Katalog

Dorota Czekaj
Język polski, Artykuły

Budzenie zainteresowań czytelniczych uczniów klas I?III

- n +

Budzenie zainteresowań czytelniczych uczniów klas I - III

Proces wdrażania do czytelnictwa - kształtowania nawyku obcowania z książką powinien rozpoczynać się już w klasie pierwszej, równolegle z ćwiczeniami w czytaniu i opracowywaniu czytanek i innych tekstów. Systematyczne, umiejętnie i ciekawie prowadzone zajęcia nad rozwijaniem aktywnej postawy czytelniczej, tak w klasie pierwszej jak i w okresie dalszego pobytu dziecka w szkole, winny przyczynić się do ukształtowania zainteresowań czytelniczych, do uformowania stałej potrzeby obcowania z książką i czasopismem.

Aby jednak osiągnąć powyższe efekty, należy zwrócić uwagę na kilka czynników warunkujących skuteczność działania w tym zakresie. Zaliczyć do nich można m. in.:
- znajomość i właściwą interpretację wymagań programowych dotyczących rozwijania czytelnictwa,
- umiejętność wykorzystywania literatury metodycznej dotyczącej ćwiczeń w czytaniu i opracowywaniu tekstów literackich,
- stopień opanowania techniki czytania głośnego i cichego ze zrozumieniem,
- poznanie poziomu i możliwości umysłowych dzieci oraz ich zainteresowań związanych z wiekiem i środowiskiem,
- właściwą organizację czytelnictwa książek i czasopism dziecięcych.
Spośród różnorodnych form i sposobów wykorzystania książek i czasopism w pracy na zajęciach omówię te, które łączą się najściślej z wdrażaniem uczniów do czytelnictwa. Mam tu na uwadze nie tyle sposoby opracowywania lektur, ile formy organizacyjne, dzięki którym dziecko obcuje z książką. Klasa I W pierwszych miesiącach nauki szkolnej można stosować następujące formy pracy:

1/. Czytanie baśni, bajek, opowiadań i w związku z tym nawiązywanie ich treści do sytuacji w klasie.
2/. Rozmowy na temat książek czytanych dzieciom w domu przez rodziców lub starsze rodzeństwo. Celem rozmów jest przede wszystkim sprawdzenie, czy rodzice organizują czytanie dzieciom i co czytają. Przy okazji wskazane jest zgromadzenie omawianych pozycji i urządzenie,,kącika książki czytanej w domu".
3/. Ilustrowanie treści czytanych przez nauczyciela utworów, a po uporządkowaniu obrazów w logicznej kolejności, tworzenie scen rodzajowych. Po opanowaniu pisania można układać zdania - podpisy.
4/. Zwiedzenie biblioteki. Rozmowa na temat książek przygotowanych do czytania dla klasy I. Wypożyczenie kompletu do czytania w klasie i w domu.
5/. Przegląd książek, ilustracji. Próba określenia ich tematyki. Założenie kart czytelnika. Wypożyczenie wybranych dowolnie pozycji do przeczytania w domu.
6/. Organizowanie godzin poświęconych prezentacji czytanych książek spoza spisu lektur. Lekcje te mogą przybierać różne formy:
- konkursu na najładniej przeczytany fragment książki,
- opowiadania najciekawszego, najweselszego lub najsmutniejszego wydarzenia,
- odtworzenia interesujących dialogów wyuczonych na pamięć lub własnymi słowami,
- przedstawiania bohatera albo kilku postaci za pomocą ilustracji lub kukiełek.
7/. Prowadzenie ilustrowanych dzienniczków czytanych książek. Klasa II i III W klasie drugiej, a także i trzeciej należy pracę rozpocząć od sprawozdania z czytelnictwa podczas wakacji. Zdawanie sprawy z przeczytanych książek można połączyć z popisami w pięknym czytaniu, opowiadaniem wybranych samodzielnie lub przez nauczyciela książek czy wydarzeń. W toku dalszych zajęć kontynuujemy formy pracy z książką zapoczątkowane w klasie pierwszej, zwiększając samodzielność uczniów i wykorzystując ich pomysły. Z biegiem czasu dzieci stają się coraz bardziej aktywne, co pozwala powiększać zakres zadań, np. o kącik ciekawej książki dbają zmieniające się grupy dzieci, zadaniem ich jest dobór takich pozycji, by zaciekawiły wszystkie dzieci. Wypożyczanie książek, porządkowanie i uzupełnianie księgozbioru również mogą prowadzić wyznaczeni dyżurni.,,Łącznicy biblioteczni" zajmują się dostarczaniem książek dla zespołu klasowego i dla nieobecnych kolegów w klasie.

W dalszym ciągu najbardziej charakterystyczną i systematycznie realizowaną formą pracy w zakresie kształcenia zainteresowań czytelniczych powinny być tzw.,,godziny ciekawej książki". Zajęcia te prowadzone w określone z góry dni mogą przybierać różne formy w zależności od zaplanowanych przez nauczyciela zadań np.:
1/. Wdrażanie do cichego czytania ze zrozumieniem Na tego typu zajęciach uczniowie przy wykorzystaniu tekstu mogą przygotować kolejność wydarzeń - plan wskazanego fragmentu książki. Następnie przedstawiają wyniki samodzielnej pracy pozostałym kolegom. Konfrontacja wydarzeń, dyskusja uzasadniająca stanowiska poszczególnych grup daje obraz rozumienia treści jak i umiejętności ujmowania zagadnień istotnych i mniej istotnych.
2/. Propagowanie samodzielnie czytanych książek przez: wskazywanie, przedstawianie według własnych pomysłów postaci głównych i drugorzędowych, cech charakterystycznych bohatera i ocenę jego postępowania, omawianie wydarzenia i splotu wydarzeń decydujących o kolejach losu bohatera i ich wpływie na zmianę w postępowaniu itp. Do warunków, które mobilizują dzieci do pracy z książką można zaliczyć:
- życzliwość i takt nauczyciela,
- podkreślanie w toku pracy sukcesów dziecka,
- tworzenie optymalnych możliwości, w których dzieci samodzielnie pracują - są czynne, stale działają i tworzą,
- interesujące, zróżnicowane formy pracy z czytanką, wierszem i książką.
Starajmy się o tym pamiętać. Książka stanie się wówczas przyjacielem dziecka na całe życie.

Opracowanie:
Dorota Czekaj
nauczyciel kształcenia zintegrowanego
Szkola Podstawowa
Białków

Wyświetleń: 1673


Uwaga! Wszystkie materiały opublikowane na stronach Profesor.pl są chronione prawem autorskim, publikowanie bez pisemnej zgody firmy Edgard zabronione.