Katalog

Katarzyna Jachacy, 2016-06-01
Duczki

Zajęcia zintegrowane, Program nauczania

„OSWAJAMY ORTOGRAFIĘ”

- n +

„OSWAJAMY ORTOGRAFIĘ”


Program własny zajęć koła
ortograficznego dla uczniów klas drugich
szkoły podstawowej






Opracowała:
mgr Katarzyna Jachacy















I WSTĘP

Podstawową umiejętnością kształconą w wieku wczesnoszkolnym jest umiejętność pisania, rozumiana nie tylko jako czynność polegająca na poprawnym kreśleniu znaków graficznych pisma, ale także na poprawności ortograficznej, gramatycznej i stylistycznej. Proces kształcenia poprawności ortograficznej polega na opanowaniu umiejętności i nawyku bezbłędnego pisania. O umiejętności poprawnego pisania można mówić wówczas, gdy uczeń rozumie budowę i sens logiczny pisanych słów, dokonuje wyboru właściwych liter i sprawnie posługuje się zasadami ortograficznymi. W wyniku systematycznych ćwiczeń czynności poprawnego pisania automatyzują się, przechodząc w nawyk ortograficzny, tj. bezbłędne pisanie, które przebiega już bez świadomości piszącego.
Głównym zadaniem szkoły w okresie wczesnoszkolnym jest nauczenie dzieci poprawnego
mówienia i pisania. Integralną częścią procesu poprawnego pisania stanowi ortografia, której opanowanie wymaga dużo systematycznej i wytrwałej pracy oraz związanych z tym ćwiczeń. Zadaniem nauczycieli jest przekonanie dzieci o znaczeniu poprawnej pisowni oraz rozbudzanie w nich i rozwijanie zainteresowań ortografią. Nauczyciel musi umiejętnie dobierać i stosować ćwiczenia, które motywowałyby ucznia do wysiłku.

Założenia programu

Program zajęć koła ortograficznego to działania nastawione na poznanie i doskonalenie umiejętności praktycznego zastosowania zasad pisowni języka polskiego i wykorzystanie przez uczniów posiadanej wiedzy w praktyce. Program zakłada stosowanie różnorodnych metod i form pracy, które będą wspierać i uatrakcyjniać nauczanie ortografii. Opiera się na połączeniu elementów nauki i zabawy. Przedstawiony program przeznaczony jest do realizacji na zajęciach pozalekcyjnych koła ortograficznego.


II CELE OGÓLNE PROGRAMU
1. Wspomaganie i wspieranie rozwoju zainteresowań ortograficznych i potrzeb poznawczych uczniów,
2. Zaznajamianie uczniów z nowym materiałem ortograficznym i utrwalanie zasad ortograficznych,
3. Doskonalenie umiejętności zastosowania w praktyce zasad ortograficznych,
4. Wyrabianie nawyku korzystania z różnych źródeł informacji, w tym ze słowników ortograficznych,
5. Utrwalanie zdobytych wiadomości poprzez gry i zabawy dydaktyczne,
6. Kształtowanie zgodnego współdziałania w grupie.
III. CELE OPERACYJNE:
Uczeń :
- Zna alfabet i posługuje się nim
- Zna zasady ortograficzne i stosuje je w praktyce,
- Potrafi posługiwać się słownikiem ortograficznym,
- Doskonali technikę czytania, która ma pozytywny wpływ na eliminowanie błędów,
- Bierze aktywny udział w zajęciach, potrafi współpracować w grupie,
- Potrafi pisać poprawnie wyrazy, teksty z trudnościami ortograficznymi z pamięci i
ze słuchu w ramach poznanego i utrwalonego słownictwa,
- Ma nawyk sprawdzania tekstu po napisaniu,
- Jest samodzielny podczas rozwiązywania zagadek, rebusów, krzyżówek,
łamigłówek itp., - stosuje poznaną wiedzę w praktyce,

IV. TREŚCI PROGRAMU:
1. Opanowanie pamięciowe alfabetu i praktyczne jego stosowanie
 praca ze słownikiem ortograficznym ,
 Porządkowanie wyrazów wg kolejności alfabetycznej.
 Ćwiczenia utrwalające.
2. Wielka litera
 na początku zdania, w pisowni imion, nazwisk, nazw miast, miejscowości, ulic, rzek,
gór, w tytułach utworów, książek i czasopism dla dzieci, w korespondencji.
3. Pisownia spółgłosek miękkich
 pisanie wyrazów ze spółgłoskami miękkimi w różnych pozycjach.
4. Pisownia wyrazów z ą i ę
 w różnych pozycjach, ze szczególnym uwzględnieniem form czasownika
(zdjął - zdjęła)
 em czy ę, om czy ą
5. Znaki interpunkcyjne
 kropka, pytajnik, wykrzyknik na końcu zdania, przecinek przy wyliczaniu
6. Dzielenie wyrazów przy przenoszeniu.
7. Pisownia wyrazów z ó - u, rz - ż, h - ch
 wykorzystanie zmienności form i wyrazów pokrewnych, wyjątki, pisownia
zakończeń: -ów, -ówka, -ówna, -unek
8. Pisownia wyrazów z zanikiem dźwięczności
 zanik dźwięczności na końcu i w środku wyrazu
 uzasadnienie pisowni zmiennością form (sad - sadu) i rodziną wyrazów
(ławka – ława)
9. Skróty
 pisownia skrótów użytkowych: ulica - ul., numer - nr, dnia - dn., strona - s.,
obywatel - ob., doktor - dr, pod tytułem - pt. itp.;
 pisownia skrótów matematycznych

Klasyfikacja ćwiczeń ortograficznych
1.Ćwiczenia wprowadzające- eksponujące tylko jedną trudność, która będzie przedmiotem analizy.
2.Ćwiczenia utrwalające- organizowane systematycznie i okolicznościowo, mające na celu opanowanie umiejętności i automatyzację poprawnego pisania w zakresie wprowadzonych zagadnień ortograficznych.
3.Ćwiczenia sprawdzające- uświadamiają aktualny poziom poprawności ortograficznej, co pozwala na określenie osiągnięć i trudności.

V. METODY i FORMY PRACY:
Podstawowe cele i treści kształcenia są realizowane poprzez stosowanie różnych form i metod pracy. Najogólniej można je nazwać metodami działania językowego. Należą do nich:
- ćwiczenia poprawnej wymowy,
- analizowanie trudności ortograficznych (ich dostrzeganie i analiza),
- wyjaśnienie pisowni wyrazów,
- pamięciowe ćwiczenie pisowni wyrazów,
- praca ze słownikiem ortograficznym,
- gry, quizy i zabawy dydaktyczne,
- kontrola własnoręcznie uzupełnionego lub napisanego tekstu (przepisywanie, pisanie
z pamięci, pisanie ze słuchu).

Praca powinna opierać się na ćwiczeniach ortograficznych zintegrowanych z ćwiczeniami w mówieniu, czytaniu i pisaniu. Należy stosować następujące formy:

 praca indywidualna: rozmowy ucznia z nauczycielem, zadawanie prac dodatkowych, praca ze słownikiem ortograficznym, prowadzenie słowniczków obrazowo – wyrazowych,
 praca w grupach: wspólne układanie rymowanek, krzyżówek, zagadek ortograficznych, rebusów,
 konkursy,
 samodzielna praca z kartami ortograficznymi, połączona z samokontrolą
 gry i zabawy edukacyjne z wykorzystaniem Internetu
 zadania kształcące spostrzegawczość i pamięć wzrokową

VI. ŚRODKI DYDAKTYCZNE
 słowniki ortograficzne, plansze z regułami ortograficznymi, karty pracy dla każdego ucznia, magnetofon, wiersze i piosenki ortograficzne, gry dydaktyczne, komputer lub tablet,
 komplety ilustracji określonych grup wyrazów i ich podpisy (rozsypanka wyrazowa), np. nazwy zwierząt, roślin, zawodów, przyborów szkolnych, zjawisk przyrody,
 zestawy tematyczne, np. zima, na działce, zestawy z określoną trudnością ortograficzną u-ó, ż-rz, ch-h,
 słowniczki ortograficzne sporządzone przez uczniów pod kierunkiem nauczyciela, na przykład w formie ilustrowanych słowniczków – książeczek czy słowniczków – składanek,
 materiały do rozrywek umysłowych, np.: domino, rebusy, loteryjki, karty, łamigłówki, krzyżówki, zagadki, rozsypanki, , teksty z lukami, wierszyki, rymowanki, bajki ortograficzne,
 zestawy wyrazów, wyrażeń i tekstów napisane na paskach kartonu służące do wykonywania różnorodnych manipulacji z materiałem ortograficznym.

VII. PRZEWIDYWANE OSIĄGNIĘCIA UCZNIÓW
Uczeń:
• zna zasady ortografii polskiej i stosuje zasady ortograficzne w praktyce;
• wyjaśnia poprawność pisowni wybranych wyrazów;
• zapamiętuje pisownię często spotykanych wyrazów niewymiennych oraz wyjątków
• uzasadnia pisownię poprzez podanie przykładów;
• pisze poprawnie z pamięci i ze słuchu wyrazy w ramach poznanego i utrwalonego słownictwa
• kontroluje poprawność samodzielnie pisanych tekstów;
• poszerza zasób słownictwa;
• doskonali umiejętność posługiwania się słownikiem ortograficznym;
• poprawnie zapisuje najczęściej stosowane skróty
• stosuje znaki interpunkcyjne w wypowiedzeniach
• potrafi aktywnie i zgodnie pracować w grupie podczas prac zespołowych
• rozumie potrzebę poprawnego wypowiadania się w piśmie i w mowie
• wykazuje spostrzegawczość i czujność ortograficzną.

VIII PROCEDURY OSIĄGANIA CELÓW:

- analizowanie trudności ortograficznych,
- wyjaśnianie pisowni wyrazów,
- ćwiczenia poprawnej wymowy,
- pamięciowe ćwiczenie zapisu wyrazów,
- sprawdzenie dokładności zapisu ze wzorem,
- porównywanie zapisu ze słownikiem ortograficznym,
- wypisywanie z tekstu wyrazów z określonymi trudnościami,
- dyktanda wprowadzające, utrwalające i sprawdzające,
- tworzenie słowniczków trudnych wyrazów,
- gry i zabawy dydaktyczne ułatwiające zapamiętanie prawidłowej pisowni,
- rebusy, krzyżówki, rymowanki, zagadki, teksty z lukami, zabawy logiczne, zadania kształcące spostrzegawczość i inne, gry i zabawy edukacyjne z wykorzystaniem tabletu,
- konkursy ortograficzne,
- właściwie dobierać i stosować środki dydaktyczne: tablice ortograficzne, rysunkowe, zestawy wyrazów, teksty ciągłe, słowniki ortograficzne, i inne,
- doskonalić poprawność ortograficzną okazjonalnie na wszystkich zajęciach,


IX. OCENA OSIĄGNIĘĆ UCZNIÓW
 obserwacja podczas zajęć
 aktywne uczestnictwo w zajęciach, stopień zaangażowania i włożonego wysiłku,
 analiza: tekstów pisanych ze słuchu, z pamięci, tekstów z lukami, kart pracy – prowadzenie dokumentacji
 osiągnięcia edukacyjne w dyktandach, testach, sprawdzianach i konkursach.
 dyktando kontrolne,

Uwagi o realizacji programu:
Warunkiem sprawnej realizacji zaplanowanych przedsięwzięć jest dobra, systematyczna współpraca z domem rodzinnym uczniów uczestniczących w zajęciach koła ortograficznego. Pod kierunkiem i kontrolą rodziców utrwalą zdobytą wiedzę podczas cotygodniowych zajęć oraz solidnie przygotują zadane prace domowe.

HARMONOGRAM ZAJĘĆ KOŁA ORTOGRAFICZNEGO

l.p. TREŚCI KSZTAŁCENIA OCZEKIWANE EFEKTY PRACY UCZNIA
1. Organizacja kółka ortograficznego. Uczeń zna : godziny pracy kółka, tematykę zajęć, zasady pracy w grupie.
2. Opanowanie pamięciowe alfabetu Uczeń zna alfabet, porządkuje wyrazy według kolejności alfabetycznej
3. Zapoznanie z zasadami korzystania ze słowników ortograficznych Uczeń potrafi posługiwać się słownikiem
ortograficznym, zna alfabet, dba o
poprawność ortograficzną
4. Wielkie litery na początku zdania. Pisownia imion, nazwisk i pseudonimów. Pisownia nazw geograficznych.
Pisownia tytułów książek i czasopism. Uczeń wie kiedy stosujemy wielką literę
5. Pisownia nazw mieszkańców kontynentów, państw, regionów, narodowości i miast.
Uczeń poprawnie stosuje wielką literę na
początku zdania, w pisowni imion i nazwisk,
nazw geograficznych, w tytułach i
korespondencji
6. Zasady pisowni wyrazów z ó wymiennym Uczeń umie napisać poznane wyrazy z ó
wymiennym, zna zasady pisowni tych
wyrazów.
7. Poznajemy wyrazy z ó niewymiennym. Uczeń umie napisać wyrazy z ó
8. Utrwalamy i sprawdzamy pisownię
wyrazów z ó.
Uczeń potrafi prawidłowo pisać wyrazy
pamięci i ze słuchu w zakresie opracowanego
słownictwa
9. Ilustrowany słownik trudnych wyrazów-część I.
Uczeń potrafi wybrać trudne dla niego
wyrazy i narysować do nich ilustracje
10. Pisownia wyrazów z zakończeniami:
-ów, -ówka, - ówna, -un, -unka, -unek. Uczeń potrafi napisać wyrazy z zakończeniami.
11. Zasady pisowni wyrazów z rz
a) po spółgłoskach b, p, d, t, g, k, ch, j;
b) pisownia wyrazów z rz wymiennym
c) pisownia wyrazów z rz niewymiennym Uczeń zna spółgłoski po których piszemy rz,
potrafi napisać wyrazy z rz wymiennym i
niewymiennym
12 Zabawa – konkurs ortograficzny wyrazy z ó i rz. Uczeń potrafi pisać z pamięci poznane
wyrazy, umie zastosować poznane zasady do
rozwiązywania ćwiczeń
13. Wyrazy z ż wymiennym i niewymiennym
Uczeń potrafi napisać wyrazy z ż wymiennym
i niewymiennym, zna zasady wymiany tych
wyrazów.
14. rz czy ż – sprawdzamy swoje wiadomości
Uczeń rozpoznaje wyrazy z ż i rz,
prawidłowo korzysta ze słownika
ortograficznego
15. Ilustrowany słownik trudnych wyrazów cz.II.
Uczeń potrafi wybrać trudne dla niego
wyrazy i zilustrować je.
16. Poznajemy wyrazy z h i ch Uczeń umie napisać różne wyrazy z h i ch
17. Pisownia wyrazów ze spółgłoskami miękkimi w różnych pozycjach Uczeń poprawnie pisze wyrazy ze
spółgłoskami miękkimi przed samogłoską,
przed spółgłoską oraz na końcu wyrazu
18. Znaki przestankowe w zdaniach: kropka,
przecinek, pytajnik, wykrzyknik. Uczeń poprawnie stosuje znaki przestankowe w zdaniach
19. Ilustrowany słownik wyrazów trudnych cz. III Uczeń potrafi dobrać odpowiednie wyrazy do swojego słownika
20. Ortografia na wesoło – konkurs ortograficzny Uczeń wykorzystuje poznaną wiedzę przy
rozwiązywaniu rebusów, wykonywaniu
różnych ćwiczeń ortograficznych
21. Pisownia wyrazów z ą i ę w różnych pozycjach ze szczególnym uwzględnieniem form czasownika w
czasie przeszłym. Uczeń poprawnie pisze wyrazy z ą i ę

22. Zajęcia ortograficzne na tabletach
Uczeń korzysta z tabletu, aby prawidłowo zapisać poznane wyrazy
23. zajęcia doskonalące pisownię wyrazów ze spółgłoskami miękkimi (ś, ć, ń, ź, si, ci, ni, zi, sia, cie, nie, zia). Uczeń prawidłowo zapisuje wyrazy ze spółgłoskami miękkimi
24. Pisownia wyrazów z utratą dźwięczności. Uczeń potrafi pisać wyrazy z utratą dźwięczności.
25. Pisownia skrótów użytkowych i skrótów matematycznych Uczeń stosuje w praktyce skróty użytkowe i matematyczne
26. Dzielenie wyrazów przy przenoszeniu Uczeń potrafi prawidłowo podzielić na sylaby i przenieść wyraz.
27 Utrwalenie poznanych zasad pisowni. Uczeń potrafi pisać z pamięci i ze słuchu poznane wyrazy.
28 Wybieramy mistrza ortografii - konkurs
ortograficzny podsumowujący pracę. Uczeń potrafi zastosować poznane zasady
pisowni w praktyce, poprawnie pisze
dyktando, rozwiązuje zagadki, rebusy


X EWALUACJA PROGRAMU

Ewaluację programu stanowić będą:
- własna dokumentacja ucznia potwierdzająca realizację zagadnień programowych,
- stopień integracji zespołu i zadowolenia uczniów z zajęć,
- obserwacja uczniów w czasie zajęć,
- aktywność i zaangażowanie uczniów podczas wykonywania ćwiczeń
- wyznaczenie kierunków dalszej pracy z dziećmi
- udział uczniów w konkursach ortograficznych - potwierdzenia i dyplomy zdobyte przez koło ortograficzne,
- rozmowy z rodzicami



BIBLIOGRAFIA:

1. M. Cackowska „Integralny system nauczania początkowego” cz. I Kielce Wyd. ZNP 1992
2. W. Gawdzik „Ortografia na wesoło” Inst. Wyd. (Pax) Warszawa 1990
3. A. Jakubowicz „Strategie pamięciowe w początkowym nauczaniu ortografii. Kształcenie języka dziecka w młodszym wieku szkolnym” pod red. J. Kidy WSP Rzeszów 1997
4. G. Kapica „ Rozrywki umysłowe w nauczaniu początkowym” WsiP Warszawa 1986
5. E. Owsińska, Z. Staniszewska „Wesoły świat ortografii” Wyd. Podsiedlik – Raniowski i Spółka Poznań 1990
6. E. Polański, A. Jakubowicz, F. Dyka „Ortografia i interpunkcja w nauczaniu początkowym” Wyd. Juka Łódź 1996
7. B. Zakrzewska „Ortografia – twój sukces” WsiP Warszawa 1998
8. F. Dyka: Profilaktyka w nauczaniu ortografii w klasach początkowych. „Życie Szkoły” nr 7, 1989.
9. J. Grys-Malinowska.: Rozwijanie nawyków ortograficznych u uczniów klas niższych. „Życie Szkoły” nr 2, 1989.
11. G. Kapica.: Gry dydaktyczne w nauczaniu ortografii. „Życie Szkoły” nr 2, 1986,
12. Z. Zbróg . „Lubię ortografię”. MAC, Kielce 2000.
13. S. Zięcik .: Zabawa – Konkurs ortograficzny. „Życie Szkoły” nr 6, 1991
14. K. Kowalczyk.: Rozrywki umysłowe w nauczaniu ortografii. „Życie Szkoły” nr 2, 1991
15. E. Owsińska., Staniszewska Z. „Wesoły świat ortografii” Wyd. Podsiedlik – Raniowski
i Spółka Poznań 1990
16. E. Polański .: Dydaktyka ortografii i interpunkcji. WSiP, Warszawa 1995.
17. E.Polański ., Jakubowicz A., Dyka F. „Ortografia i interpunkcja w nauczaniu początkowym”. Juka Łódź 1996
18. R. Więckowski.: Nauczanie ortografii w klasach początkowych. „Życie Szkoły” nr 7, 1994.
19. J. Wójcik .: Ortografii i interpunkcji nauczę się sam. WSiP, Warszawa 1992.


Załącznik

PROPOZYCJE ĆWICZEŃ DO REALIZACJI

ĆWICZENIE I
W miejsce kropek wpisz odpowiednie litery i uporządkuj je w kolejności alfabetycznej. Podkreśl wyrazy z „ó” niewymiennym. Uzasadnij, że w pozostałych wyrazach „ó” jest wymienne.

„ó” – g-ra, jask-łk-, kr-lo-a, r-ż-, p-łk-, mr-wk-, ub-stw-, wr-b-l, zw-j,
oł-we-, up-r, str-ż, ł-dk-, c-rk-, b-r

„u” – b-ra-, f-jar-a, n-r-k, j-tr-, E-r-pa, c-b-la, a-b-z, dr-k, l-str-, reb-s, z-p-,
w-je-, t-li-an, kar-z-la, m-zy-

ĆWICZENIE II – tworzenie wyrazów z sylab

Wyszukaj wyrazy w rozsypance i zapisz je:
3 wyrazy jednosylabowe
3 wyrazy dwusylabowe
2 wyrazy trzysylabowe
1 wyraz czterosylabowy

Żółw przy gó stróż o kłót ka ra wek mózg ciół pół gó nia łó ja rek ka

Wyszukaj w rozsypance wyrazy i zapisz je:
4 wyrazy jednosylabowe
3 wyrazy dwusylabowe
2 wyrazy trzysylabowe
1 wyraz czterosylabowy

deł ku mur ku słup gu łuk za ro wu ro pu ma lust ko jek twa plusk py

ĆWICZENIE III
Przeczytaj zdania. Podkreśl wyrazy z literką „ó” i wypisz je. Objaśnij ich pisownię.

Czwórka przyjaciół wybrała się na wycieczkę. Samochód zawiózł ich do starego lasu. Tutaj dzieci wesoło się bawiły. Potem długo leżały na wygrzanej ściółce.

Rozszyfruj rebusy.
Rozwiąż krzyzówkę:
1. Ćwirek. 5. Mają je tylko ptaki.
2. Zamienia wodę w lód. 6. Mała pszczoła.
3. Rosną w nim warzywa o owoce. 7. Jest nim każdy z was.
4. .......................Maciuś I.
8
Trudne wyrazy na „ż”
Odgadnij wyrazy, które zaczynają się na literę „ż” i wypisz je.
...................................................................................................

Mądrej głowie dość przysłowie – praca w grupach .
Uczniowie wybierają numer wyrazów i redagują przysłowia.

1. (złamać, kózka) Gdyby kózka................................ .
2. (żelazo, gąrące) ..................................................... .
3. (babka, dwoje) ..................................................... .
4. (buty, chodzić) ..................................................... .
5. (wymówka, główka) .............................................. .
6. (Bóg, Kuba) ..................................................... .
7. (dzban, dopóki) ..................................................... .
8. (czubić, lubić) ..................................................... .
9. (lżej, baba) ..................................................... .
10. (przyjaciel, poznać) ............................................... .

Łamigłówka
Ostatnia litera odgadniętego wyrazu jest zarazem pierwszą następnego.

1. Pomieszczenie, w którym mieszka samochód.
2. Bardzo wolne zwierzę.
3. Wysoki dom, w którym mieszka bardzo dużo ludzi.
4. Podnosi go atleta.
5. Świeci nocą.
6. Niewielki ptaszek.

ĆWICZENIE IV
Połącz wyrazy parami i podkreśl literę „ż”.

śnieg jeżozwierz jak kolega ciężar ciężarówka koleżanka jeż śnieżyca jakże

ĆWICZENIE V
Napisz zdrobnienia od podanych wyrazów.

struga – strużka sługa – ....................
noga – .................... droga – ....................

Zagadka
Pijesz z niej herbatę, lecz to nie jest szklanka.
Ma uszko, jest mała i zwie się ...................... .

ĆWICZENIE VI – rymowanka i zagadki.

Chmury bardzo duże przyniosą nam ........................ .

Gruszki i jabłka w sadzie dojrzały. Liście na drzewach pozłaca jesień.
Bociany od nas już odleciały, wrzosy zakwitły, bo to już .................. .

Gdy go trzesz, a potem jesz, to masz oczy pełne łez. (........................)

ĆWICZENIE VII
Podane zdania uzupełnij wyrazami z ramki.
( Pszczyna, pszenica, kształcić, kształt, pszczoła )

Bardzo spodobał nam się ........................... nowego samochodu pana Jacka.
Grażyna ................................... się, by zostać lekarką.
................................ i żyto, to często występujące na naszych polach zboża.
.............................. schroniły się w ulu przed burzą.
W tym roku wybieram się do ........................................ .

Nauka piosenki pt. „Krakowiaczek na „rz”
Sł. Jacek Kałucki, mel. „Krakowiaczek jeden”

Są pewne zasady, gdzie „er zet” się pisze,
Chcemy je przypomnieć. Prosimy o ciszę.

Dworzec, bo dworcowy, lekarz, bo lekarski,
Marzec, bo marcowy, kucharz, bo kucharski.

Po literach takich, jak: „pe, be, de, te, ka”,
Cztery nam zostały: „gie, jot, wu, i ce cha”.

Brzoza i przecinek, patrzeć, spojrzeć, drzewa,
Krzew, chrzęst, zgrzyt i wrzesień – zapamiętać trzeba.

Są też tu wyjątki, gdzie „es zet” piszemy:
Kształt, pszenica, pszczoła, inne pominiemy.

Ortografia nasza jest co nieco trudna,
Ale za to wierzcie, nie jest taka nudna.

ĆWICZENIE VIII – Wyprawa Krzysia.
Uzupełnij tekst wyrazami tak, by pasował do obrazka.
Rozwiąż rebusy. W odgadniętych wyrazach podkreśl „rz”.

Krzyś wyruszył na ......................, jednak nie znalazł ani jednego........................ .
Niesie w koszyku leszczynowe ................................................... .
Przez lilowe ........................................ przebiegł zając.
W oddali płynie .................................. .
W gałęziach .............................. czerwienią się korale .................................. .
Na .............................. przysiadła wrona.
Niebo jest .............................., co oznacza nadchodzącą ............................... .
W oddali słychać grzmot. Oj ........................!
Zmykaj Krzysiu do domu!

ĆWICZENIE IX
Z podanych rzeczowników i przymiotników utwórz odpowiednie związki wyrazowe: ( handel, chleb, chłopak, chusteczka, hala, chciwość, chód, herbata )

hardy .................................... higieniczny ....................................
suchy .................................... chłodna ..........................................
hutnicza ................................ chorobliwa ....................................
hurtowy ................................ chwiejny .......................................

Zagadki

Lubi w błocie życie, spotkasz go w Afryce ................................... .
Dziwna to zwierzyna, zadowala ją padlina .................................... .

ĆWICZENIE X
Do podanych wyrazów dopisz wyrazy pokrewne, w których „ch” wymienia się na „sz”.

grzech – ..................................... piechota – .......................................
proch – ...................................... ucho – ............................................
śmiech – .................................... piach – ............................................
Lech – ........................................ suchy – ............................................

Do podanych wyrazów dopisz wyrazy bliskoznaczne, rozpoczynające się od „h” lub „ch”.

szczególny – ................................... pensjonat – .....................................
zimny – ........................................... szczodry – ......................................
skąpy – ........................................... szczupły – ......................................
kask – ............................................. grzmot – .........................................
farmer – ......................................... obłok – ...........................................

ĆWICZENIE XI
Przeczytaj wierszyk i podkreśl wyrazy z „ch”. Ułóż zdania z czterema wybranymi wyrazami.

Chińczyk pewien chytry, chłop na schwał, uwierzcie,
śpiewał w chińskim chórze, bawiąc w Budapeszcie.
Teraz samochodem jedzie do zbójników,
by z niewoli odbić rodzinę chomików.
Gdzie go można spotkać?
Co to za sekrety?
Chińczyk ten istnieje tylko w snach, niestety.

ĆWICZENIE XII
Uzupełnij wierszyk wyrazami z ramki i pięknie przeczytaj:
( bohater, hejnał, hiacynt, hura, błahy, hymn )

................................ – rycerz smoka pokonał,
grano mu .........................., dano mu konia.
Królewna .......................... rzuciła wdzięcznie,
wszyscy krzyczeli: „..........................., młodzieńcze”!
Nie był to ........................... powód do dumy;
.............................. o młodzieńcu śpiewają tłumy.

ĆWICZENIE XIII
W puste miejsca wpisz „h” lub „ch”.

W ...otelu była uroczystość. Goście przyje...ali samo...odami.
Kelner zagrał na ...armonijce ...ymn powitalny. Ku...arka ubrała ...aftowany
Fartuszek i podała sok z mar...wi. Na ...wilę uci...ł ...ałas, bo wszyscy
...ętnie pili sok.

ĆWICZENIE XIV
Napisz wyrazy w liczbie mnogiej wg wzoru.

ząb – zęby dąb – .......................
gołąb – .................... błąd – .....................
żołądź – ................... wąż – ......................

Zagadki

Cztery nogi, jest to ptak. Pysk i ogon od wróbla większy.
Uszy ma, chętnie grucha i na grzbiecie gdy się wdzięczy, garby dwa.

Gdy w twoim pokoju wszystko ułożone, kurze pościerane, okno wyczyszczone,
Każdy chwali twój rozsądek, mówiąc, że lubisz ........................ .

ĆWICZENIE XV
Uzupełnij brakujące litery.

Dzieci pisz- dyktando. Nauczyciel przygl-da się dzieci--.
Przestał interesować się much- fruwaj-c- przy ścianie i patrzy na Zosi-,
Która daje ści-gać koleżank--.

ĆWICZENIE XVI
Przeskakując co trzecią literę (pierwsza litera oznaczona; zacznij więc od A), odczytaj i napisz całym zdaniem.
Ile sępów siedziało między gałęziami dębu?
Podkreśl w otrzymanych wyrazach „ę”.

M A K I T O Ę N I D E D Z R U Y K S G I R A M O Ł
E W Ę N U Z K R I S O A Z I M U L I K N D U A Ę P S
B Z D U M L S N G I R A E B C D D E Z F G I H I A J
K Ł L Ł O M N P O P I R S Ę T V T W Y N Z A A B C
Ś D E C F G I H I E J K S L Ł Ę M N P O P Ó R S W

ĆWICZENIE XVII
Uzupełnij zdanie wyrazami z ramki.
(śnieg ciasto śmiech dzień koziołek śmietnik)

Mama upiekła ..................... . Wczoraj przez cały ................... padał ................. .
Lubię czytać o przygodach .......................... Matołka. Śmieci wyrzuca się do ..................... . .......................... to zdrowie.

ĆWICZENIE XVIII
a) Wpisz do tabelki wyrazy z ramki: po lewej stronie te, które są zmiękczone przez kreskę, po prawej stronie te , które są zmiękczone przez „i”.
b) Sprawdź, jaka głoska (spółgłoska czy samogłoska) znajduje się po zmiękczeniach przez kreskę, a jaka po zmiękczeniach przez „i”.
c) Uzupełnij zdanie mądrej sowy.

Przed znakiem ..........głoski piszemy ć, ź, ś, ń, dź.
Przed znakiem ..........głoski piszemy ci, zi, si, ni, dzi.

( hańba ziarno myśl księżyc bańka ślad osioł wycieczka zioła Oleńka
ciekawy środa )

ĆWICZENIE XIX
a) Przepisz zdania, wstawiając brakujące litery.

O rękę królewny ...unegundy starał się pewien młody książę.
...rólewna jednak nie chciała go widzieć, bo książę miał śmieszne imię ...erakliusz. Dopiero, gdy mężny młodzieniec stoczył walkę ze smokiem ...arłokiem, królewna zgodziła się zostać jego żoną.

b) Jakie imiona nosili: królewna, książę i smok?
c) Jeśli nie pamiętasz, połącz odpowiednie sylaby w wyrazy.

-ne, -ra-, Ku-, ar-, -kliusz, He-, -łok, -da, -gun-

d) O czym musisz pamiętać, zapisując imiona i nazwiska?

Marysia mieszka w Śremie, w województwie poznańskim, w Polsce.

Napisz, w jakiej miejscowości, województwie i kraju mieszkasz.

ĆWICZENIE XX
Przepisz list. Rozdziel zdania. Pamiętaj o formach grzecznościowych pisanych wielką literą.

Cześć Jurek!
dziękuję ci serdecznie za książki i przybory dzięki tobie nie będę miał zaległości w nauce napisz, co słychać u ciebie w szkole czy twój kolega Józio już wyzdrowiał pozdrów go ode mnie chyba mnie pamięta. a babcia nie może się doczekać listu jeśli wujek i ciocia nie mają czasu to może ty do nas napiszesz.
Michaś

ĆWICZENIE XXI
a) Podkreśl przeczenia. b) Dopisz przeczenia.

a) Grześ leży w łóżku. Nie chodzi do szkoły, ale się uczy, bo nie jest leniem.
Nie chce mieć zaległości w nauce. Na razie nie może jeszcze dużo pracować,
ale już rwie się do książek.

b) Mama ......pozwala mu się przemęczać. ......chce, aby jej synek zdał za wszelką cenę. Zdrowie jest bezcennym skarbem i ......można go trwonić.


PRZYKŁADY DYKTAND UTRWALAJĄCYCH MATERIAŁ

Wycieczka do lasu.
Był wrześniowy słoneczny dzień. Wybraliśmy się na wycieczkę do lasu. Jaś zauważył wiewiórkę skaczącą z gałęzi na gałąź. Marzenka spostrzegła ukryte wśród liści paproci czerwone muchomory. Zachowywaliśmy się bardzo cicho.
Słuchaliśmy głosów lasu. Usłyszeliśmy pukanie dzięcioła i szelest liści. Za grubym pniem zobaczyliśmy jeża, który szukał pożywienia. Spacerowaliśmy dróżką wśród brzóz i dębów.

Późna jesień.
Późną jesienią przyroda układa się do zimowego snu. Ptaki odleciały do ciepłych krajów, wiewiórki zebrały orzechy i żołędzie do dziupli, a niedźwiedzie śpią już w swoich gawrach. Zimą pod śniegiem pożywienia będą szukać: zając, lis, dzięcioły i wróbelki. Drzewa i krzewy przykrywa już śnieg. Jest dla nich ochroną przed wichrem i mrozem. Dzieci cieszą się, że nadchodzi zima. Będą jeździć na sankach, łyżwach i nartach.

Na przerwie.
Jesteśmy uczniami klasy trzeciej. Już ze szkolnego podwórka słychać hałas panujący na korytarzach naszej szkoły. Z każdej strony dochodzą różne dźwięki: krzyk, wrzask, stukot, szum i pisk. Największego harmideru narobią zawsze pierwszaki. To właśnie one, gdy zadzwoni dzwonek na przerwę jak huragan wybiegają na korytarz. Staramy się być dla nich opiekunami i przyjaciółmi, aby w trakcie swoich zabaw nie zrobiły sobie krzywdy.

Podwieczorek u Halinki.
Podwieczorek u Halinki zapowiadał się udanie. Mama upiekła kruche ciasteczka, ciocia Basia przygotowała herbatę. Halinka z Krzysiem nakryli stół obrusem w różowe róże i czekali na gości. Pierwszy przyszedł Jaś z książką pt. „O psie, który jeździł koleją” – chciał ją głośno czytać. Tuż po nim wpadł jak burza rudy Zdzisio i krzyczy – „Będziemy oglądać film na wideo, przyniosłem „W pustyni i w puszczy”. Po chwili za oknem usłyszeliśmy Józka, Jurka i Maćka, pragnęli grać w piłkę nożną. Szkoda, że każdy chciał robić co innego. Pogodziła nas babcia Krysia.

Duża przerwa.
Gdy zadzwonił dzwonek dzieci wyjęły kanapki i wybiegły przed szkołę. Dziewczynki wzięły gumę i zaczęły skakać. Chłopcy wyjęli z szafy piłkę i rozpoczęli grę w siatkówkę. Pani stanęła obok, żeby pilnować porządku. Uważnie przyglądała się grającym, skaczącym i biegającym uczniom. Na szczęście jesteśmy tak grzeczni, że nasza pani też może na przerwie odpocząć.


Wiosenne porządki.
Przyroda budzi się już do życia. Można to zauważyć na każdym kroku. Trawa się zieleni, na drzewach pojawiły się pąki. Na klombach rozkwitły żółte żonkile i czerwone tulipany. W stawie koncertują żaby, a na łące świerszcze. Pogoda jest zmienna. Czasem mocno przygrzewa słońce, a czasem jest chłodno i burzowo. W nocy bywają przymrozki, ale i tak cieszymy się, że jest wiosna.

W bibliotece.
Dzisiaj odbyło się spotkanie uczniów z panią bibliotekarką. Zaprosiła ona dzieci na wędrówkę wśród książek. Pokazała półkę, na której znajdują się lektury niezbędne w klasie II, przypominając jak należy postępować, aby wypożyczyć książkę, rozdała dzieciom zakładki wykonane z kolorowych wstążek. Szczególną uwagę dziewcząt przyciągnęły kolorowe albumy wprowadzające w świat zwierząt. Od razu wywiązała się interesująca rozmowa. Wyszli stamtąd snując plany dotyczące nowych książek. – Sądzę, że będą tu częstym gościem – stwierdziła Małgosia, która dotąd była najlepszą uczennicą.

Klasowy dyżurny.
Jacek szedł szybko do szkoły, nie zważając na wielkie okoliczne kałuże, które pozostały po wczorajszej burzy. Chciał zdążyć przed pierwszym dzwonkiem. Od dziś był klasowym dyżurnym. Do niego należało podlanie kwiatów w dużych doniczkach, nakarmienie jeża Tuptusia i przygotowanie mokrej gąbki do ścierania tablicy. Ostrożnie postawił ciężki wazon na biurku i włożył do niego świeżo ścięte różyczki z babcinego ogrodu. Wtedy do klasy weszły trzy koleżanki i z uznaniem pokiwały głowami. Jackowi należały się słowa pochwały. Chłopiec porządnie się napracował, aby w klasie było czysto i miło.

Wakacyjne plany.
Zbliżają się wakacje. Niektóre dzieci pojadą w góry. Hania i Józek spędzą wakacje w Zakopanem, będą podziwiać piękno Tatr. Kolejką wyjadą na Gubałówkę, skąd popatrzą na Giewont i inne tatrzańskie szczyty. Zaplanowali również wędrówkę nad Morskie Oko. Na góralskim targu zrobią rodzicom prezenty. Hania myślała o haftowanej serwecie lub góralskiej chuście dla mamy. Na pewno mama się ucieszy.

Piórnik Oli.
Ola dostała na urodziny różowy piórnik. Jest z niego bardzo dumna. Ułożyła tam równiutko swe różnokolorowe ołówki, pióro i żółtą gumkę. Tylko temperówka w kształcie kuli nie chciała się w nim zmieścić. Ola próbowała różnych sztuczek, aby znaleźć na nią jakiś sposób. Ten sprawunek uznała wkrótce za nieudany. Powróciła więc do swojej starej temperówki, która przypominała swym kształtem żaglówkę. Porzucona od dawna leżała w ostatniej szufladzie biurka. Ta bez trudu ułożyła się w piórniku. Ola mogła już bez przeszkód zasunąć zamek.


Wyświetleń: 0


Uwaga! Wszystkie materiały opublikowane na stronach Profesor.pl są chronione prawem autorskim, publikowanie bez pisemnej zgody firmy Edgard zabronione.