę terapeutyczną. Co więcej wprowadzenie piosenek podczas zajęć kreuje przyjacielską atmosferę wśród uczących się.

Piosenki służące do nauki języka nie mogą być dobierane przypadkowo. Muszą one spełniać pewne kryteria odpowiednie do wieku uczniów. Ważne jest, by słowa były wyraźnie słyszane aby zachęcić ucznia do zabawy czy też pracy z piosenką. Linia melodyczna nie powinna być skomplikowana, łatwa do zapamiętania tak, by można się skoncentrować raczej na tekście, na konstrukcjach gramatycznych itd. Słownictwo zawarte w piosence dydaktycznej winno być tak rozmieszczone, aby poprzez powtarzające się w melodii motywy oraz użyte rymy łatwo zapadały w pamięci.

Najbardziej popularne piosenki to piosenki, do których podczas śpiewania można wykonywać różne gesty. Dają one satysfakcję szczególnie uczącym się dzieciom, zaspakajając potrzebę ruchu. Kolejność gestów wymusza tekst piosenki, co powoduje, iż uczniowie zobowiązani są do specjalnego skupienia.

Piosenkę można potraktować również jako źródło niosące informacje na przykład do wykonania obrazka. Jeden uczeń lub cała grupa mają za zadanie wsłuchać się w krótkie fragmenty muzyczne (jedną lub dwie frazy) i narysować to, o czym usłyszeli w tekście.

Kolejnym sposobem efektywnego wykorzystania piosenek podczas lekcji języka obcego (choć nie tylko) jest słuchanie w celu uzyskania informacji ukrytych w tekście piosenki. Na ich podstawie uczniowie mogą porządkować kolejność obrazków czy zdań, lub też uzupełniać teksty, w których brakuje słów, bądź korygować celowo zastosowane w tekście błędy.

Jako że słuchanie samo w sobie jest w zasadzie biernym zajęciem, często w nauczaniu języka czynność tą łączy się z mówieniem. W ten sposób powstają ćwiczenia tekstowe do powtarzania. W zależności od wieku uczącego się nauczyciel stosuje różne rodzaje powtórzeń. Bardzo młodzi uczniowie zadowolą się powtarzaniem nawet jednego słowa. Lecz kiedy pojemność pamięci rozszerza się z wiekiem uczniowie mogą powtarzać całe zestawy wyrazów lub gramatycznych konstrukcji, potem całe refreny, zwrotki, a na końcu cały tekst.

Aby uatrakcyjnić czynność powtarzania można ćwiczenia przeprowadzać na różne sposoby. Dzieląc na przykład uczniów na dwie grupy, które na przemian powtarzają tekst lub dziewczynkom przydzielamy zwrotki a chłopcom refreny. Jeśli tekst został dobrze opanowany można przystąpić do prezentacji solowych. Ciekawym i zabawnym sposobem ćwiczenia poprawnej wymowy jest próba zmiany charakteru piosenki poprzez zmianę głosu (wysoko, nisko, cicho, głośno itp.) lub przeprowadzenie konkursu, którego zadaniem będzie wyłonienie grupy, która wykona piosenkę powiedzmy najszybciej, najsłodziej lub najgroźniej.

Podsumowując można powiedzieć, że istnieje wiele psychologicznych i metodycznych aspektów aby popularyzować piosenki w nauczaniu. Szczególnie u młodych uczniów należy często stosować tę metodę nauczania.

Zakres technik pracy z piosenką ciągle się rozszerza i udoskonala, tak więc uważam, że przedstawione powyżej informacje przekonają każdego nauczyciela jak niekończącym się źródłem przyjemności są piosenki i jaką wspaniałą drogę nauczania stanowią. Można się pokusić o stwierdzenie, iż piosenki można szeroko stosować nie tylko w nauczaniu języków obcych ale z powodzeniem używać również podczas innych lekcji w szkole, do czego gorąco zachęcam moje koleżanki i kolegów.

B I B L I O G R A F I A

Anna Burdziełowska-Kalbarczyk - "Make the most of your ear for music or using songs to teach listening and speaking to young learners" The teacher Nr 1 2002

Agnieszki Suska - "How to use songs in teaching English very young learners" The Teacher Nr 4 2002

Weronika Wilczyńska - "O autonomii w przyswajaniu języka obcego" Wydawnictwo Naukowe PWN Warszawa - Poznań 1999

Opracowanie: Barbara Franc

Wyświetleń: 1769