Opis bibliograficzny i jego zastosowanie w bibliografii załącznikowej - konspekt zajęć

Cele zajęć
po lekcji uczeń
- powinien znać pojęcia "opis bibliograficzny" i "bibliografia załącznikowa"
- znać zasady sporządzania opisu bibliograficznego i bibliografii załącznikowej
- rozumieć różnicę w sporządzaniu opisów bibliograficznych różnych dokumentów
- znać cel bibliografii załącznikowej
- umieć samodzielnie sporządzić bibliografię załącznikową różnych dokumentów

Metody pracy
- pogadanka wprowadzająca z elementami historii bibliografii, metoda problemowa, ćwiczenia indywidualne

Pomoce
- opisy bibliograficzne na fiszkach
- książki z bibliografią załącznikową
- czasopisma
- plansze z przykładami opisu bibliograficznego różnego rodzaju dokumentów

Przebieg lekcji
Podanie tematu lekcji i nieco historii bibliografii.

Termin - bibliografia jest wieloznaczny, dzisiejsza definicja rozwijała się przez wieki. Sam wyraz pochodzi z języka greckiego i składa się z dwóch pojęć związanych z piśmiennictwem tzn. "biblion" lub "biblios" - książka i "graphen" - pisać, czyli w starożytnej Grecji "bibliographo" oznaczało przede wszystkim pisarza. Byli to głównie pisarze, piszący skargi sądowe, nie przeznaczone do rozpowszechniania.

Jeszcze w średniowieczu spotykamy termin ten do określenia ludzi piszących lub przepisujących księgi.

Dopiero w XVII wieku termin bibliografia zaczął być używany na oznaczenie spisu książek (wcześniej określany terminami: bibliotheca, catalogus, repertorium, index).

Pierwszy bibliotekarz, który posłużył się tym terminem w dzisiejszym znaczeniu był Francuz Gabriel Naude (1600 - 1653). W XIX wieku zakres terminu: bibliografia uległ dalszemu poszerzeniu, stając się nazwą całej nauki o książce.

Współczesna definicja bibliografii, która obowiązuje w polskiej terminologii dotyczy trzech pojęć:
1. bibliografia to uporządkowany spis książek (artykułów z czasopism, dokumentów piśmienniczych, graficznych, audiowizualnych) sporządzony wg. ustalonych kryteriów, posiadający z góry określone zadania informacyjne
2. metodykę sporządzania opisów bibliograficznych
3. bibliografia, to jedna z dziedzin nauki o książce, która bada i opisuje książki dla celów praktycznych i naukowych.

Celem bibliografii jest udzielenie czytelnikowi rzetelnej informacji o interesujących go dokumentach i ułatwienie dotarcia do potrzebnych materiałów.

Tematem lekcji jest bibliografia załącznikowa, czyli zestaw książek, artykułów czy innych dokumentów, które wykorzystano do napisania danej pracy.

Wskazuję przykłady w uprzednio przygotowanych wydawnictwach zwartych i czasopismach, ze zwróceniem uwagi na umiejscowienie bibliografii załącznikowej w wydawnictwie. Bibliografia załącznikowa, bo załączona na końcu pracy. Uczniowie zapisują krótką notatkę w zeszytach do języka polskiego (po wcześniejszym uzgodnieniu z polonistą).
Zwracam uwagę na to, że mamy różne schematy opisów bibliograficznych w zależności od tego, co jest podmiotem opisu; czy jest to książka jako całość, czy dany rozdział, czy artykuł z czasopisma. Sposób opisywania poszczególnych druków uwzględnionych w bibliografii jest znormalizowany.

Ćwiczenia
Zapisuję na tablicy polecenia, a uczniowie w zeszytach.
1. Proszę wykonać opis bibliograficzny danej książki. (sprawdź, czy jest bibliografia)
2. Wybierz rozdział książki i zrób opis bibliograficzny tego rozdziału.
3. Wybierz z czasopisma dwa artykuły i zrób opis bibliograficzny tych artykułów. Sprawdź czy wybrane artykuły mają własną bibliografię.

Każdy uczeń dostaje książkę naukową, czasopismo i schematy opisów bibliograficznych: książki, fragmentu książki i artykułu z czasopisma.

Jako potwierdzenie, czy uczniowie przyswoili temat, umawiam się z polonistką, że przy najbliższej pracy domowej), którą będzie referat na określony temat) będzie wymagała i sprawdzała bibliografię załącznikową.

Opracowanie: Aleksandra Łagowska

Zgłoś błąd    Wyświetleń: 3575