Ewaluacja lekcji geografii w liceum ogólnokształcącym na temat: Czynniki kształtujące klimat Polski

Na nauczycielu spoczywa szczególna odpowiedzialność za badanie i ocenianie własnej pracy oraz pracy ucznia. Wyniki kontroli i oceny uczniów, świadczące o ich wiedzy i umiejętnościach dostarczają nauczycielowi wielu cennych informacji. Szczególnie informacje o prawidłowości procesu nauczania, skuteczności stosowanych przez niego metod działania, trafności doboru pomocy dydaktycznych oraz informacje o charakterze występujących trudności. Służą one zatem weryfikacji i doskonaleniu własnej pracy pedagogicznej. 10-tego października 2002 r. przeprowadziłam lekcję otwartą w klasie III c na temat,,Czynniki kształtujące klimat Polski". Lekcja została przeprowadzona w obecności dyrektora mojej placówki oraz pięciu nauczycieli.

Klasa III c została wybrana nieprzypadkowo. Jest to klasa o bardzo zróżnicowanych możliwościach eukacyjnych uczniów (duża grupa uczniów z dysfunkcjami). Chciałam w ten sposób sprawdzić, czy stosowane przeze mnie metody działaniaa sprawdzają się w przypadku wszystkich uczniów, a nie tylko wybranych.

1. Scenariusz lekcji

Temat lekcji: Czynniki kształtujące klimat Polski

Cele lekcji

uczeń zna czynniki klimatotwórcze

rozumie wpływ poszczególnych czynników klimatycznych na cechy klimatu Polski

potrafi podać przykłady wpływu czynników klimatycznych na poszcze-gólne składniki klimatu

charakteryzuje cechy pogody towarzyszące napływającym masom powietrza

poznaje cechy klimatu Polski

Metody pracy

operatywna: dyskusja dydaktyczna, analiza map i wykresów zamieszczo-nych w Atlasie Polski

,,Burza mózgów"

Formy pracy

praca zbiorowa

praca zespołowa

Środki dydaktyczne

podręcznik, Atlas Polski, ścienna mapa fizyczna Europy

Czas: 45 min.

Przebieg lekcji
1. Przedstawienie tematu zajęć.
2. Przypomnienie wiadomości z pierwszej klasy na temat klimatu, pogody, czynników klimatotwórczych.
3. Dyskusja dydaktyczna na temat wpływu poszczególnych czynników klimatycznych na procesy klimatotwórcze Polski.
4. Nauczyciel formułuje temat do dyskusji: Jaka pogoda będzie przy napły-wających różnych masach powietrza w poszczególnych porach roku.
5. Podane przez uczniów argumenty zapisuje na tablicy czuwając nad ich merytoryczną poprawnością.
6. Praca w grupach z Atlasem Polski. Każda grupa analizuje poszczególne elementy klimatu Polski podając ich przebieg i osiągane wartości.
7. Prezentacja efektów pracy grupy.
8. Podsumowanie zajęć.

2. Wypowiedzi uczniów w badaniach kwestionariuszowych

Po zakończeniu lekcji została przeprowadzona wśród uczniów (grupa 30 osób) anonimowa ankieta. Celem przedsięwzięcia było zbadanie efektyw-ności metod stosowanych na zajęciach z młodzieżą oraz weryfikacja narzędzi. Równie ważną dla mnie informacją było to, czy w odczuciu uczniów są oni sprawiedliwie i obiektywnie oceniani. Chciałam sprawdzić, czy przy natłoku materiału i wobec małej liczby godzin dydaktycznych potrafię zainteresować uczniów przedmiotem.

Badanie kwestionariuszowe uczniów kl. III

Lekcje geografii - Ankieta anonimowa
Nauczyciel - Małgorzata Smolak

Zakreśl kółkiem odpowiedzi

1. Czy lubisz lekcje geografii?

Tak
Nie

2. Podaj przyczynę, z powodu której nie lubisz lekcji geografii

są nudne

niczego z nich nie wynoszę

nie lubię geografii

z innych przyczyn (podaj z jakich)... ......

3. Czy nauczyciel obiektywnie ocenia twoje umiejętności i wiedzę z geografii

Tak
Nie

4. Czy nauczyciel geografii daje ci szansę Swobodnego wypowiadania swoich opini?

Tak
Nie

5. Jeżeli nie, określ powody, dla których nie wyrażasz swoich opinii

Nauczyciel narzuca swoje zdanie

Zmusza do uznania opini autorytetów

Odrzuca dyskusję jako formę lekcji

Unikam publicznych wystąpień

Boję się reakcji klasy

Z innych przyczyn (jakich?)............

6. Jakie umiejętności wynosisz z lekcji geografii?

kształtuję własny światopogląd

uczę się rozumieć świat i ludzi

uczę się prowadzenia dyskusji

uczę się oceniać świat i ludzi

gromadzę wiedzę pomagającą rozwiązywać problemy

nic nie wynoszę z lekcji

inne

Analiza ankiety

Na pierwsze pytanie wszyscy uczniowie odpowiedzieli twierdząco, dwie osoby dopisały, że mają trudności ze zrozumieniem materiału ze względu na zbyt duże tempo pracy na lekcji, trzy osoby stwierdziły, że nie nadążają z zapisaniem notatek na lekcji. Trzecie pytanie ocenia, czy uczniowie są sprawiedliwie oceniani. Dwie osoby na 30 podały, że nie. Na kolejne pytanie jedna osoba twierdzi, że nie daję jej szansy swobodnego wypowiadania się.

Na pytanie dlaczego uczniowie nie biorą aktywnego udziału w lekcji odpowiedziało kilku podając następujące przyczyny: boję się reakcji klasy, unikam publicznych wystąpień. Ostatnie pytanie dotyczyło umiejętności jakie uczniowie wynoszą z lekcji. Nikt z uczniów nie zaznaczył, że nic nie wynosi z lekcji. Dominowały odpowiedzi: kształtuję własny światopogląd, uczę się rozumieć świat i ludzi, uczę się prowadzenia dyskusji, gromadzę wiedzę pomagającą rozwiązywać problemy.

Dopisane inne to: uczę się interpretować mapy i analizować dane statystyczne. Wyniki ankiety dowodzą, że dla zdecydowanej większości uczniów stosowane przeze mnie metody działania są akceptowane. Dla uzyskania pełnego sukcesu dydaktycznego należałoby jednak zwrócić większą uwagę na problemy zgłaszane przez uczniów. Zastosować działania korekcyjne i przeprowadzić kolejną ankietę.

3. Wypowiedzi nauczycieli hospitujących lekcję

Po przeprowadzeniu lekcji otwartej hospitujący ją nauczyciele zostali popro-szeni o wypełnienie anonimowej ankiety.

Karta ewaluacyjna - lekcja geografii

Temat: Czynniki kształtujące klimat Polski
Nauczyciel - mgr Małgorzata Smolak
Zaznacz odpowiedzi znakiem "X"

	Pytanie	TAK	NIE
1	Czy na lekcji panowała twórcza atmosfera?
2	Czy wykorzystywano pomoce naukowe?
3	Czy uczniowie mieli szansę swobodnego wypowiadania swoich opinii?
4	Czy nauczyciel mobilizował uczniów do aktywnego uczestnictwa w lekcji?
5
Czy lekcja była ciekawa?

Analiza ankiety

Na wszystkie pytania umieszczone w ankiecie uczestnicy odpowiedzieli twierdząco. Oceniając odpowiedzi uczniów i nauczycieli można mieć nadzieję, że przyjęte aktywizujące metody stosowane na zajęciach z mło-dzieżą sprzyjają procesowi uczenia się.

Opracowanie:
Mgr Małgorzata Smolak
X LO Gdynia

Wyświetleń: 10676