Scenariusz lekcji wychowawczej

Temat: Inny dotyk.

Cele:
- uświadomienie dzieciom, że w niektórych sytuacjach trzeba powiedzieć nie,
- ćwiczenie umiejętności odmawiania,
- podejmowanie odpowiednich decyzji,
- rozwijanie twórczej ekspresji.


Przebieg zajęć:

1. Zabawa integracyjna:
Zabawa z balonikami
Każdy z uczestników przywiązuje sobie do nogi na wysokości kostki nadmuchany balonik. Zadanie polega na tym, zniszczyć baloniki innych osób nadeptując je, ale jednocześnie nie pozwolić na zniszczenie swojego. Gdy wszystkie baloniki pękną, rozmowa o uczuciach podczas zabawy.
- Co czuli, gdy niszczyli baloniki innym?
- Co czuli, gdy ktoś niszczył ich balonik?
Rozmowa, wyciąganie wniosków.

2. Rozmowa w kręgu na temat "Dobrego i złego dotyku".
- Jak lubię być dotykany?
Ochotnicy dzielą się z klasą swymi przeżyciami.
- Jakiego dotykania dzieci nie lubią?
Uczniowie podają sobie przykłady niemiłego, czy krępującego dotykania.

3. Oglądanie plansz ilustrujących trzy rodzaje dotyku "Dobry", "Zły", Potajemny" (załączniki nr 1, 2, 3,).

4. Zabawa pt. "Koło plusów i minusów".
Na dużym arkuszu papieru zaznacza się jak największy okrąg i dzieli go dwoma liniami na trzy części. Jedną część podpisuje się "Dobry dotyk", "Zły dotyk",
a trzecią "Potajemny dotyk". Następnie osoba prowadząca podaje głośno kolejne przykłady różnych sposobów dotykania i prosi, aby dzieci powiedziały do której części koła należy je wpisać.

Oto kilka przykładów:
- wychowawczyni przytula dziecko, które płacze,
- dzieci biją się o piłkę,
- pan w parku siada na ławce obok dziewczynki i proponuje, że w krzakach pokaże jej coś ciekawego, ale żeby nikomu o tym nie opowiadała,
- ciocia całuje swą siostrzenicę wręczając jej nowy prezent,
- dziadek na powitanie całuje wnuczka i wnuczkę w policzki,
- sąsiad bierze dziewczynkę za rękę i próbuje wciągnąć do swojego mieszkania, mówiąc, że chce jej zrobić zdjęcia,
- brat szarpie siostrę za włosy,
- mamy nie ma w domu i tata musi sam przewinąć swoją małą córeczkę, która właśnie zrobiła wielkie siusiu, a dwoje starszych dzieci patrzy na to i trochę śmieje się z taty, że jest taki niezgrabny,
- podpity wujek sadza siostrzenicę na kolanach i zaczyna ją całować, a gdy słyszy że ktoś nadchodzi, szybko wstaje.

Omówienie. Uczniowie zastanawiają się o czym świadczą proporcje plusów i minusów.

5. Zabawa pt. "Czy mogę cię dotykać?"
Dzieci dzielą się na pary, np. każdy siada w jednej ławce z osobą, która zwykle siedzi z nim. Uczeń A pyta kolejno ucznia B, czy może go dotknąć w rękę, policzek, nogę, brzuch, itp. Zapytany zastanawia się, czy się na to zgadza, czy nie i pozwala (lub nie) na taki dotyk. Jeżeli B się nie zgadza, osoba A musi uszanować tę decyzję i zadaje kolejne pytanie. Następnie - po kilku minutach osoby zamieniają się rolami - B pyta, A wyraża zgodę lub nie.
Prowadzący pyta:
- Czy były części ciała, których nie pozwoliliście dotknąć?
- Czy były takie części ciała, o które wstydziliście się (albo w ogóle nie chcieliście) zapytać?


WNIOSKI:
- Każdy człowiek ma prawo nie zgodzić się, by ktoś inny go dotykał.
- Moje ciało jest tylko moje i ja sam najlepiej wiem, kiedy i na co mam ochotę.
- Są takie części ciała, które - jeszcze bardziej niż reszta ciała - są "tylko moje". Te szczególne miejsca, o których nawet czasem wstydzimy się mówić, to intymne części ciała.

6. Czy można odmawiać dorosłym?
Prowadzący rozdaje kserograficzne odbitki rysunków ilustrujących sytuacje nagabywania dzieci przez dorosłych. Następnie prosi kilka osób o odczytanie wpisanych w "dymki" wypowiedzi lub sam zabiera rysunki i odczytuje wybrane teksty. /załącznik nr 2/

7. Wypowiedzi na temat:
"Dlaczego dzieciom tak trudno jest powiedzieć NIE, gdy dorośli o coś proszą?"
Dzieci wymieniają zwykle różne powody dla których niełatwo jest odmówić, między innymi to, że: dorośli uczą jak mówić TAK, PROSZĘ, DZIĘKUJĘ i w ogóle, jak być grzecznym, dorośli są więksi i silniejsi, dorośli potrafią coś takiego powiedzieć, że dziecko już samo wie, co ma robić, dorośli nie traktują poważnie dzieci i tego, co one mówią, dorośli przecież zawsze mówią dzieciom, co one mają robić.
Następnie uczniowie wymyślają sytuacje, kiedy dziecko na pewno może dorosłemu odmówić i cała klasa chórem mówi NIE na kolejne podrzucane przez dzieci "Złe" propozycje dorosłych.

8. Rysowanie "Drzewa zaufania".
Dzieci rysują na kartce duże drzewo i na kolejnych gałęziach wpisują osoby, którym mogłyby się zwierzyć, gdyby spotkała je historia podobna do opisywanej na tych zajęciach. Następnie ochotnicy pokazują i opisują swoje "drzew zaufania". Ważne, by wśród wskazanych przez uczniów osób znalazły się przynajmniej dwie osoby dorosłe.

9. Wykonanie plakatu:
W małych grupach uczniowie rysują plakat na jeden z wybranych tematów:
"Nie dotykaj mnie, kiedy mówię NIE",
"Moje ciało jest tylko moje",
"Tak lubię, a tak nie",
"Sytuacja, w której lepiej odmówić",
"Kto może mnie dotykać",
"Dotyk, który lubię".

10. Rundka końcowa:
- Określ jednym słowem, w jakim nastroju kończysz zajęcia?

Literatura:
- Bzowska L., Kownacka R.: Uczymy się bawiąc. Lublin 2000, Wydawnictwo Klanza
- Papis W.: Wzrastam w mądrości. Warszawa 1993, Wydawnictwo Trawers
- Vopel K.: Gry i zabawy interakcyjne dla dzieci i młodzieży. Kielce 1999, Wydawnictwo Jedność
- Pacewicz Alicja "Przemoc wobec dzieci", Poradnia OPTA, Warszawa 1997r.

Opracowanie: mgr Barbara Kramarczyk

Wyświetleń: 5040