Wstęp

Dzieci marzą o podróżach, najlepiej dalekich i egzotycznych, o poznawaniu nowych miejsc. Mają szczęście żyć w czasach, które nie odbierają im takiej możliwości. Świat szeroko otwiera swoje drzwi. Będą się więc zachwycać imponującymi piramidami w Egipcie, nieprawdopodobnie wysokimi katedrami gotyckimi we Francji i cudownymi fontannami w Rzymie. Ale czy znają zabytki miasta w którym dorastają? Powinno nam dorosłym, nam nauczycielom, zależeć na tym, aby każdy uczeń odpowiedział na tak sformułowane pytanie twierdząco.
Zadaniem nauczyciela plastyki, szczególnie podkreślanym w nowej podstawie programowej na II etapie edukacyjnym, jest dążenie do rozwijania myślenia twórczego uczniów oraz, poprzez odpowiednio dobrane metody, przygotowanie ich do aktywnego uczestnictwa w kulturze. Poprzez odpowiednią percepcję sztuki, kontakt z zabytkami i tradycją w swoim środowisku lokalnym i regionalnym, uczeń powinien określić swoją przynależność kulturową. Warto w tym miejscu przytoczyć słowa znane i wciąż aktualne:
„ Cudze chwalicie, swego nie znacie;
Sami nie wiecie ,co posiadacie.”
Stanisław Jachowicz, „Wieś”

Społeczności lokalne rozwijają się tym aktywniej im silniejsze mają poczucie wspólnoty również w warstwie kulturowej. Celem programu „ Zabytki Naszego Miasta”, będzie obudzenie takiego poczucia i uświadomienie uczniom potrzeby kontaktu z kulturą lokalną poprzez zapoznanie z miejscami, które tworzą historię naszego miasta. W ramach programu uczniowie poznają funkcję obiektów ich cechy charakterystyczne na tle epoki, oraz co oczywiste, autorów. Założeniem programu będzie również uwrażliwienie uczniów na problem ochrony zabytków i związanego z tym zagadnienia wpisu do Rejestru Zabytków oraz wpisu na listę UNESCO. Wyjaśnienie zagadnień związanych z renowacją, konserwacją i rekonstrukcją dzieł sztuki oraz rolą i zadaniami konserwatora dzieł sztuki.
Program został opracowany zgodnie z rozporządzeniem MEN, w oparciu o podstawę programową przedmiotu plastyka i dyrektywy dotyczące kształcenia i wychowania na II etapie edukacyjnym.

Cel główny:
Cele Programu „ Zabytki Naszego Miasta ” stanowią integralną część ogólnych celów edukacyjnych w II etapie kształcenia, zawartych w podstawie programowej. Są nimi, percepcja sztuki czyli odbiór wypowiedzi i wykorzystanie zawartych w nich informacji. Ekspresja przez sztukę czyli tworzenie wypowiedzi oraz recepcja sztuki polegająca na analizie i interpretacji tekstów kultury. Realizacja zawartych w programie celów przyczyni się do lepszego poznania przez uczniów kultury i sztuki swojego regionu jak również poszerzenia wiedzy ogólnej.

Cele szczegółowe:
- Wdrażanie do uczestnictwa w kulturze i do stosowania nabytych umiejętności w życiu codziennym.
- Rozwijanie twórczego myślenia wśród uczniów.
- Doskonalenie umiejętności manualnych.
- Wyposażenie w wiedzę pozwalającą na określenie przynależności kulturowej.
- Kształtowanie umiejętności rozpoznawania określonych dyscyplin sztuki.
- Kształcenie umiejętności rozpoznania określonego stylu w sztuce.
- Poszerzanie wiedzy na temat swojego regionu.
- Uświadomienie wagi działań na rzecz ochrony zabytków.
- Stosowanie nowoczesnych narzędzi i wytworów multimedialnych.

Metody i formy pracy:
-wykład, omówienie historii powstania poszczególnych zabytków,
-zastosowanie nowoczesnych technologii, wyszukiwanie przez uczniów informacji na temat zabytków,
-przygotowanie przez uczniów prezentacji multimedialnych na temat wybranego zabytku,
-ćwiczenia rysunkowe, wykonanie pracy plastycznej przedstawiającej zabytek architektury,
-wykład, omówienie zagadnień związanych z konserwacją i ochroną dzieł sztuki,
-wykonanie ćwiczenia plastycznego „Jestem konserwatorem dzieł sztuki”,
-omówienie sposobów na ochronę dzieł sztuki (Rejestr Ochrony Zabytków, wpis na listę UNESCO).

Warunki organizacyjne:
Dla sprawnego wdrożenia projektu” Zabytki Mojego Miasta” wskazana jest realizacja zajęć w pracowni multimedialnej z dostępem do internetu i laptopami dla uczniów. Wykonanie ćwiczeń plastycznych powinno odbywać się w przystosowanej pracowni plastycznej. Celowa wydaje się również organizacja wycieczki szlakiem omawianych obiektów zabytkowych.

Przewidywane osiągnięcia:
Uczeń
-zna historię powstania zabytkowych obiektów w swoim mieście,
-charakteryzuje styl architektoniczny danego obiektu,
-doskonali umiejętności manualne,
-poszerza wiedzę na temat swojego miasta,
-wzbogaca wiedzę ogólną,
-wykonuje ćwiczenia plastyczne,
-zna rolę i zadania konserwatora dzieł sztuki,
-zna pojęcia związane z konserwacją dzieł sztuki: renowacja, rekonstrukcja, konserwacja,
-wyjaśnia znaczenie wpisu na listę światowego dziedzictwa kulturowego i naturalnego UNESCO, oraz Rejestru Ochrony Zabytków,
-przytacza przykłady obiektów objętych ochroną.

Sposób realizacji:
Wrzesień
Zamek Sielecki – historia i charakterystyka budowli. Omówienie z zastosowaniem TIK. Wykonanie przez uczniów ćwiczenia rysunkowego.
Bazylika katedralna pod wezwaniem Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny – historia i charakterystyka budowli. Omówienie z zastosowaniem TIK. Ćwiczenie rysunkowe.
Pałac Schoena ( Muzeum Miejskie) historia i charakterystyka budowli. Omówienie i ćwiczenie rysunkowe dla uczniów.
Październik
Cerkiew pod wezwaniem Wiary, Nadziei i Miłości – historia i charakterystyka budowli. Omówienie z zastosowaniem TIK. Wykonanie przez uczniów ćwiczenia rysunkowego.
Pałac Dietla – historia i charakterystyka budowli. Omówienie z zastosowaniem TIK. Ćwiczenie rysunkowe dla uczniów.
Mauzoleum Rodziny Dietlów – historia i charakterystyka.
Listopad
Dworzec Główny w Sosnowcu – historia i charakterystyka budowli. Omówienie z zastosowaniem TIK. Wykonanie ćwiczeń rysunkowych przez uczniów.
Dworzec kolejowy w Maczkach – historia i charakterystyka. Omówienie z zastosowaniem TIK. Wykonanie ćwiczeń rysunkowych.
Dom Ludowy w Ostrowach Górniczych – historia i charakterystyka budowli. Omówienie z zastosowaniem TIK. Wykonanie ćwiczeń rysunkowych.
Grudzień
Blok tematyczny – Konserwacja i ochrona dzieł sztuki.
Rola i zadania konserwatora dzieł sztuki – omówienie.
Renowacja, konserwacja, rekonstrukcja – omówienie zagadnień. Wykonanie przez uczniów ćwiczenia plastycznego „Jestem konserwatorem dzieł sztuki”.
Sposoby na ochronę dzieł sztuki. Omówienie znaczenia wpisania obiektu na listę UNESCO, oraz Rejestru Zabytków. Prezentacja przykładowych dzieł objętych ochroną.

Ewaluacja programu:
Przewidywane osiągnięcia uczniów będą monitorowane poprzez następujące metody :
- ćwiczenia rysunkowe,
- prace plastyczne,
- aktywny udział w lekcji,
- odpowiedź ustna,
-przygotowanie prac dodatkowych, prezentacji multimedialnych,
- ankiety dla uczniów

Bibliografia:
Jan Przemsza – Zieliński, Historia Zagłębia Dąbrowskiego, Sosnowiec 2006
Małgorzata Śmiałek – Dzielnice Sosnowca, Sosnowiec 2004
Praca zbiorowa – Sosnowiec - 100 lat z dziejów miasta, Sosnowiec 2002
Studium urbanistyczno–historyczne dla miasta Sosnowca wraz z wytycznymi konserwatorskimi, opr. dr inż. arch. Jacek Owczarek z zespołem, Gliwice 1994

Wyświetleń: 593