Katalog

Renata Zegadło-Piasecka, 2017-05-04
Białystok

Język polski, Konspekty

Co to jest ballada? Tajemniczy świat utworu Adama Mickiewicza Świtezianka.

- n +

Renata Zegadło-Piasecka

Konspekt zajęć język polskiego

Temat: Co to jest ballada? Tajemniczy świat utworu Adama Mickiewicza Świtezianka.


Klasa: 1 gimnazjum

Czas: 45 minut

1. Cele lekcji:
Uczeń:
· głośno czyta tekst ze zrozumieniem,
· zna i rozumie pojęcie ballada i wymienia jej cechy gatunkowe,
· wskazuje w tekście cechy ballady,
· wypowiada się na temat narratora i jego wiedzy o bohaterach,
· określa elementy świata przedstawionego,
· rozpoznaje motyw winy i kary,
· ocenia postępowanie bohaterów.

2. Metoda pracy:
• podawcza,
• problemowa,
• heurystyczna.

3. Forma pracy:
• zbiorowa jednolita,
• jednostkowa.

4. Środki dydaktyczne:
• tekst ballady Świtezianka,
• muzyka: Beethoven „Melody of tears”
• karty pracy.





Przebieg zajęć:

1. Faza wprowadzająca.
Sprawdzenie obecności. Zapisanie tematu lekcji.
Włączenie muzyki, w miarę możliwości przyciemnienie świateł w Sali. Głośne odczytanie utworu. Rozmowa na temat ogólnych wrażeń dotyczących odbioru ballady.




2. Faza realizacyjna.
Rozmowa z uczniami.
Z czym kojarzy Wam się termin „ballada”? Zapisanie definicji do zeszytu.
Ballada – wierszowana opowieść o niezwykłych, często fantastycznych wydarzeniach, o których opowiada narrator będący ich obserwatorem. Nastrój ballady jest pełen tajemniczości, niesamowitości oraz grozy. Ballada czerpie z wydarzeń pochodzących z legend, baśni i podań ludowych.

Świteź – jezioro na Białorusi. Legenda: na miejscu jeziora było miasto, na które napadli najeźdźcy. Mężczyźni poszli walczyć, w murach zostały wyłącznie kobiety. Najeźdźcy dotarli do miasta, a wtedy stał się cud- miasto pochłonęła rozstępująca się ziemia, a na jego miejscu pojawiło się jezioro z niezwykłymi kwiatami. Najeźdźcy zachwyceni niesłychaną roślinnością powyrywali kwiaty, które były trujące i spowodowały ich śmierć. Miasto zostało uratowane.
„Świtezianka”- „Ballady i romanse” Wilno, 1822.

Budowa utworu:
· utwór stroficzny
· rymy dokładne: abab
· prosty, zrozumiały język
· nagromadzenie czasowników podkreślających dynamikę
· środki stylistyczne: porównania, np. Jak mokry jaskier wschodzi na bagnie,
epitety dzikie brzegi, chłopiec piękny, luba dziewczyno, onomatopeje tworzące nastrój szeleszcze, zaszumiał, pluskać.

Ile osób wypowiada się w utworze? Kim one są? Czy prowadzą ze sobą rozmowę? Dialogi. Czy w utworze pojawiają się samodzielne wypowiedzi bohaterów kierowane do innych? Monologi.

Czy bohaterowie to postacie realistyczne czy fantastyczne? Co ze zdarzeniami w utworze?
Co jest miejscem wydarzeń? Jaką wiedzę posiada narrator? Czy jest wszechwiedzący?
Wnioski należy poprzeć fragmentami ballady (przejście do zagadnień z Karty Pracy).

Tworzenie planu wydarzeń:
 Nocne spacery młodzieńca i dziewczyny.
 Rozmowa zakochanych – przysięga wierności młodzieńca.
 Tajemnicze zniknięcie dziewczyny.
 Powrót strzelca brzegiem Świtezi.
 Niezwykłe wynurzenie pięknej panny z wody jeziora.
 Namawianie młodzieńca przez nieznajomą do dołączenia do niej.
 Wahania strzelca i złamanie przysięgi.
 Rozpoznanie w nieznajomej dziewczyny spod lasu.
 Ukaranie młodzieńca – pochłania go „surowa ziemia” i kryje pod modrzewiem, które było świadkiem zdrady.
Zapisanie planu w zeszycie.

Zagadnienia z karty pracy: 2,3,4 – rozmowa o winie i karze.
Czy wg Was ta historia definitywnie się skończyła? Czy można dopisać dalszy ciąg?

Przejście do zagadnienia 5:
Cechy ballady:
Stroficzność – liryka
Narrator, fabuła skoncentrowana wokół jednego wątku – epika
Monologi i dialogi bohaterów – dramat

Balladę zaliczamy do tzw. gatunków synkretycznych, czyli łączących w sobie element epiki, liryki i dramatu.
Zapisanie notatki w zeszycie.

3. Faza podsumowująca.
Usystematyzowanie wiadomości o balladzie jako gatunku synkretycznym. Wprowadzenie w temat następnych zajęć: Czy strzelec zasłużył na tak dotkliwą karę? Rozprawa sądowa.





Karta pracy

Świtezianka Adam Mickiewicz




1. Co wiadomo o postaciach?

Bohater fantastyczny:


Bohater realistyczny:


Narrator:



2.Wskaż najważniejsze w całym utworze słowa dziewczyny skierowane do strzelca. W jakiej sytuacji/sytuacjach je wypowiada? Użyj cytatu z ballady.




3.Za jaki czyn strzelec został ukarany? W jaki sposób?






4. Jaka nauka zawarta jest w utworze?


Cytat Wyjaśnienie
................. .................

................. .................

................. .................





5.Udowodnij synkretyczność ballady jako gatunku.


RODZAJE LITERACKIE:


EPIKA





LIRYKA
DRAMAT

Wyświetleń: 0


Uwaga! Wszystkie materiały opublikowane na stronach Profesor.pl są chronione prawem autorskim, publikowanie bez pisemnej zgody firmy Edgard zabronione.