Sensowne spędzanie wolnego czasu, czyli ja nie marnuję sobie życia...

Konspekt lekcji wychowawczych
Cele operacyjne:
uczeń świadomie potrafi współpracować w grupie przy wykonywaniu zadań;
uczeń dokonuje przeglądu różnych sposobów spędzania tzw. czasu "wolnego"
uczeń uświadomił sobie zagrożenie wynikające z różnych form uzależnień;
uczeń został zapoznany z wzorcem zachowań pozytywnych, społecznie akceptowanych.
Metody i formy pracy:
wykład aktywizujący, praca w grupach, dyskusja.
Środki dydaktyczne:
plakaty, ulotki i wydawnictwa promujące zdrowy tryb życia typu: "Jak rzucić palenie" prof. Zatońskiego, "Piramida zdrowia", "Recepta na zdrowie" itp.;
plansze dla grup dzieci do wypisywania groźnych wg nich uzależnień;
materiały przygotowane przez uczniów w trakcie pierwszej części zajęć.

Przebieg lekcji:
1. Czynności organizacyjno-porządkowe
2. Podanie i uzasadnienie tematu lekcji:
Motto:

Prospekt

Jestem pastylka na uspokojenie.
Działam w mieszkaniu,
Skutkuję w urzędzie,
Siadam do egzaminów,
Staję na rozprawie,
Starannie sklejam rozbite garnuszki -
tylko mnie zażyj
rozpuść mnie pod językiem
tylko mnie połknij,
tylko popij wodą.

Wiem, co robić z nieszczęściem,
Jak znieść złą nowinę,
Zmniejszyć niesprawiedliwość,
Rozjaśnić braki Boga,
Dobrać do twarzy kapelusz żałobny.
Na co czekasz - zaufaj chemicznej litości.

Jesteś jeszcze młody (młoda),
Powinieneś (powinnaś) urządzić się jakoś.
Kto powiedział,
Że życie ma być odważnie przeżyte?

Oddaj mi swoją przepaść -
Wymoszczę ją snem,
Będziesz mi wdzięczny (wdzięczna)
Za cztery łapy spadania.

Sprzedaj mi swoją duszę.
Inny się kupiec nie trafi.

INNEGO DIABŁA JUŻ NIE MA.
Wisława Szymborska
"Wiersze wybrane"

Na dzisiejszej lekcji chciałabym żebyśmy wspólnie zastanowili się nad znanymi Wam sposobami spędzania wolnego czasu ze szczególnym uwzględnieniem zachowań niebezpiecznych dla własnego zdrowia, uświadomili sobie mechanizm, który powoduje uleganie takim zachowaniom i opracowali środki zaradcze, sposoby ich unikania...czy zastąpienia zachowaniami pozytywnymi.

3. Realizacja tematu.
Podział klasy na grupy, rozdanie plansz (szary papier, bristol) i pisaków, przydział zadań do opracowania /zastanowienia się/ wypisania.

Polecenie nauczyciela brzmi: "Proszę przedyskutować w grupach problem zachowań niepożądanych: uzależnień, zagrażających Waszemu życiu i zdrowiu".
Na wypisanie w miarę możliwości w kolejności od najniebezpieczniejszego czy najczęściej spotykanego zachowania uczniowie mają ok. 10 minut. Po upływie tego czasu przedstawiciel każdej z grup omawia jej ustalenia, a nauczyciel (wybrany uczeń-sekretarz) na tablicy wypisuje kolejne, niepowtarzające się propozycje.

Po zakończeniu referowania ma miejsce omówienie przez nauczyciela efektów pracy uczniów. Na tablicy mogą się znaleźć hasła następujące:
palenie papierosów;
alkoholizm;
lekomania (w tym narkomania);
nałogowe odchudzanie się (anoreksja, bulimia);
pracoholizm;
uzależnienie od bezmyślnego oglądania telewizji "jak leci";
życie wirtualne oraz gry komputerowe, polegające na bezmyślnej agresji;
agresja wobec innych jako źródło czerpania z tego radości jako aktywności wywołującej wrażenie mocy, przewagi;
uzależnienie od hazardu;
czerpanie korzyści materialnych z przestępstw

W zależności od uznania nauczyciela: uczniowie omawiają poszczególne hasła albo on sam wygłasza pogadankę na ten temat, po której prosi dzieci o dyskusję.

Ściąga merytoryczna dla nauczyciela

Palenie papierosów

Przypomnienie szkolenia dla wszystkich wychowawców Wielkopolski zorganizowanego pod egidą Prezydenta miasta Poznania w 2001 roku
Prezentacja publikacji prozdrowotnych, omówienie omówienie w interesujący sposób i w odpowiednim wymiarze sposobów oddziaływania nikotyny na organizm ludzki ze szczególnym uwzględnieniem szkód, jakie może to spowodować w okresie dojrzewania i intensywnego rozwoju (np. według danych WHO palenie jest przyczyną ok. 4 mln przedwczesnych zgonów rocznie co oznacza, że więcej niż z tytułu HIV, samobójstw i umieralności popołogowej; w dymie tytoniowym jest ok. 4000 substancji chemicznych z czego 40 to związki rakotwórcze; poziom nikotyny we krwi noworodka z palącej w ciąży matki jest porównywalny z poziomem nikotyny w krwi matki-palaczki..);
W USA w 1995 roku uznano, że palenie papierosów jest tak samo silnym uzależnieniem jak takie "twarde narkotyki" jak heroina, kokaina i haszysz.
Dekoracja klasy
Zastanowienie się nad ogólnoszkolną akcją przy okazji "Dnia bez papierosa"
Sposoby zniechęcania do palenia (bojkot towarzyski).

Alkoholizm

Uzależnienie od alkoholu jest chorobą, wymagającą specjalistycznej pomocy medycznej i psychologicznej. Alkoholik cierpi na zaburzenia emocjonalne i dlatego nie będzie umiał rozwiązywać swych życiowych problemów. Najszybciej popada się w nałóg, pijąc dla rozładowania napięć. Zwykle pojawiają się problemy zdrowotne, takie jak niedomagania wątroby i zaburzenia nerwowe. Z alkoholizmu nie można się wyleczyć, natomiast można nauczyć się żyć bez alkoholu i odzyskać równowagę emocjonalną.

Alkohol uzależnia bardzo szybko (cecha indywidualna i dziedziczna?), szybciej degraduje psychikę i organizm kobiet. W Polsce leczenia alkoholizmu jest bezpłatne i nie obowiązują skierowania ani rejonizacja. Warunkiem podjęcia leczenia jest dobrowolne zgłoszenie się trzeźwej osoby.

Lekomania i narkomania
Każdy narkotyk uzależnia
Oczekiwane efekty: poprawa nastroju, wzrost zdolności koncentracji, pokonanie zmęczenia i bezsenności, akceptacja grupy, pozbycie się nieśmiałości, lepsza samoocena, rozwiązanie problemów życiowych.

Zmiany psychologiczne: podniecenie, euforia, często zamieniające się w rozdrażnienie i agresję, przyspieszenie toku myślenia, zaburzenia myślenia i oceny skutków zachowania, brak obaw i wstydu, przesadna pewność siebie..

Zmiany cielesne: szybsze tętno, podwyższone ciśnienie krwi i temperatura ciała, rozszerzone źrenice, wzmożone pocenie się, jadłowstręt, suchość w ustach, czasami zapaść sercowo-naczyniowa.

Skutki stosowania: silne uzależnienie psychiczne, u chłopców i mężczyzn - zaburzenia potencji, u dziewcząt i kobiet - zaburzenia owulacji, w okresie ciąży - uszkodzenia płodu, psychozy (poważne choroby psychiczne), przy stosowaniu dożylnym - zakażenia bakteryjne, żółtaczką, wirusem HIV.

Pomoc: Towarzystwo Zwalczania Narkomanii, Warszawa, ul. Chmielna 10a/21 tel 0-prefiks-22 828 27 73, tam można uzyskać informacje o oddziałach wojewódzkich i terenowych lub w ośrodkach MONAR-u.
Ogólnopolski Telefon Zaufania NARKOTYKI - Narkomania 0-801 199 990
Ogólnopolski Policyjny Telefon Zaufania 0 800 120 226 (anonimowy, non stop)

Nałogowe odchudzanie się
ANOREKSJA
Przyczyna: moda na bardzo chude modelki, zapoczątkowana w latach 70. przez angielską modelkę Twiggy, chęć podobania się zwł. chłopcom.

Przebieg choroby: na anoreksję najczęściej zapadają dziewczęta w wieku od 14 do 21 lat, początkowo niewinne odchudzanie się zaczyna przeradzać się w głodówkę nad którą nie sposób zapanować. Mimo wychudzenia jest ciągłe poczucie znacznej tuszy i odporność na wszelkie racjonalne argumenty. Walka z głodem pochłania całą energię anorektyczek.

Zmiany psychiczne: skłonność do depresji, maniakalne zakłamanie, niezrównoważenie emocjonalne, zmienność nastrojów, nieustanne pobudzenie, kłopoty ze snem

Zmiany cielesne: z powodu niedożywienia - zaburzenia akcji serca i nerek, wiotczenie skóry, wypadanie włosów i zębów, w ostateczności - skrajne wyczerpanie organizmu prowadzące do śmierci

BULIMIA ("wilczy apetyt")
Przyczyna: nieradzenie sobie z lękiem, stresem, codziennymi kłopotami, które odreagowywane są nadmiernym obżarstwem, chęć podobania się chłopcom

Przebieg choroby: uczucie niepokoju, podniecenia przeradza się w trakcie jedzenia w błogi spokój i odprężenie. Zdrowy człowiek zjada przeciętnie 2-3 tys. Kalorii, chora na bulimię gotowa jest połknąć nawet do 10-15 tys kalorii w czasie jednego "ataku" obżarstwa. Po ataku przychodzi poczucie winy za brak samokontroli i wstręt do samej siebie. Aby pozbyć się krępującej zawartości żołądka, bulimiczka łyka garściami środki przeczyszczające lub prowokuje wymioty.

Zmiany psychiczne: Bulimiczki traktują swoje ciało jak śmietnik, uważając, że jest niegodne dobrego jedzenia i często połykają potrawy w postaci nieprzetworzonej np. surową kaszę lub mrożonki prosto z lodówki, wybierają potrawy, które najłatwiej jest zwymiotować (potrawy mączne i słodycze).

Zmiany cielesne: poważne zaburzenia metabolizmu, fizyczne wyniszczenie; pozdzierane są palce; drażniony nimi przełyk przypomina otwartą ranę

Maniakalne oglądanie telewizji
Przyczyny: brak poczucia bezpieczeństwa, strach przed realnym życiem, iluzoryczne przeświadczenie, że TV to jedyne źródło wiedzy o otaczającym nas świecie, presja środowiska, które wymaga, żeby znać nie tylko aktualnie wyświetlane filmy ale i reklamy...

Zmiany psychiczne: telewizor postrzegany jest jako zabójca więzi rodzinnych, ogłupiacz, jest ważniejszy od kontaktu z najbliższymi nawet osobami, jest przyczyną neuroz, powoduje stan nieustannego (czasami podświadomego) zmęczenia, uczucie gorąca, zaburzenia koncentracji, poczucie porównywalnej ze stanem po upojeniu alkoholowym. Wyzwala w ludziach chęć posiadania rzeczy, które są dla nich nieosiągalne albo im zupełnie niepotrzebne i w ten sposób staje się powodem frustracji i stanów depresyjnych.

Wywołuje myśli paranoidalne przez koncentrowanie się w życiu tylko na wydarzeniach "telewizyjnych", a odsuwanie na dalszy plan wydarzeń z życia realnego. Poprzez projekcję filmów o dużym poziomie zachowań agresywnych "lansuje" modę na takie zachowania, obniża próg reakcji na nie..

Agresja

Przyczyny: niedostatecznie dużo uwagi i ciepła w domu i w szkole, brak spójnego i konsekwentnie postrzeganego systemu wartości, brak dobrego przykładu, złe przykłady (telewizja, gry komputerowe), chęć naśladowania podobnie zachowujących się rówieśników i zdobycia uznania w stadzie, źle zorganizowany wolny czas, stałe poczucie zagrożenia, brak perspektyw życiowych, nieumiejętność redukcji napięcia w sposób przyjazny dla siebie i otoczenia, potrzeba zredukowania własnego napięcia, brak wyobraźni, empatii, przewidywania skutków, niezaspokojone własne potrzeby, wyzwolenie poczucia mocy, kontroli, doraźne korzyści,

Skutki: degradacja osobowości, wypaczenie charakteru, demoralizacja, wchodzenie w konflikt z prawem, nauka czerpania korzyści materialnych z przestępstw, "kariera" kryminalna. Zaniedbanie własnego rozwoju intelektualnego, emocjonalnego i społecznego.

Agresja uzależnia!!!


II część zajęć
POŻYTECZNE SPOSOBY SPĘDZANIA WOLNEGO CZASU
A. Czytanie książek
B. Zaangażowanie się w organizację przedsięwzięć typu dyskoteki, praca samorządu szkolnego itp.
C. Różne kursy dokształcające i zajęcia pozalekcyjne
D. Prelekcje, koncerty, wykłady ciekawych osób (brak pieniędzy jest wymówką, oferta np. koncertów, na których wstęp jest wolny jest bardzo szeroka..)
E. Programowanie oglądania telewizji, ograniczenie czasowe (np. nie więcej niż 2 godz dziennie) i repertuarowe (wybór programów wartościowych - filmy przyrodnicze, Teatr Telewizji, programy edukacyjne)
F. Selekcja gier komputerowych i korzystanie z takich, które nie epatują krwią, nagością i agresją A TRENUJĄ MYŚLENIE LOGICZNE I TWÓRCZE
G. Nauka sensownego surfowania po Internecie
H. Doskonalenia znajomości języków obcych
I. Sport uprawiany dla zdrowia i zabawy
J. HOBBY: klub dyskusyjny, rozwijanie uzdolnień plastycznych, pisarskich, szkolny teatrzyk itp.
K. Udział w zawodach, teleturniejach, konkursach, olimpiadach przedmiotowych


i niewyobrażalnie wiele innych ciekawych, pożytecznych zajęć...

Na pewno znajdziesz swój sposób na wspaniałe życie

POWODZENIA!!! Wierzymy, że Wam się uda!!

Opracowanie: Ewa Sumowska

Wyświetleń: 17485