AUTORSKI PROGRAM NAUKI PŁYWANIA DLA UCZNIÓW GIMNAZJUM

Opracował
Mgr Marek Osiak
Nauczyciel wychowania fizycznego
W Gimnazjum i Liceum Ogólnokształcącym im.
Polskiej Macierzy Szkolnej
W Mińsku Mazowieckim

Spis treści
1. Wstęp i założenia programu
2. Cele edukacyjne
3. Formy, metody i zasady dydaktyczne stosowane w programie nauki pływania
4.Cele operacyjne
5. Procedury osiągania celów
6. Treści kształcenia
7. Kompetencje i przewidywane umiejętności ucznia po zrealizowaniu programu
8. Kontrola wyników nauczania
9. Ewaluacja programu
Bibliografia


1. WSTĘP I ZAŁOŻENIA PROGRAMU
Uprawianie pływania ma bardzo korzystny wpływ na ogólny rozwój psychofizyczny dzieci i młodzieży. Kształtuje podstawowe cechy motoryczne, rozwija koordynację ruchową, wpływa pozytywnie na powiększenie pojemności płuc. Ponadto wyrabia pożądane cechy osobowościowe np. samokontrolę, zdyscyplinowanie, odwagę. Można stwierdzić, iż pływanie jest jednym z najzdrowszych sportów. Jest dyscypliną bardzo mało kontuzjogenną, zajęcia w wodzie wpływają wręcz kojąco na wszelkiego rodzaju mikrourazy stawów i mięśni. Pływanie wpływa również na rozwój społeczny uczniów, rozwija zgodne współdziałanie w zespole. Umiejętność zachowania się na torze, odpowiedzialność za drugą osobę znajdującą się w wodzie jest dobrą formą kształtowania młodych charakterów. Umiejętność pływania, przynajmniej na podstawowym poziomie oraz wpajane zasady rozsądnego i bezpiecznego zachowania się nad wodą, pozwala młodzieży bezpiecznie spędzać czas nad wodą w okresie wakacji i przeciwdziałać wypadkom utonięć. Pływanie jest formą aktywności ruchowej którą można z powodzeniem uprawiać całe życie bez względu na posiadany poziom sprawności fizycznej.
Mając na uwadze wiele zalet pływania, zdecydowałem się propagować wśród uczniów tę formę aktywności ruchowej i opracowałem program nauki pływania. Poprzez realizację tego programu chcę zainteresować uczniów umiejętnością pływania tak, by doskonalili swoje umiejętności na zajęciach pozalekcyjnych i w czasie wolnym.
Program adresowany jest dla uczniów gimnazjum i realizowany jest na lekcjach wychowania fizycznego. Zajęcia odbywają się na pływalni Miejskiego Ośrodka Sportu i Rekreacji w Mińsku Mazowieckim. Program przewiduje 30 lekcji nauki pływania po 10 w każdym roku nauczania. Zajęcia z pływania odbywają się na podwójnych lekcjach wychowania fizycznego, ponieważ pływalnia jest oddalona od szkoły o ponad kilometr i wyjścia na basen odbywają się pieszo. Dlatego też na całą realizację programu nauki pływania zabezpieczyłem w moim programie nauczania wychowania fizycznego 60 jednostek lekcyjnych w cyklu trzyletnim.


2. CELE EDUKACYJNE
Cele ogólne

 Przygotowanie, zaadaptowanie organizmu do zajęć w wodzie
 Kształtowanie zachowań prozdrowotnych, dbanie o higienę ciała
 Wszechstronny rozwój organizmu
 Popularyzacja aktywnego spędzania wolnego czasu
 Zwiększenie bezpieczeństwa podczas odpoczynku wakacyjnego nad wodą
 Rozbudzanie zainteresowań nową formą aktywności ruchowej

Cele szczegółowe
1) Umiejętności
 Opanowanie umiejętności pływania, kraulem na grzbiecie, kraulem na piersiach i żabką
 Umiejętność pływania krótkich odcinków pod wodą
 Opanowanie podstawowych umiejętności dotyczących oddychania
 Opanowanie umiejętności skoku na głowę ze słupka startowego
 Opanowanie umiejętności nawrotu odkrytego

2) Wiadomości
 Zasady bezpiecznego korzystania z wody na pływalni i na akwenach otwartych
 Kształtowanie prawidłowych nawyków higienicznych
 Wpływ pływania na wszechstronny rozwój fizyczny
 Wykorzystanie zajęć w wodzie do korekcji wad postawy
 Rozwijanie poczucia odpowiedzialności za swój rozwój fizyczny

3) Postawy
 Kształtowanie takich cech jak: zdyscyplinowanie, odpowiedzialność, punktualność,
 Kształtowanie prawidłowych zachowań w przestrzeganiu przyjętych norm społecznych
 Kształtowanie prawidłowych nawyków w przestrzeganiu regulaminów pływalni

3. FORMY, METODY I ZASADY DYDAKTYCZNE STOSOWANE W PROGRAMIE NAUKI PŁYWANIA

 Formy: ćwiczenia stosowane do nauki pływania na lekcjach wychowania fizycznego mogą być przeprowadzone w formie zabawowej, zadaniowej lub ścisłej.

 Metody:

- Słowne – opis, objaśnienie,
- Oglądowe – pokaz na lądzie, pokaz w wodzie,
- Praktycznego działania – ćwiczenie.
Nauczanie nowych elementów technicznych może odbywać się metodą analityczną, polegającą na rozłożeniu nauczanego elementu technicznego na części i uczenia się etapami, a następnie łączenie ich w całość za pomocą ćwiczeń, metodą syntetyczną polegająca na nauczaniu całościowym danego zadania ze zwróceniem uwagi na element najistotniejszy pomijając szczegóły. W trakcie dalszej nauki następuje uzupełnianie szczegółów. Trzecią metodą stosowaną podczas nauki pływania jest metoda kompleksowa stanowiąca połączenie dwóch powyższych metod.

 Zasady: określają jak należy realizować założone cele kształcenia w procesie dydaktycznym i są to: zasada świadomości, aktywności, systematyczności, poglądowości, trwałości, dostępności i indywidualizacji. W procesie dydaktycznym zasady najczęściej występują kompleksowo wzajemnie się przenikając i uzupełniając.

4. CELE OPERACYJNE

Uczeń:
 Opanował podstawowe umiejętności pływania stylem klasycznym, kraulem na piersiach i kraulem na grzbiecie, poprawnie porusza się w wodzie .

 Jest w stanie przepłynąć 50 metrów bez zatrzymywania się wybranym przez siebie stylem.

 Zna i przestrzega przepisy BHP na pływalni.

 Przejawia umiejętności pływackie w stopniu gwarantującym bezpieczeństwo w wodzie.

 Potrafi wykonać skok na głowę ze słupka startowego.

 Umie dokonać samooceny i oceny umiejętności pływackich.
 Systematycznie uczęszcza na zajęcia pływania.

 Przejawia odpowiedzialność za siebie i drugą osobę znajdującą się w wodzie.

5. PROCEDURY OSIĄGANIA CELÓW

1. Zajęcia z pływania przede wszystkim muszą być bezpieczne.
2. Metody i formy zajęć dostosować do możliwości rozwojowych uczniów.
3. Lekcje pływania prowadzone w atmosferze życzliwości, cierpliwości oraz akceptacji.
4. Stawiać przed uczniami zadania trudne, ale możliwe do zrealizowania – stopniowanie trudności.
5. Indywidualizacja zajęć.
6. Wprowadzanie do zajęć elementów zabawowych.
7. Rozwijanie umiejętności zdrowej rywalizacji.
8. Stwarzanie sytuacji do współpracy i pomocy wewnątrz grupy.
9. Zachęcanie do udziału w zawodach klasowych i szkolnych.

6. TREŚCI KSZTAŁCENIA

Program pływania zawiera 30 tematów lekcyjnych realizowanych na podwójnych lekcjach wychowania fizycznego. Efektywna jednostka zajęć to 60 minut czasu przeznaczonego na naukę pływania. Program składa się z trzech etapów i jest realizowany w ciągu trzech lat nauki w gimnazjum po 10 zajęć w klasach pierwszych, drugich i trzecich. Jako podstawowe style do nauczania przyjęto kraul na piersiach i na grzbiecie oraz styl klasyczny żabkę. Ograniczenia nauki pływania do 30 lekcji powoduje stosowanie możliwie wszechstronnych ćwiczeń, w których rozwijane będą techniki wszystkich ujętych w programie stylów pływania.
Nauczanie poszczególnych stylów pływania dzieli się na kilka faz:
 Ćwiczenia położenia ciała, ćwiczenia różnego rodzaju poślizgu
 Nauka ruchu nóg bez nauki oddychania, a następnie z oddychaniem
 Nauka ruchu ramion bez nauki oddechu, a następnie z oddychaniem
 Koordynacja pracy ramion i nóg bez oddychania, a następnie
z oddychaniem

Zaznaczam, iż cały czas należy prowadzić pracę edukacyjną, aby uczniowie chcieli uczęszczać na zajęcia pozalekcyjne z pływania oraz korzystali z pływalni w wolnym od nauki czasie , podczas ferii zimowych i wakacji rozwijając swoje umiejętności.

Etap I – ilość zajęć 10, realizowanych w klasach pierwszych gimnazjum
Tematy zajęć:
1. Omówienie zasad BHP, test sprawdzający umiejętności pływackie.
2. Nauka kraula na piersiach, poślizg na piersiach, kraulowe ruchy rąk na piersiach, ruchy kraulowe nóg na piersiach.
3. Rozwijanie umiejętności pracy ramion oraz pracy nóg do kraula na piersiach.
4. Nauka pływania kraulem na grzbiecie, poślizgi na piersiach, ruchy kraulowe ramion, a następnie ruchy kraulowe nóg na grzbiecie.
5. Elementarne pływackie ruchy ramion na grzbiecie, praca nóg do kraula na grzbiecie.

6. Elementarne pływackie ruchy ramion na grzbiecie, wprowadzenie pracy nóg .
7. Podstawowe, elementarne ruchy ramion i nóg w kraulu na piersiach.
8. Łączenie ruchów ramion i nóg w kraulu na piersiach.
9. Pływanie elementarne kraulem na piersiach bez oddychania.
10. Pływanie elementarne kraulem na grzbiecie.

Etap II – ilość zajęć 10, realizowany w klasach drugich gimnazjum.

Tematy zajęć
1. Nauka skoku na główkę ze słupka startowego.
2. Pływanie krótkich odcinków kraulem, rozwijanie umiejętności skoku na główkę.
3. Pływanie krótkich odcinków kraulem po skoku na główkę ze słupka startowego, indywidualne utrwalanie umiejętności pływania kraulem na piersiach.
4. Nauka ruchów rąk do żabki, nauka ruchów nóg do żabki.
5. Utrwalanie ruchów rąk do żabki i nóg do żabki.
6. Łączenie ruchów rąk i nóg do żabki.
7. Koordynacja ruchów rąk i nóg w żabce z umiejętnością wydychania powietrza do wody.
8. Indywidualne utrwalanie umiejętności pływania żabką z koordynacją oddechu, próby pływania dłuższych odcinków, 2-3 długości basenu.
9. Nauka pływania pod wodą praca ramion, praca nóg, zabawy w nurkowanie.
10. Sprawdzian kontrolno-oceniający.




Etap III- ilość zajęć 10, realizowany w klasach trzecich gimnazjum.

1. Koordynacja ruchów ramion i nóg oraz oddychania w kraulu na grzbiecie.
2. Utrwalanie indywidualne umiejętności pływania kraulem na grzbiecie- stylem grzbietowym.
3. Pływanie stylem grzbietowym dłuższych odcinków, 2-3 długości basenu.
4. Koordynacja pracy ramion i nóg w kraulu na piersiach.
5. Koordynacja pracy ramion i nóg oraz oddychania w kraulu na piersiach.
6. Indywidualne rozwijanie umiejętności techniki pływania kraulem na piersiach i kraulem na grzbiecie,
7. Stylowe pływanie 1-2, 3-4 długości basenu dowolnie wybranymi stylami przez uczniów.
8. Doskonalenie umiejętności
9. Zawody klasowe - uczeń startuje w dwóch wybranych przez siebie stylach.
10. Piłka wodna, zabawy w nurkowanie, zabawy na zjeżdżalni.

7. KOMPETENCJE I PRZEWIDYWALNE OSIĄGNIĘCIA UCZNIA PO ZREALIZOWANIU PROGRAMU

 Uczeń w stopniu dobrym opanował pływanie elementarne.
 Potrafi wykonać skok na główkę ze słupka startowego.
 Potrafi przepłynąć krótki 2-3 metrowy odcinek pod wodą.
 Zna zasady i potrafi bezpiecznie korzystać z pływalni.
 Wie o pozytywnym wpływie pływania na korygowanie wad postawy.
 Ma świadomość korzyści wynikających z pływania na wszechstronny rozwój organizmu.



8. KONTROLA WYNIKÓW NAUCZANIA
 Ocena wizualna umiejętności technicznych pływania poszczególnymi stylami.
 Ocena umiejętności koordynacji pracy ramion, nóg i oddychania.
 Ocena umiejętności technicznych skoku na główkę ze słupka startowego.
 Sprawdzian pływania 25 metrów dla wszystkich i 50 metrów dla chętnych dwoma wybranymi stylami.

9. EWALUACJA PROGRAMU

Aby się przekonać, czy zaproponowany program przynosi oczekiwane efekty, konieczne jest przeprowadzenie ewaluacji, tj. działania zmierzającego do stwierdzenia, w jakim stopniu zamierzone w programie cele edukacyjne zostały osiągnięte, czy proponowane metody i formy pracy są skuteczne. Działania ewaluacyjne skierowane będą na badanie osiągnięć uczniów jak i ocenę własnej pracy. Zostaną przeprowadzone testy umiejętności pływackich uczniów.

Bibliografia
1.Karpiński R.: Nauczanie pływania. AWF. Katowice 1997
2.Bartkowiak E.: „20 lekcji pływania”. Sport i Turystyka, Warszawa 1974
3.Bartkowiak E.: „Nauczanie pływania – podstawy bezpieczeństwa w wodzie”. Młodzieżowa Agencja Wydawnicza, Warszawa 1986
4.Owczarek S.: Korekcja wad postawy .Pływanie i ćwiczenia w wodzie WSiP, Warszawa 1986
5.Kierczak U, T.: Sport, Zabawa i Rekreacja. Program wychowania fizycznego. III etap edukacyjny gimnazjum. Część 3
6.Skalski Wł.: „ Ratownik WOPR nauczycielem pływania”

Wyświetleń: 2408