Katalog

Małgorzata Żyśko
Edukacja czytelnicza, Artykuły

Praca w grupach - forma pracy wspomagająca aktywizujące metody nauczania

- n +

Praca w grupach - forma pracy wspomagająca aktywizujące metody nauczania

Każdy nauczyciel wiedzieć powinien, że zapamiętujemy:

  • 10% tego co czytamy,
  • 20% tego co słyszymy,
  • 30% tego co widzimy,
  • 50% tego co słyszymy i widzimy,
  • 70% tego co sami mówimy,
  • 90% tego co sami robimy.

    Widać wyraźnie, że najwięcej zapamiętujemy gdy wykonujemy konkretną pracę - gdy jesteśmy aktywni. Świadomość tego faktu powinni wykorzystywać nauczyciele w trakcie pracy z młodzieżą, poprzez mobilizowanie uczniów do samodzielnego działania. Nauczyciel powinien być osobą wspierającą aktywność edukacyjną uczniów. Metody, techniki i gry aktywizujące muszą być dostosowane do możliwości uczniów oraz warunków pracy szkoły. Pozwolą one maksymalnie aktywizować uczniów w procesie edukacji, bo tylko własna aktywność ucznia jest gwarantem skuteczności uczenia się.

    Głównym celem metod aktywizujących jest stawianie ucznia w takiej sytuacji, aby odczuwał potrzebę podejmowania działań, jakich od niego oczekujemy. Uczeń nabywa umiejętności współdziałania w grupach, co szczególnie przydatne jest w życiu dorosłego człowieka. Uczeń będzie aktywny gdy:

    1. cel jest dla niego bliski i wyraźny
    2. uwzględnia się jego potrzeby i zainteresowania
    3. ma poczucie bezpieczeństwa (w tym prawo do błędu)
    4. działaniom towarzyszą odczucia i emocje
    5. bierze udział w planowaniu i podejmowaniu decyzji
    6. odczuwa satysfakcję
    7. ma poczucie własnej wartości
    8. dostrzega się jego wkład pracy a nie tylko efekt
    9. kiedy ma możliwość zrealizowania własnych pomysłów

    Uczeń odczuwa wiele potrzeb, ale przede wszystkim pragnie czuć się bezpiecznie. Każdy uczeń chce mieć pewność, że otaczający go ludzie darzą go sympatią i zaufaniem, że w razie potrzeby otrzyma konieczne wsparcie. Pragnie czuć się wartościowym, zdolnym, akceptowanym i uzyskiwać od innych potwierdzające to przekonanie dowody uznania i aprobaty. Chce osiągnąć sukcesy i dzielić się radością z innymi. Pragnie uczestniczyć we wspólnych działaniach i przeżywać satysfakcję z pełnionych ról, mieć poczucie przynależności do grupy i nawiązywać przyjaźnie, angażować się w sprawy ważne i mieć przekonanie, że jego bycie w grupie jest użyteczne i sensowne. Chce odkrywać swoje możliwości, zaspakajać ciekawość, odczuwać satysfakcję ze zdobywania wiedzy. Praca w grupach ułatwia realizację takich uczniowskich potrzeb

    Celem pracy grupowej jest:

  • zaspokojenie potrzeb rozwojowych uczniów związanych z aktywnością poznawczą, społeczną, emocjonalną i artystyczną
  • uczenie się od siebie nawzajem
  • uczenie się podejmowania decyzji samodzielnych i uzgodnionych w wyniku negocjacji
  • rozwijanie umiejętności współpracy, współdziałania i współodpowiedzialności
  • przeciwdziałanie izolacji niektórych uczniów
  • stworzenie szansy na pokonanie własnej nieśmiałości
  • aktywizowanie uczniów
  • zachęcanie do twórczych poszukiwań podczas rozwiązywania problemów
  • integrowanie zespołu klasowego.

    Praca w grupach to często bardzo lubiana przez uczniów forma pracy na lekcjach, chociaż nauczyciel powinien mieć świadomość, że uczniowie muszą się jej nauczyć. Nauczyciela także inaczej musi się do takiej lekcji przygotować. Należy opracować materiały przed lekcją i opuścić swoją rolę eksperta w czasie zajęć. Nauczyciel staje się:

    - doradcą - który jest do dyspozycji uczniów,
    - animatorem - który inicjuje metody, przedstawia cele uczenia się i przygotowuje materiał,
    - obserwatorem i słuchaczem - który obserwuje uczniów przy pracy i dzieli się z nimi tymi obserwacjami,
    - partnerem - który jest gotowy modyfikować przygotowaną wcześniej lekcję w zależności od sytuacji w klasie.

    Prawidłowo zorganizowana praca w grupie umożliwia właściwe relacje i współdziałanie między nauczycielem i uczniami. Podczas zespołowego rozwiązywania zadań, często ma miejsce konfrontacja różnych punktów widzenia, w wyniku czego dynamizuje się aktywność poznawcza uczniów, prowadząca w konsekwencji do nowych sposobów rozumowania: argumentowania, wyjaśniania, formułowania myśli.

    Walorami wychowawczymi pracy w grupie jest rozwijanie poczucia wspólnoty i współdziałania z zespołem, co przeciwdziała rozwojowi skłonności egoistycznych i egocentrycznych kształtujących się pod wpływem współzawodnictwa indywidualnego. Niepowodzenie zespołowe jest mniej przykre niż indywidualne, a porażka doznana przez grupę nie wytwarza poczucie mniejszej wartości, będącego nieraz następstwem niepowodzeń szkolnych.

    Dobieranie uczniów w grupie może być:

  • grupa jednorodna
  • grupa o zróżnicowanym poziomie
  • grupa koleżeńska
  • grupa doboru celowego
  • grupy zmienne losowe.

    Dobór uczniów w grupy nauczyciel organizuje zależnie od celu i założeń lekcji. Uczniowie podczas pracy w grupie pełnią różne funkcje. Grupa funkcjonuje dobrze, gdy obsadzone są wszystkie role. Grupa podejmuje decyzje ustalając przydział ról.
    Grupa będzie pracować efektywnie jeżeli:

    1. zadanie jest zrozumiałe
    2. cel pracy dla uczniów jest bliski i jasno sprecyzowany
    3. w grupie panuje przyjazna atmosfera
    4. uczestnicy współdziałają
    5. wszyscy przestrzegają przyjętych zasad
    6. uczestnicy negocjują i wspólnie podejmują decyzję
    7. każdy ma prawo do wypowiadania swoich myśli
    8. wszyscy wiedzą co mają robić
    9. uczniowie są zaangażowani
    10. potrafią rozdzielić role i pracę między sobą.

    Należy pamiętać o tym, by grupa miała możliwość przedstawienia i zaprezentowania wyników swojej pracy. Bardzo ważne jest opracowanie z uczniami zasad pracy w grupach. Wspólne ustalenie i zatwierdzenie zasad ułatwia ich przestrzeganie. Ważne, by na kolejnych lekcjach zorganizowanych w grupach role zmieniały się. Niech każdy uczeń ma szansę sprawdzenia się i treningu. Nauczyciel organizując pracę w grupach staje się koordynatorem działań uczniów, człowiekiem, który pomaga, udziela wskazówek, osobą, przy pomocy której uczniowie mogą uczyć się samodzielnie i aktywnie. Nauczyciele powinni przerywać pracę w grupie tylko wówczas, gdy przekonani są o tym, że jest to konieczne.

    Literatura:

    1. E.Brudnik, A.Moszyńska, B.Owczarska - Przewodnik po metodach aktywizujących - Ja i mój uczeń pracujemy aktywnie
    2. Kupisiewicz Cz. - Podstawy dydaktyki ogólnej
    3. Reykowski J. - Z zagadnień psychologii motywacji


    Opracowanie:
    Małgorzata Żyśko

  • Wyświetleń: 7088


    Uwaga! Wszystkie materiały opublikowane na stronach Profesor.pl są chronione prawem autorskim, publikowanie bez pisemnej zgody firmy Edgard zabronione.