Katalog

Edyta Oracz, 2015-06-16
Jelenia Góra

Fizyka, Plany pracy

Program koła fizycznego.

- n +


Program Zajęć
Koła Fizycznego

dla klas
technikum

Opracowała Edyta Oracz
Nauczyciel fizyki w Zespole Szkół Technicznych „Mechanik”
w Jeleniej Górze

1. Wstęp.
Zagadnienia z fizyki nie są czytelne i proste dla wszystkich uczniów. Poznanie i zrozumienie praw oraz zjawisk fizycznych rozwija ciekawość zrozumienia świata, poszukiwania odpowiedzi na wiele pytań i dążenia do samorealizacji.
Wiadomości z fizyki i ich strona rachunkowa stwarza duży problem dla uczniów. Powinni oni znać podstawowe definicje i wzory oraz umiejętnie je przekształcać, przeliczać jednostki a także wykonywać wykresy. Nie zawsze aparat matematyczny nadąża za potrzebami lekcji fizyki, poza tym istnieje cała trudna sfera poznania i zrozumienia omawianych zjawisk.
Zajęcia w kole fizycznym pozwalają na głębsze poznawanie zjawisk fizycznych i ich opisu matematycznego a w szczególności umożliwiają wykraczanie poza realizowany program. Na spotkaniach uczeń ma możliwość zaprojektowania i wykonania samodzielnie doświadczenia a następnie omówienia go z kolegami. Zajęcia umożliwiają zaspokojenie ciekawości ucznia, pozwalają na samorealizację uczniom zdolnym i ambitnym oraz pozwalają nauczycielowi szerzej poznać możliwości i zainteresowania poszczególnych uczniów.
Wzrost zainteresowania fizyką, chęć zdawania matury z fizyki, przyczyniły się do utworzenia tych zajęć. W programie ujęte są zagadnienie z IV etapu edukacyjnego na poziomie rozszerzonym, wzbogacone o doświadczenia i eksperymenty. Chcę aby każdy uczeń mógł samodzielnie wykonać pracę badawczą, obliczenia i podzielić się swoimi osiągnięciami z rówieśnikami.
Zajęcia mają charakter badawczy ale również zaplanowany jest czas na rozwiązywanie zadań tekstowych a w szczególności zadań maturalnych.


2. Cele ogólne:

 rozwijanie zainteresowania uczniów fizyką
 stymulowanie rozwoju intelektualnego uczniów
 inspirowanie do twórczego myślenia i rozwijania problemów w sposób twórczy
 pogłębianie poznanych zagadnień z fizyki
 uzupełnienie i rozszerzenie wiedzy z fizyki
 wspieranie ucznia mającego trudności z przyswajaniem i zrozumieniem wiadomości z fizyki


3. Cele szczegółowe:

 rozwijanie umiejętności projektowania i wykonywania doświadczeń
 kształtowanie umiejętności wyjaśniania i przewidywania przebiegu zjawisk fizycznych na podstawie poznanych praw
 rozwijanie umiejętności obserwacji i wyciągania wniosków z doświadczeń
 przygotowania ucznia do korzystania z technologii informacyjnej
 rozwijanie umiejętności analizowania tekstu popularnonaukowego
 rozwijanie umiejętności sprawnego rozwiązywania zadań i problemów
 pogłębianie umiejętności analizowania wykresów i przekształcania wzorów
 kształtowanie umiejętności dostrzegania, wykorzystywania i interpretowania zależności funkcyjnych, związków wyrażonych za pomocą wzorów, wykresów, diagramów i tabel
 kształtowanie umiejętności pracy w zespole i pracy indywidualnej
 rozwijanie samodzielności w podejmowaniu decyzji
 sprawne posługiwanie się sformułowaniami matematycznymi
 kształtowanie umiejętności wykorzystania różnych źródeł do zdobywania wiedzy
 inspirowanie do świadomego i aktywnego udziału w procesie nauczania
 inspirowanie dociekliwości i postawy badawczej, wdrażanie do rzetelnej i odpowiedzialnej działalności intelektualnej

4. Formy pracy:
 praca zespołowa i indywidualna
 praca z tekstem popularnonaukowym
 praca z komputerem

5. Metody:
 problemowa
 dyskusja
 pokaz
 doświadczenie


6. Treści:

• Zadania rachunkowe
 niepewności pomiarowe
• Zjawisko ruchu
 ruch jednostajny prostoliniowy
 ruch jednostajnie zmienny
 ruch jednostajny po okręgu
 spadek swobodny
 rzut pionowy
 rzut poziomy i ukośny
• Ruch i siły:
 wektorowe dodawanie sił
 zasady dynamiki Newtona
 siła tarcia
• Energia i pęd:
 praca i moc
 energia potencjalna
 energia kinetyczna
 energia potencjalna sprężystości
 przemiany energii
 pęd ciała i zasada zachowani pędu
 zderzenia sprężyste i niesprężyste
• Mechanika bryły sztywnej:
 ruch postępowy i obrotowy bryły sztywnej
 moment siły
 moment bezwładności
 energia potencjalna i kinetyczna bryły sztywnej
 moment pędu
 druga zasada dynamiki w ruchu obrotowym


7. Plan zajęć koła fizycznego

1. Zadania rachunkowe.
- Obliczanie niepewności pomiarowych bezpośrednich i pośrednich
- Graficzne przedstawienie wyników pomiarów wraz z ich niepewnościami
- Dopasowanie prostej do wyniku pomiarów - uczniowie wykonują zaplanowane przez siebie doświadczenie (np.: pomiar czasu kulki zsuwającej się z równi pochyłej )
- wykonują odpowiednie obliczenia i przedstawiają wyniki

2. Zjawisko ruchu.
a. Ruch jednostajny prostoliniowy.
- omówienie ruchu jednostajnego prostoliniowego
- wykonanie doświadczenia
- uczniowie za pomocą szklanej rurki z pęcherzykiem powietrza dokonują pomiaru czasu pęcherzyka na obranych odcinkach drogi
- obliczają niepewności pomiarowe i wykonują wykres s(t)i v(t), wyciągają wnioski
b.Ruch jednostajnie zmienny.
- omówienie ruchu jednostajnie zmiennego
- wykonanie doświadczenia
- uczniowie za pomocą koła Maxwella i dwóch prętów dokonują pomiaru czasu poruszania się koła
- wykonują tabele z wartościami drogi, czasu i przyspieszenia które obliczają ze wzoru na drogę
- konstruują wykresy s(t2), v(t)
- wyciągają wnioski i przedstawiają je kolegom
c. Ruch jednostajny po okręgu.
- wykonanie pokazu za pomocą wirownicy
- omówienie zależności prędkości od częstotliwości i okresu
- omówienie siły dośrodkowej i przyspieszenia dośrodkowego
- omówienie zależności prędkości liniowej od kątowej
- nauczyciel przy pomocy uczniów prezentuje za pomocą wirownicy ruch po okręgu
d. Spadek swobodny.
- omówienie spadku swobodnego
- uczniowie wyszukują w Internecie lub podręczniku materiałów dotyczących spadku swobodnego i przedstawiają swoje wiadomości
- dokonują pomiaru prędkości lub czasu za pomocą programu komputerowego Edu-Rom
e. Rzut pionowy.
- omówienie rzutu pionowego ku górze i ku dołowi
- uczniowie rozwiązują zadania z rzutu pionowego i spadku swobodnego
f. Rzut poziomy i ukośny.
- omówienie rzutów
- wykonanie doświadczenia
- dwoje uczniów przygotowuje się do zajęć i omawiają rzut poziomy i ukośny
- dwoje uczniów planuje doświadczenie przedstawiające rzuty
- uczniowie dokonują obliczenia zasięgu rzutu

3. Ruch i siły.
a. Wektorowe dodawanie sił.
- uczniowie rozwiązują zadania z dodawaniem wektorów i wykonują działania na wektorach
b. Zasady dynamiki Newtona.
- omówienie zasad dynamiki Newtona
- doświadczalne zaprezentowanie zasad dynamiki
- rozwiązywanie zadań
- uczniowie prezentują doświadczalnie zasady dynamiki wykorzystując: kulki wykonane z różnych materiałów, równie pochyłą, piłki pingpongowe , magnes i stal
c. Siła tarcia.
- omówienie sił oporów ruchu i siły tarcia
- wykonanie doświadczenia
- wyznaczenie współczynnika tarcia kinetycznego za pomocą równi pochyłej
- uczniowie wykonuja doświadczenie w grupach następnie przedstawiają rezultaty (każda grupa dostaje inny zestaw badawczy)

4. Energia i pęd.
a. Praca i moc.
- omówienie zjawiska pracy i mocy
- rozwiązywanie zadań
b. Energia potencjalna.
- omówienie energii potencjalnej
- wykonanie doświadczenia z podziałem na grupy
- uczniowie puszczają samochodzik z równi pochyłej i mierzą długość drogi jaką pokonał, następnie zwiększają odległość wzdłuż równi dwukrotnie i mierzą drogę i jeszcze raz zwiększają odległość
- sporządzają wykres zależności długości drogi pokonanej od wysokości z jakiej zjeżdżał samochodzik
- dokonują analizy pomiarów
c. Energia kinetyczna.
- omówienie energii kinetycznej
- rozwiązywanie zadań
d. Energia potencjalna sprężystości.
- wykonanie doświadczenia z wykorzystaniem: sprężyny, ciężarków i linijki
- uczniowie dokonują pomiaru położenia końca sprężyny w zależności od obciążenia jej ciężarkami (grupy dostają inną sprężynę)
- sporządzają wykresy zależności x(F), F(x)
- wyznaczają współczynnik sprężystości sprężyny
e. Przemiany energii.
- rozwiązywanie zadań
f. Pęd ciała i zasada zachowania pędu.
- omówienie zagadnienia pędu
- wykonanie doświadczenia
- uczniowie wykonują doświadczenie z wagonikami , mierzą ich prędkość po zderzeniu
- wykonują to samo doświadczenie lecz zwiększają masę jednego z nich
- do pomiaru prędkości wykorzystana jest kamera
g. Zderzenia sprężyste i niesprężyste.
- uczniowie pracują z podręcznikiem i na jego podstawie muszą zaprojektować doświadczenie przedstawiające zmianę energii podczas zderzeń sprężystych lub niesprężystych - uczniowie po zapoznaniu się z tematem sami prezentują doświadczenie

5. Mechanika bryły sztywnej.
a. Ruch postępowy i obrotowy bryły sztywnej.
- uczniowie w domu zapoznają się z tematem
- na zajęciach dyskutujemy na temat ruchu postępowego i obrotowego
- wyznaczamy oś obrotu, środek masy, środek ciężkości
b. Moment siły.
- omówienie zjawiska momentu siły
- rozwiązywanie zadań

c. Moment bezwładności.
- omówienie momentu bezwładności dla figur o różnych kształtach
- uczniowie pracują z tablicami fizycznymi w których podany jest moment siły i rozwiązują zadania
d. Energia potencjalna i kinetyczna bryły sztywnej.
- omówienie zagadnienia
- przeanalizowanie zagadnienia przy użyciu programu komputerowego
- uczniowie wyszukują w Internecie wiadomości i programów opisujących energię kinetyczną i potencjalną
- na zajęciach prezentują swoją pracę
e. Moment pędu.
- omówienie zjawiska momentu pędu
- przedstawienie zasady zachowania pędu, efektu żyroskopu - uczniowie używając krzesła obrotowego i hantli obserwują prędkość kątową ruchu (zmieniamy położenie hantli trzymanych w rękach)
- uczniowie obserwują ruch człowieka na krześle obrotowym, który trzyma w rękach koło rowerowe
f. Druga zasada dynamiki w ruchu obrotowym.
- omówienie drugiej zasady dynamiki
- rozwiązywanie zadań
- uczniowie rozwiązują zadania z działu „Mechanika bryły sztywnej”
g. Wahadło Oberbecka.
- wykonanie doświadczenia przy użyciu wahadła Oberbecka
- uczniowie opracowują notatkę o Antonie Oberbecku
- uczniowie przygotowują prezentacje na temat zastosowania koła zamachowego w silniku spalinowym
- uczniowie wykonują wahadło na podstawie instrukcji
- uczniowie projektują i wykonują doświadczenie pozwalające wyznaczyć maksymalny i minimalny moment bezwładności wahadła



8. Założone osiągnięcia uczniów.

Uczeń potrafi:
• zaprojektować proste doświadczenie lub zmodyfikować istniejące,
• wykonywać proste eksperymenty fizyczne,
• wyciągać właściwe wnioski z zaobserwowanych doświadczeń,
• wyjaśnić zjawiska fizyczne i podać ich interpretację matematyczną,
• przekształcać wzory matematyczne dotyczące pojęć z fizyki,
• podać jednostki wielkości fizycznych, ich wielokrotności i podwielokrotności,
• przeliczać jednostki wielkości fizycznych,
• zastosować swą wiedzę w praktyce do rozwiązywania zadań typowych i nietypowych,
• pracować w grupie, dzielić się z innymi własnym doświadczeniem,
• korzystać z Internetu, poszukiwać w nim potrzebnych informacji,
• korzystać z interaktywnych, multimedialnych programów komputerowych.
Wyświetleń: 137


Uwaga! Wszystkie materiały opublikowane na stronach Profesor.pl są chronione prawem autorskim, publikowanie bez pisemnej zgody firmy Edgard zabronione.