Ruch obrotowy Ziemi i jego następstwa

(wykorzystanie metod aktywizujących w nauczaniu geografii) SCENARIUSZ LEKCJI

Cele:
Uczeń:
- zna cechy i następstwa ruchu obrotowego Ziemi,
- rozumie pojęcia: oś ziemska, południk, równoleżnik, górowanie Słońca,
- rozumie, od czego zależy prędkość liniowa i kątowa punktów na powierzchni Ziemi podczas jej ruchu obrotowego,
- posługując się schematycznym rysunkiem przedstawia wybrane następstwa ruchu obrotowego Ziemi np. zmianę dnia i nocy.

Metody:
- technika sygnalizacji kartkowej,
- praca w grupach,
- wykład,

Środki dydaktyczne:
- kolorowe kartki,
- globus,
- mapa,
- puzzle,

Tok lekcji:

1. Wprowadzenie
Na początku nauczyciel rozdaje uczniom po dwie różne kolorystycznie kartki i przygotowuje listę stwierdzeń kontrowersyjnych. Uczniowie wyrażają opinię podnosząc kartki odpowiedniego koloru np. czerwona - tak, żółta - nie. Po odczytaniu każdego stwierdzenia nauczyciel wskazuje uczniów, którzy uzasadniają swoje zdanie. Stwierdzenie może dotyczyć ostatniego tematu (powtórzenie z poprzedniej lekcji) lub tematu nowego.
Przykładowe stwierdzenia:
a) Kopernik jest twórcą teorii geocentrycznej.
b) Obecny kształt Ziemi to elipsoida obrotowa.
c) Ziemia wykonuje dwa ruchy.
d) Pełen obrót Ziemi dookoła własnej osi trwa 23 godziny.

2. Rozwinięcie
1) Istota i cechy ruchu obrotowego Ziemi.
a) Ustalenie cech ruchu obrotowego Ziemi:
- kierunek obrotu wokół osi,
- jeden pełny obrót wykonuje Ziemia w czasie 23godziny 56 minut i 4 sekundy,
- stała prędkość kątowa punktów na powierzchni Ziemi- 15 stopni/ 1 godzinę (z wyjątkiem biegunów,
- różna prędkość liniowa na powierzchni Ziemi- największa na równiku (16666 km/ h), maleje do biegunów.
b) sformułowane definicji: bieguna, równoleżnika, południka, osi ziemskiej,
c) obliczenie prędkości liniowej punktów (podczas ruchu obrotowego Ziemi) leżących na: równiku, kole podbiegunowym.

2) Omówienie następstw ruchu obrotowego:
- spłaszczenie Ziemi na biegunach,
- pozorny ruch Słońca na sferze niebieskiej,
- następstwo dnia i nocy,
- doba jako naturalna jednostka czasu,
- następstwa działania siły Coriolisa.

3. Podsumowanie lekcji:
Podział klasy na grupy, każda z grup otrzymuje kopertę z puzzlami. Zadanie polega na ułożeniu puzzli. Są to definicję dotyczące ruchu obrotowego Ziemi. Grupa, która najszybciej i poprawnie ułoży zdania otrzymuje ocenę bardzo dobrą za pracę na lekcji.

4. Zakończenie lekcji - zadanie domowe.
Przypomnij sobie wiadomości dotyczące czasów na Ziemi.

Opracowanie: Elżbieta Szuflak

Wyświetleń: 5085