Katalog Monika Gliniecka, 2015-02-05 Gdańsk Język polski, Scenariusze Ocena dojrzałości społeczeństwa polskiego do walki wyzwoleńczej w Weselu Wyspiańskiego.[czas: 1 godzina lekcyjna; zajęcia są ostatnimi z cyklu zajęć poświęconych dramatowi Stanisława Wyspiańskiego pt. Wesele. Na wcześniejszych lekcjach uczniowie omawiali następujące tematy: Plotka Boya-Żeleńskiego, czyli o genezie Wesela Stanisława Wyspiańskiego; Inteligencja i chłopi w Weselu; Co się w duszy komu gra, co kto w swoich widzi snach – sceny wizyjne w weselu.] Cele lekcji 1. Cele poznawcze: a) uczeń poznaje fragmenty filmu Wesele w reżyserii Andrzeja Wajdy; b) uczeń przypomina scenę 3 z aktu II i sceny 35-37 z aktu III; c) uczeń poznaje pojęcie ‘dramat narodowy’; d) uczeń poznaje tekst Franciszka Ziejki pt. Magia Wesela. 2. Cele kształcące: a) uczeń porównuje fragmenty filmu z tekstem Wyspiańskiego; b) uczeń interpretuje symbol chochoła; c) uczeń interpretuje sceny końcowe dramatu (scenę chocholego tańca) i ich wymowę (symbolikę); d) uczeń wymienia błędy, które przyczyniły się do niezrealizowania powstania (prywata – Jasiek gubi złoty róg, bo sięga po czapkę z piór; nieodpowiedzialność Gospodarza, brak jedności w społeczeństwie); e) uczeń tworzy spójną interpretację Wesela jako dramatu o polskich sprawach (dramatu narodowego); f) uczeń wymienia pytania, jakie stawia przed czytelnikiem (narodem) tekst Wyspiańskiego; g) uczeń czyta ze zrozumieniem tekst Ziejki; h) uczeń kształci umiejętność samodzielnego sporządzania notatek; i) uczeń kształci umiejętność werbalizowania spostrzeżeń w formie kilkuzdaniowej wypowiedzi; j) uczeń kształci umiejętność wnioskowania. 3. Cele wychowawcze: a) uczeń uczy się odpowiedzialności za państwo oraz społeczeństwo; b) uczeń rozumie, iż tylko jedność w narodzie pozwoli na przetrwanie państwowości; c) wykształcenie u ucznia sprawności językowej, czyli szybkiego, łatwego, funkcjonalnego i poprawnego zaspokajania swoich potrzeb komunikacyjnych przez mówienie i słuchanie, pisanie i czytanie; d) uświadomienie uczniowi wyraziście, że każda decyzja powoduje określone skutki pozytywne lub negatywne; uczy więc przewidywania konsekwencji postępowania i ponoszenia odpowiedzialności za nie. Metody i formy pracy • metoda poszukująca; • formy pracy: heureza, dyskusja ukierunkowana, pogadanka, ćwiczenia analityczno-intepretacyjne, praca z tekstem. Tok lekcji [przywitanie się z uczniami, sprawdzenie listy obecności, sprawdzenie zadania domowego] Ogniwo wprowadzające [zapisanie tematu zajęć na tablicy; uczniowie samodzielnie sporządzają notatki ] N. Przypomnijcie, jakie przedmioty o wymowie symbolicznej pojawiają się w Weselu. U. Złoty róg, pawie pióra, podkowa, osoby dramatu. N. Wyjaśnijcie krótko symboliczne znaczenie tych rekwizytów i osób. U. Złoty róg – symbol wyzwolenia, sygnał wzywający do powstania, budzący w ludziach wolę walki, ma moc wyrwania społeczeństwa z letargu; pawie pióra – własność, prywata, ostrzeżenie przed stawianiem własności prywatnej ponad sprawami publicznymi i narodowymi; podkowa – symbol szczęścia; osoby dramatu – wewnętrzne lęki, kompleksy, rozterki weselników. N. Na dzisiejszych zajęciach poznamy jeszcze jeden rekwizyt o znaczeniu symbolicznym. Jest on najważniejszy dla wymowy dramatu Wyspiańskiego. Symbolem tym jest chochoł. Ponadto wymienimy i omówmy błędy, które przyczyniły się do niezrealizowania powstania. Ogniwo analityczne N. Odczytajmy scenę 3 z aktu II. [uczniowie czytają tekst z podziałem na role] N. Podajcie dosłowne znaczenie chochoła. U. Krzak róży owinięty na zimę w słomę. N. Co zapowiada chochoł? U. Zapowiada pojawienie się w chacie weselnej osób dramatu będących upostaciowanymi lękami weselników. N. Zobaczcie, jak tę scenę wyobraził sobie Andrzej Wajda. [uczniowie oglądają fragment filmu – scena 6; 0:53] N. Jaka atmosfera (‘klimat’) panuje w tej scenie. U. Isia zmęczona słyszy nadchodzącego chochoła, jego śpiew, wiatr, ciemność, ruszający się płomień wywołują uczucie lęku, dziwności i niesamowitości. N. Odczytajmy teraz sceny końcowe dramatu (sceny 35-37 aktu III) i obejrzyjmy odpowiadający im fragment filmu. [uczniowie czytają tekst z podziałem na role, potem oglądają film, scena 12; 1:36] N. Mając w pamięci odczytane fragmenty książki i fragment filmu, powiedzcie, na co czekali weselnicy? U. Weselnicy czekali na powstanie narodowe, na sygnał dany ze złotego rogu. N. Co robi z weselnikami chochoł? U. Chochoł usypia gości, wprowadza ich w letarg. N. Jak zachowuje się Jasiek? U. Jasiek jest przerażony, zrozumiał, co zrobił. Schylając się po czapkę z piór, zgubił złoty róg. Niestety, nie ma mocy, by obudzić społeczeństwo, jest zrozpaczony. N. Dlaczego weselnicy pogrążają się w letargicznym tańcu? Co symbolizuje ten chocholi taniec? U. Taniec ten jest symbolem niemożności ogólnej, bezwładu, marazmu, stanu, który Wyspiański unaocznia swojemu narodowi, i z którego pragnie go wyrwać. N. Wróćmy do chochoła. Jaka jest jego symbolika? Weźmy najpierw pod uwagę wymowę pesymistyczną? U. Chochoł – krzak bez życia, „zamrożony”, ukryty w słomie oznacza martwicę, niemożność, brak życia, poezję grobową – czyli POGRZEBANĄ SPRAWĘ NARODOWĄ. N. Jaka jest wymowa optymistyczna chochoła? U. Chochoł czeka przecież na wiosnę, wówczas ożywa i rozkwita najpiękniejszym z kwiatów. MOŻE WIĘC SPRAW NARODOWA W PRZYSZŁOŚCI ODŻYJE? N. Wymieńcie błędy, które przyczyniły się do niezrealizowania powstania. U. Prywata – Jasiek gubi złoty róg, bo sięga po czapkę z piór; nieodpowiedzialność Gospodarza (zasypia); brak jedności w społeczeństwie (inteligencja i chłopi). Ogniwo syntetyczne N. Wesele stało się pretekstem do stawiania ważnych pytań. [Nauczyciel zapisuje pytania na tablicy] Czy społeczeństwo dorosło do prawdziwego czynu wyzwolenia ojczyzny? Czy społeczeństwo dorosło do pogodzenia się i wspólnego działania? Czy społeczeństwo dorosło do wielkich postaci własnej legendy i historii? N. Proszę w zeszycie udzielić odpowiedzi na wyżej postawione pytania wraz z uzasadnieniem. [Uczniowie udzielają odpowiedzi, ok. 5 min, następnie je głośno odczytują; przykładowa odpowiedź: Społeczeństwo nie dojrzało do owocnego czynu. Lecz symbolika dramatu, sama konstrukcja chochoła pozwala również na optymistyczną w pewnym sensie interpretację, na wniosek, że społeczeństwo JESZCZE nie dojrzało, że być może przyszłość przyniesie czas wyzwolenia. Inteligencja zawiodła, a chłopi nie dorośli do tak poważnego zadania]. N. Jak rozumiecie zdanie Jana Nowakowskiego „Wyspiański z małej sensacji towarzyskiej stworzył dramat narodowy”? U. Wyspiański opisał wesele przyjaciela, ale treści, które przekazał urosły do rangi ogólnonarodowej i z zasadzie ponadczasowej. Każdy obywatel jest odpowiedzialny za kraj i dramat Wyspiańskiego ma nam o tym przypominać. N. Jako zadanie domowe, proszę przeczytać z podręcznika tekst Franciszka Ziejki pt. Magia Wesela, a następnie odpowiedzieć pisemnie na pytania pod tekstem. [Zadanie uczniowie mogą już wykonywać pod koniec lekcji] Wyświetleń: 1053
Uwaga! Wszystkie materiały opublikowane na stronach Profesor.pl są chronione prawem autorskim, publikowanie bez pisemnej zgody firmy Edgard zabronione. |