Katalog

Barbara Garyga
Biologia, Artykuły

Nauczanie metodą projektu - przyroda

- n +

NAUCZANIE METODĄ PROJEKTU - PRZYRODA

Wstęp

Projekt to metoda nauczania niezwykle atrakcyjna i kształcąca dla ucznia - łączy wiedzę z wielu przedmiotów, uczy twórczego myślenia podejmowania decyzji, wychodzenia z inicjatywą, korzystania z różnych źródeł informacji, selekcji tych informacji, wartościowania prezentacji i samooceny pracy. Uczenie metodą projektu powinno być stosowane na każdym etapie nauczenia, ale trudność i zakres realizowanych zadań musi być dostosowana do możliwości i wieku dziecka.

Krótki przewodnik projektowania

Projekt edukacyjny jest to zadanie długoterminowe, polegające na samodzielnym i dogłębnym zbadaniu przez ucznia lub grupę uczniów zjawiska związanego z życiem codziennym lub dowolną gałęzią wiedzy. Zadanie to powinno:
  • nawiązywać do realnych sytuacji
  • zrywać z podziałem na treści przedmiotowe
  • odwoływać się do zainteresowań ucznia i pozwalać na poszerzanie jego wiedzy
  • mieć charakter odkrywczy
  • wymuszać realizację pełnego procesu badawczego od planowania przebiegu badań przez zdobywanie informacji, stosowanie rozmaitych strategii rozwiązywania pro­blemu po opracowanie wniosków, stawianie dobrych pytań.

    Metoda projektu charakteryzuje się tym, że:
  • ma określone cele i metody pracy
  • realizacja trwa od kilku dni do kilku tygodni
  • ma ustalone terminy
  • wyznaczone są osoby odpowiedzialne za jego realizację
  • uczniowie realizują zadania w grupach
  • grupy w znacznym stopniu pracują samodzielnie ( pod dyskretną opieką nauczyciela)
  • rezultaty zadań są prezentowane na forum klasy lub szkoły
  • znane są kryteria oceny

    Istnieją dwa rodzaje projektów nauczania:

    1. Projekty badawcze - polegają na zebraniu i usystematyzowaniu informacji o pewnych zagadnieniach. Jego rezultaty mają charakter różnego rodzaju opracowań - jak albumy, eseje, prace plastyczne, wywiady, artykuły. Projekty takie obejmują materiał z wielu przedmiotów, nadają się do realizacji ścieżek międzyprzedmiotowych np.
  • „Uczeń bada świat”
  • „Wiosenny korowód radości” z okazji I Dnia Wiosny
  • „Otwórzmy serca dla przyrody” z okazji Dnia Ziemi
  • „Badamy warunki życia na osiedlu”
  • „Szkolnym ekspresem przez Europę”

    2. Projekty działania lokalnego - polegają na podjęciu działań w środowisku lokalnym. W takim przypadku efekty projektu można zaobserwować w terenie a w klasie przedstawione zostaje sprawozdanie z prac (ew. fotografie, plan). Przykłady:
  • „Modernizacja pracowni przyrodniczej”
  • „Mój las”
  • „Poznaj rośliny”
  • „Ścieżka rowerowa szlakiem pomników przyrody w Załęczańskim Parku Krajobrazowym”
  • „Sprzątanie świata”
  • „Segregujemy odpady”

    Etapy pracy nad projektem:

    I ETAP: określenie tematu projektu

  • Temat może być jeden dla wszystkich grup np. „Mój las”, „Prognoza pogody” (występują wówczas elementy rywalizacji)
  • Temat ogólny zawiera tematy szczegółowe - do realizacji przez poszczególne grupy. Efekt końcowy zależy wówczas od dobrze wykonanej pracy każdej grupy (współpraca).

    Przykład - projekt „Uczeń bada świat” może obejmować cykl kilkunastu mini - projektów, które odpowiadają na trudne pytania, np: „Co się mieści wewnątrz kości?”, „Czy dżdżownice są pożyteczne?”, „Dlaczego rdzewieje samochód taty?”, „Do czego uczeń wykorzystuje komputer?”, „Jak należy zachować się w szkole?”, „Dlaczego ptaki latają?”.

    II ETAP: przygotowanie instrukcji

    Instrukcja powinna zawierać:
  • Temat projektu, jego cele szczegółowe.
  • Konkretne czynności, które uczniowie muszą wykonać.
  • Źródła informacji.
  • Określenie czasu realizacji projektu.
  • Określenie sposobu i czasu prezentacji.
  • Regulamin oceniania.

    Przygotowaniem instrukcji dla uczniów w szkole podstawowej zajmuje się przeważnie nauczyciel przy aktywnym udziale zainteresowanych.

    III ETAP: praca nad projektem

    Polega na przeprowadzaniu obserwacji, wywiadów, wykonywaniu doświadczeń, ankietowaniu, analizie map i poszukiwaniach w innych źródłach wiedzy. Nauczyciel wspiera wysiłek, ale nie narzuca decyzji.

    IV ETAP: prezentacja projektu

    Jest to trudne zadanie, gdyż w ciągu kilku minut należy pokazać wyniki swojej pracy. Forma prezentacji powinna być przedyskutowana z nauczycielem i dokładnie przygotowana.
    Może to być:
  • Inscenizacja
  • Wystawa prac z komentarzem
  • Miniwykład
  • Prezentacja doświadczeń, planów, modeli, plakatów, wierszy, zdjęć, filmów, gazetki.

    W prezentacji uczestniczą pozostali uczniowie klasy, mogą również inni uczniowie szkoły, rodzice, zaproszeni goście, media.

    V ETAP: ocena projektu

    Zasady i formy oceniania wykonania projektu

    1. Oceniane bieżące podczas konsultacji z nauczycielem
    a) omówienie osiągniętych efektów,
    b) ukierunkowanie dalszej pracy,
    c) samoocena pracy przez poszczególnych uczniów,
    d) ocena współpracy w grupie przez jej członków i nauczyciela.

    2. Ocena realizacji projektu dokonana:
    - w dniu prezentacji (wybrane jury przydziela punkty uwzględniając różnorodność materiału, sposób prezentacji)
    - w następnym dniu (wystawienie stopni) za aktywność, postawę twórczą, pracę dodatkową.

    Podsumowanie

    Uważam, że projekt to metoda, która doskonali typowe szkolne umiejętności (czytanie ze zrozumieniem, korzystanie z różnych źródeł informacji, liczenie), ale najważniejsze jest twórcze myślenie, odpowiedzialność, współdziałanie w grupie i planowanie pracy.

    Literatura:
    Małgorzata Mikołajczyk „Udane projekty nie tylko z matematyki”,
    B. Gołębniak, D. Potyrała, B. Zamorska „Uczenie metodą projektu”
    J. Królikowski, E. Tołwińska - Królikowska „Projekt jako metoda nauczania”

    Opracowanie: Barbara Garyga
    Szkoła Podstawowa nr 2
    Wieluń

  • Wyświetleń: 3515


    Uwaga! Wszystkie materiały opublikowane na stronach Profesor.pl są chronione prawem autorskim, publikowanie bez pisemnej zgody firmy Edgard zabronione.