Katalog

Jolanta Kuźnicka
Język angielski, Scenariusze

Szekspirowski "Makbet" w adaptacji dwóch twórców: Romana Polańskiego i Akiry Kurosawy.

- n +

Szekspirowski "Makbet" w adaptacji dwóch twórców: Romana Polańskiego i Akira Kurosawy

SCENARIUSZ LEKCJI JĘZYKA POLSKIEGO W KLASIE I LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCEGO

CELE LEKCJI:
- poznawczy: sposoby i środki kreowania postaci bohatera filmowego, realia japońskiego średniowiecza, konwencje gry aktora,
- kształcący: rozwijanie umiejętności dyskutowania, motywacja sądów,
- wychowawczy: pogłębianie uczuć i postawy intemacjonalistycznej, szacunku i zrozumienia dla sztuki, wywodzącej się z mało znanego w Polsce kręgu kulturowego.

METODA: dyskusja

ŚRODKI DYDAKTYCZNE:
- przygotowane przez uczniów konspekty wypowiedzi:
* grupa pierwsza: argumenty przemawiające za angielską lub japońską adaptacją tragedii Szekspira,
* grupa druga: sposoby przedstawienie bohatera w filmie japońskim.

TOK LEKCJI:
- Wprowadzenie do dyskusji (po zapisaniu tematu):
1. Przypomnienie problematyki dzieła Szekspira (główne zarysy, bardzo zwięźle) oraz epoki, w której rozgrywa się akcja.
2. Zapisanie wypowiedzi Rudyarda Kiplinga "Zachód jest Zachodem, a Wschód jest
Wschodem i nie spotkają się nigdy". Dyskusja:
1. Nawiązując do wypowiedzi Kiplinga pytam:
a) czy film Kurosawy przekazuje problematykę dzieła?
b) na czym polega zasadnicza różnica między obu wersjami filmowymi? (Ustalamy, że powodem różnic są odmienne kręgi kultury: problem Makbeta na tle średniowiecza europejskiego i japońskiego).
2. Odczytujemy dwie pracy grupy pierwszej: argumenty przemawiające za filmem Polańskiego lub Kurosawy oraz fragmenty pracy innych -jako głos w dyskusji na temat wybranych zagadnień. Zmierzam do odpowiedzi na pytanie: czy biorąc pod uwagę odbiór współczesnego, europejskiego widza, wypowiedź Kiplinga jest prawdziwa?
3. W toku dyskusji uczniowie dochodzą do wniosku, że wersja japońska rozwija w pełni problematykę utworu Szekspira, co świadczy o uniwersalizmie dzieła i zaprzecza wypowiedzi Kiplinga.
4. W trakcie dyskusji zwracam uwagę na:
a) charakterystyczną grę aktorów i powolne tempo narracji, zgodnie z konwencją teatru japońskiego (kabuki), rolę stroju i charakteryzacji, symboliki ruchu i gestu -nie w pełni odbieranych przez Europejczyka,
b) piękno i symbolikę krajobrazu: mgły, deszczu, głosu ptaków,
c) baśniową stylizację (sceny w Pajęczym Lesie), zbliżanie się "lasu" do zamku.
5. Odczytujemy dwie prace grupy drugiej - sposób pokazywania bohatera w filmie Kurosawy; zwracam uwagę uczniów na:
a) ekspresję scen obłędu Asadżi i śmierci Waszizu (rola zła),
b) kontrasty w prowadzeniu narracji filmowej (rola tła), jako sposób określania stanu ' przeżyć bohaterów:
- statyczne, rzeźbione światłem i cieniem sceny we wnętrzach (wpływ konwencji teatralnej),
- dynamiczne sceny pejzażu (rola odgłosów, mgły deszczu, dynamika ruchu konia
z jezdźcem, symbolika - oszalały koń na dziedzińcu). -

Podsumowanie dyskusji:
1. Powracam dopytania związanego z wypowiedzią Kiplinga. Nie narzucam uczniom swojego sądu.
2. Zapisuję na tablicy wnioski związane z kreacją bohatera filmowego: filmowe środki i sposoby kierowania postaci:
a) ekspresja gry aktora jest zależna od:
- indywidualności artysty (kreacja Toshiro Lifune),
- kontekstu kulturowego (konwencje teatru japońskiego, symboliczna rola stroju, charakteryzacji, mimiki, gestu, sposobu poruszania się aktora, mówienia),
b) różne możliwości oglądu postaci (dzięki ustawieniom kamery, ruchom - planom),
c) realizm i autentyzm działania postaci (w porównaniu z teatrem),
d) tło filmowe - pejzaż, wnętrza - określające bohatera i eksponujące jego przeżycia,
e) ekspresja słowa wypowiedzianego, warstwy szmerów (technicznie wzmocnione szept, oddech, krzyk).

UWAGI I SPOSTRZEŻENIA
Uczniowie zupełnie dobrze radzili sobie z analizą filmu, zwracali uwagę na rolę tworzywa, środków wyrazu. Jednak - mimo wykazania walorów filmu Kurosawy - potwierdzili opinię Kiplinga. Brak mi było na lekcji fotosów z filmu Kurosawy.

Opracowanie: Jolanta Kużnicka
IV LO im. H. Sienkiewicza w Częstochowie

Wyświetleń: 2800


Uwaga! Wszystkie materiały opublikowane na stronach Profesor.pl są chronione prawem autorskim, publikowanie bez pisemnej zgody firmy Edgard zabronione.