Katalog

Krystyna Witwicka
Różne, Artykuły

Rola mediów we współczesnym świecie i ich wpływ na rozwój młodego człowieka

- n +

ROLA MEDIÓW WE WSPÓŁCZESNYM ŚWIECIE
I ICH WPŁYW NA ROZWÓJ MŁODEGO CZŁOWIEKA

Media rozwijają się od ponad dwustu lat. Z początku były to lokalne gazety, nie dość, że o małym zasięgu, to dostępne jedynie dla nielicznej grupy ludzi, która w ówczesnych czasach potrafiła czytać. Dziś, chociażby dzięki przeróżnym prenumeratom, możemy dostać gazetę z każdego zakątka świata.
Dzięki różnorodnym wynalazkom (anteny satelitarne, telewizja, modem) szybkość przepływu informacji zwiększa się w zadziwiającym tempie. Bez wątpienia ma to wpływ na życie kulturalne, społeczne, polityczne i rodzinne każdego z nas. Media odgrywają wielką rolę we wszystkich dziedzinach życia:

- kreują politykę
- kształtują obraz społeczeństwa
- pośredniczą w wymianie informacji oraz dóbr kultury i nauki
- kreują naszych idoli, ukazują autorytety i wzory do naśladowania
- współtworzą system wartości, dzięki swej niewyobrażalnej sile sugestii kształtują życiowe aspiracje ludzi, nierzadko mają wpływ na podejmowane prze nich decyzje życiowe
- wpływają na życie rodziny; są jakby uczestnikiem życia codziennego
- wpływają na emocje człowieka, na jego światopogląd, sposób wypowiadania się

Na ww. przykładach doskonale widać, jak wielkie oddziaływanie mają media w życiu człowieka. Dlatego też, ważne jest, by dostrzegać zarówno ich dodatnie, jak i ujemne strony.

Środki masowego przekazu niosąc ze sobą treści przekazywane za pośrednictwem obrazu, dźwięku, druku czy rysunków poszerzają zakres wiedzy człowieka, kształtują przechowywane w podświadomości wyobrażenie o otaczającym nas świecie a także o panujących zasadach i normach w poszczególnych dziedzinach życia. Informacje te wpływają tez na kształtowanie się świadomości oraz rozwój osobowy człowieka.

Pozytywne strony mediów są chętniej dostrzegane przez współczesnych ludzi, bowiem nikt nie lubi słuchać i dyskutować o negatywnych aspektach telewizji czy komputera, które potrafią w ogromnej części wypełnić życie wielu ludzi, nierzadko kojarzą się też z nowoczesnością i tzw. jedynym „oknem na świat”. To, co nowoczesne zaś w opinii wielu ludzi uchodzi za doskonałe.

Poziom negatywnego oddziaływania poszczególnych rodzajów mediów zależy od ich stopnia dostępności jak również od sposobu przekazywania informacji. Na pewno inny wpływ maja media na osobę dorosła a inny na dziecko czy młodzież. Młody człowiek, nie mający jeszcze doświadczenia i sprecyzowanego poglądu na świat jest bardziej podatny na negatywny wpływ mediów. Bardzo ważne jest to, by zwłaszcza rodzice zdawali sobie sprawę z niekontrolowanego wpływu telewizji i komputera na wychowanie dzieci.
Telewizory posiadają niemal wszystkie rodziny w kraju. Peter Sellers powiedział kiedyś, że „dziś rzeczywistą głową rodziny jest ten, kto decyduje, na jaki program nastawić telewizor”. Tam gdzie stoi telewizor, koncentruje się życie rodziny. Często włącza się go zaraz po przyjściu do domu, a wyłącza późno w nocy. Jest on tak jakby członkiem rodziny, z którym spędzamy mnóstwo czasu. Niestety, nawet podczas wspólnego oglądania telewizji stajemy się bierni, nie rozmawiamy ze sobą, a wręcz przeciwnie, uciszamy się wzajemnie i nastawiamy głośniej telewizor. Często nawet dochodzi do kłótni, głównie pomiędzy młodszymi członkami rodziny, jaki program powinno się oglądać. Ludzie odizolowują się od siebie, gdyż brak jest elementów, które tworzą typowo rodzinne więzi, np. rozmowy, wspólne wymiany poglądów; nie mamy czasu dla siebie.
Ogromny agresywny wpływ na zachowanie dzieci i młodzieży mają również niektóre gry komputerowe nasycone agresją i brutalnością, do których mają dziś łatwy dostęp. Większość rodziców nie ma kontroli nad tym, np. czy ich dziecko gra w „Tetris” czy też w „Quake”. Niekontrolowany konflikt z telewizją, grami komputerowymi czy Internetem, jest źródłem uzależnień, które mogą być groźne dla zdrowia zarówno psychicznego, jak i fizycznego człowieka.
Na przykładach z życia codziennego możemy zauważyć bierność fizyczną ludzi. Maleje ich aktywność w sferze nawiązywania kontaktów z innymi ludźmi (zastępuje je kontakt z telewizją czy komputerem) a także maleje więź z przyrodą, bo wyjście na łono natury wiązało by się z wyłączeniem telewizora. Na problem ten możemy również popatrzeć przez pryzmat medycyny. Taka forma biernej rozrywki przyczynia się do wielu chorób.
Równie niebezpiecznym zagrożeniem jest manipulowanie przez media świadomością ludzi. Czym innym jest uświadomienie społeczeństwu ważnych problemów, przekazywanie różnorodnej wiedzy, a czym innym narzucanie toku myślenia oraz wpływ na postawy ludzi przez swoistą „obróbkę ukazywanej rzeczywistości”.

Myślę, że ukazanie tylko wad mediów, lub jedynie ich zalet byłoby nierozsądne i niewskazane. Prawda jak zwykle leży po środku, ważne jest jednak to, aby mieć świadomy i dojrzały stosunek do tej sprawy. Odpowiedź na poniższe pytania pozwoli nam określić stopień naszej zależności od mediów i stosunku do nich.

- Czy mam świadomość możliwości, jakie mogą stworzyć media dla rozwoju współczesnego człowieka?
- Czy mam świadomość zagrożeń, jakie niosą media?
- Od czego zależy wybór programu?
- Czy telewizor i komputer zabierają mój czas do tego stopnia, że podporządkowuję się, nie mam czasu na inne obowiązki rodzinne?

Media bezsprzecznie mają ogromny wpływ na życie rodzinny i wychowanie młodego pokolenia, gdyż dostarczają wzorców zachowań i są składnikiem życia codziennego. Często media spełniają w wielu rodzinach funkcje wychowawcze. Niepokojąco złym zjawiskiem jest, gdy rodzice wyręczają się mediami w wychowaniu dzieci, np. „Idź pooglądaj bajkę, bo nie mam teraz czasu,/bo przeszkadzasz. Sprawia to, że kontakt z rodzicami staje się ograniczony do niezbędnego minimum, telewizja czy gry komputerowe wydają się być atrakcyjniejsze. Rodzice akceptują bierność dzieci (zamiast sportu – telewizja). W takich warunkach nie mają oni większego wpływu na postawy i poglądy swoich pociech. Media tworzą swoiste warunki ucieczki od rzeczywistości, od własnych problemów, których nieraz młodzi ludzie mają wiele. Wcielając się w bohatera gry lub serialu zapominają o troskach i codziennych zmartwieniach.

Jak mawiał Marshall McLuhan – „wychowywać znaczy uczynić niewrażliwym na telewizję”.
Rodzice powinni dokonywać selektywnego wyboru programów telewizyjnych, wspólnie oglądać wybrane audycje, po których zachęcić dzieci do wspólnej dyskusji. Rozmowy tego rodzaju mają istotne znaczenie wychowawcze, uczą bowiem wyrażanie własnych opinii i refleksji o programie. Należy uczyć dzieci korzystania z telewizji w sposób racjonalny, selektywny i krytyczny.
Przedstawiłam istotne, moim zdaniem, problemy związane z epoką dominacji mediów oraz ich wpływem na życie rodziny. Jak będzie ona wyglądać zależy w dużej mierze od nas samych.

Literatura:

1. K. Czuba - „Media i władza”; Warszawa 1995 r.
2. Patrick Barwise, Kathy Hammond - “Media”
3. Andrzej Samson – “Mit szczęśliwego dzieciństwa”; Warszawa 2001
4. J. Izdebska – „Rodzina, dziecko i telewizja” Białystok 1996

 

Opracowanie: Krystyna Witwicka

Wyświetleń: 35361


Uwaga! Wszystkie materiały opublikowane na stronach Profesor.pl są chronione prawem autorskim, publikowanie bez pisemnej zgody firmy Edgard zabronione.